GÖZ SORUNLARI Prof.Dr.Semih ÖTLEŞ Vücuttaki pek çok organımız gibi gözlerimiz de ilerleyen yaşla birlikte normal işlevini tam olarak yerine getiremez. Yaşın ilerlemesiyle göz sağlığında bozulmalar olabilir.Diğer tüm sağlık sorunlarında olduğu gibi erken tanı ile hastalık haline gelmeleri önlenebilir veya hastalık ise erken tanı ve tedaviyle ilerlemeleri durdurulabilir ya da tıbbın elverdiği ölçüde yavaşlatılabilir. Prof.Dr.Semih ÖTLEŞ Gözleri yaşlanmadan korumanın yolları Antioksidanlar ve aldığımız vitaminler göz sağlığını da korumak için etkilidir. A, E, C vitaminleri kombinasyonları ayrıca; çinko, selenyum gibi vitaminlerden oluşan kombinasyondan yararlanılabilir. Havucun içinde betakaroten bulunur. Bu, damar sertliğini geciktirirken, aynı zamanda göz için de yararlıdır. Özellikle gözün retina tabakası için önemlidir. Prof.Dr.Semih ÖTLEŞ Gözleri yaşlanmadan korumanın yolları Sigaranın da retinaya zararı bilimsel olarak ispatlanmıştır. Yazın ultraviyole ışınlarından korumak şarttır. Ultraviyoleyi yüzde 100 filtre eden güneş gözlüğü kullanılması gerekir. Böylece, gözün retina tabakasının ve göz merceğinin yaşlanması belli oranda geciktirilebilir. Prof.Dr.Semih ÖTLEŞ Göz vücudun diğer organlarından bağımsız bir doku değildir, dolayısıyla vücudu genel olarak sağlıklı kılan her şey göz için de yararlıdır. Prof.Dr.Semih ÖTLEŞ Görme keskinliğinde azalma: Öncelikle gözlük ihtiyacına bağlı olabilir. Yaş ilerlemesiyle yakın gözlük daha sonra da uzak gözlük gereksinmesi olabilir. Yakın gözlük ihtiyacı 40 yaşından sonra meydana çıkar ve her iki senede bir artabilir. Kişinin yaşadığı yerdeki iklim koşulları ve genetik olarak yakın gözlüğü takma yaşı ve ilerleme hızı değişebilir. Prof.Dr.Semih ÖTLEŞ Bu durumda acil olmamakla beraber göz hekimi muayenesi ile doğru gözlüklerin sağlanması gerekir. Muayene sırasında göz dibi muayenesi ve göz tansiyonu ölçümü de yapılması gizli bazı hastalıkların erken devrede ortaya çıkarılması açısından önemli olduğu için yakın gözlüklerinin göz hekimi muayenesi olmadan alınmaması önerilmektedir. Prof.Dr.Semih ÖTLEŞ KATARAKT Kataraktta gece ışıklar dağılır, okuma zorlaşır, renklerin netliği değişir, görme keskinliğinde bir azalma olur. İlerlemesi yıllar sürer, bir-iki ayda gelişmez. Hastaların çoğu hâlâ çok iyi gördüğünü iddia eder, görmeleri yüzde 50'ye düşmüş olsa bile, araba kullanmaya devam ederler. Trafikte göz testleri yapılmadığı için bu sebeplerle trafik kaza oranları da yükseliyor. Prof.Dr.Semih ÖTLEŞ Görme keskinliğinde azalma Katarakt yani göz merceğinin bulanıklaşmasına bağlı olabilir. Genellikle esas nedeni genetiktir, iklim koşulları da ortaya çıkma yaşını etkileyebilir.Diğer önemli bir nedeni de Diabettir. Hastaların bu açıdan ve katarakta neden olabilecek diğer göz ve sistemik hastalıklar açısından öncelikle araştırılmaları gereklidir. Katarakt tedavisi olan bir hastalıktır ve tek tedavisi ameliyattır. Ailesel faktörlerde katarakt olma oranını artırır. Prof.Dr.Semih ÖTLEŞ Presbiyopi Genç yaşta yumuşak olan gözlerdeki lens, yaşlılıkta sertleşir. 40'lı yaşlara gelindiğinde ise şekil değiştirme yeteneğini kaybeder. Bu nedenle yaşlılar okumakta ve yakını görmekte zorlanır. Presbiyopi adı verilen bu durumu tersine döndürecek herhangi bir egzersiz veya ilaç yoktur. Gözün odaklanmasına yardım için okuma gözlüğü gerekir. 40-60 yaş arasında yakını net görmek için her iki yılda bir gözlük değiştirmek gerekir. Prof.Dr.Semih ÖTLEŞ Yaşlılıktaki göz problemlerinden biride retinanın yaşlanması. Retina ile damar problemleri ortaya çıkıyor. Onun için damarları ne kadar sağlam tutarsanız, retinanız da o kadar sağlam kalır. Miyop 30 yaşından sonra durur. Hipermetrop hastalarının uzağı görememeleri ise 30 yaşından sonra ortaya çıkıyor. Astigmat doğuştan olur, yaşla bir ilgisi yoktur. Prof.Dr.Semih ÖTLEŞ Glokom göz tansiyonu Göziçi basıncının yüksek olmasına bağlı olarak görmenin etkilendiği ciddi ve sinsi bir hastalık olan Glokom ise hiçbir belirti vermeyeceği için önemli bir hastalıktır. Glokom genellikle 20'li 30'lu yaşlardan sonra kendini göstermeye başlıyor. Çünkü uzun yıllar içinde gelişen bir hastalık. Göz sinirlerinin tahrip olması, bu dönemi buluyor. Prof.Dr.Semih ÖTLEŞ Ama en önemli şey; bu tahribatı beklemeden glokomu erken yakalamaktır. Mutlaka 40 yaşından sonra herkesin göziçi basıncı en az yılda bir kez ölçülmelidir. Prof.Dr.Semih ÖTLEŞ Birçok değişik tipi vardır. Öncelikle göz damlaları uygulanır. Bazı tiplerinde laser uygulamak gerekir ki bu ağrı veren bir tedavi değildir. Basıncın kontrol edilemediği ya da damlaları kullanamayan kişilerde ameliyat yapılması gerekir.Glokom katarakta yol açabilir. Bu durumda katarakt ameliyatı ile beraber glokom ameliyatı yapılması gerekebilir. Glokom tedavi edilmediği takdirde körlüğe yol açabilecek bir hastalıktır. Prof.Dr.Semih ÖTLEŞ Sistemik hipertansiyon gözde birkaç soruna yol açabilir.Bunlardan en sık görülen sorun göziçindeki damarların etkilenmesiyle ortaya çıkan değişikliklerdir. Büyük veya küçük damar tıkanıklıkları, atar veya toplar damar tıkanıklıkları, kanamalar bu değişikliklerin bazılarıdır. Bunun dışında beyin veya şah damarı tıkanıklıklarına bağlı olarak ani görme kaybı veya çift görme de görülebilir. İlk tedavi daima tansiyonu kontrol altına alınması olmalı, sonra göz hekiminin kontrolünde gerekli özgün tedavilerin yapılması planlanmalıdır. Prof.Dr.Semih ÖTLEŞ Göz yaşı azlığı Yaş ilerledikçe ciltte meydana gelen kuruluk göz yaşında da azalma şeklinde kendini gösterir. Özellikle menopozdaki kadınlarda olmak üzere göz yaşındaki azalma göz kuruluğuna, gözlerde yanma batma, yabancı cisim varlığı hissine yol açabilir. Göz hekiminin tavsiye edeceği yapay gözyaşı damlaları ve merhemleriyle tedavi edilir. Prof.Dr.Semih ÖTLEŞ Genel olarak sağlık ; “Bedensel, ruhsal ve sosyal bakımlardan tam bir iyilik halidir” şeklinde tanımlanmaktadır. Bu açıdan bakıldığında, yaşlanan dünyamızın yaşlanan insanları göz önüne alınarak; öncelikle hekimlerin, yaşlıların ayrıcalıklı bir risk grubu oluşturduğunun bilincinde olmaları, daha sonra da toplumda bir duyarlılık oluşmasına katkıda bulunmaları yararlı olacaktır. Prof.Dr.Semih ÖTLEŞ