Yetişkinlerde travmatik katarakt cerrahisi sonuçlarımız
advertisement
Týp Araþtýrmalarý Dergisi 2007: 5 (3): 125 -128 ARAÞTIRMA Yetiþkinlerde travmatik katarakt cerrahisi sonuçlarýmýz Adil Kýlýç, Çaðatay Çaðlar, Adnan Çýnal, Tekin Yaþar, Ahmet Demirok, Adem Gül Yüzüncü Yýl Üniversitesi Týp Fakültesi, Göz Hastalýklarý Anabilim Dalý, Van Özet Amaç: Travmatik katarakt nedeniyle ameliyat edilen yetiþkin hastalarda preoperatif bulgularýn ve postoperatif komplikasyonlarýn deðerlendirilmesi. Gereç ve Yöntem: Yüzüncü Yýl Üniversitesi Týp Fakültesi Göz Hastalýklarý Anabilim Dalý'nda travmatik katarakt nedeniyle opere edilen 61 yetiþkin hastanýn 61 gözü eþlik eden bulgular ve postoperatif komplikasyonlar açýsýndan retrospektif olarak incelendi. Bulgular: Olgularýn 47'sinde (%77.04) penetran, 14'ünde (%22.96) künt travma mevcuttu. Travma nedeni, 17 (%27.8) hastada sivri metal bir cisim (tel, iðne, çivi vb.), 16 (%26.2) hastada aðaç-odun, 14 (%22.9) hastada künt bir cisim (taþ, top, oyuncak mermi vs.) ve 5 (%8.1) hastada cam idi. Preoperatif görme keskinliði (GK) ortalama 0.035 ± 0.06 (Snellen), postoperatif GK ise 0.44 ± 0.33 idi. Operasyon sonrasýnda pupil düzensizliði, pupiller membran, ön veya arka sineþi, arka kapsül kesafeti, ön kamaraya prolobe vitreus, endoftalmi, GÝB artýþý ve büllöz keratopati gibi komplikasyonlar tespit edildi. Sonuç: Yetiþkin travmatik katarakt cerrahisinin Makale, poster olarak Ekim- Kasým 2008'de Antalya'da düzenlenen 41. TOD Ulusal Kongresi'nde sunulmuþtur. Yazýþma Adresi: Dr. Adil Kýlýç Hafýziye M. Eski Cezaevi 90. S. Saraykent Sitesi A Blok D 4 65100 Van GSM: 506 337 53 43 Faks: 432 216 65 63 E-posta: kilicadil@gmail.com postoperatif görsel sonuçlarý senil katarakta göre daha düþük; pupilla düzensizliði, arka sineþi, ve endoftalmi gibi komplikasyon oranlarý da çok daha yüksektir. Yetiþkin travmatik kataraktý, gerek operasyon öncesi, gerekse postoperatif dönemde karþýlaþýlabilecek bir dizi komplikasyon göz önüne alýndýðýnda dikkatle ele alýnmasý gereken bir patolojidir. Anahtar kelimeler: Komplikasyon, travmatik katarakt, yetiþkin. Outcomes of adult traumatic cataract surgery Objective: To evaluate the patients with traumatic cataract who underwent surgery in terms of preoperative accompanying signs and postoperative complications. Methods: Sixty-one eyes of 61 patients who were above 16 and with traumatic cataract underwent surgery in our eye clinic. All eyes that underwent cataract surgery were evaluated in terms of preoperative accompanying signs and postoperative complications retrospectively. Results: Of the cases, 47 (77.04%) had penetrating, and 14 (22.96%) had blunt ocular trauma. The cause was a sharp metal object, a wood, a blunt object, and a glass in 17(27.8%), 16 (26.2%), 14 (22.9%), 5 (8.1%) cases, respectively. Mean preoperative and postoperative visual acuity was 0.035 ± 0.06 (Snellen), and 0.44 ± 0.33, respectively. Postoperatively, complications, such as pupillary irregularity, pupillar membrane, anterior and posterior synechiae, opacification of the posterior capsule, prolapse of vitreous into the anterior chamber, 126 endophthalmitis, increased intraocular pressure, and bullous keratopathy were detected. Conclusion: The postoperative visual outcomes in adult traumatic cataract surgery are lower than those in senile cataract surgery. Nevertheless, the complication rates detected in adult traumatic cataract surgery, such as pupillary irregularity, posterior synechia, and endophthalmitis are much more higher than those in senile cataract surgery. Traumatic cataract in adults needs careful approach in terms of preoperative accompanying signs and postoperative complications. Key words: Adult, complication, traumatic cataract. Travmatik katarakt, oküler travmanýn erken ya da geç geliþen bir komplikasyonudur. Göz travmalarý çoðunlukla çocuklarda evde, yetiþkinlerde iþyerinde meydana gelmektedir (1). Katarakt sýklýkla künt veya penetran travmayla oluþabileceði gibi daha az sýklýkla elektrik, radyasyon, aþýrý sýcak ya da soðuk þoku ve kimyasal travmaya baðlý olarak da oluþabilir (2). Literatürde erken geliþen travmatik katarakt için ayný seansta kataraktýn alýnýp yerine göz içi lensi (GÝL) koyanlar olduðu gibi, GÝL implantasyonunun ikinci bir operasyon olarak gerektiðini savunanlar da olmuþtur (3,4). Lens parçalý, þiþmiþ ve pupiller bloða sebep olmuþ ise ilk seansta alýnmasý daha uygun olabilir. Ancak, GÝL implantasyonunu ikinci seansa býrakýlmasýyla korneal ya da skleral yaranýn boyutunun deðiþkenliði ve infeksiyon olasýlýðý gibi durumlarla karþýlaþýlma riski azalmaktadýr (4). Bu çalýþmada kliniðimize baþvuran yetiþkin travmatik kataraktlý olgularý etyoloji, cerrahi ve görsel sonuçlar açýsýndan deðerlendirdik. Gereç ve Yöntem Kliniðimize 20.04.1997 ile 26.05.2006 tarihleri arasýnda baþvuran künt veya penetran oküler travma sonucu katarakt geliþmiþ, 16 yaþýndan büyük 80 hastadan opere olan 61'inin kartlarý retrospektif olarak incelendi. Primer onarým yapýlan tüm hastalara uygun zaman beklenerek ikinci seansta GÝL implante edildi. Bulgular Hastalarýn ortalama yaþý 34.93 ± 15.90 (aralýk, 16-67) idi. Otuz üç (%54) hastada sað, 28 (%46) hastada sol gözde katarakt mevcuttu. Olgularýn 47'sinde (%77.04) penetran, 14'ünde (%22.96) künt oküler travma hikayesi mevcuttu. On yedi (%27.8) hastada travma sebebi sivri metal bir cisimken (tel, iðne, çivi, vb.), 16 (%26.2) hastada aðaç-odun, 14 (%22.9) hastada künt bir cisim (taþ, top, oyuncak mermi, vs.), 5 (%8.1) hastada cam idi. Kýlýç ve ark Olgularýn ortalama baþvuru zamaný 37.6 ± 87 aydý (6 saat - 30 sene). Hastalar kliniðe baþvurmalarýndan sonra takip altýna alýnarak ortalama 5.8 ± 17.8 ay (6 saat - 8 sene) içinde ameliyat edildiler. Kliniðimizde fakoemülsifikasyon (FE) cerrahisi 2002 yýlýnda yapýlmaya baþlanmýþtýr. Yirmi beþ (% 41) hastada FE, 24 (% 39) hastada ekstra kapsüler lens ekstraksiyonu (EKKE), 12 (% 20) hastada lens aspirasyonu uygulandý. Beþ hasta afak býrakýlýrken, altý hastaya ön kamara lensi, bir hastaya ise skleral fiksasyonlu GÝL implante edildi. Göz içi lens hesaplamasý saðlam olan diðer göze göre yapýldý. Preoperatif görme keskinliði (GK) ortalama 0.035 ± 0.06 (Snellen), postoperatif GK 0.44 ± 0.33 idi. Olgularýmýzda saptanan vitreus hemorajisi, ön kamarada lens materyali ve retina dekolmaný preoperatif GK azlýðý nedenlerindendi (Tablo 1). Olgularýmýzýn ortalama takip süresi 8.31 ± 11.68 ay idi. Postoperatif dönemde geliþen arka kapsül kesafeti, pupiller membran, endoftalmi, büllöz keratopati ve GÝB artýþý, olgularýmýzda postoperatif GK azlýðýna sebebiyet verdi. Çalýþmamýzda yer alan 61 olgumuzun dokuzunda pupiller alanda membran geliþti. Bu olgularýn hepsi cerrahi müdahaleye gerek kalmaksýzýn yoðun topikal ve sistemik steroid tedavisine yanýt verdi. Resim 1 ve 2 yetiþkin travmatik katarakt olgularýnýn preoperatif görünümlerini içermektedir. Pupil düzensizliði, ön ve arka sineþi ve ön kamarada vitreus bulunmasý olgularýmýzda tespit edilen diðer postoperatif komplikasyonlardý (Tablo 2). Tartýþma Travmatik katarakt en sýk perforan göz yaralanmasý sonrasýnda meydana gelmektedir. Özellikle penetran yaralanmalardan sonra perforasyonun primer tamirini takiben katarakt cerrahisinin daha elektif þartlarda yapýlmasý, primer operasyonla ayný seansta yapýlmasýna göre daha fazla kabul görmektedir (5,6). Yine de bazý durumlarda ilk seansta cerrahi yapýlmasý zorunludur. Bu durumlar pupiller blok geliþimi, lens materyalinin þiþmesi ve göz içi basýncý (GÝB) artýþý, lensin parçalanmasý, lens materyalinin ön kamara ve vitreusa yayýlmasýdýr (7). Bizler de, primer tamir gereken olgularýmýzýn katarakt cerrahilerini, yukarýda belirtilen durumlar söz konusu olmadýðý takdirde, uygun zamaný bekleyerek bir sonraki seansa erteledik. Yetiþkinlerde travmaya baðlý katarakt sýklýðý çocuklardakine benzer oranlarda bulunmuþtur. Altýnsoy ve arkadaþlarý penetran travmalarda geliþen travmatik kataraktlarýn %48'ini 16 yaþ ve üzerinde saptarken (8), Totan ve arkadaþlarý bu oraný %52 olarak bildirmiþlerdir (9). Travmatik katarakta ameliyat öncesi eþlik eden bulgular korneal perforasyon, hifema, iridodiyaliz, iris prolapsusu, sfinkter rüptürü, ön ve arka sineþi, lens ön kapsül perforasyonu, ön kamarada kortikal materyal ve vitreus, vitreus hemorajisi, retina dekolmaný (RD) olarak 127 Yetiþkinlerde travmatik katarakt cerrahisi sonuçlarýmýz Tablo 1. Travmatik katarakt olgularýmýza eþlik eden bulgular ve görülme sýklýklarý sayýlabilir. Ameliyat sonrasý geliþebilecek komplikasyonlar ise korneal ödem, korneal skar, düzensiz korneal astigmatizma, fibrinöz reaksiyon, ön ve arka sineþi, pupilla düzensizliði, pupiller yakalanma, ön kamara hemorajisi, arka kapsül kesafeti, GÝB artýþý, kistoid maküler ödem ve RD'dýr (8-11). Altmýþ bir olguluk serimiz, yetiþkin travmatik kataraktýnda sýk rastlanan bulgular ve postoperatif dönemde görülmesi olasý komplikasyonlar açýsýndan orta ölçekli bir çalýþmadýr. Fibrinöz reaksiyon özellikle çocuklarda sýk rastlanan bir komplikasyon iken (12) eriþkinde, çalýþmamýzda da saptandýðý gibi, nadiren görülür. Sýk görülen geç dönem komplikasyonlarýndan bir diðeri arka kapsül kesafetidir (13). On iki yaþ altý çocuklarda arka kapsül kesafeti oraný % 71.4 olarak tespit edilmiþtir (11). Eriþkinlerde arka kapsül kesafeti oraný çocuklara göre daha azdýr. Çalýþmamýzda yer alan yetiþkinlerdeki arka kapsül kesafeti oraný da, benzeri þekilde, çocuklara göre daha az olarak bulunmuþtur. Yetiþkinlerde çocuklardan farklý olarak travmatik katarakt operasyonu sonrasý ambliyopi geliþme riskinin olmayýþý ve arka kapsül kesafetinin daha az oranda geliþmesi nedeniyle postoperatif GK daha yüksek olmaktadýr. Yaþ, eþlik eden diðer göz patolojileri, GÝL konulmasý; operasyon öncesinde, sýrasýnda ve sonrasýnda oluþabilecek komplikasyonlar ve cerrahýn deneyimi postoperatif sonuçlarý etkileyen faktörlerdir. Postoperatif sonuçlara etki eden göze ait faktörlerden olan santral korneal lökom ve retina komplikasyonlarý geliþen hastalarda GK düþük kalmaktadýr. Peroperatuar ve postoperatif dönemde geliþen komplikasyonlar nedeniyle yetiþkinlerde görülen travmatik kataraktlarda cerrahi sonrasý GK, senil katarakt cerrahisi sonuçlarýna göre düþük kalmaktadýr. Nitekim bazý çalýþmalarda yukarýda ifade edilen komplikasyonlardan Tablo 2. Travmatik katarakt olgularýmýza ait postoperatif komplikasyonlar ve sýklýklarý dolayý GK rutin katarakt cerrahisi sonuçlarýna göre düþük kalmýþtýr. Sonuç olarak, yetiþkinlerde görülen travmatik katarakt, gerek operasyon öncesi, gerekse postoperatif dönemde karþýlaþýlabilecek bir dizi komplikasyon göz önüne alýndýðýnda dikkatle ele alýnmasý gereken bir patolojidir. Özel bir endikasyonu olmadýkça, ikinci bir seansa býrakýlan GÝL implantasyonu hasta lehine olmaktadýr. Kaynaklar 1. Kaya M, Kulaçoðlu DN, Baykal O, Tüfekçi A, Energin F. 688 olguda perforan göz travmasý. T Klin Oftalmol 1998;7:120-3. 2. Johns KJ, Feder RS, Bowes Hamill M, et al. Lens and Cataract. AAO Basic and Clinical Science Course Series. San Francisco: The Foundation for the American Academy of Ophthalmology, 2001;50-54:213-216. 3. Lamkin JC, Azar DT, Mead MD, Volpe NJ. Simultaneous corneal laceration repair, cataract removal, and posterior chamber intraocular lens implantation. Am J Ophthalmol 1992;113:626-31. 4. Rubsamen PE, Irvin WD, McCuen BW 2nd, Smiddy WE, Bowman CB. Primary intraocular lens implantation in the setting of penetrating ocular trauma. Ophthalmology 1995;102:101-7. 5. Hersh PS, Kenyan KR: Anterior segment reconstruction following ocular trauma in; Shingleton BJ, Hersh PS editors: Eye trauma ST Louis. Mosby; 1991:175184. 6. Erkan D, Öge Ý, Arýtürk N: Travmatik kataraktlarda intraoküler lens implantasyonu. MN Oftalmol 1995;2:154-59. 7. Dürük K. Kornea yaralanmalarý. Türkiye Klinikleri 128 Oftalmoloji göz travmalarý özel sayýsý. 2004:13;144. 8. Altýnsoy F, Özgün C. Penetran travmaya baðlý kataraktlarda arka kamara göz içi lens uygulamasý ve vizüel sonuçlarýmýz. T Oft Gaz 2003;33:274-77. 9. Totan Y, Aydýn E, Erten A, Daðlýoðlu MC. Penetran travmaya baðlý kataraktta arka kamara göz içi lensi yerleþtirilmesi. T Oft Gaz 2000;30:148-152. 10. Astam N, Güllülü G, Akyol Ý, Koçer Ý. Travmatik kataraktlarda intraoküler lens implantasyonu. T Oft Gaz 2000:30;743-48. 11. Akdemir BB, Oba E, Özel A, Apil A. Penetran trav- Kýlýç ve ark matik kataraktlý olgularda primer göz içi lens implantasyonu. T Oft Gaz 2003;33:569-574. 12. Gupta AK, Grover AK, Gurha N. Traumatic cataract surgery with intraocular lens implantation in children. J Pediatr Ophthalmol Strabismus 1992;29:738. 13. Zakrzewski PA, Ahmed IK. Surgical Treatment, clinical outcomes, and complications of traumatic cataract. Croation Medical Journal of Ophthalmology 2004;45:310-13.
