TÜRKİYE EKONOMİSİNDEKİ GELİŞMELER Mayıs 2007 Dönemi Ödemeler Dengesi Gelişmeleri Cari İşlemler Dengesi (aylık, milyon dolar) O Ş M N M H T A E EK K A Toplam 2002 -12 -356 -268 -661 -286 140 72 439 519 433 -225 -1.316 -1.521 2003 -302 -1.338 -1.374 -993 -825 -824 -346 821 606 -1 -520 -2.940 -8.036 2004 -984 -2.224 -2.187 -1.716 -1.339 -1.483 -756 20 89 -181 -1.930 -2.910 -15.601 2005 -1.428 -2.274 -2.402 -2.476 -2.200 -2.102 -973 -1.076 -314 -825 -2.606 -3.927 -22.603 2006 -2.254 -3.279 -3.176 -3.926 -4.088 -2.791 -1.767 -1.576 -1.549 -2.236 -3.049 -2.205 -31.896 2007 -2.928 -3.228 -3.026 -3.147 -3.504 -15.833 Cari açık, 2007 yılının Mayıs ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 14,3 azalarak 3 milyar 504 milyon ABD doları olarak gerçekleşti. Böylece cari açık son 12 aylık dönem itibariyle de 31 milyar 6 milyon ABD doları oldu. CARİ İŞLEMLER DENGESİ (12 Aylık Kümülatif, milyon dolar) 10.000 5.000 0 -5.000 -10.000 -15.000 -20.000 -31.006 -25.000 -30.000 -35.000 N 2007/O EK T N 2006/O EK T N 2005/O EK T N 2004/O EK T N 2003/O EK T N 2002/O -40.000 M 2007 Ocak-Mayıs döneminde cari açıkta en büyük paya sahip olan dış ticaret açığı bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 5,8 oranında azalarak 16 milyar 452 milyon ABD doları olarak gerçekleşmiştir. Hizmetler kalemi ise yüzde 10,2 artışla 3 milyar 73 milyon ABD doları tutarında fazla verdi. 2006 Ocak-Mayıs döneminde 2 milyar 593 milyon ABD doları net çıkışla sonuçlanan gelir dengesi kalemi, bu yılın aynı döneminde 2 milyar 934 milyon ABD doları net çıkışla sonuçlandı. 2007 Ocak-Mayıs döneminde yatırım geliri Strateji Geliştirme Başkanlığı Ekonomik Analiz ve Değerlendirme Dairesi 1/4 dengesi kaleminin altında yer alan doğrudan yatırımlar, portföy yatırımları ve faizlerden oluşan diğer yatırımlarda gerçekleşen net çıkışlar, sırasıyla 827 milyon, 162 milyon ve 1 milyar 898 milyon ABD doları olmuştur. Cari İşlemler Dengesi Dış Ticaret Dengesi Hizmetler Dengesi Gelir Dengesi Cari Transferler Cari İşlemler Dengesi 2002 -7.283 7.885 -4.556 2.433 -1.521 Dış Ticaret Dengesi Hizmetler Dengesi Gelir Dengesi Cari Transferler Cari İşlemler Dengesi 95,1 -13,7 -8,9 -18,7 -144,8 (Milyon Dolar) 2003 2004 2005 -14.010 -23.878 -33.530 10.511 12.797 15.272 -5.557 -5.637 -5.799 1.020 1.117 1.454 -8.036 -15.601 -22.603 Değişim ( % ) 92,4 70,4 40,4 33,3 21,7 19,3 22,0 1,4 2,9 -58,1 9,5 30,2 428,3 94,1 44,9 2006 -40.396 13.435 -6.622 1.687 -31.896 20,5 -12,0 14,2 16,0 41,1 Ocak-Mayıs 2006 2007 -17.461 -16.452 2.789 3.073 -2.593 -2.934 542 480 -16.723 -15.833 -5,8 10,2 13,2 -11,4 -5,3 Bir önceki yılın Ocak-Mayıs dönemi ile karşılaştırıldığında cari transferler, 2007’de % 11,4 oranında azalarak 480 milyon ABD doları olurken, işçi gelirleri ve resmi transferlerden kaynaklanan girişler sırasıyla 390 milyon ve 90 milyon ABD doları olarak gerçekleşti. 2007 Ocak-Mayıs döneminde finans hesaplarında gerçekleşen net sermaye girişi, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 19,2 azalarak 12 milyar 816 milyon ABD doları oldu. Strateji Geliştirme Başkanlığı Ekonomik Analiz ve Değerlendirme Dairesi 2/4 Finans Hesapları (Net, Milyon Dolar) 25.000 19.172 20.000 16.172 15.000 10.000 14.578 13.437 8.725 13.581 9.588 8.569 7.360 7.141 5.000 1.181 0 2005 -114 2006 2006 Ocak-Mayıs 2007 Ocak-Mayıs -5.000 Doğrudan Yatırımlar Portföy Yatırımları Diğer Yatırımlar Doğrudan yatırımlar kalemi altında, Türkiye’deki yabancı sermayeli şirketlerin yurtdışındaki ortaklarından kullandıkları kredileri ve yurtdışında yerleşik kişilerin Türkiye’de gerçekleştirdikleri gayrimenkul alımlarını da içeren yurtdışında yerleşik kişilerin yurtiçinde yaptıkları net yatırımlar, 2006 Ocak-Mayıs döneminde 8 milyar 521 milyon ABD doları olarak gerçekleşirken bu yılın aynı döneminde 11 milyar 17 milyon ABD dolarına yükselmiştir. Yurtiçinde yerleşik kişilerin yurtdışında yaptıkları net yatırımlar ise 2007 Ocak-Mayıs döneminde 1 milyar 429 milyon ABD doları olarak gerçekleşmiştir. Böylece 2006 Ocak-Mayıs döneminde 8 milyar 569 milyon ABD doları olarak gerçekleşen doğrudan yatırımlardan kaynaklanan net girişler, bu yılın aynı döneminde 9 milyar 588 milyon ABD dolarına yükselmiştir. Strateji Geliştirme Başkanlığı Ekonomik Analiz ve Değerlendirme Dairesi 3/4 Doğrudan Yatırımlar (Yurtiçinde, Milyon Dolar) 25.000 20.106 20.000 15.000 11.017 9.803 8.521 10.000 5.000 2.883 1.137 1.752 0 2002 2003 2004 2005 2006 2006 2007 Ocak- OcakMayıs Mayıs Portföy yatırımlarında 2006 Ocak-Mayıs döneminde 114 milyon ABD dolarI net sermaye çıkışı gerçekleşirken, 2007 yılının aynı döneminde 7 milyar 141 milyon ABD doları net sermaye girişi olmuştur. Ticari ve nakit krediler ile mevduatlardan oluşan diğer yatırımlar kaleminde 2006 Ocak-Mayıs döneminde 13 milyar 581 milyon ABD doları net giriş gerçekleşirken, bu yılın aynı döneminde 1 milyar 181 milyon ABD doları net giriş olmuştur. Finans hesaplarının son kalemi olan rezerv varlıkların içinde bulunan resmi rezervler, 2006 Ocak-Mayıs döneminde 6 milyar 169 milyon ABD doları artmışken, 2007 yılının aynı döneminde 5 milyar 94 milyon ABD doları artış göstermiştir. Strateji Geliştirme Başkanlığı Ekonomik Analiz ve Değerlendirme Dairesi 4/4