obstetr*k enfeks*yonlar

advertisement
1/40
OBSTETRİK
ENFEKSİYONLAR
ARAŞ. GÖR. KEVSER İLÇİOĞLU
2/40
•
Gebelikte enfeksiyon hastalıkları önemlidir. Çünkü
hastalık kadını etkilediği kadar, fetüsu ve gebeliğin
seyrini de etkiler.
• Gebelikte enfeksiyonların önlenmesi, prenatal bakımın
önemli bir amacıdır. Hastalığı önlemenin en önemli kısmı
ise enfeksiyonu hazırlayan faktörleri tanımaktır.
3/40
TERATOJENİK ENFEKSİYONLAR
•
Teratojenin embriyoyu etkilemesinde zaman önemlidir.
Gebeliğin ilk 12 haftası içinde embriyo ile temas eden
teratojen, gebeliğin daha sonraki dönemlerine göre kötü
sonuçlar yaratır.
•
Fetal dokular, teratojenlere atrofiye ya da hipertrofiye
uğrayarak cevap verir. Hemşire/ebe gebeyi ve gelişen
fetüsu bu tehlikelerden koruyabilmek için teratojenik
ajanları tanıması gerekir.
4/40
•
Teratojen olarak bilinen önemli mikrooganizmalar
TORCH adı altında toplanır.
T
O
Toksoplazma
R
C
H
Rubella
Other (Varisella-zoster virüsü, Parvovirüs ve diğer
m.organizmalar)
Sitomegalovirüs
Herpes Simpleks virüsü
5/40
TORCH enfeksiyonlarında prenatal tanı
ELISA testi
IgM antikorlarında
artış
Amniyosentez
Koriyonik villüs
örneklemesi
Utrasonografi
6/40
Annenin fetal bağışıklıktaki etkisi:
• Anneden fetüse IgG geçerek pasif bağışıklığı sağlar.
• 16. haftada
İlk IgG geçişi
• 26. haftada
IgG
anne
IgG
fetüs
7/40
Enfeksiyonun anneye ve fetüse olası sonuçları
• İlk 3 ayda yapısal anomalilere neden olur,
• Sinir sistemi gelişiminin bozulmasın sonucunda gebeliğin
geç dönemlerinde nörolojik hasarlara yol açar,
• Doğumda;
• Asidoz, kusma veya batın distansiyonu,
• Azalmış emme refleksi,
• Letarji veya irritabilite,
• Hipotermi,
• Fetal lökosit veya nötrofil sayılarında
8/40
TORCH enfeksiyonunun yenidoğana ait
bulguları
• Prematürite
• İUGG
• Mikrosefali
• Hepoto-splenomegali
• Trombositopeni
• Hemolitik anemi
• Korioretinit
• Adenopati
9/40
TOKSOPLAZMOZİS
İntrasellüler bir parazit
olan toksoplasma gondii
adlı bir protozoan parazit
tarafından
oluşturulan
infeksiyondur.
•
Tüm dünyada yaygın
olarak görülür ve insan
dahil pek çok memeli
türünde
enfeksiyona
neden olur.
•
Parazit, doku kisti
veya ookist şeklinde
bulunur.
•
10/40
Görülme sıklığı %0.1
Belirtiler (ANNE)
•
•
•
•
•
•
Nadiren;
Hipertermi,
Titreme,
Baş ağrısı,
Halsizlik,
Miyalji,
Lenfadenopati
11/40
Belirtiler (FETAL-NEONATAL)
Nadiren;
• DDA,
• Hepotosplenomegali,
• İkter,
• Anemi,
• Konvülsiyonlar,
• İntrakraniyal
kalsifikasyonlar,
• Hidrosefali veya
mikrosefali,
• Mikrooftalmi,
• Korioretinit.
12/40
Tedavi
• Antimikrobial ilaç
Hastalıktan korunma
• Gebelikte çiğ ve az pişmiş etlerin tüketilmemesi,
• Çiğ ete temas eden ellerin yıkanması,
• Evde
beslenen kedilerin pişmiş et ile
beslenmesi,
• Kedi feçesine veya kontamine olmuş bölgelere
dokunulmaması veya ellerin hemen yıkanması.
13/40
RUBELLA
• Enfeksiyon gebelik yoksa yaşamı tehdit edici değildir.
• Virüs plasenta yoluyla fetüse geçer.
• Tanı; deri döküntüleriyle birlikte, pozitif rubella antikor
titresi ile birlikte konur.
• Klinik tablo ortaya çıkmadan 1 hafta önce
viremi saptanır.
14/40
Gebelikte Rubella
Gebeliğin ilk 2 ayı
Gebeliğin 3.ayı
%65-85 oranında konjenital defekt
İşitme kaybı
Spontan abortus
Konjenital kalp hastalığı
15/40
Belirtiler (MATERNAL)
• Deri döküntüleri
• Genellikle asemptomatik
16/40
Belirtiler (NEONATAL)
Geçici
DDA
Kalıcı
İşitme
kaybı
Gelişimsel
Miyopi
En sık görülen tablolar;
• sağırlık,
• katarakt veya glokom,
• konjenital kalp hastalığı,
• mental retardasyondur
17/40
Bağışıklama
• Aşılama önemlidir.
• Canlı aşıdır.
• Gebelikte uygulanmaz.
• Aşı yapıldıktan sonra da 2 ay
gebelik önerilmez.
18/40
SİTOMEGALOVİRÜS (CMV)
• DNA Herpes virüs ailesindendir.
• Damlacık yoluyla, transplasental yolla, cinsel temas ile ve
kan transfüzyonuyla bulaş olur.
• En sık görülen perinatal enfeksiyon nedenidir.
19/40
Belirtiler (MATERNAL)
• Genellikle asemptomtiktir.
• Gebelikte farklı seyir göstermez.
• Nadir görülen semptomlar;
 Ateş,
 Farenjit,
 Lenfadenopati,
 Poliartrit.
20/40
Belirtiler (FETAL-NEONATAL)
• Konjenital
CMV enfeksiyonunda vakaların
%10’u
semptomatik olmaktadır.
• Konjenital semptomatik enfeksiyonun karakteristik
bulguları:




IUGG,
prematurite,
hepatosplenomegali,
sarılık,




trombositopeni,
purpura,
mikrosefali,
intrakranial kalsifikasyondur
21/40
Korunma
• İyi hijyen ve el yıkama teknikleri,
• Yenidoğana yakın temastan kaçınmak,
• Eldiven kullanmak.
22/40
HERPES SİMPLEKS VİRÜSÜ (HSV)
• Tip I ve tip II olmak üzere ikiye ayrılır.
• Bulaş yolu; mukokütanöz’dür.
• Bebeğe bulaş yolu:
• Doğum öncesi; transplasental / membran rüptürü
• Doğum sırasında; enfekte doğum kanalı
• Doğum sonrasında; enfekte kişi ile yakın temas
23/40
Belirtiler (MATERNAL)
Prodrom: Vulvar
bölgede
karıncalanma,
yanma, kaşıntı
İnguinal
adenopati ve
grip türevi
semptom
Ağrılı veziküler
lezyonlar
Lezyonların
ülserayonlaşması
• Veziküller genelde; perine, vajen ve servikste olur,
• Ağrı belirgin ise idrar retansiyon,
• Yaygın hastalık; hepatit, trombositopeni, koagulopati,
menenjit ve ensefalit.
24/40
Belirtiler (FETAL-NEONATAL)
• Spontan abortus
• Preterm eylem
• İnternal organlara
•
•
•
•
•
yayılım
Mikrosefali
Mental gerilik
Konvülsiyon
Mikrooftalmi
Retinal displazi
• Koryoretinit
• Menenjit
• Ensefalit
• Apne
• Koma
25/40
Yaklaşım
• Kesin tedavisi yoktur
• Rahatlatıcı kremler ve analjezikler gibi semptomatik
tedavi.
• Oturma banyoları önerilir.
• Sezaryen ???
26/40
OTHERS (Varisella-zoster virüsü/
Parvovirüs)
Varisella-zoster virüsü
• Herpes simpleks virüsü ile benzerlik gösterir.
• Primer enfeksiyon; Suçiçeği
• Sekonder enfeksiyon; Zona Hastalığı
• Bulaştırıcılığı yüksektir.
• Respiratuvar sekresyonlar
• Damlacık yolu
• Direkt temas
• Salgılarla indirekt temas
27/40
Belirtiler (MATERNAL)
Prodrom dönemi:
• Ateş
• Artralji,
• Keyifsizlik,
• Başağrısı
• Miyalji,
Lezyonlar:
• Veziküler
• Makülopap
üler
• Yüz,
saçlı
• Firajil
deri,gövde
• Kabuklaşan
• Kaşıntılı
Pnömoni:
• Lezyonlardan • Ateş
1-6 gün sonra • Anjina
• Öksürük
• Hemoptizi
• Dispne
28/40
Belirtiler (FETAL-NEONATAL)
• Ekstremiteler: Hipoplazi / Kontraktürler
• Deri: Skar dokusu
• Göz: Koryoretinit, Mikrooftalmi, Katarakt
• Merkezi sinir sistemi: Mikrosefali, Serebral atrofi
29/40
Önlem
• Suçiçeği olduğu bilinen kişilerle
• Yenidoğan, enfekte anneden ayrılmalı
• Pasif immünizasyon (VZIG)
Canlı aşıdır
Gebelere uygulanmaz
30/40
Parvovirüs B19
• Yalnızca insanlarda enfeksiyon oluşturur.
• ‘Beşinci Hastalığa’ neden olur.
• Bulaş yolu;
Respiratuvar sekresyonlar
Transplasental
31/40
Belirtiler (MATERNAL)
• Maternal hipertansiyon
32/40
Belirtiler (FETAL-NEONATAL)
• Spontan abortus
• Nonimmün fetal hidrops
• Geçici effüzyon
• Aplastik anemi
• Kardiyak yetmezlik
Fetal hidrops
33/40
İMMÜN YETMEZLİK VİRÜSÜ (HIV)
• Etkeni HIV virüsüdür.
• Bulaş yolu;
Parenteral yol
Kan ve kan ürünleri
Cinsel ilişki
Transplasental
Anne sütü
34/40
Belirtiler (MATERNAL)
• Sürekli halsizlik
• Gözde uçuşan cisimler
• Ateş, titreme
• Ağızda lüser
• Gece terlemesi
• Yaygın lenfadenopati
• Diyare
• Kuru öksürük
• Kilo kaybı
• İnatçı mantar enfeksiyonları
• Döküntü ve lezyonlar
• Fırsatçı enfeksiyonlar
35/40
Belirtiler (FETAL-NEONATAL)
• Spontan abortus
• Preterm eylem
• DDA
• Hepatosplenomegali
• Adenopati
• Ciddi bakteriyel enfeksiyonlar
• Lenfositik intertisiyel
pnömonotis
36/40
Yaklaşım
• Stresin azaltılması
• Yeterli protein alımının sağlanması
• Amniyotomi açılmasının geciktirilmesi
• İnvaziv işlemlerden kaçınılmalı
• Doğumdan hemen sonra bebek mümkün olduğu kadar
çabuk banyo yaptırılmalı
• Yenidoğana anne sütü verilmemeli
37/40
SİFİLİZ
• Etkeni Treponema pallidum’ dur.
• Kronik bir hastalıktır.
• Gebelikte sifiliz taraması zorunludur.
• %50-80 transplasental geçiş vardır.
38/40
Belirtiler (FETAL-NEONATAL)
• Plasenta genişler
• Plasental kan damarları
• Preterm eylem
• Fetal mortalite
39/40
Erken evre konjenital sifiliz
• Hepatomegali
• Asit
• Nonimmün fetal hidrops
• Anemi
• Trombositopeni
• Deri lezyonları
• Döküntüler
• Pnömoni
• Hepatit
Geç evre konjenital sifiliz
• Dental anomali
• İnce bacaklar
• Sağırlık
• Gelişme geriliği
40/40
GONORE
• Etkeni Neisseria gonorrhea’dır.
• Gebelikte;
• Abortus
• Preterm eylem
• EMR
• Koriyoamniyotis
• Fetal enfeksiyon
• Annede;
• Artrit
• Dermatit
• Endokardit
• Menenjit
• Yenidoğanda;
• Oftalmi
• Sepsis
• Artrit
Download