nâzım hikmet

NAZIM HİKMET RAN
 Hayatı
 Ailesi
 Üslubu ve Başarıları
 Davaları ve Sürgün
 Ölümü ve Sonrası
 Yeniden vatandaşlığa alınması
 Bazı eserleri
1. Hakkında yapılan filmler
2. Şiir kitapları
3. Oyunlarından ve Romanları
4. Gözlerine bakarken şiiri
HAYATI
 20 Kasım 1901 yılında Selanik'te doğdu.
 İlk şiiri ‘Feryad-ı Vatan’'ı 1913'te yazmıştır.
 Aynı yıl Galatasaray Sultanisi'nde ortaokula başlar.
 1917'de Heybeliada Bahriye Mektebi’ne girer.
 Sonrasında Kurtuluş savaşı dolayısıyla Anadoluya geçer.
 Sağlık sorunları nedeniyle bahriyeden ayrılmak zorunda kalır.
HAYATI
 Bu arada hamidye Kruvazörü'nde güverte subayıdır.
 Bolu'ya öğretmen olarak atanır.
 Daha sonra Moskova'ya gider.
 Doğu Emekçileri Komünist Üniversitesi’nde siyasal bilimler ve iktisat
okur.
 1921'de gittiği Moskova’da devrimin ilk yıllarına tanık olur ve
komünizm ile tanışır.
 1924'te Moskova’da yayınlanan ilk şiir kitabı ’28 Kanunisani’
sahnelenir.
HAYATI
 O yıl Türkiye’ye dönerek Aydınlık Dergisi’nde çalışmaya başlar.
 Şiir ve yazılarından dolayı on beş yıl hapsi istenince tekrar Sovyetler
Birliğine döner.
 1928’de af kanunundan yararlanır ve Türkiye'ye döner.
 Bu defa Resimli Ay dergisinde çalışmaya başlar.
 1938’de yirmi sekiz yıl hapis cezasına çarptırılır.
 12 sene süren tutukluluktan sonra 1950 yılında Sovyetler birliğine
kaçar.
HAYATI
 25 Temmuz 1951 tarihinde Bakanlar Kurulunca Türkiye
vatandaşlığından çıkarılır.
 Polonya'nın vatandaşlığına geçerek Borzecki soyadını alır.
 3 Haziran 1963 Nazım Hikmet geçirdiği bir kalp krizi neticesinde
hayata gözlerini yumar.
AİLESİ
 Babası, Matbuat Umum müdürlüğü ve Hamburg konsolosluğu
yapmış olan Hikmet Beydir.
 Annesi Ayşe Celile Hanım'dır.
 Annesi Celile Hanım, piyano çalan, ressam denilebilecek ölçüde iyi
resim yapardı.
 Celile Hanım, bir dilci ve eğitimci de olan Hasan Enver Paşa'nın
kızıdır.
 Babası Hikmet Bey, Selanik'te, Hariciye Nezareti'nde çalışan bir
memurdur.
 Babası Diyarbakır, Halep, Konya ve Sivas valilikleri yapmış olan
Nazım Paşa'nın oğludur.
AİLESİ
 Mevlevi tarikatından olan Nazım Paşa aynı zamanda bir
özgürlükçüdür.
 Kendisi Selanik'in son valisidir.
 Hikmet Bey henüz Nazım'ın çocukluğunda memuriyetten ayrılır ve
ailece Halep'e yerleşir.
 Orada yeni bir iş ve kurmaya çalışırlar.Başarısız olunca İstanbul'a
gelirler.
 Hikmet Bey'in İstanbul'daki iş kurma denemeleri de iflasla neticelenir.
 İstanbul’a geri döner.Fransızca bildiği için yeniden Hariciye'ye atanır.
ÜSLUBU VE BAŞARILARI
 İlk şiirlerini hece ölçüsü ile yazmıştır.
 Buna rağmen içerik bakımından diğer hececilerden uzaktı.
 Şiirsel gelişimi arttıkça hece ölçüsü ile yetinmemeye ve şiiri için yeni
formlar aramaya başladı.
 Sovyetler Birliğinde yaşadığı ilk yıllar olan 1922-1925 arası bu
arama tepe noktasına ulaştı.
 O dönemdeki birçok şairden farklıydı.
ÜSLUBU VE BAŞARILARI
 Hece ölçüsünden ayrılarak Türkçenin vokal özellikleri ile harmoni
oluşturan serbest ölçüyü benimsedi.
 Mayakovski ve gelecekçilik taraftarı genç Sovyet şairlerinden
esinlendi.
 Şiirlerinden bir çoğu Fuat Saka, Volkan Konak, Grup Yorum, Ezginin
Günlüğü ve Zülfü Livaneli gibi sanatçılar tarafından bestelendi.
 Ünal Büyük gönenç tarafından özgün bir şekilde yorumlanmış olan
küçük bir kısmı ise 1979'da "Güzel Günler Göreceğiz" ismiyle kaset
olarak çıktı.
 Birkaç şiiri ise Yunanlı besteci Manos Loïzos tarafından bestelendi.
 Ayrıca bazı şiirleri Yeni Türkü'nün eski üyesi Selim Atakan ve Cem
Karaca(çok yorgunum) tarafından bestelenmiştir.
DAVALARI VE SÜRGÜN
 1925 yılından başlamak üzere şiirleri ve yazıları yüzünden birçok
kere yargılandı.
 1938 yılında orduyu ayaklanmaya çalıştığı gerekçesiyle 28 yıl 4 ay
hapis cezasına çarptırıldı.
 İstanbul, Ankara, Çankırı ve Bursa cezaevlerinde 12 yılı aşkın kaldı.
 Bursa cezaevinde kaldığı yılları anlatan Mavi Gözlü Dev adlı film
2007 yılında vizyona girmiştir.
 1950 yılında bir af yasasıyla salıverildi.
DAVALARI VE SÜRGÜN
 48 yaşında tekrar askere çağrılmıştır.
 Ancak aldığı duyumlara göre öldürüleceği korkusuyla yurtdışına
kaçar.
 25 Temmuz 1951 Bakanlar Kurulu tarafından Türkiye
vatandaşlığından çıkarılmıştır.
 Sovyetler Birliği'nde Moskova yakınlarındaki yazarlar köyünde
yaşamıştır.
 Daha sonra eşi Vera Tulyakova (Hikmet) ile Moskova’da yaşadı.
DAVALARI VE SÜRGÜN
 Memleket dışında geçirdiği yıllarda Bulgaristan, Macaristan, Fransa,
Küba, Mısır gibi dünya memleketlerini dolaştı.
 Buralarda konferanslar düzenledi
 Savaş ve emperyalizm karşıtı eylemlere katıldı
 Radyo programları yaptı. Budapeşte Radyosu ve Bizim Radyo
bunlardan bazılarıdır. Bu konuşmaların bir kısmı bugüne ulaşmıştır.
DAVALARI
 1925 Ankara İstiklal Mahkemesi Davası
 1927-1928 İstanbul Ağır Ceza Mahkemesi Davası
 1928 Rize Ağır Ceza Mahkemesi Davası
 1928 Ankara Ağır Ceza Mahkemesi Davası
 1931 İstanbul İkinci Asliye Ceza Mahkemesi Davası
DAVALARI
 1933 İstanbul Ağır Ceza Mahkemesi Davası
 1933 İstanbul Üçüncü Asliye Ceza Mahkemesi Davası
 1933-1934 Bursa Ağır Ceza Mahkemesi Davası
 1936-1937 İstanbul Ağır Ceza Mahkemesi Davası
 1938 Harp Okulu Komutanlığı Askeri Mahkemesi Davası
 1938 Donanma Komutanlığı Askeri Mahkemesi Davası
ÖLÜMÜ VE SONRASI
 3 Haziran 1963 sabahı saat 06:30'da geçirdiği kalp krizi sonucunda
ölmüştür.
 Ölümü üzerine Sovyet Yazarlar Birliği salonunda yapılmıştır.
 Törene yerli yabancı yüzlerce sanatçı katılmıştır.
 Ünlü Novo-Deviçye Mezarlığı'nda gömülüdür.
 Mezar taşı siyah bir granitten yapılmıştır.
 Şiirlerinden biri olan rüzgâra karşı yürüyen adam figürü taş üzerinde
ebedileştirilmiştir.
ÖLÜMÜ VE SONRASI
 2006’da Bakanlar Kurulunun Türkiye vatandaşlığından çıkarılmalar
ile ilgili düzenleme yapması durumu belirdi.
 Tartışılmakta olan Nazım Hikmet'in Türkiye vatandaşlığına yeniden
kabul edilmesi yolu açılmıştır.
 Böyle gözükmesine rağmen Bakanlar Kurulu bu maddenin sadece
yaşamakta olanlar için düzenlendiğini söyledi.
 Ve Nazım Hikmet'i kapsamadığını öne sürerek bu öneriyi reddetti.
YENİDEN VATANDAŞLIĞA ALINMASI
 Nazım'a yeniden Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığının iade
edilmesine ilişkin;
 2009 yılının 5 Ocak Günü tekrardan Bakanlar Kurulu'nda imzaya
açıldı.
 Nazım Hikmet'in yeniden Türkiye vatandaşı olmasına ilişkin önerini
onaylanmıştır.
 Bakanlar Kurulu'nun 05.01.2009 tarihinde aldığı bu karar;
 10.01.2009 tarihinde Resmi Gazete'de yayınlandı.
 Ve Nazım Hikmet, 58 yıl sonra yeniden Türkiye vatandaşı oldu.
BAZI ESERLERİ
 Kuvayi Milliye Destanı
 Kız Çocuğu
 Tahir ile Zühre
 Şeyh Bedrettin Destanı
 Sevdalı Bulut, (Tiyatro oyunu)
ŞİİRLERİ
 835 Satır, (1929)
 Jokond ile Si-Ya-u, (1929)
 Varan 3, (1930)
 Sesini Kaybeden Şehir, (1931)
 Benerci Kendini Niçin Öldürdü, (1932)
 Taranta Babu'ya Mektuplar, (1935)
HAKKINDA YAPILAN FİLMLER
 Mavi Gözlü Dev
 Bilinmeyen Yönleriyle Galina'nın Nazım'ı
 Nazım'ın Küba Seyahati
OYUNLARI VE ROMANLARI
 Kafatası (1932)
 Bir Ölü Evi (veya Merhumun Hanesi) (1932)
 Unutulan Adam (1935)
 İvan İvanoviç var mıydı yok muydu? (1955)
 Ferhat ile Şirin (1965)
 Sabahat (1965)
Erciyes Üniversitesi
Türkçe Öğretmenliği