HİKMET NAZİF KURŞUNOĞLU MESLEKİ VE TEKNİK ANADOLU LİSESİ • • Milli Değerlerimiz Evrensel Değerlerimiz DEĞER NEDİR? Genel kabul gören veya benimsenen her türlü duygu,düşünce,davranış ve kuraldır. DEĞER NEDİR ? Mevlana Mesnevisinde “Değer Nedir?” diye sorar ve cevaplar: “Buğday ve un değerlidir. Asıl amaç ve ürün olan ekmek daha değerlidir. En değerli nedir? Tohumun ekmeğe dönüşmesine şükreden insan daha değerlidir. Bu insan sadece bedenini değil canını da beslemiştir. Önce yok olmuş sonra başak vermiştir.” DEĞER NASIL OLUŞUR? İnsanın doğuştan getirdiği özellikler İçinde yaşadığı toplumun önemli etkileri Eğitim DOĞUŞTAN GELEN DEĞERLER Davranışlara yön veren değerlerin bir kısmı insanın fıtratında vardır. Kişi onları doğuştan getirir. Doğuştan gelen değerler dini ve ahlaki değerlerdir. EVRENSELDİR. Her çağ ve toplumda aynı anlamı taşır. EVRENSEL DEĞERLER / İNANÇ Dine sahip olmayan hiçbir ilkel topluluk bulunamamıştır. William HAWELLS EVRENSEL DEĞER / SAYGI DUYMA ‘Ananı babanı sayarsan, oğlundan da saygı görürsün. Saygı ve sevginin bir arada bulunduğu toplumlar uzun ömürlü olur ve hiçbir zaman kargaşa içine düşmez. O toplumda saygı, sevgi ne zaman kaybolur ise o zaman toplum çöker.’ MEVLANA MERHAMETLİ OLMAK / EVRENSEL DEĞER MERHAMET ETMEYENE MERHAMET OLUNMAZ’ HZ. MUHAMMED (s.a.v) ‘ EVRENSEL DEĞER / YARDIMSEVERLİK ‘Bir başkasının yaşamına yardım etmeyen yaşamın tadına varamaz.’ Jackson Brown SONRADAN KAZANILAN DEĞERLER Ailede değerlerin kullanımı ve onlara atfedilen anlamları gören çocuk bunları kendi hayatına da yerleştirmeye çalışır. Paylaşım, sevgi, saygı, adalet, hoşgörü gibi bir çok değer çocukken davranışlara yerleşmekle karakter haline gelir. Toplumun yapısı ile ortaya çıkan değerler ise MİLLİ DEĞERlerdir. MİLLİ DEĞERLERİMİZ EL SANATLARIMIZ TARİHİMİZ DİNİMİZ BAYRAĞIMIZ,VATANIMIZ,ÜLKE SINIRLARI ÖRF VE ADETLERİMİZ MİLLİ VE DİNİ BAYRAMLARIMIZ EĞİTİM İLE KAZANILAN DEĞERLER NASIL BİR İNSAN YETİŞTİRMEK İSTİYORUZ? Vurgulanan Girdiği sınavlarda özellikle TEOG, YGS-LYS’de yüksek başarı gösteren, Akademik kariyer yapmış, Yüksek statü ve bol kazanç sağlayan bir mesleğe sahip Arzu Edilen Kendini ifade edebilen, Saygılı - Büyüğünü küçüğünü tanıyan, Sorumluluk sahibi, Girişken, Adil, Dürüst, Hoşgörülü, Merhamet sahibi, Paylaşımcı, Çevresine karşı duyarlı, Anlayışlı, Kendisiyle barışık, Uyumlu – Uzlaşmacı… DEĞER EĞİTİMİNİN İNSAN ÜZERİNDEKİ ETKİSİ DEĞERLER; Sosyal yaşamı düzenler, Bireyler arası bağlılığı artırır, Birlikte yaşayan insanların hangi değerleri merkez alacaklarını öğrenir. Geçmişten gelen ve geleceğe aktarılan kültürel değerlerimizin yaşatılması, benimsenmesi öğrencilerimize bir insan ve bir vatandaş olarak ayrıcalık kazandırarak, kişiliklerini oluştururken önemli yapı taşları oluşturur. SOKAĞA TERK EDİLEN YAŞLI KADINA VALİLİK SAHİP ÇIKTI (31.01.2009) Bingöl'de yakınları tarafından sokağa atılarak ölüme terk edilen 81 yaşındaki yatalak kadına valilik sahip çıktı. Kent merkezinde devriye gezen polis ekibi tarafından sokakta bulunan kimsesiz yaşlı kadın, Vali İrfan Balkanlıoğlu tarafından Bingöl Devlet Hastanesi'nde koruma altına alındı. Hastane idaresi ve hastane personeli tarafından bakımı yapılan kadına "Seni kim sokağa attı" sorusu üzerine "Beni konuşturmayın ne olur. Üzülürüm" diye cevap verdi. YA KAYBETTİKLERİMİZ ??? VAKFIKEBİR 2012 İNSANÎ DEĞERLERİMİZ DOĞRULUK DOSTLUK ÖZGÜVEN SABIR DEĞERLERİMİZ SAYGI SORUMLULUK YARDIMSEVERLİK ADALET HOŞGÖRÜ MERHAMET 18. MİLLÎ EĞİTİM ŞÛRASI KARARLARI 1 Kasım 2010 20. “Sanat İnsanı Yetiştirme Projesi” ve “Değerler ve Eğitimi Projesi” hazırlanarak uygulamaya konulmalıdır. 30. Öğretim programlarında, değerler eğitiminde değer aktarımı yerine ulusal ve evrensel değerler birlikte düşünülerek farkındalık kazandıracak yaklaşımlara öncelik verilmelidir. 31. Değerin bir tercih olduğu ve toplumların benzer tercihlere sahip kişilerden oluştuğu vurgulanarak öğretmenlere değer eğitimi bilinci kazandırılmalıdır. 32. Öğretmen yetiştiren tüm programlara değerler eğitimine yönelik bir ders konulmalı ve sistemdeki öğretmenlerin programlarında değerler eğitimine yer verilmelidir. hizmet içi eğitim 33. Ortak değerlerin vurgulanması ve değer farklılıklarının zenginlik olduğu bilincinin kazandırılması için gerekli düzenlemeler yapılmalıdır. 18. MİLLÎ EĞİTİM ŞÛRASI KARARLARI 34. Tüm eğitim-öğretim kademelerinde değerler eğitimine yönelik, STK’larla iş birliği yapılarak alan öğretmenlerinin ortak kullanabileceği program ve materyal geliştirilmelidir. 35. Değerler eğitimine, okul öncesinden başlayarak yaygın eğitim dâhil olmak üzere eğitim öğretimin her kademesinde, tüm dersler ve okul kültürü içerisinde yer verilmeli ve bu konuda öğretmen, yönetici, öğrenci, aile ve çevre ile iş birliğine gidilmeli, farkındalık oluşturulması için kitle iletişim araçlarından faydalanılması amacıyla gerekli düzenlemeler yapılmalıdır. 36. Ödüllendirme kriterlerinde, değerler eğitimi açısından örnek davranışlar sergileyen öğrencilere yönelik düzenlemeler yapılmalıdır. 37. Medya ve değerler eğitimi ilişkisi konusunda farkındalık kazandırmaya yönelik araştırma ve eğitim çalışmalarına önem verilmeli; bu konuda gerekli yasal düzenlemeler yapılmalıdır. DEĞERLER EĞİTİMİ NEDİR? Değerler Eğitimi, “Değerleri öğretmek için açık bir girişim” olarak tanımlanabilir. NİÇİN DEĞERLER EĞİTİMİ? Anne, babalar ve eğitimciler olarak sormamız gereken soruların başında şunlar gelir: İçinde bulunduğumuz ortam ve çevre istediğimiz değerlere sahip çocukları yetiştirmek için uygun mu? Biz her şeyi çocuklarımız adına düşünüp yaparken onlar sorumluluk sahibi olabilecekler mi? Televizyonlarda bu kadar şiddet içerikli programı seyrederken barışçı olabilecekler mi? Biz aşırı korumacı ve müdahaleci davranırken onların özgüvenleri gelişecek mi? Biz şimdi onlar mutlu olsun, üzülmesinler diye uğraşırken, onlar mücadele etmeden mutlu olabilecekler mi? Yükselen şiddet eğilimleri. Sahtekârlıkta artış (yalan söyleme, kopya çekme ve hırsızlık), Anne-babaya, öğretmene, yetkili kişilere karşı gelme, İş ahlâkında düşüş, Kişisel ve toplumsal sorumluluk bilincinde azalma, Kendine zarar verici davranışlarda bulunma (madde bağımlılığı ve intihar) artış vb. Aile ve okul tarafından verilen değerlerle televizyon ve dış dünyanın verdiği değerler çoğu zaman farklılık göstermektedir. Bu noktada anne babaların işleri daha da zorlaşmaktadır. NİÇİN DEĞERLER EĞİTİMİ? Hızlı ve baş döndürücü şekilde değişim içinde olan değerler, bunlarla baş etmek zorunda kalan ve değer karmaşası yaşayan çocuklar için değer aktarımı çok daha önemli bir hâle gelmiştir. Ortak değerler oluşturamayan bir toplumun bütünleşme değil, tersine toplumsal çözülme yaşaması kaçınılmaz bir gerçektir. Değerler Eğitimi, okullarımızda eğitimcilerin ortak sıkıntısı olan disiplin problemlerine de farklı bir boyut getirecektir. Öğrencilerin devamsızlıklarında performanslarında yükselme olacaktır. azalma ve akademik DEĞERLER EĞİTİM PROGRAMININ AMAÇLARI İyi karakterli bireyler yetiştirmek, Temel değerleri pekiştirmek, Çocukların kendilerine ve topluma yararlı olacak temel değerleri psikolojik, bilişsel ve sosyal gelişimlerine uygun olarak kazanmalarını sağlamak, Çocukların kazandıkları değerleri davranışla ifade etmeleri yönünde fırsat vermek, Karakter ve Değerler Eğitiminin ailede ve okulda paralel bir şekilde işleyişini sağlamak. DÜNYADA “DEĞERLER EĞİTİMİ” Değerler Eğitimi, Yaşayan Değerler Eğitim Programı (YDEP) adı altında 1995 yılında Birleşmiş Milletlerin 50. yıl dönümü kutlamaları için Brahma Kumaris`in hazırladığı uluslararası bir proje olarak uygulanmaya başlanmıştır. UNESCO tarafından desteklenen bu eğitim, tüm dünya eğitimcilerinin ortak olduğu "Yaşayan Değerler Eğitimi" adlı bir eğitimdir. Demokrasi, adalet, özgürlük gibi evrensel değerlerin öğrencilere kazandırılmasında telkin yolu değil, ‘etkinlik temelli’ yaklaşımlar yaygın olarak kullanılmıştır. Ayrıca değerler eğitimine yönelik farklı yaş grubundaki öğrenci ve öğretmenler için materyaller geliştirilmiştir. DÜNYADA “DEĞERLER EĞİTİMİ” “Daha iyi bir dünya için değerlerimizi paylaşalım” isimli bu proje; iş birliği, özgürlük, mutluluk, dürüstlük, sevgi, alçakgönüllülük, barış, saygı, sorumluluk, sadelik, hoşgörü, birlik olarak 12 evrensel değere odaklanmıştır. YDEP, Mart 2000'de 64 ülkede 1800 okulda uygulanmaktaydı. KARAKTER OKULU PROJESİ UYGULAMASI DEĞERLERİMİZ GÜZEL SÖZLER SINIF İÇİ ETKİNLİK TAVSİYE KİTAPLAR ÖRNEK ŞAHSİYETLER SEYİRLİK YARIŞMA KISSADAN HİSSE TURNUVA KARAKTER OKULU PROJESİ TAVSİYE KİTAPLAR Öğrencilerin kültürünü ve değerlerini hatırlayıcı ve daha çok benimseyeceği kitaplar belirlenir. Belirlenen kitaplar kütüphaneye tedarik edilir SEYİRLİK FİLMLER Cennetin rengi Cennetin çocukları Neşeli günler Uçurtmayı vurmasınlar Umudunu kaybetme Toprak ana ÖRNEK ŞAHSİYETLER Ülkemize ve dünyaya malolmuş şahsiyetler belirlenir. Bir hafta bu kişinin haftası ilan edilir. CEMİL MERİÇ HAFTASI RASİM ÖZDENÖREN HAFTASI DEĞER YARIŞMALARI Bize biz olduğumuzu hatırlatacak yarışmalar düzenlenir. Kültür bilgi yarışması. Kırk hadis yarışması. Münazaralar. VAKFIKEBİR 2012 AYIN DEĞERİ YETİM KARDEŞ Sunum: Büşra ÖZTÜRK Buket KASAL Bilgisayar odası: Beyza ÜSTÜNDAĞ Devrim ÇATAK