CUMHURİYET DÖNEMİ DIŞ İLİŞKİLER - 1 1. Atatürk, “Ülkemize yardım edecek devlet, ülkemizi ele geçirme amacını gütmemeli ve devletimizin ulusçuluk ilkesine saygılı olmalıdır.” demiştir. A) B) Bu bilgiye bakılarak, Atatürk’ün; C) I. Dünyada sömürgeciliğin yaygınlaşması II. Yabancı sermayeden yararlanılması III. Yabancıların devletlerin iç sorunlarına karışması ilkelerinden hangilerine karşı olduğu söylenebilir ? A) Yalnız I B) Yalnız III D) I ve III C) I ve II D) E) 6. E) II ve III 1930’lu yıllarda saldırgan politikaların artması sonucunda kurulmaları Türkiye’nin bölgesinde lider devlet olabileceğini kanıtlamaları Türkiye’nin Milletler Cemiyeti’ne kabul edilmesini kolaylaştırmaları Türkiye’nin sınır güvenliğini artırmaları Anlaşmayı imzalayan devletlerin birbirlerinin egemenlik haklarını tanımaları Montrö Antlaşmasının aşağıdaki maddelerinden hangisi Türkiye’nin, Boğazlar üzerindeki tam egemenliğini sınırlandırıcı bir nitelik taşımaktadır ? Boğazlardan bütün ticaret gemilerinin serbestçe geçebilecek olması B) Boğazlar Komisyonunun kaldırılması C) Bölgenin savunmasının Türkiye’ye bırakılması D) Yabancı uçakların, bölge üzerinde Türklerin izniyle uçabilmesi E) Bir savaşa girme olasılığı karşısında Türkiye’nin Boğazları kapatabilecek olması A) 2. Atatürk, 1 Mart 1921 tarihinde “Dış siyasamızda ulus çıkarlarının gerektirdiği ilkeleri içeren tümden bağımsız ve özgür siyasa izlenmelidir.” demiştir. Buna göre, uluslararası alanda izlenecek politikalarla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisinin yanlış olduğu söylenebilir ? A) B) C) D) E) 3. Milli çıkarların korunması Ulusal güce dayanan politikalar belirlenmesi İlişkilerde eşitliğe dikkat edilmesi Uluslararası dayanışmanın geliştirilmesi Her koşulda büyük devletlerle iyi ilişkiler kurulması 7. B) C) D) E) Dünyadaki gelişmeleri yakından takip etmek Silahlanma yarışında yer almak Sorunların barışçı yöntemlerle çözümlemeye çalışmak İlişkilerin, eşitlik temeli üzerinde yürümesine dikkat etmek Tüm ulusların bağımsızlığına saygı göstermek sınırları çeşitli Aşağıdakilerden hangisi bu antlaşmalardan biri değildir ? A) B) C) D) E) Aşağıdakilerden hangisinin, Atatürk döneminde izlenen dış politika ilkelerinden biri olduğu söylenemez ? A) Günümüzdeki Türkiye antlaşmalarla belirlenmiştir. 8. Lozan Antlaşması Montrö Antlaşması Moskova Antlaşması 1921 Ankara Antlaşması 1926 Ankara Antlaşması Türkiye Cumhuriyeti Devleti, 1926 yılında İngilizlerle imzaladığı Ankara Antlaşması ile Musul’u Irak’a bırakmıştır. Bu bilgiye bakılarak, Türkiye, Misak-ı Milli ile belirlenen sınırlara ulaşamamıştır. II. Türkiye ile İngiltere arasındaki önemli bir sorun çözümlenmiştir. III. Türkiye – Irak sınırı belirlenmiştir. I. yargılarından hangilerine ulaşılabilir ? 4. 5. Türkiye’nin sınırlarının en son hangi yıl değişikliğe uğramıştır ? A) 1923 B) 1926 C) 1936 D) 1939 E) 1974 Aşağıdakilerden hangisi Balkan antantı ve Sadabat Paktı’nın ortak bir özelliği değildir? A) Yalnız I D) I ve III 9. B) Yalnız III C) I ve II E) I, II ve III Atatürk’ün; “Eğer devamlı barış isteniyorsa, insan kitlelerinin durumlarını iyileştirecek uluslararası önlemler gereklidir.” sözü aşağıdakilerden belirtmektedir ? A) B) C) D) E) hangisinin önemini Devletler arası çıkar çatışmalarının Toplumlar arası dayanışmanın Uluslararası bloklaşmanın Bağımsızlığın sürdürülmesinin Egemenlik alanlarının artırılmasının - Kurtuluş Savaşı ve Musul için görüşmeler yapıldığı dönemde Türkiye'ye karşı politikalar izlemiş, - II. Dünya Savaşı öncesi Almanya ve İtalya’nın yayılmacı politikasından rahatsız olunca Türkiye ile ilişkilerini geliştirmeye çalışmıştır. Buna bakılarak aşağıdakilerden hangisine ulaşılır ? 10. İstanbul ve Çanakkale boğazlarının yönetimi; - 1920 Sevr Antlaşması’nda Türk temsilcinin yer almadığı uluslararası bir komisyona, - 1923 Lozan Antlaşması’nda Türk temsilcinin başkan olduğu uluslararası bir komisyona, - 1936 Montrö Antlaşması ile de Türklere bırakılmıştır. Bu bilgilere bakılarak hangisine ulaşılır ? aşağıdakilerden Devletlerarası politikaların çıkarlara göre belirlendiğine B) Uluslararası ilişkilerin belirlenmesinde, askeri ve ekonomik gücün etkili olduğuna C) Türklerin, İngilizlerle iyi ilişkiler kurmak istediğine D) İngilizlerin, Türkiye politikasında belirsizlikler bulunduğuna E) 1930’lu yılarda, Dünya’nın en etkin devletinin İngilterein olduğuna A) A) Sevr Antlaşması’nı Türklerin kabul etmediğine B) Boğazlar Sorununun XIX. yüzyılda doğduğuna C) Boğazlar üzerinde Türklerin etkinliğinin giderek arttığına D) Bütün antlaşmalarda ticari gemilere serbest geçiş hakkı tanındığına E) Montrö Antlaşması’nın günümüzde de geçerli olduğuna 11. II. Dünya Savaşı öncesi, Fransa’nın Suriye’nin mandaterliğini bırakması için başlatılan görüşmeler sırasında, Türkiye Fransızlardan, Hataylılara kendi geleceklerini belirleme hakkının verilmesini istedi. Bu yüzden gerginleşen Türkiye-Fransa ilişkileri, İngilizlerin araya girmesi ve Hataylılara kendi geleceklerini belirleme hakkının verilmesi sonucu yumuşadı. Bu bilgiye dayanılarak, aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz ? Fransızlar Suriye’yi yönetmiştir. Hatay, Türkiye'ye katılmıştır. Sorun, Türkler lehine çözümlenmiştir. Türkiye, Hatay Türklerinin haklarını korumuştur. E) İngilizler Fransa’ya karşı Türkiye’nin tezini desteklemiştir. A) B) C) D) 12. Uluslararası alanda Türkiye’nin etkinliğini artmasında, I. 1926 Ankara Antlaşması ile Musul Irak’ta kalması II. 1934 yılında, Türkiye’nin liderliğinde Balkan Antantı oluşturulması III. 1936 Montrö Antlaşması Komisyonu kaldırılması ile Boğazlar 14. Türkiye-Irak sınırının belirlenmesi için kendileriyle görüşmeler yapılırken, İngilizler İslami nitelikteki bir Kürt ayaklanması olan Şeyh Sait isyanının çıkmasında etkili olmuşlardır. Yalnızca buna bakılarak; I. Irak, İngiltere’nin yönetimindedir. II. İsyan askeri yöntemlerle bastırılabilmiştir. III. Aynı bölge üzerinde hem İngilizler hem de Türkler hak iddia etmektedir IV. Sınır, İngiltere’nin istediği biçimde belirlenmiştir. yargılarından hangileri söylenebilir ? A) I ve III B) I ve IV D) II ve IV C) II ve III E) III ve IV 15. 1930’lu yıllarda Milletler Cemiyeti, Almanya ve İtalya’nın silahlanmasına ve uluslararası alanda yayılmacı politikalarına engel olamadı. Bu durumun Türkiye’nin dış politikasında, gelişmelerinden hangilerinin etkili olduğu savunulabilir? I. Musul sorununun çözülmesi II. Balkan Antantı’na öncülük etmesi III. Montrö Antlaşması’nı imzalaması A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III gelişmelerinden hangilerine neden olduğu söylenebilir ? E) I, II ve III 13. İngiltere, A) Yalnız I D) I ve III B) Yalnız II E) II ve III C) I ve II 16. Lozan Konferansı’nda çözümlenemeyen tek konu Türkiye - Irak sınırı, yani Musul sorunu olmuştur. Daha sonraları bu konuda yapılan görüşmeler Türkiye-İngiltere ilişkilerinin gerginleştiği savaş hazırlıklarının yapıldığı bir dönemde Şeyh Sait isyanının çıkması üzerine Musul Irak’ta kalmıştır. Yalnızca bu bilgiye akılarak, Lozan görüşmelerinde Türkiye’ye karşı en sert tutumu İngilizler takınmıştır. II. Türkiye, Lozan Antlaşması’nda tüm istediklerini elde edememiştir. III. Irak’ın yönetiminde İngilizler söz sahibi olmuştur. IV. İngilizler, Şeyh Sait isyanını desteklemiştir. I. 19. Milletler Cemiyeti, 1930’lu yıllarda Almanya ve İtalya’nın silahlanmasına ve uluslararası alanda yayılmacı politikalarına engel olamadı. Bu durumun Türkiye’nin dış politikasında, I. Milletler Cemiyeti’ne üye olması II. Balkan Antantı’na öncülük etmesi III. Montrö Antlaşması’nı imzalaması gelişmelerinden hangilerine neden olduğu söylenebilir ? A) Yalnız I B) Yalnız II D) I ve III C) I ve II E) II ve III yargılarından hangilerine ulaşılır ? A) I ve II B) I ve IV D) II ve IV C) II ve III E) III ve IV 20. Boğazların durumu hakkında görüşmelerde Türk tezini; yapılan - Lozan’da Sovyetler desteklemiş, İngilizler karşı çıkmış, - Montrö’de İngilizler desteklemiş, Sovyetler karşı çıkmıştır. 17. Atatürk’ün “Biz hayat ve istiklal isteyen milletiz ve yalnız bunun için canımızı veririz. Milli sınırlarımız içinde her şeyden önce kendi gücümüze dayanarak varlığımızı sürdürmek, gelişigüzel büyük hayaller peşinde milleti uğraştırmamak, uygarlık dünyasında insanca karşılık ve dostluk görmeyi beklemek için çalışan insanlarız.” sözüne dayanılarak aşağıdakilerden hangisinin, Atatürkçü dış politikaya uygun olduğu söylenemez ? A) Bağımsızlığı korumak için gerektiğinde savaşmak B) Komşu devletlere üstünlüğümüzü kabul ettirmek C) Dış politikadaki gelişmeleri savunurken ulusal güce dayanmak D) Gerçekçi olmak E) İlişkilerde eşitlik ilkesine dikkat etmek Bu duruma bakılarak; I. Her iki görüşmede de, Türkiye’nin Boğazlar üzerindeki etkinliğinin arttığı II. Sovyetler ile İngiltere’nin politikalarının çatıştığı III. Avrupa devletleri için Boğazların önemli olduğu değerlendirmelerinden hangilerine ulaşılır ? A) Yalnız I B) Yalnız III D) I ve III E) II ve III 21. Türk-Yunan ilişkilerinin gelişmesinde, Lozan görüşmeleri sırasında her iki tarafın da Karaağaç üzerinde hak iddia etmesi II. Azınlıkların karşılıklı göç etmesi III. 1936’da Yunanistan’ın Ege'de karasularını 12 mile çıkarması IV. Balkan Antantı’na her iki ülkenin de katılması I. gelişmelerinden savunulabilir ? A) I ve II hangilerinin katkı yaptığı B) I ve III D) II ve IV 18. - Ege Denizi’nde karasuları 1923 Lozan Antlaşması’nda 3 mil olarak belirlendi. - Türkiye, İtalya’nın izlediği politikalardan rahatsız olan Yunanistan’ın 1936’da karasularını 6 mile çıkarmasına itiraz etmedi. Buna göre, Lozan’da Türkiye ve Yunanistan’ı ilgilendiren kararlar alınmıştır. II. 1930’lu yıllarda İtalya-Yunanistan ilişkilerinde sorunlar vardır. III. Yunanlıların Ege Denizi’ndeki etkinliği artmıştır. I. yargılarından hangilerine ulaşılır ? A) Yalnız I B) Yalnız III D) I ve III C) I ve II E) I, II ve III C) I ve II C) II ve III E) III ve IV 22. Türkiye Cumhuriyeti, I. 1926’da Ankara Antlaşması’nı imzalamış, II. 1932’de Milletler Cemiyeti’ne üye olmuş, III. 1934’te kurulan Balkan Antantı’na öncülük etmiş, IV. Montrö Sözleşmesi’nin imzalanmasını sağlamış, V. 1939’da Hatay Cumhuriyeti’nin Türkiye’ye katılma önerisini kabul etmiştir. Bu gelişmelerden hangileri gerçekleştirilirken Lozan Antlaşması’nın koşullarında değişiklik yapıldığı söylenebilir ? A) I ve IV B) II ve III D) IV ve V C) III ve V E) I, IV ve V CEVAP ANAHTARI 1. D 6. A 11. B 16. C 21. D 2. E 7. C 12. D 17. B 22. D 3. B 8. E 13. A 18. E 4. D 9. B 14. A 19. E 5. C 10. C 15. E 20. E