KARDİYAK REHABİLİTASYON ÖĞR. GÖR. CİHAN CİCİK KALBİN FONKSİYONU KALBİN FONKSİYONU - Kalp vücuda kan pompalamak için 4 odaya sahiptir. 2 üst küçük odalara atrium ve altta yer alan daha büyük odalara da ventrikül adı verilir. - Oksijeni yetersiz kan vücuttan sağ atriuma 2 büyük ven yoluyla gelir: • Superior vena cava • Inferior vena cava KALBİN FONKSİYONU - Sağ atrium bu kanı sağ ventriküle pompalar ve sağ ventrikül de oksijenlenmesi için akciğerlere pompalar. - Kan daha sonra sol atriuma pompalanır ve sol ventriküle dökülür. Sol ventrikül kanı aorta yoluyla vücuda pompalar. - Sol ventrikülün vücutta kan dolaşmını sağlamak için uyguladığı basınç kan basıncıdır. KALBİN İLETİ SİSTEMİ - Sinoatrial düğüm (SA) sağ atriumda bulunan özelleşmiş hücrelerden oluşur ve posterior yüzeye yakın superior vena cava girişine komşu olarak yerleşmiştir. Kalbin otomatik elektriksel deşarjını sağlar ve kalbin doğal pili (primer pacemaker) olarak bilinir. KALBİN İLETİ SİSTEMİ KALBİN İLETİ SİSTEMİ - Sinoatrial düğüm (SA) tarafından oluşturulan impuls sağ atiriumdan intraatrial yollarak doğru iletilir ve atrium depolarizasyonu oluşur. Bu EKG’de P dalgası olarak gösterilir. - P dalgası mekanik olarak atrium kontraksiyonu ile ilgiliyken elektriksel olarak atrium depolarizasyonu ile ilgilidir. KALBİN İLETİ SİSTEMİ KALBİN İLETİ SİSTEMİ - Atrium depolarizasyonu sonrasında impulslar AV düğüme ulaşır. AV düğüm elektriksel impulsu (0,12-0,2 saniye) geciktirerek atriumun mekanik kasılması ile kanın ventriküllere doğru çıkmasına izin verir. Bu atrial kick (atrial vuruş) olarak adlandırılır. - Bu gecikme EKG’de P-R segmenti olarak açıklanır. KALBİN İLETİ SİSTEMİ - İmpulslar AV düğümden his demetine ve onun dallarına geçer. - Sağ dal; sağ ventrikül depolarizasyonu, sol dal; sol ventrikül depolarizasyonundan sorumludur. KALBİN İLETİ SİSTEMİ - Elektriksel impulslar purkinje liflerinin küçük uç dallarına yayılır ve bu lifler myokardiyumu penetre ederek en alttan en üste doğru “wringing-sıkma” şeklinde kas kontraksiyonunu sağlarlar. - Ventrikül kontraksiyonunu takiben oluşan ventrikül depolarizasyonu EKG’de QRS kompleksi olarak adlandırılır. KALBİN İLETİ SİSTEMİ - QRS kompleksinden sonra çok kısa bir duraklama olur ve bu de ST segmenti olarak adlandırılır. ST segmenti boyunca ventrikül repolarizasyonu olur. - T dalgası da ventriküler repolarizasyonu gösterir ve potasyumun içeri girdiği ve sodyumun dışarı çıktığı evredir. KALBİN İLETİ SİSTEMİ • P • P-R • QRS • ST • T -> Atrial depolarizasyon -> Atrial kick -> Ventrikül depolarizasyonu Atrial repolarizasyon -> Ventrikül repolarizasyonu -> Ventrikül repolarizasyonu KALBİN İLETİ SİSTEMİ KALBİN İLETİ SİSTEMİ - SA düğümden dakikada 60-100 arası kalp atımı - AV düğümden dakikada 40-60 arası kalp atımı (SA çalışmazsa) - Purkinje hücrelerinden dakikada 30-40 arası kalp atımı KALBİN İLETİ SİSTEMİ - Sempatik sistem artırır ve hızlandırır. Parasempatik sistem ise azaltır ve yavaşlatır. - Sempatik sistem ventriküller üzerinde hem SA hemde AV üzerinde etkilidir. Ayrıca adrenal bezleri uyarır ve kan akımınına nörepinefrin ve epinefrin salınımını sağlar. KALBİN İLETİ SİSTEMİ - Parasempatik sistemde ise asetilkolin salınımı vardır. - N. vagus kalbin parasempatik sisteminin en önemli parçası olup SA düğüm üzerinde genel inhibitör olarak bilinir. N. vagus impuls formasyonu ve iletim hızı üzerinde primer rol oynar. KALBİN İLETİ SİSTEMİ - Sempatik aktivitenin artması, kalp atımını, AV düğümde iletim hızını, kalp kasının kasılabilirliğini ve irritabilirliğini artırır. - Parasempatik aktivitenin artması, kalp atımını, AV düğüm boyunca iletim hızını ve kalp irritabilirliğini azaltır. ELEKTROKARDİYOGRAM - EKG: Çeşitli kalp hastalıklarının tanısında kullanılan önemli bir araçtır ve kalp tarafından üretilen dalgaları kaydederek hastanın durumu hakkında bilgi verir. • • • • • EKG analizinde; Ritim (Düzenlilik) Oran P dalgası şekli PR aralığı QRS süresi ve şekli ELEKTROKARDİYOGRAM - Atrial kasılma ritmi P dalgalarının düzenli olup olmadığı ile ilgiliyken ventrikül kasılmalarının değerlendirilmesi için QRS kompleksi incelenir. - P-P arası uzaklık ve QRS kompleksinin genişliği değerlendirmede kullanılır. ELEKTROKARDİYOGRAM ELEKTROKARDİYOGRAM - İlk olarak P-P arası değerlendirilir. İlk P dalgasının başlangıcından ikinci P dalgasının başlangıcı arasına pergel yerleştirilir. - Ritmin düzenli olup olmadığının değerlendirilmesi için en az 10 saniyelik EKG’de yer alan P dalgaları incelenmelidir. ELEKTROKARDİYOGRAM ELEKTROKARDİYOGRAM - P dalgalarının değerlendirilmesinin ardından QRS kompleksi değerlendirilir. Her dalga aralığı (özellikle R-R) ölçülmelidir. P dalgaları arası veya QRS kompleksleri arası sabit değilse ritim düzensizdir. - QRS ritim problemi olup olmadığının kesin olarak belirlenebilmesi için en az 6 saniyelik interval değerlendirilmelidir. ELEKTROKARDİYOGRAM ELEKTROKARDİYOGRAM - Atrial ve ventriküler oranın hesaplanması için P-P ya da R-R aralığı ölçülür. EKG kağıdının her bir küçük kutusu 0,04 saniyeye eşittir. - 1500 küçük kutu (1 dk) içerisindeki interval P-QRS-T interval sayısı kalp hızını verecektir. - 100 üzeri kalp hızı taşikardi, 60 altı kalp hızı ise bradikardi olarak adlandırılır. EKG DALGALARI VE PARAMETRELERİ EKG DALGALARI VE PARAMETRELERİ 1) P dalgası: Atrium kontraksiyonunu gösterir ve genellikle 1 küçük kutu genişliğinde ve 1 küçük kutu uzunluğundadır. 2) PR intervali: P dalgası başlangıcından QRS kompleksi başlangıcına kadar olan kısımdır ve atrium depolarizasyonunu gösterir. Normal uzunluğu 0,12-0,20 saniye (3-5 küçük kutu) arasıdır. PR intervali 0,20 saniyeden uzun olursa AV blok düşünülebilir. EKG DALGALARI VE PARAMETRELERİ 3) QRS kompleksi: Q dalgasının başlangıcından S dalgasının bitimine kadar olan kısımdır. Ventrikül depolarizasyonunu gösterir. Normali 0,060,10 saniye (2-3 küçük kutu) uzunluğundadır. EKG DALGALARI VE PARAMETRELERİ 4) ST segmenti: S dalgasının bitiminden T dalgasının başlangıcına kadar olan kısımdır. Myokard infarktüsü (ST elevasyonu) ve iskemi (ST depresyonu) gibi patolojilerin tanımlanmasında yardımcıdır. SİNÜS RİTİMLERİ 1) Normal Sinüs Ritmi SİNÜS RİTİMLERİ • P-P intervalleri ve R-R intervalleri arası düzenlidir. • Atrial ve ventriküler hız (kalp hızı) dakikada 60-100 arasıdır. • P dalgaları aynıdır, genellikle yukarı doğrudur ve her P dalgası QRS kompleksinden önce gelir. • PR intervali 0,12-0,20 saniye arasındadır. • QRS kompleksleri aynıdır ve durasyonu 0,60,10 saniye arasındadır. SİNÜS RİTİMLERİ • Otomastisite: Kalbin normal durumda SA düğümde oluşan impulsların atrium myokardına, AV düğüme, his demeti, sağ ve sol dallar, purkinje ağı üzerinden ventrikül myokardına yayılarak kasılmalar oluşturmasıdır. SİNÜS RİTİMLERİ 2) Sinüs Bradikardisi SİNÜS RİTİMLERİ • P-P intervalleri ve R-R intervalleri arası düzenlidir. • Atrial ve ventriküler hız (kalp hızı) dakikada 60’ın altındadır. • P dalgaları aynıdır, genellikle yukarı doğrudur ve her P dalgası QRS kompleksinden önce gelir. • PR intervali 0,12-0,20 saniye arasındadır. • QRS kompleksleri aynıdır ve durasyonu 0,60,10 saniye arasındadır. SİNÜS RİTİMLERİ • Beta bloker kullananlarda yaygındır. • SA düğümün otomastisitesinde azalma ya da kusma gibi vagal stimulasyonlardaki artış sebebiyle oluşabilir. • Travmatik beyin hasarı olan hastalarda ve beyin tümörü olan hastalarda görülebilir. • Bireyler senkop, dizines, anjina ya da diyaforezden yakınabilir. • Tedavisinde atropin ya da geçici pacemaker kullanılabilir. SİNÜS RİTİMLERİ 3) Sinüs Taşikardisi SİNÜS RİTİMLERİ • P-P intervalleri ve R-R intervalleri arası düzenlidir. • Atrial ve ventriküler hız (kalp hızı) dakikada 100-150 arasındadır. • P dalgaları aynıdır, genellikle yukarı doğrudur ve her P dalgası QRS kompleksinden önce gelir. • PR intervali 0,12-0,20 saniye arasındadır. • QRS kompleksleri aynıdır ve durasyonu 0,60,10 saniye arasındadır. SİNÜS RİTİMLERİ • Genellikle benigndir. • SA düğümünün otomastisitesindeki artıştan kaynaklanır. • Sebepleri arasında ağrı, korku, duygular ve egzersiz yer alır. • Cafein, nikotin, anfeproman ve atropin gibi suni stimülatörler de taşikardi sebebidir. SİNÜS RİTİMLERİ • Oksijen ihtiyacının arttığı durumlar olan ateş, konjestif kalp yetmezliği, enfeksiyon, anemi, hemoraji, myokard hasarı ve hipertiroidizmde sinüs taşikardisi görülebilir. • Tedavisinde beta bloker kullanılır. SİNÜS RİTİMLERİ 4) Sinüs Aritmisi SİNÜS RİTİMLERİ • P-P intervalleri ve R-R intervalleri arası düzensizdir. • Atrial ve ventriküler hız (kalp hızı) dakikada 60-100 arasındadır. • P dalgaları aynıdır, genellikle yukarı doğrudur ve her P dalgası QRS kompleksinden önce gelir. • PR intervali 0,12-0,20 saniye arasındadır. • QRS kompleksleri aynıdır ve durasyonu 0,60,10 saniye arasındadır. SİNÜS RİTİMLERİ • En genel tipi respiratuar döngüyle ilişkili olup inspirasyonla beraber hız artar, ekspirasyonla azalır. • Genelde genç ve yaşlılarda dinlenim sırasında görülür. • Non respiratuar sinüs aritmisi enfeksiyon, ateş ve ilaçlarla (digoksin ve morfin zehirlenmesi) ilişkilidir. • Respiratuar tipi benign olup non respiratuar tipte altta yatan sebepler sorgulanıp mutlaka tedavi edilmelidir. SİNÜS RİTİMLERİ 5) Sinüs Arresti SİNÜS RİTİMLERİ • P-P intervalleri ve R-R intervalleri arası düzensizdir. • Atrial ve ventriküler hız (kalp hızı) sayısı SA düğümünden kaynaklanan elektriksel aktiviteye göre değişkendir. • P dalgaları aynıdır, genellikle yukarı doğrudur ve her P dalgası QRS kompleksinden önce gelir. • PR intervali 0,12-0,20 saniye arasındadır. • QRS kompleksleri aynıdır ve durasyonu 0,6-0,10 saniye arasındadır. SİNÜS RİTİMLERİ • Duraklama uzunluğu: Duraklama etrafındaki R-R intervali üzerine kaliper yerleştirilerek duraklama süresi ölçülür. • Kalp hızının dakikada 60’tan az olmasının sebebi SA düğümünün düzenli çalışmaması olabilir. Ventriküler düğümdeki elektriksel aktiviteyle yeniden düzen sağlanabilir. SİNÜS RİTİMLERİ • Parasempatik aktivitedeki ani artış, SA düğümün organik hastalıkları, enfeksiyonlar, romatizmal hastalıklar, şiddetli iskemi, SA düğümün infarktüsleri ya da digoksin zehirlenmesine bağlı ortaya çıkabilir. • Bireyler dizines ya da senkop nöbetlerinden yakınabilir. SİNÜS RİTİMLERİ • Tedavi: Digoksik azaltma, vagal stimülasyonu kaldırma olmalıdır. • Atropin ya da kalıcı pacemaker tedavisinde kullanılır. ATRİAL ARİTMİLER 1) Prematüre Atrial Kompleksler ATRİAL ARİTMİLER • P-P intervalleri ve R-R intervalleri erken kompleksler haricinde düzenlidir. • Atrial ve ventriküler hız (kalp hızı) sayısı genellikle 60100 arasındadır. • P dalgaları aynıdır. Ancak erken atımlardaki P dalgaları farklı şekillerde (çentikli veya düzleşmiş) olup T dalgasının içerisinde de yer alabilir. • PR intervali 0,12-0,20 saniye arasındadır. • QRS kompleksleri aynıdır ve durasyonu 0,6-0,10 saniye arasındadır. • Prematüre atrial kompleksi bir duraklama takip eder ancak bu kompansatuar olmayabilir. ATRİAL ARİTMİLER • Prematüre atriyal komplekslerin sebepleri emosyonel stres, nikotin, kafein, alkol, hipoksemi, enfeksiyon, myokard infarktüsü, romatolojik hastalıklar veya atrial hasar olabilir. • Benign aritmiler olup KOAH ile birlikte farkedilirler. • Frekansı düşük ise tedavi gerektirmez, frekans artarsa supraventriküler taşikardi veya atrial fibrilasyon gelişebilir. ATRİAL ARİTMİLER 2) Gezen Atrial Pacemaker ATRİAL ARİTMİLER • P-P intervalleri ve R-R intervalleri farklılık gösterebilir. • Atrial ve ventriküler hız (kalp hızı) sayısı genellikle 60-100 arasındadır. • P dalgaları görünüşte farklılık gösterir. • PR intervali çeşitlilik gösterir. • QRS kompleksleri aynıdır ve durasyonu 0,6-0,10 saniye arasındadır. ATRİAL ARİTMİLER • SA düğümün iskemisi ya da yaralanması, konjestif kalp yetmezliği veya vagal ateşlemedeki artıştan kaynaklanabilir. • Atrial fibrilasyona götürürse tedavi gerekir. Aksi takdirde tedaviye gerek yoktur. ATRİAL ARİTMİLER 3) Multifokal Atrial Taşikardi ATRİAL ARİTMİLER • Ritim düzensizdir. • Atrial ve ventriküler hız (kalp hızı) sayısı genellikle 120-150 arasındadır. • P dalgaları birbirinden farklıdır. Ters, bifazik, yuvarlak veya QRS kompleksi görünümlü olabilir. • PR intervali çeşitlilik gösterir. • QRS kompleksleri benzer olup durasyonu 0,6-0,10 saniye arasındadır. ATRİAL ARİTMİLER • Genellikle amfizem, konjestif kalp yetmezliği ya da akut mitral kapak yetersizliğinden kaynaklanır. • Vital bulguları ve durumu izlenmelidir. ATRİAL ARİTMİLER 4) Atrial Flutter ATRİAL ARİTMİLER • P-P intervali ve flutter dalgaları düzensizdir ve kaliperler ile belirlenen aralık ritim boyunca sabit kalır. • R-R intervali de genellikle düzensizdir. • Atrial depolarizasyon hızı dakikada 250-350 arasıdır. • P dalgaları görülmez, sadece flutter dalgaları görülür. Flutter dalgaları testere benzeridir. • P dalgaları ile QRS kompleksleri arasında ilişki yoktur ve her QRS kompleksi öncesi birden fazla P dalgası vardır. • QRS süresi 0,06-0,11 saniye arasındadır. ATRİAL ARİTMİLER • Romatolojik kalp hastalığı, mitral kapak hastalıkları, koroner arter hastalıkları ve infarktüsü, stres, ilaçlar, renal yetmezlik, hipoksemi ve perikardit kaynaklı olabilir. • Atrial flutter kalp hızı 100 altındaysa hayatı tehdit edici olarak değerlendirilmez, atrial fibrilasyona ulaşabilir. • İlaç tedavisinde digoksin, verapamil veya beta blokerler en çok tercih edilen ilaçlardır. ATRİAL ARİTMİLER 5) Atrial Fibrilasyon ATRİAL ARİTMİLER • Fibrilasyon dalgaları nedeniyle P dalgaları yoktur. Düz veya dalgalı çizgi şeklindedirler. • R-R intervali de genellikle düzensizdir. • Atrial depolarizasyon hızı dakikada 375-700 arası ölçülebilir. Fibrilasyon dalgalarının tanımlanması kolay olmadığı için atrial depolarizasyon hızının ölçülmesi zordur. • P dalgaları tanımlanamadığından dolayı P-R intervali değerlendirilemez.. • QRS süresi 0,06-0,10 saniye arasındadır ancak düzensizdir. ATRİAL ARİTMİLER • İleri yaş, konjestif kalp yetmezliği, iskemi, damar tıkanıklığı, kardiyomyopati, digoksin zehirlenmesi, ilaç kullanımı, stres, ağrı, romatizmal kalp hastalığı ve böbrek yetmezliği sebebiyle görülebilir. • Kardiak outputları azalmıştır. • Atrial fibrilasyonu olan bütün hastaların %30’unda emboli gelişir ve genellikle antikoagülasyon tedavisi başlatılır. ATRİAL ARİTMİLER • Ayrıca hastalarda serebrovasküler olay, myokard infarktüsü, pulmoner emboli ve renal infarktüs gelişme olasılığı da vardır. • Atrial fibrilasyonların klasik işaretleri düzensiz atımlardır. • Tedavisi digoksin, verapamil veya antiaritmik tedavi ile mümkündür. • Yeni teşhis edilmiş atrial fibrilasyonu olan bireyler acilen antikoagülasyonla tedavi edilmelidir. VENTRİKÜLER ARİTMİLER 1) Prematüre Ventriküler Kompleksler VENTRİKÜLER ARİTMİLER • P-P ve R-R intervalleri QRS komplekslerinden önce gelir ve düzenlidir. Her PVC (ekstrasistol) kompansatuar bir duraklamaya sebep olur. • Ekstrasistolde P dalgaları eksiktir. • Ekstrasistoller daha hızlı ventriküler ritime sebep olur. • Ekstrasistolün QRS kompleksi geniştir ve süresi 0,10 saniyeden uzundur. VENTRİKÜLER ARİTMİLER • ST segmenti ve T dalgası genellikle normal komplekslerden karşı tarafa doğru eğimlidir. • PVC sonrası birinci PVC atışı bigemine, ikinci PVC atışı trigeminedir. • Bütün PVCler aynı görünüyorsa tek odaklıdır. • Birden çok PVC varsa ve aynı görünmüyorsa çok odaklıdır. VENTRİKÜLER ARİTMİLER • Eğer 2 PVC birlikte ise PVC’ler ikili ya da eşlidir. • Eğer PVC normal R-R intervali ile ayrılmış 2 sinüs atışının arasına düşerse PVC interpolated olur. VENTRİKÜLER ARİTMİLER • PVC’ler kafein ya da nikotin duyarlılığı, stres, aşırı efor ve elektrolit dengesizliklerden (hipokalemi (kanda potasyumun az olması) / hiperkalemi (kanda potasyumun fazla olması)) dolayı ortaya çıkabilir. VENTRİKÜLER ARİTMİLER • İskemi, kardiyak hastalıklar, ventriküllerin aşırı disfonksiyonu, konjestif kalp yetmezliği, kardiyomyopati, nekroz, miyokardiyum ya da kanallarının irritasyonunda, kardiyak kateterizasyonunda, kronik akciğer hastalıklarında, hipoksemi ve farmakolojik terapi ( procan, kinidin ya da glikosid zehirlilik) durumlarında PVC ortaya çıkabilir. VENTRİKÜLER ARİTMİLER • PVC daha güçlü bir çarpıntı tarafından takip edilen düzenli ritim içerisinde duraklama ya da sekme olarak hissedilir. • PVC semptomları anksiyeteyi kapsar ancak aritmiler daha fazla ise kardiyak output azalabilir. Sonuç olarak nefes darlığı ve baş dönmesi ortaya çıkabilir. VENTRİKÜLER ARİTMİLER • PVC’ler; a) Birlikte çift olduklarında, b) Kökenleri çok odaklı olduğunda, c) Dakikada 6 atımdan daha sık olduklarında, d) T dalgasına direk olarak indiklerinde ve e) Üçlü ya da daha fazla mevcut olduklarında hayati tehlike taşırlar. • Ayrıca ventriküler taşikardiye veya ventriküler fibrilasyona doğru ilerleyebilirler. VENTRİKÜLER ARİTMİLER • PVC’ler izole edildiklerinde, semptom göstermediklerinde ve dakikada 6 atımdan az olduklarında genellikle iyi huylu olarak düşünülürler ve tedavi gerektirmezler. • PVC’ler dakikada 6 atımdan fazla ise, çift ya da çok odaklı ise medikal tedavi gerekebilir. VENTRİKÜLER ARİTMİLER • Kronik akciğer hastalığı olan bireyde yeni PVC başlangıcı varsa hipoksemi olabilir ve ek oksijen gerekebilir. Ayrıca antiaritmik ilaç tedavisi de gerekebilir ancak anti aritmik ilaçlar her zaman etkili olmamakla birlikte yeni aritmilere sebep olabilir. VENTRİKÜLER ARİTMİLER VENTRİKÜLER ARİTMİLER 2) Ventriküler Taşikardi VENTRİKÜLER ARİTMİLER • P-P intervali geniş ventriküler aktivite kaydedildiği için genellikle tanımlanamaz. • R-R intervali ise genellikle düzenli olup bazen düzensiz olabilir. • P-P intervali tanımlanamadığı için atrial hız belli değildir. Ventriküler hız ise dakikada 100-200 arasındadır. • P dalgası genellikle yoktur ve bu sebeple P-R intervali tanımlanamaz. • QRS durasyonu 0,12 saniyeden fazladır. Amplitüdü arttığı için farklı bir görünüme sahiptir. T dalgası QRS kompleksinin tersi yönündedir. VENTRİKÜLER ARİTMİLER • Bir dizi içinde 3 ya da daha fazla PVC vardır. • Ventriküler taşikardi, ventriküler fibrilasyonun habercisi olabilir. • İskemi, güçlü nekroz, koroner arter hastalıkları, hipertansif kas hastalıkları ve ilaç tedavisi (glikosid ya da kinidin zehirlenmeleri) sebebiyle ventriküler taşikardi oluşabilir. VENTRİKÜLER ARİTMİLER • Kardiyak output büyük oranda azalır. • Genellikle baş dönmesi ve baygınlık başlıca semptomlar olarak bilinir. • Acil farmakolojik enjeksiyon (lidocoine, bretylium tosylate ya da procainamide), kardiyoversiyon ya da defibrilasyon tedavisinde kullanılır. VENTRİKÜLER ARİTMİLER 3) Ventriküler Taşikardi (Torsades de Pointes) VENTRİKÜLER ARİTMİLER • Ventriküler taşikardinin eşsiz bir halidir ve noktaların bükülmesi olarak Türkçe’ye çevrilebilir. • Uzun süreli bir Q-T aralığı söz konusudur (0,5 saniyeden uzun) • Aritmi karakteristik olarak hızlı bir oranda ortaya çıkar ve aynı oranda sona erer. VENTRİKÜLER ARİTMİLER • Sadece antiaritmik tedavi gören ve ilaç tedavisinin zehirlenmeye yol açtığı kişilerde tanımlanmıştır. • Kardiyak output aşırı derecede azalmıştır ve bu aritmi genellikle ventriküler fibrilasyona dönüşmektedir. • Bilinci yerinde olan bireyde aşırı baş dönmesi ve sonrasında baygınlık görülebilir. • Tedavisinde genellikle elektrik şoku kullanılır. VENTRİKÜLER ARİTMİLER 4) Ventriküler Fibrilasyon VENTRİKÜLER ARİTMİLER • P-P ve R-R intervalleri kaydedilen farklı şekillerdeki dalgalardan dolayı tanımlanamaz. R-R intervali tanımlansa bile düzensizdir. • Atrial hız tanımlanamaz. Venriküler hız tanımlanabilirse bile dakikada 300’den fazladır. • P dalgası ve P-R intervali tanımlanamaz. • QRS durasyonu sadece fibrilasyon dalgaları var olduğundan dolayı belli değildir. VENTRİKÜLER ARİTMİLER • Ventriküler fibrilasyon hiçbir kardiyak output ile sonuçlanmayan ventriküler kasların düzensiz kasılmasıdır ve kalbin tetanisi olarak tanımlanabilir. • Genellikle ventriküler taşikardinin devamıdır ve sebepleri ventriküler taşikardi ile aynıdır. • Kardiyopulmoner canlandırma, ek oksijen ve ilaç enjeksiyonu tedavisinde kullanılır. VENTRİKÜLER ARİTMİLER 5) Agonal Ritim VENTRİKÜLER ARİTMİLER • P-P intervali tanımlanamaz. R-R intervali ise düzenli ya da düzensiz olabilir. • Atrial depolarizasyon yokluğundan dolayı atrial hız tanımlanamaz. Ventriküler hız dakikada 20’den azdır. • P dalgası yoktur ve P-R intervali P dalgası olmadığı için tanımlanamaz. • QRS durasyonu 0,12 saniye veya daha fazladır. VENTRİKÜLER ARİTMİLER • Kardiyak output çok azalmıştır. Atrial vuruş kaybı ve ventriküler hızda yavaşlama mevcuttur. Hasta baygındır. • Hem temel hem de kardiyak yaşam desteği gerektiren acil bir durumdur. VENTRİKÜLER ARİTMİLER 6) Asistol VENTRİKÜLER ARİTMİLER P-P ve R-R intervalleri yoktur. Atrial ve ventriküler hız yoktur. P dalgası yoktur. Hiçbir dalga kaydedilemediğinden P-R intervalini değerlendirmek mümkün değildir. • QRS dalgası olmadığından QRS durasyonu ölçülemez. • • • • VENTRİKÜLER ARİTMİLER • Yaşamı tehdit eden bir durumdur. • Bireyde hiçbir nabız ve kardiyak output söz konusu değildir. • Bilinç yoktur. • Kardiyak arresttedir ve acil tıbbi müdahaleye başlanmalıdır. KALP BLOKLARI 1) 1.Derece AV Blok KALP BLOKLARI • 1. Derece AV blok genellikle SA düğümünden AV düğüme elektriksel uyarının geç gitmesi sebebiyle oluşur. • P-P aralığı ve R-R aralıkları düzenli ve sabittir. • Atrial ve ventriküler hız dakikada 60-100 arasındadır. • P dalgaları aynı olup her P dalgası QRS kompleksinden önce gelir. • P-R intervali 0,20 saniyeden uzundur. • QRS durasyonu normal sınırlarında olup 0,060,10 saniye arasındadır. KALP BLOKLARI • Koroner arter hastalığı, romatizmal kalp hastalığı, infarktüs ve medikal tedavi (digoksin ve beta bloker) kaynaklı oluşabilir. • Aşırı bradikardi oluşmuyorsa benign aritmidir. • P-R intervali normalden uzun olduğu için kan basıncı azalır. • İlaçlara bağlı oluşuyorsa ilaçların bırakılması veya azaltılması gerekebilir. KALP BLOKLARI 2) 2. Derece AV Blok (Mobitz I – Weckenbach) KALP BLOKLARI • 2. Derece atriyoventriküler blokta uzayan P-R intervali sebebiyle SA düğümden AV düğüme geçmesi gereken elektriksel uyarının engellenmesi veya olmaması durumu söz konusudur. • Ventriküller kasılması gerekirken kasılmazlar. KALP BLOKLARI • P-P intervali düzenlidir ancak elektriksel uyarının engellenmesi R-R intervalinin düzensiz olmasına sebep olur. • Atrial hız normal sınırlarında iken ventriküler hız atrial hızdan daha yavaştır. • P dalgası normaldir ancak her QRS kompleksinden önce P dalgası gelirken ekstra P dalgaları da oluşur. • QRS kompleksinin düşmesinden dolayı R-R intervali düzensizdir (düzenli düzensizlik) • QRS durasyonu 0,06-0,10 saniye uzunluğundadır. KALP BLOKLARI • Asemptomatiktir. • Sağ koroner arter hastalığı veya infarktüsü, digoksin zehirlenmesi, beta adrenerjik blokerleri ve dejeneratif hastalıklar sebebiyle oluşabilir. • Tedavi genellikle gerekli değildir ve kardiyak output yeterli düzeydedir. • Nadiren atropin ve isoproterenol veya pacemaker verilir. KALP BLOKLARI • 2. AV blok geçici iskemi veya infarktüs ile birlikte gelişebilir. • Geçici kalp pili yavaş kalp atışının semptomları oluşana kadar kullanılabilir. KALP BLOKLARI 3) 2. Derece AV Blok, Tip 2, Mobitz 2 KALP BLOKLARI • Klasik kalp bloğu olarak adlandırılır ve genellikle 3. derece kalp bloğu olarak devam eder. • P-P intervali düzenlidir ancak elektriksel uyarıların engellenmesi sebebiyle R-R intervali düzensizdir. • Atrial hız normaldir ancak ventriküler hız daha yavaştır. • P dalgası normaldir. Her QRS kompleksi öncesinde P dalgası varken QRS kompleksi sonrasında birden fazla P dalgası olabilir. • P-R intervali sabittir. • QRS durasyonu 0,06-0,10 saniye arasındadır. KALP BLOKLARI • P-R intervalinde bir değişiklik olmadan ventriküllere ait bir uyarının oluşmaması olarak tanımlanır. • Myokard infarktüsü, iskemi, AV düğüm infarktı veya digoksin zehirlenmesi sebebiyle oluşabilir. • Bilinç kaybı görülebilir ve kan basıncı düşer. • Genellikle pacemaker kullanımı gerektirir. Ancak başlangıçta atropin veya isopreterenol kullanılabilir. KALP BLOKLARI Kalp Bloğu Tipi PR İntervali Etyoloji Tedavi 2. Derece AV Blok Mobitz 1 Weckenbach Bir kompleks Geçici diğerine göre değişiklik gösterir. Kompleks düşünce kendini sıfırlar Kendi kendine geçebilir. Kardiyak output gözlenir ve düşük QRS komplekslerine ve P-R aralığı değişene kadar beklenir. 2. Derece AV Blok Mobitz 2 Klasik Kalp Bloğu Ritim boyunca P- Kronik R intervali sabittir. Hızla tam kalp bloğuna sebep olur. Acil tıbbi müdahale gerektiren hayatı tehdit eden bir durumdur. KALP BLOKLARI 4) 3. Derece AV Blok KALP BLOKLARI • Tam kalp bloğu olarak bilinir. • Ventriküllere geçmesi gereken elektriksel uyarıların tamamı engellenmiştir. • Atrial ve ventriküler depolarizasyonlar arasında bağlantı yoktur. • Atriumlar ve ventriküller farklı oranlarda ateşlenir. Ventriküler hız atrial hızdan daha yavaş olur. KALP BLOKLARI • P-P ve R-R intervalleri düzenlidir ancak farklıdır. • Atrial hız dakikada 60-100 arası iken ventriküler hız dakikada 20-40 arasındadır. • P dalgaları normal düzenindedir ancak QRS kompleksinden önce, sonra ya da QRS kompleksi içerisinde olabilir. • Her P dalgası sonrası QRS kompleksi olmayabilir. • Kısa bir P-R intervali sonrası uzun bir P-R intervali vardır ve bu tam kalp bloğunun göstergesidir. • QRS süresi aynı olur ancak blokaja bağlı olarak normal sınırlarda ya da daha geniş olabilir. KALP BLOKLARI • Myokard infarktüsü, digoksin zehirlenmesi ve iletim sisteminin dejenerasyonu sebebiyle oluşabilir. • Bireyler kardiyak output azalmışsa baş dönmesi, göğüs ağrısı ve solunum sıkıntısı yaşayabilir. • Na-K pompasında problem vardır. • Tedavisinde kalıcı pacemaker kullanımıyla birlikte atropin ve isoprotenol kullanımı gerekir. Acil tedavi gerektirir. TEŞEKKÜRLER ÖĞR. GÖR. CİHAN CİCİK