DSM-IV tanı ölçütlerine göre Major Depresyon Çökkün duygudurum İlgi-istek yitimi Değersizlik, suçluluk duyguları Yorgunluk veya enerji yitimi Psikomotor etkinlikte azalma veya artma Kilo değişiklikleri Yineleyici ölüm, özkıyım düşünceleri Uyku bozuklukları Konsantrasyon ve düşünme sorunları, kararsızlık Depresyon yaygınlığı Toplumda depresyon yaygınlığı %10-20 Yatan hastalarda %10-50 (Rodin 1991) Fiziksel hastalığı olanlarda depresyon ölçütleri Kilo değişiklikleri Uyku bozuklukları Yorgunluk, enerji yitimi Yoğunlaşma güçlüğü ....YERİNE Fiziksel hastalığı olanlarda depresyon ölçütleri Ağlamaklı görünüm Toplumsal çekilme/ konuşmama Kötümserlik / ”arpacı kumrusu” Tepkisiz duygudurum Daha anlamlıdır (Endicott) Fiziksel hastalıklarda depresyon Daha geç yaşta başlar Daha az aile öyküsü vardır Kişinin psikiyatrik öyküsü daha azdır Kadınlardaki baskınlık belirgin değildir Fiziksel hastalığı olanlarda depresyon ölçütleri Hangi depresyon? Major, minör, distimi, uyum bozukluğu? Kapsayıcı ölçütler tanı duyarlılığını arttırır. Dışlayıcı ölçütler tanı özgüllüğünü arttırır. Depresyon belirtilerinin “anlaşılabilir” olmasının da ihmalinde rolü olabilir. Depresyon ve fizik rahatsızlık ilişkisi Depresyon fizik rahatsızlığa veya tedavisine bağlıdır İkisi birlikte başlamış olabilir (kayıp sonrası) Depresyon fiziksel rahatsızlıktan önce vardır ve bu belirtilerden sorumludur (somatizasyon) Fiziksel hastalıklar ve depresyon Depresyon fiziksel hastalığı olanlarda topluma göre daha sıktır: Fiziksel hastalık ve tedavisinin özellikleri Hastanın bireysel koşulları ve ruhsal özellikleri nedeniyle. Psikiyatrik bozukluklarla bağlantılı unsurlar-1 Fiziksel hastalığın doğası Biyolojik unsurlar: SSS hastalıkları, sistemik hastalıklar Psikiyatrik bozukluklarla bağlantılı unsurlar-2 Hastalığın ölçüsü *Patolojik tanısı *Anatomik yerleşim *Gidiş: Akut/kronik/nüks/ilerleyici *Şiddet: Yaşamı tehdit eden; belirti şiddeti; yeti yitimi; şekil bozukluğu *İşlevlerde veya kendilik değerinde yitim Psikiyatrik bozukluklarla bağlantılı unsurlar-3 Tedavinin niteliği *Başarısı *Bilgilendirme ve tavsiyelerin niteliği *Yan etkiler *Hastanın talepleri (kendine bakımı) Psikiyatrik bozukluklarla bağlantılı unsurlar-4 Hastaya ilişkin unsurlar *Biyolojik incinirlik *Kişilik *Ruhsal incinirlik *Toplumsal incinirlik ve koruyucu unsurlar *Diğer yaşam zorlukları......ve Hastalığın anlamı Psikiyatrik bozukluklarla bağlantılı unsurlar-5 Hastalığın toplumsal sonuçları *İş *Ailenin ve yakınların tepkisi Depresyon ve fizik bozukluk birlikteliğinin nitelikleri-1 Mekanizmalar *Koinsidans (eş hastalanma) *Ortak neden *Fizik hastalığa neden olan psikiyatrik bozukluk *Psikiyatrik bozukluğa neden olan fizik hastalık Depresyon ve fizik bozukluk birlikteliğinin nitelikleri-2 Fiziksel hastalığın doğası ve psikiyatrik bozukluğun türü Tehdit Anksiyete Kayıp Depresyon Depresyon ve fizik bozukluk birlikteliğinin nitelikleri-2 Fiziksel hastalığın tedavisinin niteliği ve psikiyatrik bozukluğun türü Akut uygulamalar Anksiyete Kronik uygulamalar Depresyon Depresyon ve fizik bozukluk birlikteliğinin nitelikleri-3 Yaşam kalitesi ve gündelik yaşam üzerine etkileri Bazı hastalıklarda depresyon yaygınlık oranları-1 Kanser Kronik yorgunluk sendromu Kronik ağrı Koroner arter hastalığı Cushing sendromu Demans Diabetes mellitus %20-38 %17-46 %21-32 %16-19 %67 %11-40 %24 Bazı hastalıklarda depresyon yaygınlık oranları-2 Epilepsi Hemodiyaliz HIV enfeksiyonu Huntington hastalığı Hipertiroidizm Multipl skleroz Parkinson hastalığı Stroke %55 %6.5 %30 %41 %31 %6-57 %28-51 %27 Depresyon yapabilecek ilaçlar-1 (İatrojenik depresyon) Antihipertansifler Antiaritmikler Antikolesterol ilaçları Hormon preparatları Kemoterapi ilaçları Antibiyotikler Depresyon yapabilecek ilaçlar-2 (İatrojenik depresyon) H2 blokerleri Antipsikotikler Psikotrop ilaç yoksunlukları Antikonvülsanlar