COMESA ( DOĞU VE GÜNEY AFR KA TERC HL T CARET BÖLGES

1
COMESA ( DOĞU VE GÜNEY AFRİKA TERCİHLİ TİCARET BÖLGESİ ) ve
EAC – ( DOĞU AFRİKA TOPLULUĞU )
PLASTİK VE PLASTİK İŞLEME MAKİNELERİ DIŞ TİCARETİ
Barbaros Demirci
Genel Müdür
PAGEV
COMESA ÜLKELERİ ;
COMESA, insan kaynaklarını ve doğal kaynaklarını kendi halklarının yararına kullanmak
amacıyla işbirliği yapmak üzere bir araya gelen hür, bağımsız ve egemen devletlerin
oluşturduğu bir yapı olup, Tercihli Ticaret Bölgesi’nin ( PTA - The Preferential Trade Area for
Eastern and Southern Africa ) yerini almak üzere 1994 yılında kurulmuştur.
Doğu ve Güney Afrika Ülkeleri Ortak Pazarı - COMESA, ticaretin geliştirilmesi yoluyla bir
bölgesel entegrasyon meydana getirme konusunda aralarında anlaşan 19 Afrika ülkesinden
oluşmaktadır.
COMESA’ya üye ülkeler ; Burundi, Cibuti, Komoros, Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Eritre,
Etyopya, Kenya, Libya, Madagaskar, Malavi, Mairitus, Mısır, Ruanda, Seyşeller, Sudan,
Svaziland, Uganda, Zambiya, ve Zimbabve’dir.
COMESA’nın mevcut stratejisi “Bölgesel entegrasyon yoluyla ekonomik refah” şeklinde
açıklanmakta olup, temel amacı her bir bağımsız devletin karşılaşacağı bazı engellerin
üstesinden gelebilecek büyük bir ekonomik ve ticari birim oluşturmaktır.
2
1984’te başlatılan bölge içi tarife ve tarife dışı engellerin kaldırılması yönündeki liberalizasyon
programını takiben bu ülkeler, COMESA orijinli ürünler açısından gümrük tarifelerini 1992’de
benimsenen tarife indirim cetveline uygun olarak tedricen sıfırlamışlardır. STA ( Serbest
Ticaret Anlaşması ) üyesi ülkeler gümrük vergilerini sıfırlamakla kalmamış aynı zamanda
miktar kısıtlamaları ve diğer tarife dışı engelleri de ortadan kaldırmışlardır.
STA’nın ( Serbest Ticaret Anlaşması ) amacı mal ve hizmet ticareti için bütünleşmiş bir pazar
yaratmak ve dünya piyasası için COMESA bölgesinin rekabetçi üstünlüklerini arttırmaktır.
Genişlemiş ve bütünleşmiş bir pazarın daha küçük ve birbirinden kopuk pazarlara nazaran
çok daha fazla yatırım çekmesi ve dış ticaretin ve refahın artırılması amaçlanmıştır.
COMESA’nın uzun vadede hedefi uluslararası boyutta rekabetçi bir ekonomik topluluk
yaratmaktır. Dolayısıyla gümrüksüz ve kotasız mal ve hizmet ticareti, emek, sermaye ve
malların serbest dolaşımının yanı sıra, COMESA üyesi devletler ortak para ve maliye
politikaları benimsemeyi de amaçlamaktadırlar. Bu çerçevede tek bir para otoritesince
basılacak olan ortak para birimine geçiş nihai hedefler arasında sayılmaktadır.
EAC - DOĞU AFRİKA TOPLULUĞU :
Üye ülkeler arasındaki iktisadi, politik ve sosyal işbirliğini sağlamak ve geliştirmek amacıyla
Kenya, Tanzanya, Uganda arasında 1967 yılında kurulan, 1993 yılında adı Doğu Afrika
İşbirliğine dönüştürülen, 1999 yılından sonra yeniden Doğu Afrika Topluluğu adını alan ve
merkezi Arusha (Tanzanya)'da olan topluluk. Kenya, Tanzanya, Uganda, Ruanda ve
Burundi’yi kapsayan Doğu Afrika Topluluğu (EAST AFRICAN COMMUNITY- EAC) 1
Temmuz 2010 tarihi itibarıyla Gümrük Birliğine geçmiş olup, Ortak Gümrük tarifesi yürürlüğe
girmiş ve malların serbest dolaşımı başlamıştır.
Yaklaşık 130 milyonluk bir nüfusa sahip bölgenin en önemli ve en büyük ülkesi Kenya’dır.
EAC’nin toplam ithalat hacmi yıllık 25 milyar $ olup, bunun yaklaşık yarısını Kenya tek başına
sağlamaktadır.
EAC üyelerinden Tanzanya dışındaki diğer 4 ülke aynı zamanda COMESA üyesidir. Bu
açıdan bakıldığında COMESA ve EAC üyesi ülke sayısı toplam 20 dir.
COMESA VE EAC ÜLKELERİ PAZAR POTANSİYELİ :
COMESA ve EAC Bölgesinin toplam GSMH’sının % 42’sini Mısır, % 14’ünü Libya, % 13’ünü
Sudan ve % 7’sini Kenya oluşturmaktadır. Toplam GSMH’nın % 24’lük bölümü ise diğer 16
ülkeye aittir.
Bölgenin toplam nüfusu içinde Etopya, Mısır, D.R. Kongo, Sudan, Uganda ve Tanzanya 35
milyon kişiyi aşan ülkeleri oluşturmaktadır. Bu 6 ülkenin toplam nüfusları, bölge nüfusunun %
73’ünü oluşturmaktadır.
20 ülkeden 5’inde Fert Başı Milli Gelir 3 ABD $’ının üzerindedir. 10 ülkede ise 1000 ABD $ ‘ın
altında bulunmaktadır.
Bölgenin toplam ihracatının % 62’si toplam ithalatının % 53’üi Mısır ve Libya tarafından
gerçekleştirilirken, Sudan dışındaki tüm diğer ülkelerin 2010 yılında dış ticaret açığı verdikleri
görülmektedir.
3
COMESA ve EAC Ülkeleri Ekonomik Göstergeleri
GSMH
Milyar ABD $
Ülkeler
Nüfus
Milyon
Kişi
Enflasyon
%
FBMG
$
GSMH
Artış Hızı
%
İhracat
Milyar $
İthalat
Milyar $
Dış Açık
Milyar $
Mısır
248,1
79,8
9,7
3.109,3
5,0
25,84
46,88
-21,04
Libya
84,1
6,6
3,5
12.772,2
5,2
44,03
24,16
19,87
Sudan
74,5
41,2
9,0
1.809,6
5,5
9,87
8,58
1,29
Kenya
38,7
37,1
5,0
1.041,7
4,1
5,12
9,91
-4,79
Etopya
31,7
86,8
9,0
365,3
7,0
1,69
7,25
-5,56
Uganda
18,8
35,6
7,5
526,5
5,6
2,91
3,71
-2,08
Zambiya
17,7
12,4
7,5
1.421,4
5,8
6,15
4,99
-1,41
Tanzanya
17,5
40,7
6,0
360,0
7,1
2,45
5,80
- 3,35
D R Kongo
13,7
68,7
30,0
199,3
5,4
7,20
7,56
-0,36
Maritus
10,4
1,3
2,4
8.006,1
4,1
1,98
3,75
-1,77
Madagaskar
8,9
21,9
8,9
408,9
-1,0
0,80
1,75
-0,95
Ruanda
6,1
10,2
6,5
599,7
5,4
0,23
1,16
-0,93
Malavi
5,1
14,5
7,7
354,8
6,0
1,22
1,68
-0,46
Zimbabve
5,5
11,7
5,0
467,8
2,2
1,52
2,89
-1,37
Swaziland
3,2
1,0
5,6
3.087,3
1,1
1,50
1,68
-0,18
Eritre
2,7
5,5
15,0
484,5
1,8
0,02
0,73
-0,71
Burundi
1,5
8,4
7,3
182,9
3,9
0,07
0,35
-0,28
Dijbuti
1,2
0,8
4,0
1.464,0
4,5
0,12
0,65
-0,53
Şeyseller
1,0
0,1
2,5
11.720,6
4,0
0,55
0,99
-0,44
Komoros
0,6
0,7
2,3
846,8
1,5
0,01
0,16
-0,15
591,0
485,0
7,7
3.688
4,3
113,28
134,63
- 25,35
COMESA ve
EAC TOPLAM
Kaynak : UNCTAD, ITC, World Bank
20 üye devletten oluşan COMESA ve EAC bölgesi ; 485 milyonun üzerinde nüfusu, 2010’da
% 4,3 büyüyerek toplam 591 milyar ABD $’a erişen GSMH’sı, ortalama 3.688 ABD $’lık fert
başı milli geliri ve toplam 248 milyar ABD $’lık dış ticaret hacmi ile gerek bölge içi gerekse
bölge dışı ticaret açısından gelişmekte olan bir pazar görünümündedir.
4
COMESA ve EAC Ülkeleri Potansiyeli
700
591
600
500
485
400
248
300
135
200
113
100
0
Nüfus Milyon Kişi
GSMH Milyar $
İhracat Milyar $
İthalat Milyar $
Dış Ticaret Hacm i
Milyar $
COMESA VE EAC ÜLKELERİ PLASTİK DIŞ TİCARETİ :
PLASTİK İTHALATI :
COMESA ve EAC üyesi 20 ülkenin 2006 yılında 1,60 milyar dolar olan toplam plastik ithalatı
2008 yılında 4,65 milyar dolara çıkmış ancak krizin olumsuz etkisi ile 2009 yılında 4,04 milyar
dolara inmiştir. Grubun toplam plastik ithalatının 2010 yılında tekrar 4,56 milyar dolara
yükseldiği görülmektedir.
2010 yılında COMESA ve EAC ülkelerinin toplam plastik ithalatının % 40’ını Mısır, % 11’ini
Libya % 9’unu Kenya, % 9’unu Tanzanya ve % 7’sini de Sudan gerçekleştirmiştir.
COMESA ve EAC Ülkeleri Plastik İthalatı ( 1000 $ )
İthalat Yapılan Ülkeler
2006
2007
Mısır
2008
2009
2010
2.322.004
1.653.776
1.819.154
Libya
152.265
248.277
388.903
465.641
512.205
Kenya
312.374
384.119
436.809
371.648
408.813
Tanzanya
186.367
227.170
297.167
276.631
413.456
Sudan
191.224
109.661
279.495
307.445
Etopya
128.976
151.834
230.643
200.607
220.668
Uganda
96.438
130.297
160.230
135.863
149.449
D R Kongo
77.219
98.842
149.477
124.250
136.675
Zambiya
98.856
124.617
134.689
118.383
130.221
Maritus
94.521
113.061
125.099
101.262
111.388
Zimbabve
77.982
89.797
60.892
92.856
102.142
Malavi
40.380
50.553
60.954
66.741
73.415
Madagakaskar
55.271
69.848
100.701
61.219
67.341
Ruanda
14.050
17.390
28.995
35.308
38.839
5
Dijibuti
Şeyseller
13.988
27.252
29.977
15.528
15.660
17.226
Burundi
6.437
5.008
5.964
6.495
7.145
Komoros
4.726
5.062
7.754
4.022
4.424
Eritre
6.434
6.090
5.379
3.958
4.354
47.331
54.723
6.479
3.150
3.465
1.604.839
1.776.688
4.647.328
4.044.217
4.557.801
Svaysland
COMESA ve EAC Ülkeleri Toplam
COMESA ve EAC ülkelerinin 2010 yılında toplam plastik ithalatlarının yaklaşık % 61’ini
plastik hammaddeler, % 39’unu da plastik mamuller oluşturmuştur.
COMESA ve EAC Ülkeleri Mamul Bazında Plastik İthalatı ( 1000 $ )
GTİP
Mamul Adı
3901
ETİLEN POLİMERLERİ
3902
PROPİLEN VE DİĞER OLEFİNLERİN POLİMERLERİ
3903
STİREN POLİMERLERİ
3904
VİNİL KLORÜR/HALOJENLİ DİĞER OLEFİN POLİMERLERİ
3905
VİNİL ASETAT/DİĞER VİNİL ESTERLERİNİN POLİMERLERİ
3906
AKRİLİK POLİMERLERİ
3907
POLİASETALLER, DİĞER POLİETERLER, EPOKSİT-ALKİD REÇİNELER VB
3908
POLİAMİDLER
3909
AMİNO REÇİNELER, FENOLİK REÇİNELER, POLİÜRETANLAR
3910
SİLİKONLAR
3911
PETROL REÇİNELERİ,KUMARON,İNDEN/KUMARON-İNDEN REÇİNE,POLİTERPENLER
3912
SELÜLOZ VE KİMYASAL TÜREVLERİ
3913
TABİİ POLİMERLER, DEĞİŞTİRİLMİŞ TABİİ POLİMERLER, TÜREVLERİ
3914
POLİMER ESASII İYON DEĞİŞTİRİCİLER
3915
PLASTİKTEN DÖKÜNTÜ, KALINTI VE HURDALAR
Plastik Hammadde Toplam
3916
PLASTİKTEN MONOFİL, ÇUBUK, PROFİLLER-ENİNE KESİTİ 1MMYİ GEÇEN
3917
PLASTİKTEN TÜPLER, BORULAR, HORTUMLAR; CONTA, DİRSEK, RAKOR VB
3918
PLASTİKTEN YER KAPLAMALARI-DUVAR VE TAVAN KAPLAMALARI DAHİL
3919
PLASTİKTEN, YAPIŞKAN LEVHA, YAPRAK, ŞERİT, LAM VB. DÜZ ŞEKİLDE
3920
PLASTİKTEN DİĞER LEVHA, YAPRAK, PELİKÜL VE LAMLAR
2009
2010
773.481
928.262
392.120
449.954
168.352
185.390
307.109
338.644
43.628
49.450
102.962
113.928
404.196
462.415
15.519
17.091
67.196
74.161
15.543
17.837
18.567
20.450
80.056
89.885
11.346
12.863
4.773
4.854
1.331
2.006
2.406.179
2.767.190
24.049
26.709
401.111
440.171
42.222
46.217
83.802
91.902
241.034
267.321
6
3921
PLASTİKTEN DİĞER LEVHALAR, YAPRAK, PELİKÜL, VARAK VE LAMLAR
3922
PLASTİKTEN KÜVET, DUŞ, LAVABO, BİDE, HELA KÜVETİ VE DONANIMLARI
3923
EŞYA TAŞIMA AMBALAJI İÇİN PLASTİK MAMULLERİ, TIPA, KAPAK, KAPSÜL
3924
PLASTİKTEN SOFRA, MUTFAK VE DİĞER EV EŞYASI, TUVALET EŞYASI
3925
PLASTİKTEN İNŞAAT MALZEMESİ
3926
PLASTİKTEN DİĞER EŞYA
87.376
93.965
37.798
41.434
320.869
356.936
94.050
103.866
71.511
79.470
218.920
242.618
Plastik Mamul Toplam
1.622.742
1.790.610
Genel Toplam
4.028.921
4.557.800
COMESA ve EAC ülkeleri toplam plastik ithalatının % 57’sini 10 ülkeden kalan % 43’ünü de
yaklaşık 90 ülkeden yapmaktadır.
Bölgenin toplam plastik hammadde ithalatında en önemli payı % 33 ile PE, % 16 ile PP, %
17 ile poliasetaller almaktadır.
Plastik mamul ithalatında ise ön sırayı % 25 ile tüpler, borular, ve hortumlar, % 15 ile levha,
yaprak ve pelikürler, % 20 ile plastik ambalaj malzemeleri almaktadır.
2010 yılında toplam plastik ithalatının % 11’ii Çin’den yapılırken, Türkiye bu bölgenin plastik
ithalatından 2009 ‘da % 7, 2010 da % 5 pay almıştır.
COMESA ve EAC Bölgesinin Ülkeler Bazında Plastik İthalatı
( 1000 ABD $ )
2006
2007
2008
2009
2010
Çin
231.225
336.640
420.042
386.847
520.941
Güney Afrika
233.222
245.617
307.927
260.193
379.876
Kore Cumh.
186.091
271.118
355.573
316.429
379.213
A.B.D.
89.704
195.090
220.223
261.982
296.336
Türkiye
57.829
102.662
175.284
279.925
239.243
Almanya
129.230
164.377
213.485
177.323
211.254
İtalya
142.901
174.492
218.511
180.510
190.177
Belçika
91.928
110.914
144.872
134.136
135.523
Taype
74.713
121.494
144.989
102.227
135.160
Hollanda
76.137
118.349
119.014
113.095
132.147
1.312.980
1.840.753
2.319.920
2.212.667
2.619.870
291.859
-64.065
2.327.408
1.831.550
1.937.931
1.604.839
1.776.688
4.647.328
4.044.217
4.557.801
10 Ülke Toplam
Diğer Ülkeler
Toplam
7
COMESA ve EAC Bölgesinin Ülkeler Bazında Plastik İthalatı
(%)
2006
2007
2008
2009
2010
Çin
14
19
9
10
11
Güney Afrika
15
14
7
6
8
Kore Cumh.
12
15
8
8
8
A.B.D.
6
11
5
6
7
Türkiye
4
6
4
7
5
Almanya
8
9
5
4
5
İtalya
9
10
5
4
4
Belçika
6
6
3
3
3
Taype
5
7
3
3
3
Hollanda
5
7
3
3
3
10 Ülke Toplam
82
104
50
55
57
Diğer Ülkeler
18
-4
50
45
43
100
100
100
100
100
Toplam
Kaynak : ITC
PLASTİK İHRACATI :
COMESA ve EAC ülkelerinin 2006 yılında toplam 338 milyon $ olan plastik ihracatları 2008
yılında 1.281 milyon $’a çıkmış, 2009 yılında % 42 geriledikten sonra 2010 yılında tekrar
artarak 872 milyon $’a yükselmiştir.
COMESA ve EAC bölgesinin 2010 yılı toplam plastik ihracatının % 89’u Mısır, Kenya, Libya
ve Tanzanya tarafından gerçekleştirilmiştir.
COMESA ve EAC Ülkeleri Plastik İhracatı ( 1000 $ )
2006
2007
2008
Mısır
2009
2010
886.212
425.781
468.359
Kenya
96.513
102.726
136.087
114.354
125.789
Libya
141.314
105.137
145.561
89.662
98.628
43.767
45.250
35.879
25.931
85.290
Malavi
2.738
18.442
3.750
16.170
20.108
Maritus
19.137
25.757
23.048
16.800
18.480
Zambiya
8.974
4.696
11.039
15.651
14.267
Uganda
4.932
8.617
13.431
11.895
11.725
8.528
9.381
Tanzanya
Dijibuti
Zimbabve
4.281
4.892
5.870
5.834
6.417
Madagaskar
4.304
6.734
6.936
4.547
5.002
10.026
15.287
4.085
4.152
4.567
29
1.443
1.587
Svaysland
Şeyseller
14
Ruanda
209
603
1.454
672
739
Etopya
138
661
5.294
664
730
8
Burundi
3
153
541
314
345
Eritre
236
48
74
289
318
D.R. Kongo
981
89
1.249
220
242
Sudan
426
127
115
127
Komoros
56
5
153
20
22
TOPLAM
338.049
339.097
1.280.819
743.042
872.125
Kaynak : ITC
COMESA ülkeleri toplam plastik ihracatının yaklaşık % 53’ü plastik hammaddeler ve % 47’si
de plastik mamulleri kapsamaktadır. Toplam plastik hammadde ihracatının % 54’ü PE, % 15’i
PP ihracatından oluşmaktadır.
COMESA ve EAC Plastik İhracatı ( 1000 $ )
GTİP
ÜRÜNLER
3901
ETİLEN POLİMERLERİ
3902
PROPİLEN VE DİĞER OLEFİNLERİN
POLİMERLERİ
3903
STİREN POLİMERLERİ
3904
VİNİL KLORÜR/HALOJENLİ DİĞER OLEFİN
POLİMERLERİ
3905
2009
185.178
53,5
51.086
14,8
1.846
0,5
26.957
7,8
VİNİL ASETAT/DİĞER VİNİL ESTERLERİNİN
POLİMERLERİ
5.548
1,6
3906
AKRİLİK POLİMERLERİ
4.289
1,2
3907
POLİASETALLER, DİĞER POLİETERLER,
EPOKSİT-ALKİD REÇİNELER VB
30.640
8,8
3908
POLİAMİDLER
333
0,1
3909
AMİNO REÇİNELER, FENOLİK REÇİNELER,
POLİÜRETANLAR
10.795
3,1
3910
SİLİKONLAR
615
0,2
3911
PETROL
REÇİNELERİ,KUMARON,İNDEN/KUMARON-İNDEN
REÇİNE,POLİTERPENLER
2.487
0,7
873
0,3
1.218
0,4
331
0,1
22.024
6,4
346.229
46,5
1.021
0,3
3912
SELÜLOZ VE KİMYASAL TÜREVLERİ
3913
TABİİ POLİMERLER, DEĞİŞTİRİLMİŞ TABİİ
POLİMERLER, TÜREVLERİ
3914
POLİMER ESASII İYON DEĞİŞTİRİCİLER
3915
PLASTİKTEN DÖKÜNTÜ, KALINTI VE HURDALAR
Toplam Hammadde
3916
PLASTİKTEN MONOFİL, ÇUBUK, PROFİLLERENİNE KESİTİ 1MMYİ GEÇEN
3917
PLASTİKTEN TÜPLER, BORULAR, HORTUMLAR;
CONTA, DİRSEK, RAKOR VB
29.062
7,3
3918
PLASTİKTEN YER KAPLAMALARI-DUVAR VE
TAVAN KAPLAMALARI DAHİL
2.427
0,6
3919
PLASTİKTEN, YAPIŞKAN LEVHA, YAPRAK, ŞERİT,
LAM VB. DÜZ ŞEKİLDE
5.339
1,3
3920
PLASTİKTEN DİĞER LEVHA, YAPRAK, PELİKÜL
VE LAMLAR
57.816
14,5
9
3921
PLASTİKTEN DİĞER LEVHALAR, YAPRAK,
PELİKÜL, VARAK VE LAMLAR
13.388
3,4
3922
PLASTİKTEN KÜVET, DUŞ, LAVABO, BİDE, HELA
KÜVETİ VE DONANIMLARI
82.879
20,8
3923
EŞYA TAŞIMA AMBALAJI İÇİN PLASTİK
MAMULLERİ, TIPA, KAPAK, KAPSÜL
139.500
35,0
3924
PLASTİKTEN SOFRA, MUTFAK VE DİĞER EV
EŞYASI, TUVALET EŞYASI
23.777
6,0
3925
PLASTİKTEN İNŞAAT MALZEMESİ
10.883
2,7
3926
PLASTİKTEN DİĞER EŞYA
32.697
8,2
Toplam Mamul
398.789
53,5
Genel Toplam
745.018
100,0
Kaynak : ITC
PLASTİK DIŞ TİCARET DENGESİ :
COMESA ve EAC bölgesi plastik dış ticaretinde net ithalatçı durumundadır. Bölgenin 2006
yılında 1.27 milyar $ olan plastik dış ticaret açığı 2010 yılında 3,69 milyar dolara çıkmıştır.
COMESA ve EAC bölgesinin toplam dış ticaret açığının % 79’u Mısır, Libya, Tanzanya
Sudan, Kenya ve Etopya’nın plastik dış ticaretlerinden kaynaklanmaktadır.
COMESA Plastik Dış Ticaret Dengesi ( 1000 $ )
Ülkeler
2006
2007
2008
2009
2010
Mısır
0
0
-1.435.792
-1.227.995
-1.350.795
Libya
-10.951
-143.140
-243.342
-375.979
-413.577
Tanzanya
-142.597
-181.922
-261.286
-250.703
-328.167
Sudan
-190.798
0
-109.534
-279.380
-307.319
Kenya
-215.861
-281.393
-300.722
-257.294
-283.024
Etopya
-128.838
-151.173
-225.349
-199.943
-219.938
Uganda
-91.506
-121.680
-146.799
-123.968
-137.724
D R Kongo
-76.238
-98.753
-148.228
-124.030
-136.433
Zambiya
-89.882
-119.921
-123.650
-102.732
-115.954
Zimbabve
-73.701
-84.905
-55.022
-87.022
-95.725
Maritus
-75.384
-87.304
-102.051
-84.462
-92.908
Madagakaskar
-50.967
-63.114
-93.765
-56.672
-62.339
Malavi
-37.642
-32.111
-57.204
-50.571
-53.307
Ruanda
-13.841
-16.787
-27.541
-34.636
-38.100
Djibouti
0
0
0
-18.724
-20.596
-13.974
0
-15.499
-14.217
-15.639
Burundi
-6.434
-4.855
-5.423
-6.181
-6.800
Komoros
-4.670
-5.057
-7.601
-4.002
-4.402
Eritre
-6.198
-6.042
-5.305
-3.669
-4.036
-37.305
-39.436
-2.394
1.002
1.102
-1.266.787
-1.437.593
-3.366.507
-3.301.178
-3.685.679
Şeyseller
Svaysland
TOPLAM
Kaynak : ITC
10
COMESA ve EAC bölgesinde son 2 yılda plastik ihracatının ithalatı karşılama oranı % 19
olarak gerçekleşmiştir. Bir başka değişle bölgenin toplam plastik ihracatı, toplam plastik
ithalatının ancak % 19’unu karşılayabilmektedir.
COMESA Bölgesi Plastik Dış Ticaret Açığı
( Milyon ABD $ )
2006
İhracat
İthalat
Dış Ticaret Açığı
İhracat / İthalat ( % )
2007
2008
2009
2010
338
339
1.281
743
872
1.605
1.777
4.647
4.044
4.558
-1.267
-1.438
-3.366
-3.301
-3.686
21
19
28
18
19
COMESA ve EAC Ülkeleri Plastik Dış Ticaret Dengesi
6000
Milyon $
4000
2000
0
-2000
-4000
-6000
2006
2007
2008
2009
2010
İhracat
338
339
1.281
743
872
İthalat
1.605
1.777
4.647
4.044
4.558
Dış Ticaret Açığı
-1.267
-1.438
-3.366
-3.301
-3.686
COMESA VE EAC ÜLKELERİ PLASTİK İŞLEME MAKİNELERİ DIŞ TİCARETİ :
COMESA ve EAC bölgesindeki ülkeler plastik işleme makineleri imal etmediklerinden,
ihracatları da ihmal edilebilir düzeydedir. Çok küçük düzeyde yapılan ihracat genellikle re –
export şeklinde gerçekleştirilmektedir.
COMESA ve EAC ülkeleri plastik işleme makineleri ihtiyacının tümünü ithalatla
karşılamaktadır. Bölge ülkelerinin toplam plastik işleme makine ithalatları 2006 yılında 88
milyon $ iken her yıl artarak 2010 yılında 289 milyon dolara çıkmıştır.
11
COMESA ve EAC Ülkeleri Plastik İşleme Makineleri İthalatı
289
300
241
216
Milyon $
250
200
150
88
83
100
50
0
2006
2007
2008
2009
2010
COMESA ve EAC ülkelerinin toplam plastik işleme makineleri ithalatının % 46’sı Mısır
tarafından yapılmaktadır. Libya, Kenya ve Tanzanya sırası ile toplam ithalattan % 10 ve % 9
ve % 8 pay almaktadır.
COMESA ve EAC Ülkeleri Plastik İşleme Makineleri İthalatı ( 1000 $ )
Ülkeler
2006
2007
2008
Mısır
2009
2010
105.688
128.826
154.591
Libya
11.214
9.212
11.061
28.970
34.764
Kenya
16.574
24.516
21.014
24.247
29.096
Tanzanya
12.451
16.212
14.681
28.409
25.311
Etopya
22.117
17.306
22.227
14.748
17.698
Malavi
3.235
1.977
5.272
9.250
11.100
Zambiya
7.537
13.170
23.512
8.719
10.463
4.417
8.340
10.008
Sudan
10.830
Uganda
7.183
5.041
5.482
7.070
8.484
D.R. Kongo
3.523
3.074
3.572
2.990
3.588
Zimbabve
1.683
3.497
7.962
2.672
3.206
Madagaskar
1.226
712
1.121
2.510
3.012
Maritius
1.530
1.457
2.186
1.029
1.235
Ruanda
185
542
578
739
887
Burundi
75
82
148
436
523
Eritre
256
1.920
134
179
215
Svaysland
109
321
1.174
146
175
20
25
63
69
83
58
70
87
57
68
230.379
269.464
314.577
Komoros
Djibuti
Şeyseller
Toplam
Kaynak : ITC
198
99.946
99.064
12
COMESA ve EAC Ülkeleri Plastik İşleme Makineleri Pazarının Dağılımı
Diğerleri
14%
Sudan
3%
Zambia
3%
Mısır
46%
Malawi
3%
Etopya
5%
Tanzanya
7%
Kenya
9%
Libya
10%
COMESA VE EAC ÜLKELERİNİN TÜRKİYE’DEN PLASTİK İTHALATLARI :
COMESA ve EAC ülkelerinin Türkiye’den yapmış oldukları plastik ithalatı 2008 yılında 161
milyon $ iken 2009’da 281 milyon $’a çıkmış ancak 2010 yılında 241 milyon dolara
gerilemiştir.
2010 yılında COMESA ve EAC ülkelerinin Türkiye’den yaptıkları toplam plastik ithalatının %
21’ini plastik hammadde, % 79’unu da plastik mamuller oluşturmuştur.
COMESA ve EAC ülkelerinin Türkiye’den yaptıkları plastik hammadde ithalatının yaklaşık %
40’ını akrilik polimerleri % 18’ini poliasetaller % 16’sını da PE oluşturmaktadır.
Diğer taraftan, COMESA ve EAC ülkelerinin Türkiye’den yapmış olduğu plastik mamul
ithalatının % 70’ini plastik inşaat mamulleri, % 17’sini plastik ambalaj mamulleri % 13’ünü de
diğer plastik mamuller oluşturmaktadır.
COMESA ve EAC Ülkelerinin Türkiye'den Plastik İthalatı
GTİP
Mamuller
2008
2009
2010
3901
ETİLEN POLİMERLERİ
5.529
5.195
7.552
3902
PROPİLEN VE DİĞER OLEFİNLERİN
POLİMERLERİ
1.196
480
1.367
3903
STİREN POLİMERLERİ
9.263
1.468
283
3904
VİNİL KLORÜR/HALOJENLİ DİĞER OLEFİN
POLİMERLERİ
1.443
137
355
13
3905
VİNİL ASETAT/DİĞER VİNİL ESTERLERİNİN
POLİMERLERİ
1.721
4.429
5.763
3906
AKRİLİK POLİMERLERİ
6.467
17.564
20.488
3907
POLİASETALLER, DİĞER POLİETERLER,
EPOKSİT-ALKİD REÇİNELER VB
15.000
13.911
8.589
3908
POLİAMİDLER
440
247
335
3909
AMİNO REÇİNELER, FENOLİK REÇİNELER,
POLİÜRETANLAR
625
609
884
3910
SİLİKONLAR
463
1.088
1.382
3911
PETROL
REÇİNELERİ,KUMARON,İNDEN/KUMARON-İNDEN
REÇİNE,POLİTERPENLER
9
13
12
3912
SELÜLOZ VE KİMYASAL TÜREVLERİ
2.219
3.001
4.056
3913
TABİİ POLİMERLER, DEĞİŞTİRİLMİŞ TABİİ
POLİMERLER, TÜREVLERİ
53
8
12
3914
POLİMER ESASII İYON DEĞİŞTİRİCİLER
1
0
56
44.429
48.150
51.134
8.757
14.455
18.333
57.822
136.105
81.698
Plastik Hammadde Toplam
3916
PLASTİKTEN MONOFİL, ÇUBUK, PROFİLLERENİNE KESİTİ 1MMYİ GEÇEN
3917
PLASTİKTEN TÜPLER, BORULAR, HORTUMLAR;
CONTA, DİRSEK, RAKOR VB
3918
PLASTİKTEN YER KAPLAMALARI-DUVAR VE
TAVAN KAPLAMALARI DAHİL
1.121
761
1.384
3919
PLASTİKTEN, YAPIŞKAN LEVHA, YAPRAK, ŞERİT,
LAM VB. DÜZ ŞEKİLDE
2.222
2.626
2.926
3920
PLASTİKTEN DİĞER LEVHA, YAPRAK, PELİKÜL
VE LAMLAR
8.206
5.445
7.785
3921
PLASTİKTEN DİĞER LEVHALAR, YAPRAK,
PELİKÜL, VARAK VE LAMLAR
2.676
3.103
7.064
3922
PLASTİKTEN KÜVET, DUŞ, LAVABO, BİDE, HELA
KÜVETİ VE DONANIMLARI
2.255
5.207
7.169
3923
EŞYA TAŞIMA AMBALAJI İÇİN PLASTİK
MAMULLERİ, TIPA, KAPAK, KAPSÜL
11.205
15.442
15.377
3924
PLASTİKTEN MONOFİL, ÇUBUK, PROFİLLERENİNE KESİTİ 1MMYİ GEÇEN
3.776
5.655
7.205
3925
PLASTİKTEN TÜPLER, BORULAR, HORTUMLAR;
CONTA, DİRSEK, RAKOR VB
8.335
34.508
22.472
3926
PLASTİKTEN YER KAPLAMALARI-DUVAR VE
TAVAN KAPLAMALARI DAHİL
10.426
9.408
17.756
Plastik Mamul Toplam
116.801
232.715
189.169
Plastik Toplam
161.230
280.865
240.303
Kaynak : ITC
Türkiye’nin COMESA ve EAC ülkelerine yönelik plastik ihracatının % 60’ı Libya’ya % 32’si
Mısır’a % 3’ü Sudan’a ve % 2’si Etopya’ya yönelik olarak gerçekleşmektedir. Diğer 16
ülke’nin toplam ihracatımızdan aldıkları pay sadece % 2 düzeyindedir.
14
Türkiye'nin COMESA Ülkelerine Plastik İhracatı ( Ülke Bazında - 1000 $ )
İhracat Yapılan Ülkeler
2006
2007
2008
2009
2010
Libya
21.485
43.565
82.686
193.388
143.805
Mısır
27.008
47.404
71.338
70.117
77.914
Sudan
5.023
6.472
9.744
7.346
7.734
Etopya
802
1.829
7.802
5.040
4.249
Tanzanya
560
678
725
1154
1599
2.012
1.979
1.344
646
1.554
Ruanda
115
77
284
777
1.321
Maritius
711
573
777
702
992
86
77
68
324
409
6
26
40
71
309
448
399
378
408
269
Djibuti
58
66
140
352
252
Zambiya
50
60
236
436
145
6
98
203
39
87
16
19
124
171
84
Zimbabve
0
4
20
28
64
Burundi
0
0
0
38
40
Şeyseller
0
14
10
42
15
Komoros
0
0
7
0
0
Svaysland
3
0
83
0
0
58.389
103.340
176.009
281.079
240.842
Kenya
D.R. Kongo
Eritre
Uganda
Malavi
Madagaskar
TOPLAM
Kaynak : ITC, TUİK
COMESA ve EAC ÜLKELERİNİN TÜRKİYE’DEN PLASTİK İŞLEME MAKİNELERİ
İTHALATI :
2010 yılında Türkiye’nin COMESA ve EAC ülkelerine yaptığı toplam plastik işleme makineleri
ihracatının % 59’u Mısır’a % 23’ü Etopya’ya, % 14’ü Libya’ya % 3’ü de Sudan’a yönelik
olarak gerçekleşmiştir. Diğer 16 ülke toplam ihracattan sadece % 1 pay almışlardır.
COMESA ve EAC Ülkelerinin Türkiye'den Plastik İşleme Makineleri İthalatı ( 1000 $ )
İhracat Yapılan Ülkeler
2006
2007
2008
2009
2010
Mısır
401
674
1.604
1.515
2.495
Etopya
266
212
624
212
994
Libya
155
71
376
624
570
Sudan
16
102
9
156
126
0
325
0
0
25
23
7
46
37
15
Tanzanya
0
0
0
252
11
Malavi
4
0
0
11
9
Uganda
Kenya
15
Djibuti
0
0
0
0
1
D R Kongo
0
0
0
13
0
Maritius
0
0
9
0
0
Ruanda
9
0
0
0
0
311
0
0
0
0
1.185
1.391
2.668
2.820
4.246
Zambiya
TOPLAM
Kaynak : ITC, TUİK
COMESA ve EAC Ülkelerinin Türkiye'den Yaptıkları
Plastik İşleme Makineleri İthalatı
4,24
Milyon $
5
4
2,69
2,82
3
2
1,19
1,39
1
0
2006
2007
2008
2009
2010
SONUÇ :
COMESA ve EAC topluluğuna üye 20 Afrika ülkesi, 485 milyon kişilik nüfusu, 591 milyar
dolarlık GSMHG’sı ve ortalama % 7,7 büyüme hızı ile Türkiye plastik ve plastik işleme
makineleri için önemli ve gelişen bir Pazar görünümündedir.
Türkiye, COMESA ve EAC ülkelerinin toplam plastik ithalatından % 5, plastik işleme
makineleri ithalatından da % 6 pay almakta ise de, bu ülkelerde düzenlenen plastik fuarlarına
katılarak, bu ülkelere yönelik satış ve pazarlama faaliyetlerini arttırarak daha fazla pay
almaları mümkündür.
Yılda 4,5 milyar dolarlık plastik, 315 milyon dolarlık plastik işleme makineleri ithalat
potansiyeli bulunan COMESA ve EAC ülkeleri, Türk firmaları için, plastik inşaat, plastik
ambalaj ve plastik tarım malzemeleri için önemi giderek artan pazarları oluşturmaktadır.