Slayt 1 - Çölleşme ve Erozyonla Mücadele Genel Müdürlüğü

T.C.
ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI
21. YÜZYILDA TÜRKİYE
ORMANCILIĞI
www.cem.gov.tr
13-Mart-2012
ORMANCILIK ANLAYIŞINDA DEĞİŞİMLER
Her ülkenin ormancılık politikaları kendi ihtiyaçları
doğrultusunda şekillenir.
Ormancılık Politikalarına etki eden faktörler;
Uluslararası süreçler
Ormancılık sektörü ve ilişkili sektörler
Kent ve kırsal toplum
Toplumun diğer dinamikleri
Bilimsel kuruluşlar
Toplumun ormancılığı algılaması
DÜNYA ORMANCILIĞINDAKİ GELİŞMELER
Orman ve ormancılık
tanımı
Dünya’daki değişim
Özel ve tüzel ormanlar
Endüstriyel ormancılık
ticareti,
Fidancılık sektörü, soğanlı
bitkiler
Karbon ticareti
İklim değişikliği ve ormancılık
Kurak alan ormancılığı
Ormancılık ve gıda güvenliği
Çölleşme ve ormancılık
AB Direktifleri
Orman sağlığı-Kereste ticareti
Sertifikasyon
Biyoenerji
KÜRESEL ISINMA İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ VE
ÇÖLLEŞMEYE BAĞLI SORUNLAR
Erozyonda artış
Doğal kaynak tahribatında artış
Sel taşkın ve çığlarda artması
Yoksulluk ve göç
KÜRESEL ISINMA İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ VE
ÇÖLLEŞMEYE BAĞLI SORUNLAR
Su veriminde düşüş ve azalma
Su kaynaklarında azalma
Su ihtiyaçlarında artış
KÜRESEL ISINMA İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ VE
ÇÖLLEŞMEYE BAĞLI SORUNLAR
Toprakta tuzlanmanın artması
Gıda talebinde artış, tarım ürünlerinde azalma (miktar+kalite)
Meralarda ot veriminin azalması
Biyolojik çeşitlilikte azalma
Bitki ölümleri
Orman yangınlarında artış
Orman varlığında azalma
KÜRESEL ISINMA İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ VE
ÇÖLLEŞMEYE BAĞLI SORUNLAR
Sel, taşkın, heyelan, çığ ve taş yuvarlanmasındaki artışlar
KÜRESEL ISINMA İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ VE
ÇÖLLEŞMEYE BAĞLI SORUNLAR
Orman hastalıklarında artış
Böcek Zaralarında artış
İhracat ve ithalattaki artış sebebiyle bitki hastalıklarındaki artış
TÜRKİYE’DE ORMANCILIK
Küresel ısınma, iklim
değişikliği, çölleşme ve
kuraklık günümüzün en
ciddi küresel problemi
olarak görülmektedir.
Türkiye bulunduğu coğrafi
konum itibarı ile bu
durumdan en fazla
etkilenecek ülkeler
arasındadır.
Türkiye’nin %65’i kurak ve yarı kurak özelliklere sahiptir.
Orman alanlarının %54’ü, tarım alanlarının %59’u, meraların %64’ü,
orta ve şiddetli erozyona maruzdur.
TÜRKİYE’DE ORMANCILIK
Türkiye iklim, topografya ve toprak özellikleri sebebiyle çok farklı
ekosistemlere, erozyon ve sel felaketi için oldukça duyarlı bir
yapıya sahiptir.
TÜRKİYE’DE ORMANCILIK
Topraklarımızın %40’ı 0-20cm, %33’ü 20-50cm derinliktedir.
%2’si alkali ve tuzlu olup bitki yetişmesine uygun değildir.
Yukarıdaki sebeplerden dolayı Türkiye’de yetişme muhiti
özellikleri çok kısa mesafelerde değişmektedir.
TÜRKİYE’DE ORMANCILIK
Türkiye’de kurak ve yarı kurak alan miktarı 51 milyon hektardır. (%65)
Yağışlar genelde yetersiz ve düzensizdir.
TÜRKİYE’DE ORMANCILIK
Verimli
Bozuk
Toplam orman alanımız
21,6 milyon hektardır.
% 52
Ülke yüzölçümünün
%27,7’si orman alanlarıdır.
% 48
TÜRKİYE’DE ORMANCILIK
16
TÜRKİYE’DE ORMANCILIK
Ormancılık stratejisi: Koruma, geliştirme, faydalanma
Ormancılıktaki değişim süreci: Toplumun beklentileri
Fonksiyonel planlama ve ormancılık: Ekonomik, çevresel ve
sosyal fonksiyonlar
Ekonomik fonksiyon: Odun ve odun dışı ürün ve hizmetler
Yenilenebilir enerji ormancılığı, biyoenerji
Ormanlar ve gıda güvenliği
Ormanlar ve su güvenliği
Yaban hayatı, biyolojik çeşitlilik, doğal denge, genetik çeşitlilik
TÜRKİYE’DE ORMANCILIK
Ağaçlandırma politikasındaki değişim
Özel ağaçlandırma
Çölleşme
Erozyon kontrolü
Kurak ve yarı kurak alan ormancılığı
Bozuk ormanların rehabilitasyonu
Fidan ve tohumculuk sektörü, genetik kaynaklar
Entegre havza ıslahı
İstihdam, mekanizasyon ve göç
Ormancılık eğitimi, Ar-Ge
TÜRKİYE’DE ORMANCILIK
Yasal düzenlemeler
Orman suçlarının nevi ve miktarındaki değişim
Kamuoyu baskısı
Çevresel baskılar
Ormancılıkta otlatma
Korunan alanların artırılması
Korunan alan yönetimi
Ormancılıkta çok yönlü faydalanmalar
Yaban hayatı, kent ormancılığı
TÜRKİYE’DE ORMANCILIK
Su üretimine yönelik ormanların işletilmesi (Silvikültürel
müdahaleler)
Genetik kaynakların korunması, tespiti ve gen bankaları
kurulması
Yarıkurak alanların ağaçlandırılması, bitkilendirilmesi
Üretim ormanları
Ağaçlandırma tekniği
Doğal bitki türlerinin parklara taşınması park ve bahçeler için
yerli türlerin üretimi
Ekstrem şartlara dayanıklı türlerin geliştirilmesi
AĞAÇLANDIRMA VE EROZYON KONTROLU
SEFERBERLİĞİ
Bakanlığımızca hazırlanan Seferberlik
Eylem Planı ile ;
Kamu kurum ve kuruluşları,
Sivil toplum kuruluşları,
Özel ve tüzel kişiler,
Toplumun bütün kesimlerinin
ağaçlandırma çalışmalarına
katılım ve katkı sağlamaları
hedeflenmiştir.
Trakya Bölgesi
2.300.000 hektar
sahada ağaçlandırma,
erozyonla mücadele ve
ormanların iyileştirilmesi
çalışmaları yapılması
planlanmıştır.
Kalan
372.000 hektar
İlk dört yılda
1.928.000 hektar
2008-2012 yıllarını kapsayan
Milli Ağaçlandırma Seferberliğinde
hedeflenen 2.300.000 hektar aşılacaktır.
 Halkımıza 85 milyon adet fidan bedelsiz dağıtılmıştır.
 7.382 Km. karayolu ile
 2.237 Km. köy yolu kenarı ağaçlandırılmıştır.
25
 21.453 adet okul bahçesine
4 milyon 483 bin adet fidan dikilmiştir.
 1.025 adet sağlık ocağı ve hastane bahçesine
260 bin adet fidan dikilmiştir.
 7.800 adet ibadethane ve mezarlığa
846 bin adet fidan dikilmiştir.
26
27
ÇÖLLEŞME VE TÜRKİYE’NİN DURUMU
Küresel ısınma, iklim
değişikliği, çölleşme ve
kuraklık günümüzün en
ciddi küresel problemi
olarak görülmektedir.
Türkiye bulunduğu coğrafi
konum itibarı ile bu
durumdan en fazla
etkilenecek ülkeler
arasındadır.
Türkiye’nin %65’i kurak ve yarı kurak özelliklere sahiptir.
Orman alanlarının %54’ü, tarım alanlarının %59’u, meraların %64’ü,
orta ve şiddetli erozyona maruzdur.
ÇÖLLEŞME VE EROZYONLA MÜCADELE
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
Toprağın korunması, tabi kaynakların geliştirilmesi, çölleşme ve
erozyonla mücadele, çığ, heyelan ve sel kontrolu faaliyetleri ile ilgili
politika ve stratejiler belirlemek, ilgili kurum ve kuruluşlar arasında
işbirliği ve koordinasyon sağlamak gayesi ile “Çölleşme ve
Erozyonla Mücadele Genel Müdürlüğü” kurulmuştur.
GÖREVLERİMİZ
1.
2.
3.
4.
5.
6.
1.
2.
3.
4.
Çölleşme ve erozyonla mücadele konularında
Politika ve stratejiler belirlemek,
İlgili kurum ve kuruluşlar arasında işbirliği ve koordinasyon,
Ulusal ve bölgesel düzeyde planlama, izleme ve değerlendirme,
Araştırma ve geliştirme,
Etüt, envanter, iş tanımı, analiz ve birim fiyat tespiti,
Eğitim, yayın ve tanıtım faaliyetleri yapmak
Projeler
Çölleşme ve erozyonla mücadele,
Çığ, heyelan ve sel kontrolü,
Entegre havza ıslahı,
Uluslararası
plan ve proje yapmak, proje bazında destek sağlamak.
Uluslararası ilişkiler
1. Uluslararası teşkilatlarla etkili işbirliği yapmak,
2. Ülkelerle ikili ve çoklu işbirliği yapmak, projelere destek
sağlamak
ÖNCELİKLER
Çölleşme ve Erozyonla Mücadele ile Ulusal Havza Strateji
Belgelerinin hazırlanması,
Erozyonla Mücadele Eylem Planının hazırlanması,
Türkiye Çölleşme ve Erozyon İzleme sisteminin kurulması,
Çölleşme İle Mücadele Ulusal Eylem Planı Programının
revizyonu,
Uzaktan algılama ile orman ve bitki örtüsündeki değişimin
izlenmesi,
Türkiye’nin farklı bölgelerinde eğitim ve araştırma gayesi ile
deneme alanları ve istasyonlarının kurulması,
31
ÖNCELİKLER
Ağaçlandırma, erozyon, sel, çığ potansiyel çalışma
sahalarının tespiti ve öncelikli alanların tespiti, planlanması
ve projelendirmesi,
Erozyon, sel, çığ kontrolü model çalışmalarının yapılması,
Kurumsal kapasitenin artırılması ve uzman yetiştirilmesi
İklim değişikliğine dayanıklı ormanlar kurulması
Ülkemizin çölleşme ve erozyonla mücadeledeki bilgi
birikimini, tecrübelerini ve deneyimlerini Balkanlar, Kafkaslar,
Orta Asya, Afrika ve komşu ülkelerle paylaşılması ve
uluslararası projeler geliştirilmesi
Çölleşme ve erozyonla mücadelede ilgili bütün birimler
arasında koordinasyon sağlanması.
32
ULUSAL HAVZA YÖNETİMİ STRATEJİ BELGESİ
Ülke genelinde çölleşme ve erozyonla daha etkin ve
sürdürülebilir bir mücadele gayesiyle Ulusal Havza Strateji
Belgesi hazırlık çalışmaları tamamlandı. Kurum görüşleri
alındıktan sonra Kalkınma Bakanlığına sunulacak.
EROZYONLA MÜCADELE EYLEM PLANI
2013-2017 yıllarını kapsayacak olan “Erozyonla Mücadele
Eylem Planı” yapımı için OGM ile birlikte hazırlık
toplantılarına başlandı.
Eylem Planının 2012 yılı sonuna kadar bitirilmesi planlandı.
ÇALIŞMA GRUPLARI OLUŞTURULDU
Genel Müdürlüğümüzün faaliyet alanları ile ilgili olarak
projeler üretmek üzere:
1-Çölleşme Çalışma Grubu,
2-Erozyon Çalışma Grubu,
3-Havza Çalışma Grubu
4-Kurak ve Yarı Kurak Alanlar Çalışma Grubu
5-Sel Çalışma Grubu,
6-Çığ Çalışma Grubu,
7-Heyelan Çalışma Grubu,
8-AR-GE Çalışma Grubu
9-Bilgi Teknolojileri Grubu
AMERİKA VE KANADA'DA YÜKSEK LİSANS
Milli Eğitim Bakanlığı ile işbirliği yapılarak yurt dışına
lisansüstü öğrenim görmek üzere 15 orman mühendisi
ve 1 harita mühendisi olmak üzere 16 kişi ocak ayında
yabancı dil eğitimine başladı.
Yabancı dil eğitiminde başarılı olanlar belirlenen
konularda yüksek lisans yapmak üzere yabancı
üniversitelere gönderilecek.
ORMAN FAKÜLTELERİ İLE İŞBİRLİĞİ
Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Orman Fakültesi
koordinatörlüğünde Orman Fakülteleri ile İşbirliği
toplantısının birincisi 12.01.2012 tarihinde KSÜ Orman
Fakültesinde yapıldı.
PROJE VE PROJE FİZİBİLİTE" EĞİTİMİ
Çorum’da 12-15 Mart 2012 tarihinde ÇEM, OGM, MGM ve
DSİ’den 40 teknik personelinin katıldığı “Proje ve Proje
Fizibilite Eğitimi” yapıldı.
40
ERGENE HAVZASI ORMANCILIK
FAALİYETLERİ ANA PLANI
Ergene Havzası Sağ Sahil Ormancılık Faaliyetleri Planı 2011
yılında tamamlanmış olup Sol Sahil Ormancılık Faaliyetleri
Planı yapılıyor.
YABAN HAYATI KORİDORU
AĞAÇLANDIRMA PROJESİ
İlk olarak Kuzey Doğu Yaban Hayatı
Koridoru Ağaçlandırma Projesi çalışmaları
başlatıldı. Koridorun koordinatları
belirlendi. Arazi etüt çalışmaları devam
etmektedir.
Proje ile birbirinden kopmuş ekolojik
yaşama alanları birleştirilecek, yaban
hayatı ve biyolojik çeşitliliğin devamı
sağlanacaktır.
BARAJ GÖLÜ ALTINDA KALACAK ENDEMİK
TÜRLERİN NAKLİ VE YETİŞTİRİLMESİ PROJESİ
Artvin-Deriner Baraj Gölü Altında Kalan Endemik Bitki
Türlerinin Tespiti, Nakledilmesi ve Yetiştirilmesi Projesi
yapılarak uygulandı başlandı.
BARAJ GÖLÜ ALTINDA KALACAK ENDEMİK
TÜRLERİN NAKLİ VE YETİŞTİRİLMESİ PROJESİ
Önümüzdeki 5 yılda su tutulmaya başlayacak baraj altında kalacak
risk altındaki endemik ve nadir türlerin kurtarılması proje
çalışmalarına başlanıldı.
Su tutmaya başlayacak barajlarda tür tespiti DKMP Genel
Müdürlüğü’nce, proje yapımı ÇEM Genel Müdürlüğünce, üretim ve
taşıma işinin ise Orman Genel Müdürlüğü’nce yapılması konusunda
mutabakat sağlanarak ortak protokol yapılması kararlaştırıldı.
MURAT NEHRİ HAVZASI REHABİLİTASYON
PROJESİ (IFAD)
Murat Nehri Su Havzasında yer alan
Elazığ, Muş ve Bingöl illerinde tabii
kaynakların korunması,
geliştirilmesi ve kırsaldaki halkın
gelirini artırmaya yönelik havza
rehabilitasyonu projesi hazırlandı.
Yaklaşık 40 milyon USD tutarında
olacak projenin 2012-2018 yılları
arasında 7 yıl süre ile uygulanması
planlanmaktadır.
Proje uygulamaları OGM, izleme
ÇEM tarafından gerçekleştirilecektir.
KONYA KAPALI HAVZASI ÇÖLLEŞME VE
EROZYONLA MÜCADELE PROJESİ
Konya Kapalı Havzası Çölleşme ve Erozyonla Mücadele Projesi
ve model uygulamalar devam etmektedir.
SEL PROJELERİ
Sel ve taşkına sebep olan havzaların yukarı kısımlarında
yamaç arazi ıslahı ve oyuntu erozyonu önleme tedbirleri
Çölleşme ve Erozyonla Mücadele Genel Müdürlüğü ile
Orman Genel Müdürlüğü tarafından, yatak ıslahı ise
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü tarafından
gerçekleştirilmektedir.
47
EROZYON HARİTALARI
2011 yılında tamamlanan Ulusal Havza Veri Tabanı kullanılarak
havzalar itibarıyla Erozyon Haritaları yapım işi tamamlandı.
Kontrol ve test çalışmaları devam ediyor.
EROZYON İZLEME SİSTEMİ
Erozyon İzleme Sistemi çalışmaları devam ediyor.
50
FİZİBİLİTE ÇALIŞMALARI
TÜBİTAK CBS ve Uzaktan Algılama Teknolojileri Birimi
ile fizibilite çalışmalarına başlandı.
1-Mevcut durum analizi,
2-Kurumlar tarafından üretilen verilerin tespiti ve
irdelenmesi,
3- Verilerin iyileştirilmesi,
4-İzleme sistemleri ve model oluşturulması
SİLVAMED 21. DÖNEM TOPLANISI
(ANTALYA)
1-2 Şubat 2012
tarihinde yapılan
toplantıda;
SilvaMed 2012-2016 dönem başkanlığı Türkiye’ye geçti.
Çölleşme ile Mücadele ve Kurak Alan Ormancılığı adı
altında yeni bir çalışma grubunun kurulması kabul
edilmiştir.
FOREST EUROPE TOPLANTISI
Forest Europe Bakanlar Konferansı hazırlık çalışmaları
çerçevesinde 14-15 Şubat 2012 tarihinde İspanya’nın
Madrid’te Uzman Düzey Toplantısına katılım sağlandı.
Türkiye hazırlık komitesindeki 5 ülke arasında
bulunmaktadır.
ULUSLARARASI KURAK VE YARI
KURAK ALAN ÇALIŞTAYI
07-11 Mayıs2012 tarihinde Konya’da FAO ile birlikte
yapılacak olan ve 45 ülke uzmanlarının katılacağı “Kurak
ve Yarı Kurak Alan Çalıştayı” hazırlıklarına başlandı.
Bu kapsamda FAO ve TİKA ile toplantılar düzenlendi.
Çalıştayda kurak ve yarı kurak ülkeler için “Ağaçlandırma
ve Rehabilitasyon Rehberi” hazırlanacak.
ULUSLARARASI PROJELER
Uluslararası projeler ile ilgili olarak TİKA ile toplantılar
düzenlendi.
Proje teklifleri TİKA’ya sunuldu:
1- Afrika Projesi (ÇABUK)
2- Uluslararası Eğitim Projesi
3- FAO ve TİKA İşbirliği Projesi (Orta Asya)
ASYA’DA İŞBİRLİĞİ VE GÜVEN ARTTIRICI
ÖNLEMLER KONFERANSI (AİGK-CİCA)
Genel Müdürlüğümüz 28-29 Şubat 2012 tarihlerinde
İstanbul’da gerçekleşen “Asya’da İşbirliği ve Güven
Arttırıcı Önlemler Konferansı” (AİGK/CICA) Özel Çalışma
Grubu ve Kıdemli Memurlar Komitesi’nin toplantılarına
katılmıştır.
Toplantıda alınan karar neticesinde Çölleşme ile
Mücadele Bölgesel Araştırma Merkezi’nin ülkemizde
kurulmasına karar verilmiştir.
57
İSLAM KALKINMA BANKASI İLE İŞBİRLİĞİ
Tabii kaynakların rehabilitasyonu ve kırsal kalkınma başlığı
altında İslam ülkeleri ve topluluklarına yönelik;
40 ülkeye yönelik teknik işbirliği,
Çölleşme ile mücadele, ormancılık, su hasatı ve sulama, kırsal
kalkınma faaliyetlerini kapsayan entegre projelerin hazırlanıp
uygulanması konularında
Proje önerileri hazırlanarak İKB ile işbirliği yapılmak üzere
Hazine Müsteşarlığına gönderildi.
58
Isparta-Uluborlu 1984
Isparta-Uluborlu 2002
Dün
Bugün
Elmadağ-2003
Elmadağ-1985
Dün
Bugün
Burdur-2007
Burdur-1964
Dün
Bugün
60
61
Teşekkür Ederim…..