OYUNCULAR HAKAN VANLI LEVENT ÖKTEM ŞAHİN ÇELİK ERKAN TAŞDÖĞEN NALAN OKÇUOĞLU TOYGUN ATEŞ FATİH SÖNMEZ SANEM ÖGE ALPER SALDIRAN ÇAĞRI ŞENSOY PINAR TUNCAGİL ARDA BAYKAL İSMET VURAL DİDEM ERTAN ASLI ÖZSARAÇ DUYGU GÖKHAN EREN BALKAN ÇEHOV MAKİNASI Çehov, oyununda hem ana hem de pasif karakter konumunda yer almakta . Ölüme doğru giden yazarı; ‘Martı’, ‘Vanya Dayı’, ‘İvanov’, ‘Vişne Bahçesi’ ve ‘Üç Kız Kardeş’ eserlerinin kahramanları tek tek ziyaret edip var olma üstüne sistemli bir tartışma başlatıyor. Yaşamdan ölüme; neşeden hüzüne; iyiden kötüye; umuttan umutsuzluğa akıp giden bir felsefe sahnede. Çehov, karakterlerinin sorularına cevap vermeye çalışırken, dünya toplumunun bir aynası olan kişilerin psikolojik ruh hallerini bizlere açıklıyor. Üç Kız Kardeş rolünde Didem Ertan, Aslı Özsaraç, Pınar Tuncagil ÇEHOV MAKİNASI Yazılmış kitapların içine hapsolduğunu düşünen; fakat okundukça birbirinden farklı dünyaların içine giren karakterler, yazarın dünyaya bakışının sahneye yansımış hali. Kitapların okunduktan sonra tiyatronun izlenmesi kahramanalar hakkında ön bilginin olması olayların daha iyi anlaşılmasına yardımcı olurdu .Bu yönden konunun anlaşılmasında ilk perdede sıkıntı yaşadım açıkcası ‘’iki saat nasıl geçecek’’ dedim Yazar kendisine çare bulamadığı gibi, karakterlerinin yazgısını değiştirmede de onlara çare olamıyor. Doktor olmasına rağmen kendisini iyileştiremeyen bir insanın çırpınışları ölüm döşeğinde çaresizlik içinde olan dünyanın en büyük yazarını anlamaya çalıştım. Anton Çehov rolünde Fatih Sönmez ÇEHOV MAKİNASI Çehov karakterlerinin tamamını tanımıyorsanız, oyunu izlerken pek keyif alacağınızı düşünmüyorum. Aslında Çehov arka planda kalırken, karakterler ön plana cıkıyor. Mesela Anna Petrovna, Çehov’a öleceği anı anlatırken, diğer karakterler sanatın toplum için mi yoksa sanat için mi sorusunun cevabını arıyormuş bunu da oyundan sonra sohbet etme mutluluğuna erdiğim Vanya Dayı rolündeki Levent ÖKTEM’ den öğrendim. Anlayacağınız sahnede tam anlamıyla bir kargaşalık var. Yazılan oyunlar, öyküler, romanlar her açıdan iç içe geçmiş. Vanya dayı(Levent ÖKTEM) • Televizyonda izlediğimiz sanatçıların tiyatro sahnesinde nasıl devleştiklerine tanıklık ettim. • Hakan VANLI’nın üç kız kardeş rolünde Natalya İVONOVA’nın çocuğu rolünde muhteşem bir performans ortaya koydu. • Levent ÖKTEM yaşlı doktor rolünde sanat sergilediklerini beynimize resmen kazıdılar • Sinama ve tiyatro birbirinden çok farklı türler ama tiyatro daha çok yüksek zümre insanlarına hitap eden elit bir tür. • Tiyatroda kullanılan gerçek sigara olaya daha bir gerçekcilik kattı fakat aynı zamanda rahatsız etti. • Sahne ilk girdiğimde diğer sahnelerden farklı idi ışık ses animasyonları arkada trenin sahne konumu biraz ürkütücü ama devrin özelliklerini güzelyansıtıyordu. ÇEHOV MAKİNASI • İki saatten fazla süren oyununda, birinci perdenin sıkıcı yazarın tüm karakterleri sıfırdan tanıttığı ilk perde, Yönetmen Gürman için her anlamda facia. Aslında Çehov’un arka planda kalması, kafasındaki düşüncelerin sahnede belirmesi konuyu çarpıcı bir şekle dönüştürüyor. Ama anlatılanlar sadece o kitapları okuyanlar için açıkca anlaşılır. Yönetmenin oyunu gereğinden fazla uzun tutması izleyiciyi 1. perde de bayağı sıkıyor. Yani düşünüyorum da, dünyanın en tanınmış yazarı dahi olsa, tüm kitaplarıda okunsa bu şekliyle sıkıcı oluyor. Birinci perdenin sıkıcı atmosferinden sonra ikinci perde de olayların biraz olsun anlaşılmasından sonra ilgi alanıma girdi. Yönetmen sadece ikinci perdede başarılı. ÇEHOV MAKİNASI ÇEHOV MAKİNASI Dekorun dönemi anlatan yapısı, sahneyi rahatlatan geçişleri öylesine yerinde ki, oyun bir anlamda sahne kurulumunun başarısı üzerinden yürümüş. Dönem kostümleri de dekor kadar etkili. Işıkta Akın Yılmaz’ın zeki tekniğini görüyoruz. Yılmaz, Vassily ile Nikolai' ın çarpışma sahnesinde öylesine muhteşem Çehov görüntüsü çizmiş ki, sanırım oyunu izleyenler bu sahneyi asla unutmayacak. Zeki Sayaroğlu, Şirin Dağtekin Yenen ve Akın Yılmaz oyunun geri plandaki kahramanları. Oyundan sonra performans ödevi hazırlıyacımı söylediğimde benimle oyun hakkında sohbet eden oyunculardan öğrendiğim kadarıyla hazırlık aşamasının bir hayli uğraştırıcı ve zahmetli olduğu,sulu bölümlerde sanatçıların üşüdüğünü söylediler. Ama oyun anında bunu hiç hissettirmediklerini oyun geçişlerinin uyumlu bir şekilde olduğunu düşündüğümü onlarla paylaştım. ÇEHOV MAKİNASI Ali Emre AYYILDIZ 11/G 376 Kaynakça: İstanbul Devlet Tiyatroları Tekel Sahnesi, Çehov Makinesi, Afiş ve Broşürleri ve sanatçıların paylaşımları