HASTANE ENFEKSİYONLARI TANIM Hastalar hastaneye başvurduktan sonra gelişen ve başvuru anında inkubasyon döneminde olmayan veya hastanede gelişmesine rağmen bazen taburcu olduktan sonrada ortaya çıkabilen infeksiyonlara hastane infeksiyonları denir. Bu tür enfeksiyonlar genellikle hastaneye yattıktan 48-72 saat sonra ve taburcu olduktan sonra ilk 10 gün içerisinde oluşurlar. İKİ ÖZEL DURUM 1-Hastanede edinilen ancak hasta taburcu olana dek ortaya çıkmayan enfeksiyonlar 2-Bebeğin doğum kanalında edindiği enfeksiyonlar da HASTANE ENFEKSİYONU SINIFLAMASINA GİRER İKİ ÖZEL DURUM DAHA 1-Başvuru sırasında var olan bir enfeksiyon,patojende veya semptomlarda değişiklik olduğu kanıtlanana kadar, 2-Transplasental geçtiği bilinen veya kanıtlanmış olan ve doğumda veya ilk 48 saat içinde ortaya çıkan enfeksiyonlar HASTANE ENFEKSİYONU OLARAK DEĞERLENDİRİLEMEZLER HASTANE ENFEKSİYON TANISININ TEMELLERİ KLİNİK BULGU Direkt gözlem (yara yeri bakısı) Hemşire çizelgeleri (ateş) LABORATUAR TESTLERİ Kültür sonuçları Antijen antikor değerlendirme testleri Mikroskopi sonuçları (Yenidoğan ve bebeklerde farklı kriterler geliştirilmiştir.) HASTANE ENFEKSİYONKAYNAKLARI I 1-Toplum tabanlı enfeksiyonların hastanedeki başka başka hastalara bulaşı Solunum yolu: Tüberküloz ve respiratuar viruslar Kan yolu: Viral hepatit ve HIV Feçes: Salmonella Cilt yolu: Herpes,Stafilakok,Streptokok,suçiçeği HASTANE ENFEKSİYON KAYNAKLARI II Operatif girişimler ve invaziv uygulamalar nedeni ile hastaların hastanede tedavi sırasında edindikleri enfeksiyonlar Hastanın kendi florasının enfeksiyonları Sağlık çalışanlarının florası veya başka hastanın florası ile edinilen enfeksiyonlar Sağlık çalışanlarının eli ile hastadan hastaya taşınan enfeksiyonlar Kontamine gereçler,iğneler,örtüler İnfüzyonlar HASTANE ENFEKSİYON KAYNAKLARI III Savunma mekanizmaları zayıflamış yüksek risk altındaki hastalara bulaş Yoğun bakım gibi uzun yatışların olduğu birimler HASTANE ENFEKSİYON TİPLERİ Cerrahi yara yeri enfeksiyon Solunum yolu enfeksiyonları Üriner enfeksiyonlar İntravasküler katetere bağlı enfeksiyonlar HASTANE ENFEKSİYON ETKENLERİN DAĞILIMI Cerrahi Yara Üriner enf Staf.aureus E.coli Gr(-) Gr(-) Solunum Yolu Enterococ K. Pneumonia Kateter enf Gr (-) Candida MRSA ESBL (Beta Laktamaz) Gr(-) VRE (Vankomisine Dirençli Enterokok) Penisiline Dirençli Pnömokoklar Hastane infeksiyonları niçin önemlidir? Hastada enfeksiyon gelişmesi sonucu Hastanın hastanede kalış süresi uzar. Hastanın yaşam kalitesi bozulur. Mortalitede artış olur. İş gücü ve üretkenlik kaybı olur. Maliyet artışına neden olur. Antibiyotik drencinde artışa neden olabilir. Hastanede yatış süresinin 10 gün uzaması %16 mortalite ve hasta başına 1500 $ ek maliyete yol açmaktadır. KISACASI ! HASTANE ENFEKSİYONLARI KLASİK İNFEKSİYON HASTALIKLARINDAN DAHA AĞIR TEDAVİSİ DAHA GÜÇ TEDAVİ MALİYETİ DAHA YÜKSEK İNFEKSİYONLARDIR. Hastane Enfeksiyonlarının Risk Faktörleri Konakçıya ait faktörler( Yaş, altta yatan hastalık,bilinç değişiklikleri vs.) Cerrahi girişimler( trekeostomi) İnvaziv işlemler ve solunum cihazlarının kullanımı( orofarengial kolonizasyona yol açmakta) Enfekte eden ajanın virülansı ve miktarı Çevresel faktörler Enteral beslenme Çapraz enfeksiyonlar Cerrahi işlemdeki risk faktörleri Kötü cerrahi teknik Barsaktan kaza ile etrafa bulaştırma Kontamine veya infekte dokunun ameliyatları Transpalant ve inplant ameliyatları Ameliyatın uzun sürmesi Hemoraji ve hematomlar Dren kullanılması Ameliyat öncesi hasta bakımı Uygun olmayan antibiyotik proflaksisi Yetersiz deri bakımı Personel ,ameliyathane düzeni ve planı Ameliyathanede deri inf olan kişilerin bulunması Personelin gelişigüzel hareketleri Ameliyathane giysilerinin kuralına uygun kullanılmaması Çözelti şişelerinin açık bırakılması Ameliyathane havalandırmasının yetersiz olması Aynı odada aynı zamanda yapılan ameliyatlar Araç gereç Yetersiz dezenfeksiyon ve sterlizasyon Yetersiz işlem görmüş cerrahi araçların tekrar kullanımı Alınacak önlemler Eşlik eden hastalık durumunda ameliyat ertelenmeli ve tedavi edilmeli Kirli ve kontamine ameliyatlarda antibiyotik proflaksisi( anesteziye başlarken tek doz) Deri ameliyattan hemen önce traş edilmeli mümkünse traş bıçağı kullanılmamalıdır. Ameliyathanede gereksiz personel bulunmamalı sayı olabildiğince az tutulmalı Açık çözelti ve dezenfektan şişeleri kullanılmamalı Ameliyattan önce hasta serviste yatırılmaktan kaçınılmalı , bu gerekli ise hasta temiz bir ortamda tutulmalı Araç sterlizasyonu uygun olmalı ,yırtık,ıslak,zamanı geçmiş paketler kullanılmamalı Eller çok iyi yıkanmış olmalı ve eldiven sterlitesine dikkat edilmeli Uygun ameliyathane kıyafeti( maske,bone)