Elektronik Ticaret Ders Notları e-Ticaret: Bir ürün veya hizmetin, karşılığı ödenerek elektronik ortamda alınması, satılması yada kiralamasına Elektronik Ticaretin Türleri • • • • • • • • İşletmeden işletmeye (B2B) İşletmeden tüketiciye (B2C) İşletmeden Devlete (B2G) İşletme içi E-Ticaret. Tüketiciden Tüketiciye (C2C) Devletten Tüketiciye (G2C) Devletten İşletmeye (G2B) Devletten Devlete (G2G) Elektronik Ticaretin Avantajları 1-Gerekli belgeler internet ortamında çok düşük maliyetle hazırlanır 2-Aracıya gerek kalmadan doğrudan satıcı ile alıcı işlem yapabilir. 3-Ürün geliştirme hızının artması ile kişiye özel ürün hizmeti verilir. 4-Dünyanın her bölgesine satış yapılabilir. 5-Çeşitli pazarlama ve dağıtım kanallarının kullanılabilmesi. 6-Ürün çeşitliliğinin sağlanması 7-Alıcılara çok çeşitli ödeme yöntemlerinin sunulması. 8-Yeni fikirlere sahip girişimcilere iş imkânı. Fikri Mülkiyete Konu Fikri Ürünler 1-Markalar 2-Eserler 3-Buluşlar 4-Endüstriyel Tasarım 5-Coğrafi işaretler 6-Entegre devre topografyaları 7-Ticaret Unvanları 8-İşletme Adları MARKA: Benzer ürünleri yada hizmetleri başkalarının ürün ya da hizmetlerinden ayırt etmek üzere kullanılan yada belirli bir hizmetin sunulması sırasında kullanılan ayırt edici işarettir. İşletmelerin mal ve hizmetlerini diğer işletmelerinden ayırt etmek amacıyla kullanılan sözcükler, sayılar, harfler şekiller, ürünün şekli veya ambalajı ile bunların sunuluşları marka olarak değerlendirilir. Markanın Fonksiyonları: 1-Mal ve hizmetin kaynağını gösterme 2-Ayırt etme 3-Ürünün kalitesini garanti etme 4-Reklam Patent: Bir buluş üzerinde buluş sahibine Devlet tarafından verilen haktır. Bir buluş için buluş sahibine devlet tarafından verilen bir patent, buluş sahibinin izni olmadan başkalarının buluşu üretmesini, kullanmasını veya satmasını belirli bir süre boyunca engelleme hakkı verir. W3C: Tarayıcılar da sitelerin aynı kalıpta görünmesi için bir sistem. ELEKTRONİK TİCARETTE İŞLEM GÜVENLİĞİ VE ELEKTRONİK İMZA (E-İMZA) 1-Elektronik ticaret kullanıcıları açısından sonsuz ticari olanaklar sunmakla birlikte güvenlik, elektronik ticaretin en önemli konularından biridir. Kapalı ve açık ağlar da karşılaşan temel güvenlik sorunları şu şekilde sıralanabilir; 1- Ağ kaynaklarına yetkisiz erişim 2- Ağ kaynaklarına zarar verilmesi 3- Bilginin Değiştirilmesi 4- Bilginin ve ağ kaynaklarının çalınması 5- Gönderilen ve alınan bilgiye ilişkin doğru olmayan bilgiler. Kriptografi: Bilginin güvenli bir şekilde gönderilmesi, alınması ve saklanması için şifreleme ve şifre çözme yöntemlerini türeten, geliştiren ve inceleyen bilim dalıdır. İşlem Güvenliği ve Elektronik İmza: Elektronik İmza: Altına imza atılan metnin okunduğunu, anlaşıldığını, sorumluluğunun kabul edildiğini ve kendisini hukuken bağladığını ortaya koyan imzanın bilgisayar ortamındaki bütün dokümanları kapsayacak şekilde elektronik olarak uygulanmasını sağlayan yapı. Zaman Damgası: Elektronik verinin üretildiği, değiştirildiği, gönderildiği, alındığı veya kaydedildiği zamanın tespit edilmesi amacıyla elektronik sertifika hizmet sağlayıcısı tarafından elektronik imza ile doğrulanan kayıttır. İŞLEM GÜVENLİĞİ GEREKSİNİMLERİ 1-Gizlilik: Alıcı ve gönderici arasında iletilen bilgi ve mesajların gizliliğinin sağlanması, üçüncü kişilerin bu bilgi ve mesajlara ulaşmalarının engellemesi 2-Güvenlik: Kişisel bilgiler ve kredi kartı numarası gibi bilgilerin transferinde güvenliğin sağlanması 3-Bütünlük: İletilen bilginin açık ağ üzerinden transferi boyunca, değiştirilmeden, silinmeden veya çalınmadan gönderildiği şekliyle karşı tarafa iletilmesinin sağlanması Elektronik İmzanın Kamusal Alandaki Uygulamaları: 1-Her Türlü Başvurular 2-Kurumlar Arası İletişim 3-Sağlık Uygulamaları 4-Sosyal Güvenlik Uygulamaları 5-Gümrük İşlemleri 6-Vergi Ödemeleri 7-Elektronik oy verme işlemleri Elektronik Para: Bankalar tarafından yapılan ödeme karşılığında dijital değer birimleri şeklinde bir ödeme kartı üzerinde yer alan bir çip veya bir bilgisayarın sabit diskine kopyalanıp ve internette olası bir alış veriş için hazır bulundurulan ödeme aracıdır. Ödeme Şekilleri: 1-E-Para 2-Elektronil Çek 3-Kredi Kartı(Sanal Para)-Pay pal 4-Havale/EFT 5-Mobil Ödeme 6-Kapıda Ödeme 7-Posta Çeki Güvenlik Ölçüleri 1-Erişim 2-Kimlik Denetimi 3-Bütünlük 4-Kişisel Gizlilik 5-Sorumluluk 6-Düzeltme ve Denetlenebilirlik Güvenlik Tehditleri 1-Zararlı Yazılımlar 2-IP Gizleme 3-Korsanlık 4-E-posta/Msn Dinlenmesi Pazarlama: Pazar araştırması, marka yönetimi, reklam, müşteri hizmetleri, satış, dağıtım kanalları gibi işletme tarafından yerine getirilen görevleri kapsayan kavramlar. İşletmenin E-Pazarlama Türleri: İletişim Düzeyi (Basit Düzeyde Kullanım): Firmada ürün ile ilgili bilgilerin sabit bir web sitesi ile tanıtılmasıdır. İşlem Düzeyi (Orta Düzeyde Adaptasyon): Kurulan web sitesinin ürün ve firma tanıtmasının yanı sıra sipariş müşteri ilişkileri ve pazar araştırması işlemlerinde de olanak sağlayan yapılar. Transformasyon Düzeyi (İleri Düzeyde Adaptasyon): Müşterilerin online olarak kendi ürünlerini tasarlamasına ve sipariş vermesine olanak sağlayan düzeydir. Elektronik imzanın kamusal alandaki uygulamaları 1-Her Türlü Başvuruları 2-Kurumlar arası iletişim 3-Sağlık uygulamaları 4-Sosyal güvenlik uygulamaları 5-Gümrük İşlemleri 6-Vergi Ödemeleri 7-Elektronik oy verme Elektronik imzanın ticari alandaki uygulamaları 1-İnternet bankacılığı 2-Sigortacılık işlemleri 3-kağıtsız ofisler 4-e-sözleşmeler 5-e-siparişler Elektronik imzanın temel amaçları 1-Veri bütünlüğü 2-kimlik doğrulama ve onaylama 3-inkâr edilemezlik Katmanlı Yapı 5-Sunum Katmanı 4-İş Kuralları 3-Veri Tipleri (Data Setler) 2-Veri Bağlantı Katmanı 1-VeriTabanı