Araştırma Türleri

Araştırmaya Farklı
Yaklaşımlar
OGK 302 Bilimsel Araştırma
Yöntemleri
Araştırma Türleri
Nicel
Nitel



Anlatı
Tarihsel
Etnografik

Deneysel Olmayan




Tarama
İlişkisel
Nedensel-Karşılaştırma
Deneysel


Tam Deneysel
Yarı Deneysel
Araştırmaya Farklı Yaklaşımlar

Araştırmalar genel olarak nitel ve nicel
olarak gruplandırılırlar.


Hem nitel hem de nicel araştırmacılar veri
toplarlar ve analiz ederler.
Hem nitel hem de nicel araştırmacılar verilerin
analizine dayanarak sonuca ulaşırlar.
Nitel Araştırma



Her hangi bir konu hakkında zengin ve derin
bir anlayış geliştirmeyi amaçlar.
Nitel çalışmalar süregiden derinlemesine ve
ortam-içi araştırmalardır.
Nitel araştırmanın farklı türleri vardır.

Örn. Anlatı, tarihsel, etnolojik
Araştırmaya Farklı Yaklaşımlar
Nicel





Sayısal veri.
İlgili değişkeni betimler,
yordar veya kontrol eder.
Araştırmacı ortaya hipotez
koyar, araştırma sürecini
belirler, ve ortamı kontrol
altına alır.
Araştırmacı büyük bir
örneklem ile çalışır.
Araştırmacı istatistiksel
anlamlılık bulmaya çalışır.
Nitel





Anlatı veya görsel veri.
İlgili konu hakkında derin
içgörü ve bakış açısı
kazandırır
Araştırmacı problemi çok
kısıtlamaz. Ortamı kontrol
altına almadan açıklar.
Araştırmacı doğal
ortamlarındaki küçük bir
örneklemden uzun bir süreç
içinde çok fazla veri toplar.
Araştırmacı veriyi sınıflar ve
anlamlı şekilde düzenler.
Araştırmaya Farklı Yaklaşımlar Örnekler
Nicel

Otistik bozukluğu
olan kız ile erkek
çocukların davranış
problemi gösterme
oranları arasında fark
var mı?
Nitel

Anaokuluna devam
eden ve otistik
bozukluğu olan bir kız
çocuğunun okul içi
deneyimleri nasıldır?
Araştırma Türleri
(Nicel – Deneysel Olmayan)
Tarama Araştırması



Tarama araştırması ilgili konunun ‘şu andaki’
durumunu saptar ve betimler.
Tarama araştırmaları genellikle sayısal veriler
kullanarak hipotezleri veya araştırma
sorularını yanıtlarlar.
Tarama araştırmaları genellikle tercihleri,
tutumları veya fikirleri inceler.


Örn. Öğrenciler yeni YGS sistemi hakkında ne
düşünmektedir?
Örn. YGSS’ye giren öğrencilerin kaygı düzeyleri
nedir?
Araştırma Türleri
(Nicel – Deneysel Olmayan)
İlişkisel (Korelasyonel) Araştırma


Değişkenler arasındaki ilişkiye dair sayısal ölçümler
verir.
Bu ölçü korelasyon katsayısı ile ifade edilir.


-1 ile 1 arasında değişir; 0 ilişki olmadığı anlamına gelir.
Korelasyonel araştırmalar değişkenler arasında
neden-sonuç ilişkisi kurmaz.

Örn. Özgüven ile başarı arasında güçlü bir ilişkinin olması
özgüvenin başarıya neden olduğu anlamına gelmez.
Araştırma Türleri
(Nicel – Deneysel Olmayan)
Nedensel-Karşılaştırma Araştırması


Var olan farklılıkların kaynağını ve nedenlerini
belirlemeyi amaçlar.
Farklı gruplarda olmak olası nedendir. Varolan
farklılık bağımlı değişkendir.

Örn. Çocuklardaki dil gelişim düzeyi farklılıklarının nedenini
araştırmak. Farklı SED’deki çocukların dil gelişim düzeyleri
arasında fark var mıdır?
 Başarı düzeyi bağımlı değişkendir.
 Başarıdaki farklılığın olası kaynağı (SED, kardeş
sayısı, ev ortamı, aile tipi, anne eğitim düzeyi vb.)
bağımsız değişkendir.

Nedensel karşılaştırma araştırmaları neden-sonuç
hakkında sınırlı bilgi sunar. Gerçek neden-sonuç
ilişkisi ancak deneysel araştırmalar ile saptanabilir.
Araştırma Türleri
Deneysel Araştırma




Deneysel araştırmalar, değişkenler arasında neden-sonuç
ilişkisi ortaya koyar.
Araştırmada en az iki grup vardır
 Deney grubu (işlem uygulanan grup)
 Kontrol grubu (müdahale edilmeyen grup)
Deneylerde tüm dış değişkenler kontrol altında tutulur.
Deneysel araştırmalarda araştırmacı
 katılımcıları seçer,
 onları tesadüfi olarak iki gruba ayırır (deney ve kontrol
grupları),
 bir gruba müdahale (işlem) uygulanır,
 araştırma ortamını kontrol altında tutar,
 müdahalenin ne kadar süreceğini belirler,
 ölçekleri seçer ve böylece neden-sonuç ilişkisi saptayabilir.
Ortaya Hipotez Koy
Tesadüfi Gruplama
Üniversite Öğrencileri
Bağımsız Değişkeni
Değiştir
Bağımlı Değişkeni
Ölç
Sonuca Ulaş
Kaygı başka insanlarla
bir arada olma isteğini
arttırır
Deney
Grubu
Elektrik şokları
acı verecek
(Yüksek Kaygı)
Kontrol
Grubu
Elektrik şokları
acısız olacak
(Düşük Kaygı)
Bağımsız
Değişken:
Kaygı
Başkalarıyla bir arada olmak isteyen denekler (%)
Bağımlı Değişken
80
70
60
50
40
30
20
10
0
Yüksek Kaygı
Grubu
Düşük Kaygı
Grubu
Bağımsız Değişken
Ortaya Hipotez Koy
Tesadüfi Gruplama
Üniversite Öğrencileri
Bağımsız Değişkeni
Değiştir
Bağımlı Değişkeni
Ölç
Sonuca Ulaş
Kaygı başka insanlarla
bir arada olma isteğini
arttırır
Deney
Grubu
Kontrol
Grubu
Elektrik şokları
acı verecek
(Yüksek Kaygı)
Elektrik şokları
acısız olacak
(Düşük Kaygı)
Yalnız beklemeyi mi
başkalarıyla beklemeyi mi
tercih ediyor?
Kaygı, başkalarıyla bir arada olma
isteğini arttırır
Araştırmada Etik

Araştırmalardaki iki önemli temel etik
kural:

Katılımcılara zarar vermemek.


Katılımcılardan ‘aydınlatılmış onam’
almak.


Fiziksel, ruhsal, toplumsal
Araştırmacı araştırma hakkında ve
araştırmanın olası olumsuzlukları hakkında
katılımcıyı aydınlatır
Araştırmada yanıltma