Odak Noktası

Odak Noktası
4. Çeyrek 2016 GSYİH
Rakamları
1712
31.03.2017
Özel Tüketim Sahneye Erken Çıktı
Türkiye ekonomisi 2016’nın son çeyreğinde yıllık bazda %3,5 büyüyerek %2,3’lük piyasa
tahmini ve öngörümüzün üzerinde bir performans sergiledi. Ayrıca ikinci ve üçüncü çeyrek
büyümeleri sırasıyla %4,5 ve %-1,8’den %5,3 ve %-1,3’e güncellenmiş. Böylece 2016
toplam büyümesi yıllık %2,9 oldu (piyasa medyan: %2,2).
Harcama Bileşenlerine Göre Büyüme (yıllık, %)
Özel Tüketim
Kam u Tüketim i
Yatırım
İhracat
İthalat
GSYİH Büyüm esi
Kaynak: TÜİK
2008
0.3
3.5
-2.7
3.8
-2.8
0.8
2009 2010 2011 2012 2013
-3.7 10.8 12.3 3.2
7.9
8.1
1.7
1.1
6.8
8.0
-20.5 22.5 23.8 2.7
13.8
-3.7
4.4 16.3 17.6
3.7
-14.3 22.2 17.7 2.7
10.2
-4.7
8.5 11.1 4.8
8.5
2014
3.0
3.1
5.1
10.8
1.7
5.2
2015 Q1
5.5
0.9
4.1 10.5
9.2
6.6
4.2
1.4
1.7
2.7
6.1
4.5
2016
Q2
Q3
4.1 -1.7
14.4 5.6
3.8 0.5
-1.9 -9.3
7.2 2.1
5.3 -1.3
Q4
5.7
0.8
2.0
2.3
3.3
3.5
2016
2.3
7.3
3.0
-2.0
3.9
2.9
Son çeyrek büyümesine en büyük katkı 3,4puan ile özel tüketimden geldi (yıllık %5,7
büyüme). Tüketimin tüm alt gruplarına yansıyan bir toparlanma söz konusu. En dikkat
çeken ise %12,9’luk büyüme ile dayanıklı mallar grubunda (önceki çeyrek: %-9,4). ÖTV
artışı beklentisi ile otomotiv alımlarının öne çekilmesi ve kampanyalarla tetiklenen konut
alımı burada etkili olabilir. Öte yandan yatırım cephesinde zayıf görünüm devam ediyor.
Yıllık bazda %2 büyüyen yatırımlar (kamu-özel toplamı) büyümeyi 0,6 puan yukarı taşıdı.
Benzer şekilde net ihracatın katkısı önceki çeyreğe göre daha sınırlı olsa da halen
büyümeyi aşağı çekiyor.
2016’nın toplamına bakıldığında üçüncü çeyrekteki daralma nedeniyle tüketim katkısının
1,4 puanda olduğu (yine de öngörümüzün üzerinde), kamu tüketiminin 1 puan ile önemli
bir rol oynadığı, net ihracatın büyümeden 1,3 puan çaldığı ve yatırımların (kamunun da
desteği ile) 0,9puan destek verdiği görülüyor. Yani geçen yılın büyümesinde kamu desteği
ve tüketim öne çıkıyor.
Büyümeye Katkı (2016)
Özel Tüketim
Kam u Tüketim i
Yatırım
Net İhracat
İhracat
İthalat
Stok Değişim i*
GSYİH Büyüm esi
Ç1
0.6%
1.3%
1.9%
-0.4%
0.3%
0.7%
1.0%
4.5%
Ç2
2.5%
1.9%
1.2%
-2.2%
-0.4%
1.8%
1.9%
5.3%
Ç3
-1.0%
0.7%
0.1%
-2.5%
-2.1%
0.5%
1.5%
-1.3%
Ç4
3.4%
0.1%
0.6%
-0.2%
0.5%
0.7%
-0.4%
3.5%
2016
1.4%
1.0%
0.9%
-1.3%
-0.5%
0.9%
1.0%
2.9%
Kaynak: TÜİK *Stok değişimi artık değer olarak hesaplanmıştır
Üretim tarafında (katkılar ikinci sayfadaki tabloda) imalat sanayinin katkısı 0,7 puan ile
önceki aya kıyasla toparlanıyor. Önceki çeyrekte büyümeden 0,9 puan çalan tarım ise 0,1
puanlık sınırlı katkı veriyor. Ek olarak İnşaat sektörünün katkısı 0,3 puanda seyrederken
finans ve sigorta faaliyetlerinde canlanma var (0,3 puan).
Beklentilerin üzerindeki büyüme ile Türkiye geçen yılın son çeyreğinde Gelişmekte Olan
Ülkeler liginde Hindistan, Çin ve Endonezya’dan sonra en iyi performansı gösterdi. Ancak
üçüncü çeyrekteki daralma yıl toplamında Türkiye’nin ortalarda kalmasına neden oldu.
Özetle, Türkiye 15 Temmuz’daki başarısız darbe girişimi, artan terör olayları ve turizm
sektöründeki daralmanın üçüncü çeyrekte iktisadi faaliyet üzerinde yarattığı olumsuz
etkilerden iç tüketimden gelen güçlü destek sayesinde beklenenden daha hızlı kurtuldu.
Canlanmanın beklenenden önce başlaması iyi haber.
Muammer Kömürcüoğlu
+90 212 350 25 14
mkomurcuoglu@isyatirim.com.tr
Merak edilen soru ise 2017 yılında büyümenin nasıl bir performans göstereceği. Bu yıla
ait ilk öncü göstergeler sektör geneline yansıyan büyümeye henüz işaret etmiyor. Ancak
bugünkü veride de görüldüğü gibi son milli gelir revizyonu sonrasında öncü göstergeler
(sanayi üretimi dahil) ile büyüme arasındaki ilişki zayıfladı. Dolayısıyla, atılan teşvik
paketlerinin de etkisi ile ilk çeyrekte büyümede olumlu bir sürpriz görebiliriz. Bu durum
%2,6 olan yıllık büyüme tahminimiz üzerinde yukarı yönlü risk yaratıyor.
1
Üretim Yöntemiyle Büyümeye Katkılar (2016)
Ç1
-0.1%
1.6%
1.3%
0.4%
0.5%
0.1%
0.4%
0.4%
0.4%
0.5%
0.1%
4.1%
0.3%
4.5%
Tarım
Sanayi
İm alat sanayi
İnşaat
Hizm etler
Bilgi ve iletişim
Finans ve sigorta faaliyetleri
Gayrim enkul faaliyetleri
Mesleki, idari ve destek hizm et faaliyetleri
Kam u yönetim i, eğitim , insan sağlığı ve sosyal hiz.
Diğer hizm et faaliyetleri
Sektörler toplam ı
Vergi-sübvansiyon
Gayrisafi yurtiçi hasıla (alıcı fiyatlarıyla)
Ç2
-0.2%
1.2%
1.1%
1.2%
0.1%
0.2%
0.6%
0.4%
0.7%
0.5%
0.0%
4.7%
0.6%
5.3%
Ç3
-0.9%
-0.1%
-0.4%
0.3%
-1.6%
0.1%
-0.1%
0.2%
0.1%
0.5%
0.0%
-1.4%
0.1%
-1.3%
Ç4
0.1%
1.0%
0.7%
0.3%
0.4%
0.3%
0.3%
0.2%
0.1%
0.3%
0.1%
2.9%
0.6%
3.5%
2016
-0.3%
0.9%
0.6%
0.5%
-0.2%
0.2%
0.3%
0.3%
0.3%
0.4%
0.0%
2.5%
0.4%
2.9%
Kaynak: TÜİK
Büyüme Kıyaslaması (yıllık, %)
8.0 7.0
6.0
6.7
2016-4.Ç
5.0
4.0
2.0
3.5
3.0
2.9
2.7
2.4
2016-3.Ç
2016-2.Ç
2.4
0.7
0.0
-2.0
-4.0
-0.4
-2.5
Kaynak: Bloomberg, TÜİK
Burada yer alan bilgiler İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş. tarafından bilgilendirme amacı ile hazırlanmıştır. Yatırım bilgi,
yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti; aracı kurumlar, portföy
yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi
çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine
dayanmaktadır. Herhangi bir yatırım aracının alım-satım önerisi ya da getiri vaadi olarak yorumlanmamalıdır. Bu görüşler
mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanarak
yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.
Burada yer alan fiyatlar, veriler ve bilgilerin tam ve doğru olduğu garanti edilemez; içerik, haber verilmeksizin
değiştirilebilir. Tüm veriler, İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş. tarafından güvenilir olduğuna inanılan kaynaklardan
alınmıştır. Bu kaynakların kullanılması nedeni ile ortaya çıkabilecek hatalardan İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş. sorumlu
değildir.
2