enerji - files.eba.gov.tr

İŞ VE ENERJİ
7.SINIF
Hazırlayan: Taner BULUT
Fen ve Teknoloji Öğretmeni
İŞ
Bir kuvvet bir cismi kuvvet doğrultusunda
hareket ettiriyorsa , kuvvet bu cisim üzerinde
fen anlamında iş yapmış olur.
İŞ = KUVVET x YOL
W=F.x
W → İş
F → Hareket doğrultusundaki kuvvet veya
kuvvetlerin bileşkesi. (Net Kuvvet).
x → Kuvvet (net kuvvet) doğrultusunda cismin aldığı
yol. (Yer değiştirme).
W=F.X
Bir kuvvetin iş yapabilmesi için;
1- Cisme uygulanması gerekir.
2- Cisme yol aldırması gerekir.
3- Cisme aldırdığı yolun kendi (uygulanma)
doğrultusuyla aynı yani paralel olması gerekir.
İş Yapılan Durumlara Örnekler
1-) Merdivenlerden tuğla taşıyan işçi.
2-) Merdivenlerden elindeki çantasıyla çıkan kişi.
3-) Halteri kaldıran halterci.
4)Yerdeki bir sandığı iterek sürükleyen adam
5-) Çantasını yerden kaldıran öğrenci.
6-) Ağaçtan meyvelerin toplanması.
7-) Kitabı alıp rafa koyan öğrenci.
İş Birimleri
Kuvvet
Alınan Yol
Yapılan İş
Newton
Metre
Joule
N
m
J
ENERJİ
Bir cismin ya da bir sistemin iş yapabilme
yeteneğine enerji denir.
Enerji E ile gösterilir .
Enerji madde değildir .
Doğada farklı enerji türleri vardır.
Bunlar;
▪ Mekanik Enerji
▪ Nükleer Enerji
▪ Isı Enerjisi
▪ Ses Enerjisi
▪ Işık Enerjisi
▪ Rüzgar Enerjisi
▪ Elektrik Enerjisi
▪ Su Enerjisi
▪ Güneş Enerjisi
▪ Jeotermal Enerji
▪ Kimyasal Enerji
▪ Elektromanyetik Enerji
Mekanik
enerji, kinetik enerji ve potansiyel enerji
olarak iki çeşittir.
Kinetik Enerji (Hareket Enerjisi)
Hareket halindeki bir cismin hızından yani
hareketinden dolayı sahip olduğu
enerjiye kinetik enerji denir.
Kinetik enerji Ek veya K.E. ile gösterilir.
Kinetik Enerji Nelere Bağlı?
Bir cismin sahip olduğu kinetik enerji cismin
kütlesine ve hızına (hızının karesine) bağlı olup
bunlarla doğru orantılıdır. Yani cismin hızı ve
kütlesi arttıkça kinetik enerji artar, cismin hızı
ve kütlesi azaldıkça kinetik enerji azalır.
▪ Eşit kütleye sahip olan iki cisimden hızı fazla
olanın kinetik enerjisi fazladır.
• Eşit hıza sahip olan iki cisimden kütlesi fazla
olanın kinetik enerjisi fazladır.
Potansiyel Enerji (Durum Enerjisi)
• Bir cismin konumundan ya da durumundan
dolayı sahip olduğu (depolanmış)
enerjiye potansiyel enerji denir.
• Potansiyel enerji, çekim potansiyel
enerjisi ve esneklik potansiyel enerjisi olarak
iki çeşittir.
a)Çekim Potansiyel Enerjisi :
• Bir cismin konumundan yani bulunduğu
yükseklikten dolayı sahip olduğu potansiyel
enerjiye çekim potansiyel enerjisi denir.
Çekim Potansiyel Enerjisi Nelere Bağlı
Eşit ağırlıklı iki cisimden yüksekliği fazla olanın
çekim potansiyel enerjisi daha fazladır.
▪ Aynı yükseklikteki iki cisimden ağırlığı fazla
olanın çekim potansiyel enerjisi daha fazladır.
b) Esneklik Potansiyel Enerjisi :
• Esnek cisimlerin sıkıştırılması veya gerilmesi
sonucu sahip oldukları potansiyel
enerjiye esneklik potansiyel enerjisi denir.
• Esnek bir cismin sahip olduğu esneklik
potansiyel enerjisi, esnek cismin (yayın)
cinsine ve esnek cisimdeki sıkışma veya
gerilme miktarına bağlı olup bunlarla doğru
orantılıdır.
Esneklik Potansiyel Enerjisi