Belirti ve Bulgular

advertisement
Kulak Burun Boğaz Hastalıkları
Kulağın Yapı ve Fonksiyonu
Temporal Kemik
Dış Kulak
Timpanik Membran(zar)
Orta Kulak
İç Kulak
Kulağın Yapı ve Fonksiyonu
İşitme Fizyolojisi
Denge Fizyolojisi
Kulak Hastalıklarında Belirti ve Bulgular
Kulak Ağrısı
Kulak Çınlaması (tinnitus)
Baş Dönmesi (vertigo)
Kulak Akıntısı (otorrhea)
İşitme Kayıpları (hipoakuzi)
İşitme Kayıpları (hipoakuzi)
İletim tipi işitme kaybı
Sensorineural (sinirsel) işitme kaybı
Miks tip işitme kaybı
Kulağa İlaç Damlatılması
Eller yıkanmalıdır.
İlaçlar beden ısısında olmalı
İlaç damlatılacak kulak üstte olacak şekilde hasta
yatırılmalıdır.
Kulak kepçesi yukarı ve arkaya çekilmeli
İlaç damlatıldıktan sonra tragusa hafif hafif
bastırılmalı yada baş 2-3dk. yan çevrilmeli
Kulak dışına taşan damla silinmelidir.
Serumenin Çıkartılması
Sertleşmiş serumenin(kulak kirinin)
çıkarılması için kulağa 2-3 gün gliserin ve
hidrojen peroksit damlatılması gerekir.
Yumuşamış serumen, serumen kaşığı yada
kulak irrigasyonuile çıkartılır
Kulak İrrigasyonu
Amaçları:
Dış kulak yolunu temizlemek
Kulak kirini çıkarmak
Kulağa sıcak- soğuk sıvı uygulama yapmak
Kulak yolunu antiseptik solüsyonla yıkamak
Yabancı cismi çıkarmak.
Uygulanışı
İrrigasyon sıvısı beden ısısında olmalıdır.
Hastanın üzeri plastik örtü ile örtülür.
Baş diğer kulağa doğru eğilmeli, kulağın altına
böbrek küvet konulmalı
Kulak kepçesi arkaya ve yukarı doğru çekilmeli
İrrigasyon sıvısı 500 ml. olmalı.
İrrigasyon sıvısı antibiyotikli, bikarbonatlı, SF.’li
yada musluk suyu olabilir.
İşlem sonrası kulak kurulanır ve hasta, o kulak
üzerine yatırılır.
Kulak Hastalıkları
Yabancı cisim: Kulakta böcek, sinek gibi
canlı; nohut, silgi gibi cansız cisimler olabilir.
Cansız yabancı cisimlerde ağrıdan daha
çok iletim tipi işitme kaybı ve kulakta dolgunluk
hissi vardır.Su yada benzeri maddeler şişmeye
neden olacağı için damlatılmaz. Hekim tarafından
kulak çengeliyle çıkartılmalıdır.
Canlı yabancı cisimlerde ise ağrı ve batma,
uğultu ve kanat çırpma sesi vardır. Bireye ağzı
kapalı iken hum sesi çıkartması söylenir.
Çıkartılamazsa alkol yada pantokain dış kulak
yoluna damlatılır.
Buşon(kulak kiri)
Dış kulak yolu cildinde bulunan sebase
seruminöz bezlerin salgıları, cilt
deskuamasyonu sonucu biriken epitel
hücreleri, kıl tanecikleri ve yabancı
maddelerin biraya gelip birikmesinden
oluşan sert, sarı kahverengi
maddelerdir.
Buşon(kulak kiri)
Belirti ve bulgular: İşitmeyi
engeller,dolgunluk hissi ve kaşıntı oluşturur.
Tedavi: Buşon yumuşatıldıktan sonra lavajla
çıkartılmalıdır.
Otitis Eksterna(dış kulak yolu iltihabı)
Dış kulak yolu ve kulak kepçesinin inflamatuar hastalığıdır.
Belirti ve bulgular: Ağrı, kaşıntı, sulu enfekte akıntı, ateş ve
aralıklı işitme kaybı.
Tedavi ve bakım:
Antibiyotik ve ağrı kesici verilir.
Kortikosteroidler verilir.
Antibiyotikli pomatlar ve damlalar uygulanır.
Ilık kompresler uygulanır.
Banyo ve yüzmeden sonra kurulanmalıdır.
Frunkülosis
Kulak kanalının kıkırdak yapılı dış yarısında
bulunan kıl ve salgı bezleri foliküllerinin özellikle
stafilokoklarla oluşan lokalize iltihabıdır.
Dış kulak yolunun kibrit çöpü, saç tokası
vb.maddeler ile karıştırılması ile oluşur.
Belirti ve bulgular: Ağrı, dolgunluk hissi ve
olgunlaşmış fronkül.
Frunkülosis
Tedavi ve Bakım:
Başlangıçta lokal- sistemik antibiyotik uygulanır.
Lokal olarak kulak kanalına yerleştirilen gazlı
bez
fitiline burrow solüsyonu yada %10’luk gliserin
ichtyolee ile ıslatmak ağrıyı hafifletebilir.
Lokal ısı uygulanabilir.
Olgunlaştıktan sonra insizyonla drene edilir.
Dış Kulak Egzeması
Dış kulak yolunun ıslak kalması sonucu
bakteri ve mantar üremesi ile gelişir.
Belirti ve bulgular: Akut dönemde
veziküller ve pistüller vardır.Daha sonra krut
oluşur. Cilt atrofik,kuru ve skuamözdür.
Kaşıntı vardır.
Dış Kulak Egzeması
Tedavi ve Bakım
Lokal olarak kortikosteroid ve türevleri
Oksit de zinc
Alkol gibi solüsyonular
Sistemik olarak antihistaminikler
Antiinflamatuarlar verilir.
Otomikoz
Dış kulakta primer ya da otitis eksterna üzerine
eklenerek oluşan mantar enfeksiyonudur.
Belirti ve bulgular: Kulakta kaşıntı, ağrı ve
bazen de tıkanma hissi olur.
Tedavi ve bakım: Lokal olarak alcool
salıcyler(%2) alkol boriquee(%2) uygulanır.
Kulak Zarı Delinmesi(perforasyonu)
Enfeksiyonlar, kafatası kırıkları, kompresyon,
yanık ve delici cisim gibi travmalar nedeniyle
gelişir.
İletim tipi işitme kayıplarına neden olur.
Kulak zarının cerrahi olarak onarılmasına
miringoplasti denir.
Denizde suya dalmaları yasaktır.
Orta Kulak Hastalıkları
Otitis Media(orta kulak iltihabı):
Sınıflandırılması:
A-Seröz(kataral, nonsüpüratif) otitis
media: Orta kulakta steril sıvı birikimidir.Ateş,
ağrı ve toksik bulgu yoktur.
1-Akut Seröz Otitis Media
ÜSYE’nın viral enf., allerji ve uçağa binme, östaki borusu
tıkanıklığı, orta kulakta sıvı birikimi ve zarda çökme ile
karakterizedir.
Belirti ve bulgular: İletim tipi işitme kaybı, kulakta
sıvı birikimi ve doluluk hissi, zarda çökme gelişir.
Tedavi: Valsalva manevrası uygulatılır.
Kahve, kakao gibi kelimeleri söylemesi istenir.
Miringotomi(kulak zarının çizilmesi)uygulanır.
2-Kronik Seröz Otitis Media
Kronik sinüs enf., akut yada subakut
suppuratif otitis medianın yetersiz tedavisi,
allerji nedenlerindendir.
Belirti ve bulgular: Düzensiz işitme
kaybı, zarda çökme görülür.
Kronik Seröz Otitis Media
Tedavi:
Sıvının drenajı sağlanır.
Sistemik yada nazal dekonjestanlar,
Kortikosteroidler ve antihistaminikler verilir.
Orta kulağa ventilasyon tüpü(3-6ay) uygulanır.
B-Suppuratif otitis media
1-Akut suppuratif otitis media: Orta kulak
boşluğundaki oluşumların piyojenik m.o.larla
oluşan iltihabi enf.dur.En sık okul öncesi
dmnemde gelişir.
Belirti ve bulgular: İnflamasyon, perforasyon
yada rezolüsyon fazı gelişir.Şiddetli zonklayıcı
kulak ağrısı, kulakta uğultu, iletim tipi işitme
kaybı,ateş, bulantı, kanlı, pürülan yada seröz
akıntı.
Komplikasyonları
Mastoidit,periostit, labirentit,menenjit ve
fasial paralizi.
Tedavi:
Geniş spektrumlu antibiyotik
Nazal dekonjestanlı damlalar
Miringotomi
Lokal ısı uygulaması
2-Kronik Suppuratif Otitis Media
İyi tedavi edilmeyen akut otitis media ve akut
mastoiditisten sonra görülür.
Belirti ve bulgular: Koku yada kokusuz,
mukopürülan yada koyu kulak akıntısı, iletim tipi
işitme kaybı. Beyin absesi, labirentit varsa baş
dönmesi ve ağrı vardır.
Kronik Suppuratif Otitis Media
Tedavi:
Tıbbi olarak akıntı kurutulur. Lokal yada sistemik
antibiyotik., steroidli damlalar.
Cerrahi olarak:
Basit mastoidektomi
Modifiye radikal mastoidektomi
Radikal mastoidektomi uygulanır.
Mastoidit
Genellikle bir orta kulak enfeksiyonunun doğrudan
yayılımı sonucu mastoid boşluk ve hava hücrelerinin
inflamasyonudur. Otitlerin inf.ile gelişir.
Belirti ve bulgular:
Ağrı, ateş, işitme kaybı, kulak
kepçesinde düşme.
Tedavi: Parenteral antibiyotikler.
Miringotomi ve dekonjestanlar.
Yanıt alınamazsa basit mastoidektomi yapılır.
Otoskleroz
Kemik labirent kapsülünde odaklar halinde süngerimsi
kemik oluşur.Stapes kemiğin tabanında hızlı bir
fiksasyona ve oval pencerede daralmaya neden olur.
Belirti ve bulgular:
Hasta gürültülü ortamlarda
konuşma seslerini daha iyi duyar, hasta alçak sesle ve
zayıf
tonda
konuşur.Vertigo
ve
tinnitus
görülebilir.Rinne+.
Tedavi: İşitme cihazları önerilir.
Cerrahi olarak stapedektomi uygulanır.
İç Kulak Hastalıkları
Meniere sendromu(endolenfatik hidrops):
Basınç artışı nedeniyle, endolenfa ve perilenfayı ayıran
membran yırtılır ve sıvılar birbirine karışır. O bölgedeki
hücrelerde beslenme bozukluğu gelişir.
Etiyoloji:
Hipertansiyon, arteriyoskleroz, lösemi,
hepatik ve endokrin bozukluklar, sempatik ss lezyonları
ve psikolojik sorunlar
Meniere Sendromu (endolenfatik hidrops)
Belirti ve bulgular: Sensorineural işitme kaybı,
tinnitus,
vertigo ve kulakta dolgunluk hissi. Baş
hareketiyle krizler başlar, nistagmus vardır. Rinne+,
Weber’de sağlam tarafa kayma, kulakta dolgunluk hissi
vardır.
Tedavi ve bakım: Tıbbi tedavide yatak istirahati, baş
hareketi engellenir. Diyette tuz ve su kısıtlanır.
Cerrahi olarak drenaj ameliyatları, labirentektomi,
kohlea vestibular sinirin bir kısmının kesilmesi.
Labirentit
Enfeksiyonun iç kulağa ulaşması ve kohlea vestibular
boşlukların iltihaplanmasıdır.
Sıklıkla akut otitis media, kronik suppuratif otitis media
ve menenjit sonrası görülür.
Belirti ve bulgular: Vertigo, nistagmus, bulantı,
kusma, kulakta uğultu, tinnitus, işitme kaybı.
Tedavi: Yüksek doz antibiyotik verilir.
Gerekirse radikal
gerekebilir.
mastoidektomi,
labirentektomi
Kulağa İlişkin Cerrahi Girişimler
Miringotomi: Orta kulakta basıncı azaltmak ve
biriken cerahatli sıvıyı almak amacıyla kulak zarının iğne ya
da insizyonla delinmesidir.
Mastoidektomi: Mastoid hava hücrelerinin cerrahi
olarak çıkarılmasıdır.
Mastoidektomi Çeşitleri
Kulak
arkasından
insizyonla girilerek mastoid hücreler çıkarılır.
1-Basit
mastoidektomi:
2-Radikal mastoidektomi: Kulak kanalından ya da
kulak arkasından insizyonla girilip, tüm mastoid
hücrelerinin total küretajı yapılarak orta kulak ve
mastoid bölgenin tek bir boşluk haline getirilmesidir.
3-Modifiye radikal mastoidektomi: Kulak zarına
ve orta kulaktaki yapılara dokunulmaz.
Mastoidektomi
Tedavi ve Bakım
Pansumanlar hergün değiştirilir.
Hasta 24-48 saat yatak istirahatine alınır.
Komplikasyon:
Fasial sinir zedelenmesi, menenjit, beyin absesi,
enf, otitis media kanama, yara enf. yönünden
izlenir.
Kulağa İlişkin Cerrahi Girişimler
Timpanoplasti:
Deforme olmuş ya da hastalıklı
orta kulak yapılarının cerrahi olarak değiştirilmesi ya da
yeniden yapılandırılmasıdır.
Miringoplasti:
Kulak kanalından, temporal
kasları, bağ dokusundan, el ve kol venlerinden alınan
greft ile kulak zarının onarılmasıdır.
Antibiyotik ve antihistaminik verilir.
Stapedektomi
Lokal anestezi altında stapes kemiği
çıkarılarak yerine protez yerleştirilmesidir.
Burnunu hızlı silmemelidir.
Uçağa binmemesi, suya dalmaması istenir.
Fenestrasyon
Hareketsiz oval pencere yerine geçecek bir
pencere oluşturularak ses için yeni bir yol
meydana getirilmesidir.
2-4 gün yatak istirahati uygulanır.
Hasta sırt üstü,ameliyatlı kulağı üzerine yatırılır.
Analjezikler verilir.
Kulak Ameliyatı Öncesi Hasta Bakımı
Hastaya işlem ve ameliyat sonraki kısıtlamalar
konusunda bilgi verilir.
Enfeksiyon varsa lokal ya da sistemik antibiyotik
verilir.
Kulak Ameliyatı Sonrası Hasta Bakımı
Hastaya uygun pozisyon vermek
Bulantı, kusma, vertigo ve ağrıyı önlemek
Enfeksiyon, ödem, fasiyal sinir zedelenmesi ve
kanama belirtilerini izlemek
Hastanın beslenmesini sağlamak
Hastaya taburculuk eğitimi vermek.
Burun Hastalıkları
Koku bozuklukları:
Anosmi:Çift taraflı ve tamamen koku alma kaybıdır.
Hiposmi:Koku duyusunun azalmasıdır.
Hiperosmi: Koku duyusunun artmasıdır.
Parosmi:Bireyin koku çeşitlerini birbirine karıştırmasıdır.
Kakosmi:Bir koku yokken varmış gibi duyulmasıdır.
Rinitler
Rinit: Burnun mukoz membranının inflam.
Tipleri:
1- Basit nezle(soğuk algınlığı)
2- Allerjik nezle
3- Nonallerjik vazomotor rinir
4- Kronik rinit
Riniti Olan Hastanın Bakımı
Dinlenme sağlanmalıdır.
Bol sıvı almalıdır.
Antihistaminik kullanıyorsa araba kullanmamalı
Hapşururken ağız kapatılmalı
El yıkamaya özen gösterilmelidir.
Nazal Polipler
Burun ya da sinüs mukozasının, lokal ödematöz ve
polipöz hiperplazisidir.
Belirti ve bulgular:
Burun tıkanıklığı ve zorlu solunum
Mükopürülan sekresyon
Hapşırık
Baş ağrısı
Horlama
Öksürük
Kapalı burundan konuşma
Nazal Polipler
Tanı: Rinoskopi, endoskopi, allerji testi yapılır.
Tedavi:
Kortikosteroidli
antibiyotikler verilir.
burun
spreyleri
Cerrahi olarak endonazal polipektomi uygulanır.
ve
Yabancı Cisimler
En sık çocuklarda kağıt, silgi, boncuk, düğme ve nohut
gibi maddelerle gelişir.
Tek taraflı kötü koku, pürülan
burun akıntısı, kanama, zorlu solunum.
Belirti ve bulgular:
Tedavi: Lokal anestezi ile çıkartılır.
Septum Deviasyonu
Burun septumunun doğuştan yada kazanılmış eğriliğidir.
Tek taraflı burun tıkanıklığı,
zorlu solunum, baş ağrısı, horlama, hiposmi, anosmi,
rinofoni(burundan konuşma).
Belirti ve bulgular:
Tedavi:
Septoplasti uygulanır. Eğer kozmetik düzeltme
yapılacaksa rinoplasti yapılır.
Burun Kanaması
Burun kanamaları septumun ön ve alt bölümünde bulunan
yüzeyel bir damarsal ağ bölgesinden kaynaklanır.
Nedenler:
-Çevresel: Yüksek bölgede yaşamak, güneş çarpması.
-Travma: Burun kırıkları
-Yabancı cisim
-Polip
-Tümör
Sistemik Nedenlerle Gelişenler
Enfeksiyon: Tifo, influenza
Vasküler sistem has: Arterioskleroz, hipertansiyon
Kan hastalıkları: Hemofili, İTP, lösemi
Endokrin sorunlar: Menstruasyon, gebelik, üremi.
Tedavi
Birey rahat bir yere, baş hafif önde olacak
şekilde alınır.
Burun köküne bası yapılır.
Ağızdan derin nefes alması sağlanır.
Vazokonstrüktör madde emdirilmiş gaz
tamponla burun tamponu yapılır.
Ön yada arka tampon uygulanır.
Kvit. Verilir.
Sıcak yiyecekler yasaklanır.
Kanama durdurulamazsa koterize edilir.
Burun Travmaları
Düşme, çarpma, darp ya da trafik kazaları sonucu gelişir.
Burun deliklerinden ve nazofarenkse doğru kanama olur.
Belirti ve bulgular: Ödem, ekimoz ve cilt altı
amfizem, burun piramidinde eğilme.
Tedavi:
Buz uygulaması yapılır.
Cerrahi olarak kırık kemikler eski pozisyonuna getirilir.Ön
tampon uygulanır.
Burun 7-10 gün atelde tutulur.
Burun Ameliyatı Öncesi Hazırlık
Hasta 2- 6 saat öncesinden aç bırakılır.
Lokal anestezi ile yapılacaksa hast. her şeyin
farkında olacağı; ağrı hissetmeyeceği söylenir.
Postoperatif dönemde birkaç gün ağız solunumu
yapacağı ve burnunda tamponlar olacağı
söylenmelidir.
Postoperatif dönemde burnunu
silmemesi,dokunmaması söylenmelidir.
Göz çevresi ve ameliyat bölgesinde ekimoz ve
ödem olacağı, gaitada sindirilmiş kan görüntüsü
olabileceği anlatılmalıdır.
Burun Ameliyatı Sonrası Bakım
Hava yolu açıklığı sağlanır.
Ağrı ve rahatsızlık giderilir.
Uygun beslenme sağlanır.
Enfeksiyon önlenir.
Kanlı dışkının atılımı sağlanır.
Kanama kontrolü yapılır
Sinüzitler
Sinüs: Mukoz membranla örtülü ve içi hava dolu
boşluklardır.
Sinüzit: mukoz membranın inflamasyonudur.
Etiyoloji:
Nazal boşluktan sinüslere enf. yayılımı
Sinüs drenaj yolunun tıkanması
Diş enf.
Siliar aktivitede azalma
Belirti ve Bulgular
Lokal ağrı
Baş ağrısı
Burun tıkanıklığı
Burun akıntısı
Koku duyusu bozukluğu
Yüzde şişlik ve ödem
Basınçla ağrı
Akut Sinüzit
Maksiller, frontal, anterior ve orta etmoidal
sinüsler orta nazal boşluğa açılırlar ve ön grup
sinüsler olarak bilinirler.
Sıklıkla akut rinit sırasında bu sinüslerin
ağızlarının kapanması nedeniyle gelişir.
Allerji, diş apsesi ve diş çekimi nedeniyle de
gelişebilir.
Akut Sinüzit
Belirti ve Bulgular
-Akut pürülan sinüzitte kırıklık hissi, iştahsızlık, burun
tıkanıklığı, pürülan burun akıntısı, mide bulantısı,
öksürük, ilgili sinüs üzerinde ödem ve ağırlık hissi.
-Akut maksiller sinüzitte hasta eğildiğinde şiddetle artan
ağrı
-Etmoidal sinüzitte burun kökü ve göz üzerinde basınç
hissi
Akut Sinüzit
Belirti ve Bulgular
Frontal sinüzitte supraorbital alana hafifçe
dokunmakla bile ağrı oluşması
Frontal sinüs ağrıları sabah varken, öğleden sonra
azalır, maksiller sinüs ağrılarının ise öğleden
sonra ortaya çıkması tipiktir.
Tanı: Rinoskopi, endoskopi ve röntgen.
Akut Sinüzit
Tedavi:
Ağrı hafifletilir.
Sinüs drenajı sağlanır.
Enfeksiyon önlenir.
Direnç arttırılır.
Kronik Sinüzit
Özellikle akut dönemde tedavi edilmemiş ya da tedavisi
yeterli olmamış sinüzitler sonucu gelişir.
Belirti ve bulgular:
Laterji, uyumada zorluk,
kronik öksürük, kronik iltihaplı burun akıntısı, burun
tıkanıklığı ve zorlu solunum, koku duyusu bozuklukları,
boğazda yanma ve gıcık hissi, baş ağrısı.
Tanı: Rinoskopi, endoskopi ve röntgen
Kronik Sinüzit
Tedavi:
Konservatif tıbbi tedavi:
Sistemik dekonjestanlar,
Dekonjestanlı burun damlaları
Antibiyotik
Sıcak uygulama
Antihistaminik
Kronik Sinüzit
Cerrahi Olarak
-Maksiller sinüs için: Caldwell-luc
-Etmoid sinüs için: İntranazal, transnazal ya da eksternal
etmoidektomi
-Frontal sinüs için ise: Eksternal frontoetmoidektomi ya
da osteoplastik frontal sinüs ameliyatı yapılır.
Son yıllarda fonksiyonel endoskopik sinüs
cerrahisi(FESS) uygulanmaktadır
Sinüs Ameliyatı Öncesi Hasta Hazırlığı
Sigara yasaklanır.
Soğuk ve nemli ortamda bulunmaması istenir.
İşlem hakkında hasta bilgilendirilir.
İşlemden 6-8 sat önce aç bırakılır.
Sedatifler verilir.
Sinüs Ameliyatı Sonrası Hasta Bakımı
Bilinç açıldıktan sonra semifawler pozisyonu
verilir.
Salgılarını yutmaması istenir.
Soğuk uygulama yapılır.
Kanama takibi önemlidir.
Yumuşak diş fırçası ile dişler fırçalatılır.
Sinüs Ameliyatı Sonrası Hasta Bakımı
İlk 24 saat sıvı gıdalar verilir.
Sargılar ıslandıkça değiştirilir.
Yeterli sıvı alması sağlanır.
Sargılar alındıktan sonra 2 hafta burnunu
silmemesi,ateş ve pürülan akıntı olursa hastaneye
başvurması söylenir.
Sinüzit Komplikasyonları
Orbital sellülit
Orbital abse ve ödem
Kavernoz sinüs trombozu
Septisemi
Subdural abse
Beyin absesi
Osteomyelit
Menenjit
Boğaz (farenks ve larenks)
Hastalıkları
Farenjit: Farenks mukozasının inflamas.dur.
Akut farenjit: Genellikle viraldir.Bazen de Agrubu
beta hemolitik streptokoklarla meydana gelir.
Belirti ve bulgular:
-Boğazda kuruluk -yanma ve takılma hissi -mukozada
kızarıklık -yutma güçlüğü ve ağrılı yutma -boğazda
kaşıntı – öksürük –sekresyon -ağrı.
Akut Farenjit
Tanı: Hikaye, inspeksiyon.
Tedavi: Ilık antiseptik boğaz gargarası,
boğaza soğuk lokal uygulama, ılık ballı süt,
ılık buhar, bol sıvı alımı, yatak
istirahati.Penisilin tedavisi.
Kronik Farenjit
Alkol yada tütün kullanan, kronik
öksürüğü olan, tozlu ortamlarda çalışan, hava
ceryanı olan yerlerde bulunan, ağızdan nefes
alan, diyabet ve böbrek has. olan, sürekli
profesyonel ses kullanıcılarında gelişir.
Kronik Farenjit
Boğazda hafif bir rahatsızlık,
kuruluk, gıcıklanma, yabancı cisim hissi, boğaz ağrısı,
öksürme ve boğaz temizleme hissi, koyu mukus, seste
yorgunluk.
Belirti ve bulgular:
Tanı: Hasta hikayesi, inspeksiyon, endoskopi.
Nedene yöneliktir. Spreyler, ılık buhar
inhalasyonu, pastiller, gargara, burun damlaları,
mukolitikler.
Tedavi:
Tonsillit
Tonsiller:
Orofarenkste tonsiller fossada yer alan
badem şeklindeki lenfoid dokulardır. Bu dokuların
inflamasyonuna tonsillit denir.
Akut folliküler tonsillit: Streptokoklarla oluşur.
Belirti ve bulgular:
-Boğazda ağrı ve yanma hissi -yutma güçlüğü –üşüme
–halsizlik -kırıklık hissi -kas ağrısı ve titreme nöbetleri
-baş ağrısı -boğuk ses -ağızda kötü koku -paslı dil.
Tonsillit
Tanı: İnspeksiyon ve kültür ile konur.
Tedavi: 7-10 günde geçer.
Antibiyotik uygulanır.Penisilin verilir.
Yatak istirahatine alınır.
Ağrı kesiciler verilir.
Bol sıvı verilir.
Ilık tuzlu gargaralar
Boğaza soğuk uygulama
Buhar uygulaması ve antiseptikler.
Kronik Tonsillit
Belirti ve bulgular: Boğazda rahatsızlık hissi,
yutma güçlüğü, ağızda kötü koku ve tat.
Tedavi: Cerrahi olarak tonsillektomi uygulanır.
Peritonsiller Abse
Genellikle akut folliküler tonsillitin komplikasyonu sonucu
gelişir.
Uvula sağlam tarafa itilir,
kulağa yayılan ağrı, ağız açmada güçleşme, lenfadenopati,
ağızda kötü koku ve yüksek ateş.
Belirti ve bulgular:
Tanı: İnspeksiyon
Peritonsiller Abse
Tedavi:
Kendiliğinden drene olabilir.
Yüksek doz penisilin, lokal anestetik boğaz
spreyleri,analjezikler,
Sıcak SF’le boğaz gargarası,
Boğaza buz uygulaması yapılır.
Cerrahi olarak abse olgunlaşınca boşaltılır.
Tonsillektomi Öncesi Hasta Bakımı
*İşlem hakkında bilgilendirilir.
*Rutin ameliyat hazırlığı yapılır.
Ameliyat Sonrası Bakım
*Hava yolu açıklığı ve aspirasyon sağlanır.
*Kanama kontrol altına alınır.
*Ağrı önlenir ve hasta rahatlatılır.
Plaut-Vincent Anjini
Fusiform basiller ve spiroketlerin birlikte oluşturduğu,
sıklıkla savunma sistemi zayıflığı yada doku
zedelenmesiyle oluşur.
Belirti ve bulgular: Boğulma, solunum daralması
hissi, lenfadenopati.Tonsil üzerindeki ülserli bölge
beyazımsı eksudatif bir membranla örtülüdür.Kaldırılırsa
kötü kokar ve kanar.
Tedavi: Antiseptikli gargaralar, %5’lik kromik asitle
atuşman, antibiyotik verilebilir
Ludwig Anjini
Ağız tabanından boyna kadar uzanan abse oluşumuna
denir.
Çene altından boyna kadar
uzanan ağrılı, sert ve kırmızı şişlik, ağız tabanında gittikçe
sertleşen şişlik, ateş, dil hareketlerinde sınırlılık, ağzı
açamama, lenfadenopati, solunum güçlüğü.
Belirti ve bulgular:
Tedavi: Geniş spektrumlu antibiyotikler verilir.
Abse drenajı yapılır.Yeterli besin ve sıvı alımı sağlanır.
Larenks Ödemi
Akut larenks ödemi:
Enf. yada anaflaksi ile
gelişir.
Belirti ve bulgular: Ses kısıklığı, ağır dispne ve
ilerlerse solunum arresti gelişir.
Tedavi:
Acil trakeostomi yapılması gerekebilir.
Neden anaflaksi ise subkutan epinefrin, kortikosteroid ve
boğaza buz uygulanır
Kronik Larenks Ödemi
Enf. yada tümörler nedeniyle gelişir.
Larengospazm: Laregial kasların spazmıdır.
Genellikle genel anestetiklerin verilmesine, tekrar tekrar
endotrakeal tüpün yaptığı travmaya, endüstriyel toz,
duman inhalasyonuna ve hipokalsemiye bağlı gelişir.
Tedavi: %100 O2 verilir.
Larenks Travmaları
Nedenleri:
Mekanik yaralanmalar: Trafik kazası, larengoskopi,
endotrakeal entübasyon
Termal yaralanmalar: Sıcak gıda, gaz.
Kimyasal yaralanmalar: Amonyak
Radyoterapi
Larenks Travmaları
Solunum güçlüğü, kesik
öksürük, hemoptizi,afoni, disfaji, boyunda ağrı,
hematemez, boyunda deformite, ödem ve hassasiyet.
Belirti ve bulgular:
Tedavi: Hava yolu açıklığı sağlanır.
Larenjitler
Akut Larenjitler:
Larenjit:
Larenksin inflamasyonudur.Viral yada
bakteriyel enf., sesin kötü kullanımı, soğuk ve kuru hava
nedenlerindendir.
Belirti ve bulgular: Ses kısıklığı, tam ses kaybı, hafif
boyun ağrısı, yutma güçlüğü, kuru öksürük, acı hissi,
mukoz sekresyon
Akut Larenjit
Tedavi:
Mutlak ses istirahati
Sigara yasaklanır.
Oda havası iyileştirilir.
Boğaz rahatlatılır.
İlaç tedavisi:
Papatya çayı inhalasyonu, mukolitikler,
ekspektoranlar, analjezikler ve antibiyotikler verilir.
Kronik Larenjit
Akut larenjitler tedavi edilmezse gelişir.Pazar satıcıları,
soğuk hava deposunda çalışanlar, alkol ve sigara
bağımlıları risk altındadır.
Belirti ve bulgular: Ses kısıklığı, seste kalınlaşma ve
yorulma,gıcık, öksürük,
gereksinimi ve ağrı.
Tedavi:
sürekli
boğazı
temizleme
Etkenden
uzak
durulur.Antibiyotikler,
mukolitikler, tuzlu çözeltilerle inhalasyon, gerekirse
kortikosteroid verilir.
Larenks Tümörleri
Alkol, sigara, hava kirliliği, gaz irritanlar,
kronik larenjit, aşırı hatalı ses kullanımı, papillom.
Etiyoloji:
Belirti ve bulgular:
Ses kısıklığı
Dispne
Disfaji
Öksürük ve hemoptizi
Servikal lenfadenopati
Palpasyonla ağrı
Larenks Tümörleri
Tanı:
Hikaye
Fizik muayene
Direkt yada indirekt larengoskopi
Biyopsi.
CT
Tedavi:
Erken tanılanırsa cerrahi ve radyoterapi iyi sonuç verir.
Cerrahi olarak:
1-Parsiyel(subtotal) larenjektomi:
a-Hemilarenjektomi: Larenksin yarısı yada troid
kartilajın vertikal kısmının geniş bir bölümü çıkarılır.
b-Subraglottik larenjektomi: Subraglottik
bölge
tamamen çıkartılır.
2-Total larenjektomi: Dil kökünden trakeaya
kadar tüm larenks çıkartılır.
3-Radikal larenjektomi: Larenjektomiye ek
olarak radikal boyun diseksiyonu yapılır.
Larenjektomi Öncesi Hasta Hazırlığı
Psikolojik hazırlık
Cerrahi işlem ve ameliyat sonrası konusunda
bilgilendirme
Larenjektomi Sonrası Bakım
Hava yolu açıklığı ve solunum sağlanır.
Glottisin çıkarılmasıyla bozulan boşaltım düze.
İletişim sağlanır.
Ağrı ve rahatsızlık giderilir.
Beslenme sağlanır.
Hastanın öz bakım konusundaki eğitimi sağla.
Larenjektomi Sonrası Rehabilitasyon
Özofagial konuşma
Yapay larenks
Trakeaözofagial şant
Download