KİMYA EKONOMİ, POLİTİKA Kimyanın Yaşı Kimya tarihi antik geçmişten günümüze kadar gelen zaman aralığını temsil eder. MÖ 1000 yıllarında kimya çeşitli teknolojiler kullanmışlardır. Örneğin; Bira ve şarap fermantasyon, bitkilerden parfüm ve ilaç, yağlardan sabun, cevherlerden metallerin ayrışması gibi günümüze gelmektedir. Kimya ve ekonomi Kimya endüstrisi ülkemizde geniş bir alana sahiptir. Ekonomik faaliyetleri talep yoğunluğuna bağlı olarak gerçekleşir. Kişi başına düşen milli gelirin artması ile talep oranın artması ekonomi açıdan artışa neden olacaktır. Kimya endüstrisi bir ülkenin en önemli gelir kaynağıdır. İlaç sanayi, kağıt sanayi, boya sanayi, deri sanayi, deterjan sanayi, plastik sanayi, gübre sanayi gibi sanayiler kimya ile ilgili sanayilerdir. Avrupa’nın en büyük sanayisi ülkemizde olan plastik sanayiidir. Avrupa ülkeleri arasında en büyük boya sanayi yine bizdedir. Kimya sanayi ihracatı ülkemizde iyi bir gelir kaynağı olmuştur. Kimya sanayii yine bir çok kozmetik ürünlerinde, otomotiv, tekstil, cam gibi birçok sektöre de olanak sağlamaktadır. ”Deri ürünlerinde sektörünün %22’si,tekstil sektörünün %15’i , kağıt ürünlerin sektörünün ise %50’den faza girdisi kimya endüstrisi sayesinde sağlamaktadır”. Genel olarak bir çok ürünler kimya endüstrileri ile alakalıdır. Kimya sanayi bir çok ilimizde vardır. Bunlar çoğunlukla İstanbul, Kocaeli, İzmir, Sakarya, Ankara, Gaziantep’te bulunmaktadır. Ülkemizde kimya sektörünün ekonomiye katkısı her yıl artmaktadır. Ülkemizde ürettiği ürünler içerisinde sırasıyla akaryakıt, plastik, anorganik kimyasallar gelmektedir. Kimya sektörünün 2023 yılında 50 milyar dolar ihracata ulaşması beklenmektedir. Küresel Kimya Görünümü Kimyasallar, günlük yaşamın ayrılmaz bir parçasıdır. Hemen hemen her yerde kimya sanayi vardır. Birçok kimyasallar, yaşamımız boyunca rahat etmek için kullanırız ama tehlikeli olduğunu bilmeyiz. Bu maddeleri üreten ve kullanan endüstriler ticaret ve ekonomi üzerinde önemli bir yere sahiptir. Fakat bu maddeler insan sağlığı ve çevre sağlığı üzerinde olumsuz rollere sahip olabilirler. Kimya sanayisinde kullanılan atık kimyasallar çevre sağlığına ve çeşitli olumsuz sorunlara yol açıyor. Bugün fosil yakıtlarının çevre ve insan sağlığına olumsuz etkisi her geçen gün artıyor. Fosil yakıtları yakıldığında sera gazının açığa çıkmasına sebeb oluyor. Bunlardan en belirgin olanları CO2 ,CH4 , kükürt ,azotoksittir. Ayrıca bunların yanında doğal nedenlerde olabilir .Güneş’ten gelen ultroviole ısının aynı zamanda kimyasal reaksiyonların oluştuğu ozon tabakası değişikliğe yol açar. Kimyasal maddeleri üreten ve kullanan endüstriler dünya çapında büyüme sağlar, fakat insan ve çevre üzerindeki etkisini düşünmezler. Küresel ekonomik kimyasal ürünler ulaşımı ihracat yönünde değişiklik göstermiştir. 2020 yılına kadar, kimyasal üretim olumsuz etkilerini en aza indirmek için çalışılıyor. Bu nedenle çevre ve insan sağlığı için Küresel Kimya Görünümü için çalışmalarda bulunmuştur. Bu çalışmalar üzerinde, kimyasal ürünler üzerinde ulaşım ve kullanım ile ilişki sağlık göstergeleri, çevre etkileri üzerinde maliyetleri ses yönetimi eğilimlerini sağlamaktadır. Çevre sağlığı için bir diğer yöntem ise kimyasal maddeleri tekrar kullanmak üzere yeniden değiştirilmelidir. Yeniden geri dönüşüm için belediye atık, tehlikeli atık kutuları kullanmak için uygulama başlatılmıştır Kimya ve Gazetecilik Gazete baskısı için mürekkep kullanılır. Mürekkep içerisinde çeşitli boyalar ve renklendiricilerden oluşmaktadır. Mürekkep asit, demir, sülfat karışımıdır. Renkleri siyah veya mavi olabilir. Mürekkep renksiz göründüğünde içine biraz anilin boya katılmalıdır. Günümüzde genellikle baskı ve matbaa mürekkebi kullanılır. Gazeteler, dergiler, kitaplar, panolar gibi üzerinde bulunan yazı ve resimlerin bir çoğu mürekkep ile hazırlanmıştır. Bu tür baskı işlemlerinde kullanılarak kağıt üzerine basılır ve kuruması için oksijen ile kurutulur. Kuruma işlemi çabuk olması için mürekkebin içine kobalt, kurşun bileşikleri atılır. Kimya ve Reklam Reklamlar için renk seçimi çok önemli yeri vardır. Reklamlarda kullanılan boyalar kimyasaldır. Renkler duyularımızı harekete geçirmek için kullanılır. Bazı firmalar renk seçimine çok dikkat ederler . İnsanın bir ürünü almaya karar verdiği zaman %30’unda reklam etkili olduğunu görmüştür. Renkler film, dizi, gazete, katalog benzeri materyallerde kullanılmaktadır. Bunun yanında kullandığımız deterjanları reklamı olmadan kullanmayız. Kullandığımız deterjanlar reklam ismiyle kullanmaya başladık. Örneğin; bulaşık deterjanı yerine pril demeye başladık. Yine kimyanın gelişimi ile 3 boyutlu reklamlar yapılmaya başladılar. Maden Endüstrileri ve Kimya Bakır; Endüstride yaygın kullanılan bakır madenidir. Fiziksel ve kimyasal özelliklerinden dolayı tercih edilir. Sektörlerde bakır tüketimi elektrik ve elektronik sanayi, ulaşım sanayi, kimya kuyumculuk, boya sanayi kullanılmaktadır. Kurşun: Akü imalatında kullanılır. Korozyonu önleyen kurşun oksit boyalarda kullanılır. Civa: Çinko oksit en çok boya ve lastik üretiminde kullanılmaktadır. Kadmiyum: Alkali korozyona karşı demir, çelik. Pirinç ve alüminyum kaplamasında kullanılır. Krom: Paslanmaz çelik yapımında kullanılır. Krom çeliğe sertlik, darbelere karşı direnç ve oksitlenmeye karşı koruma özelliği vardır. Bu özellikleri kapsamında mermi, denizaltı, uçak, gemi, silah yapımında kullanılır. Altın: Madalya, resim, para çeşitli elektrik ve elektronik yapımında kullanılır. Gümüş: Fotoğrafçılık, para, takı yapımında kullanılır. Bazı pil uygulamalarında da kullanılır. Bor: Ülkemizde zengin maden kaynaklarından biridir. İşlemi için uzun çaba gerektirir. Genellikle cam sanayi, seramik, temizletme ve beyazlatma sanayilerinde kullanılır. Kimya ve Politika Türkiye ekonomisi 2001 yılından itibaren belirgin bir gelişme sürecine geçmiştir.. Bu süreç sanayideki bütün sektörler üzerine ekonomik alanda sonuç göstermiştir. 2008 ve 2009 yılından sonra ekonomide küresel bir kriz başlamıştır. Bu krizler Türkiye politikalarını da etkilemiştir. Yüksek enflasyon Türkiye ekonomi politikaları açısından oldukça önemlidir. Dünya ekonomisinde de yüksek enflasyon son yıllarda da etki göstermektedir. Ekonomi politikaları dış talep ve iç talep arasında yeni bir denge sağlamaktadır. Bu dengeler oluşturulurken ekonomide büyüme düşecektir, Özellikle iç talep ise yurt içi yatırımları sınırlandırmaktadır. Türkiye’de ekonomi politikaları kimyasalları ve kimya ürün sanayisini oldukça etkiler. Sanayinin gelişimi ile yeni yatırımlara ihtiyaç duyulacaktır. Kimya iş bulma olanakları Kimya sektörünün her alanda iş bulma imkanı sunar. Kimya sektörü olarak; temizlik ürünleri, kozmetik ürünleri, ilaç sanayi, tarım sektörü gübre ve ilaç sanayi gibi bir çok sektörde çalışma imkanı sunar. Ayrıca bazı kimyasalların üretiminde. inorganik kimyasal, laboratuvar kimyasalları ürünler üretilmektedir. Kamu sektöründe ise sağlık bakanlığı, hayvancılık bakanlığı, çevre ve şehircilik, adlı tıp, kriminal, gibi birçok çalışma imkanı sunar. Ayrıca özel sektörde çalışmak için çoğu iş yerleri tecrübeli ve kendini yetiştirmiş eleman istiyor. Biz de iyi bir işte çalışmak istiyorsak kendimizi iyi yetiştirmeliyiz. KAYNAKLAR; www.wikip www.tskb.com.tr http://www.ekonomi.gov.tr/ www.iso.org.tr www.sektörel.com www.2.deloite.com.tredia.com www.bilim.org.tr GÖKSEL KARA 110503042