rapor bülteni

advertisement
RAPOR BÜLTENİ
İSTATİSTİK, ANALİZ VE RAPORLAMA DAİRE BAŞKANLIĞI
Dünya Lenfoma Farkındalık
Günü
Tarih: 10/09/2015
Sayı : 8
15 Eylül 2015
Birkaç dakikanızı ayırarak ülkemizde 2011 yılı istatistiklerine göre
Hazırlayan
erkeklerde en çok rastlanan 7. kanser türü, kadınlarda ise 8. kanser
Neşet SAKARYA
türü olan lenfoma hakkında bilgi sahibi olabilirsiniz.
――― • ―――
Katkıda Bulunanlar
Şevket DEMİRKIRAN
Lenfoma, lenfatik sistemde gelişen kanserlerin genel adıdır. Lenfoma
Saadet TURHAL
hücreleri
sağlıklı
Nurdan KARADAYI
zayıflatırlar.
hücrelere
yer
bırakmayarak
immün
sistemi
Hodgkin ve Hodgkin dışı olmak üzere iki türü olan
Lenfoma, hem erkeklerde hem de kadınlarda daha çok çocukluk
çağında (0-14 yaş) ve genç yaşlarda (15-24 yaş) görülmektedir.
15 Eylül günü 2004 yılından beri her yıl, tüm dünyada “Lenfoma
Farkındalık Günü” olarak kabul edilmektedir. Çoğu zaman grip gibi
belirtiler gösteren lenfoma, erken teşhis ve gerekli tedavilerin
uygulanması halinde tamamen iyileşme sağlanan bir kanser türü
olduğu için lenfoma konusunda bilinçlenmek son derece önem arz
www.tkhk.gov.tr
tkhk.istatistik@saglik.gov.tr
etmektedir.
Rapor Bülteni
Lenfoma Nedir?
Lenfoma, lenf dokusunun habis tümörüne verilen genel bir isimdir. Kanser ya normal
hücrelerin hızla çoğalması ya da normal lenfositlere göre daha uzun süre yaşamaları ile oluşur.
Malign lenfoid hücreler de normal lenfositler gibi lenf düğümü, dalak, kemik iliği, kan ve diğer
organlarda çoğalır.
Lenfomanın Türleri
Belli başlı iki türü vardır:
Hodgkin lenfoma (HL), ilk kez tarif eden Thomas Hodgkin`in adı ile anılan hastalıktır. Nedeni
kesin olarak bilinmemektedir. Çoğunlukla 20’li ve 30’lu yaşlarda görülür. Bulaşıcı bir hastalık
değildir.
Hodgkin dışı lenfoma (HDL), lenfatik sistemi etkileyen yakından ilişkili bir grup hastalığa verilen
genel isimdir. Anormal B lenfositlerden kaynaklanan B hücreli lenfomalar ve anormal T
lenfositlerden kaynaklanan T hücreli lenfomalar olarak 2 gruba ayrılır. B hücreli lenfomalar daha sık
ortaya çıkar. Hastalık lenf düğümlerinde, dalak gibi lenfoid dokularda ortaya çıkabilir veya mide,
barsak gibi organlardaki lenf dokusundan kaynaklanabilir. Malign lenfoid hücreler kan ve lenf
dolaşımı aracılığı ile vücudun diğer kısımlarına da yayılabilir.
Belirtiler
En sık rastlanan belirtisi bir veya daha fazla genişlemiş (şiş) lenf nodudur. Genişlemiş lenf
nodu boyun, göğsün üst kısmı, koltuk altı, abdomen veya kasıkta olabilir. Genellikle ağrısızdır.
Başlıca belirtiler şunlardır:
•
Şişmiş lenf nodları
•
Öksürük ve nefes darlığı
•
Ateş
•
Gece terlemeleri
•
Yorgunluk
•
Kilo kaybı
•
Deride kaşıntı.
Tedavi
Lenfoma tedavisinde, kemoterapi ve radyoterapi gibi tedavi yöntemleri mevcuttur. Klinik
çalışmalarda yeni tedavi yöntemleri için araştırmalar dünya çapında yürütülmektedir.
Erken evrede radyoterapi ile tedavi edilebilen lenfoma, daha ileri evrelerde kemoterapi ya
da radyoterapi ve kemoterapi kombinasyonu ile tedavi edilebilir.
İstatistik, Analiz ve Raporlama Daire Başkanlığı
www.tkhk.gov.tr - tkhk.istatistik@sagik.gov.tr
2
Rapor Bülteni
İnsidans Durumları
Dünyadaki Durum
Hodgkin dışı lenfomanın hematolojik malignitesi dünya genelinde en yüksek prevelansa
sahiptir. İnsidans oranları 2000 yılının başından itibaren yıllık ortalama yaklaşık % 3 artış hızı ile
artmaktadır. İnsidans oranları dünya genelinde sürekli artış göstermekle birlikte; Batı Avrupa, Kuzey
Amerika ve Avustralya’da daha yüksek, Güney Amerika ve Asya’da ise daha düşük hızda
seyretmektedir (1).
ABD’de 2014 yılı için yapılan bir çalışmada beklenen yeni vaka sayıları ve beklenen ölüm
sayıları aşağıdaki gibi bulunmuştur (2).
Beklenen Yeni Vaka Sayısı
Beklenen Ölüm Sayısı
Toplam
Erkek
Kadın
Toplam
Erkek
Kadın
Hodgkin
9.190
5.070
4.120
1.180
670
510
Hodgkin Dışı
70.800
38.270
32.530
18.990
10.470
8.520
Toplam
79.990
43.340
36.650
20.170
11.140
9.030
Bu çalışma neticesinde, ABD’de 1975 yılında 11.06, 2002 yılında 20.12, 2007 yılında 20.89
olan insidans oranlarının 2014 yılında 22.11’ e çıkacağı tahmin edilmiştir.
Ülkemizdeki Durum
Çocukluk çağı kanserlerinde, çocukluk çağı lösemileri en sık görülen kanser türü iken her iki
cinsiyette de lenfomalar ve merkezi sinir sistemi tümörleri, lösemileri takip etmektedir. Gençlerde
ise (15-24 yaş grubu) erkeklerde testis kanseri ve Hodgkin, kadınlarda ise tiroid, Hodgkin ve
Hodgkin Dışı Lenfoma’nın ön planda olduğu görülmektedir. Kanserin genellikle ileri yaş hastalığı
olmasından dolayı, yaş ilerledikçe ilk sıralarda görülmekte olan kanserlere ilişkin örüntü genel
Türkiye örüntüsüne yaklaşmaktadır (3).
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu’nun 2015 yılında yayınladığı Türkiye Kanser İstatistikleri
çalışmasında Hodgkin lenfomanın insidansının 2011 yılında erkeklerde 100 bin kişide 2.2, kadınlarda
1,6 olduğu belirtilmiştir. Her yıl erkeklerde yaklaşık 1.644 yeni vakayla, kadınlarda yaklaşık 1.196
yeni vakayla karşılaşılmaktadır. Hodgkin dışı lenfomanın insidansının erkeklerde 100 bin kişide 7.2,
kadınlarda ise 5,0 olduğu belirtilmiştir. Her yıl erkeklerde yaklaşık 5.380 yeni vakayla, kadınlarda
yaklaşık 3.736 yeni vakayla karşılaşılmaktadır. Yıllar içerisinde yaşanan artış, hastalık konusunda
bilinçlenmenin ne denli önemli olduğunu göstermektedir.
İstatistik, Analiz ve Raporlama Daire Başkanlığı
www.tkhk.gov.tr - tkhk.istatistik@sagik.gov.tr
3
Rapor Bülteni
Tablo 1. 2004-2011 Yılları İçin Cinsiyet Bazlı Hodgkin Lenfoma’ya İlişkin Hızlar (100 bin kişide)
2,5
2
2
2,1
2,2
2,1
1,9
2,2
2,2
2,0
1,5
1,6
1,4
1,4
1,2
1
Erkek
1,3
1,1
Kadın
1,2
0,9
0,5
0
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
Tablo 2. 2004-2011 Yılları İçin Cinsiyet Bazlı Hodgkin Dışı Lenfoma’ya İlişkin Hızlar (100 bin kişide)
8
7,6
7
6,9
6
6,9
7,2
7,0
7,2
6,3
5,9
5
4,9
4
5,2
5
5,3
5,3
5
4,4
Erkek
Kadın
4
3
2
1
0
2004
2005
2006
İstatistik, Analiz ve Raporlama Daire Başkanlığı
www.tkhk.gov.tr - tkhk.istatistik@sagik.gov.tr
2007
2008
2009
2010
2011
4
Rapor Bülteni
TİG Veritabanına Göre 2014 Yılında Lenfoma Tanılarının Analizi
Türkiye’de 2014 yılında Lenfoma tanısı ile Bakanlığımıza bağlı hastanelerde yatarak tedavi
olan hastalarla ilgili TİG veritabanından elde edilen veriler incelendiğinde (4);

2014 yılında toplam 5.749 kişinin sağlık tesislerimize Lenfoma tanısı ile yatış yaptığı,
bunların % 60’ının erkek (3.444 kişi), % 40’ının kadın (2.305 kişi) olduğu görülmüştür.
2014 Yılı Lenfoma Tanısı ile Yatış Yapan Hasta Sayısı Cinsiyete Göre Dağılımı
2.305; 40%
Kadın
3.444; 60%
Erkek

Lenfoma tanısı ile yatış yapan 5.749 kişinin % 76’sına Hodgkin Dışı Lenfoma (4.355 kişi),
% 24’üne Hodgkin Lenfoma (1.394 kişi) tanısı konduğu görülmüştür.
2014 Yılı Lenfoma Tanısı ile Yatış Yapan Hasta Sayısı Türlere Göre Dağılımı
1.394; 24%
Hodgkin
4.355; 76%
İstatistik, Analiz ve Raporlama Daire Başkanlığı
www.tkhk.gov.tr - tkhk.istatistik@sagik.gov.tr
Hodgkin Dışı
5
Rapor Bülteni

Hodgkin Lenfoma tanısı konan 1.394 kişinin % 65’inin erkek (907 kişi), % 35’inin kadın
(487 kişi) olduğu görülmüştür. Hodgkin Dışı Lenfoma tanısı konan 4.355 kişinin % 58’inin
erkek (2.537 kişi), % 42’sinin kadın (1.818 kişi) olduğu görülmüştür.
2014 Yılı Hodgkin Lenfoma Tanısı ile Yatış Yapan Hasta Sayısı Cinsiyete Göre Dağılımı
487; 35%
Kadın
907; 65%
Erkek
2014 Yılı Hodgkin Dışı Lenfoma Tanısı ile Yatış Yapan Hasta Sayısı Cinsiyete Göre Dağılımı
1.818; 42%
Kadın
2.537; 58%
İstatistik, Analiz ve Raporlama Daire Başkanlığı
www.tkhk.gov.tr - tkhk.istatistik@sagik.gov.tr
Erkek
6
Rapor Bülteni

2014 yılında Hodgkin Lenfoma tanısı ile yatış yapan 1.394 hastanın yaş gruplarına göre
dağılımı incelendiğinde; hastalığın erkeklerde en çok görülen yaş grubunun 25-49 Yaş
olduğu, benzer şekilde kadınlarda da en çok görülen yaş grubunun 25-49 Yaş olduğu
görülmüştür.
2014 Yılı Hodgkin Lenfoma Tanısı ile Yatış Yapan Hastaların
Yaş Gruplarına Göre Dağılımı - ERKEK
179; 20%
106; 12%
140; 15%
0-14 Yaş
15-24 Yaş
115; 13%
367; 40%
25-49 Yaş
50-64 Yaş
65+ Yaş
2014 Yılı Hodgkin Lenfoma Tanısı ile Yatış Yapan Hastaların
Yaş Gruplarına Göre Dağılımı - KADIN
79; 16%
64; 13%
75; 15%
0-14 Yaş
15-24 Yaş
105; 22%
164; 34%
25-49 Yaş
50-64 Yaş
65+ Yaş
İstatistik, Analiz ve Raporlama Daire Başkanlığı
www.tkhk.gov.tr - tkhk.istatistik@sagik.gov.tr
7
Rapor Bülteni

2014 yılında Hodgkin Dışı Lenfoma tanısı ile yatış yapan 4.355 hastanın yaş gruplarına
göre dağılımı incelendiğinde; hastalığın erkeklerde en çok görülen yaş grubunun 65+ Yaş
olduğu, benzer şekilde kadınlarda da en çok görülen yaş grubunun 65+ Yaş olduğu
görülmüştür.
2014 Yılı Hodgkin Dışı Lenfoma Tanısı ile Yatış Yapan
Hastaların Yaş Gruplarına Göre Dağılımı - ERKEK
171; 7%
516; 20%
226; 9%
0-14 Yaş
757; 30%
15-24 Yaş
25-49 Yaş
867; 34%
50-64 Yaş
65+ Yaş
2014 Yılı Hodgkin Dışı Lenfoma Tanısı ile Yatış Yapan
Hastaların Yaş Gruplarına Göre Dağılımı - KADIN
71; 4%
101; 6%
315; 17%
518; 28%
0-14 Yaş
15-24 Yaş
25-49 Yaş
813; 45%
50-64 Yaş
65+ Yaş
İstatistik, Analiz ve Raporlama Daire Başkanlığı
www.tkhk.gov.tr - tkhk.istatistik@sagik.gov.tr
8
Rapor Bülteni

TİG Verileri çerçevesinde 2014 yılında Lenfoma tanısı ile yatış yapan 5.749 hastanın
Lenfoma tanısı yanında, ek tanı olarak % 13.5’inin dolaşım sistemi hastalıklarına, %
11.7’sinin kan hastalıklarına, % 9.4’ünün solunum sistemi hastalıklarına, % 8’inin
enfeksiyon hastalıklarına, % 7.9’unun endokrin ve metabolik hastalıklara da sahip olduğu
görülmüştür.

2014 yılında Lenfoma tanısı ile yatış yapan 5.749 hastanın illere göre dağılımı şu
şekildedir:

Ankara’da yatış yapan hasta sayısının İstanbul’dan fazla olduğu dikkat çekmektedir. Bu
durum tedavi için Ankara ilinin tercih sebebi olduğunu göstermektedir.
İstatistik, Analiz ve Raporlama Daire Başkanlığı
www.tkhk.gov.tr - tkhk.istatistik@sagik.gov.tr
9
Rapor Bülteni
Yararlanılan Kaynaklar
1) Fabrizio Marcucci and Alfonso Mele (2011), “Hepatitis viruses and non-Hodgkin lymphoma:
epidemiology, mechanisms of tumorigenesis, and therapeutic opportunities” , Blood Journal,
Vol.117, No.6, s.1792-1798.
2) Rebecca Siegel, Jiemin Ma, Zhaohui Zou, Ahmedin Jemal (2014), “Canser Statistics, 2014”, A
Cancer Journal For Clinicians, Vol.64, No.1, s.9-29.
3) Türkiye Halk Sağlığı Kurumu, Kanser Daire Başkanlığı, Türkiye Kanser İstatistikleri-2011,
http://kanser.gov.tr/Dosya/kayitcilik/2011Caistatistikleri.pdf (Erişim Tarihi: 01.09.2015)
4) Sağlık Bakanlığı, Teşhis İlişkili Gruplar veritabanı.
İstatistik, Analiz ve Raporlama Daire Başkanlığı
www.tkhk.gov.tr - tkhk.istatistik@sagik.gov.tr
10
Download