Trombotik trombositopenik Purpura

advertisement
10. Ulusal Pediatrik Hematoloji Kongresi
3 – 6 Haziran 2015, Ankara
[FATİH DEMİRCİOĞLU]
BEYANI
Araştırma Destekleri/ Baş
Araştırıcı
Sunumum ile ilgili çıkar çatışmam yoktur.
Çalıştığı Firma (lar)
Sunumum ile ilgili çıkar çatışmam yoktur.
Danışman Olduğu Firma
(lar)
Sunumum ile ilgili çıkar çatışmam yoktur.
Hisse Senedi Ortaklığı
Sunumum ile ilgili çıkar çatışmam yoktur.
Konuşmacı Bürosu
Sunumum ile ilgili çıkar çatışmam yoktur.
Onursal Ödenti (ler)
Sunumum ile ilgili çıkar çatışmam yoktur.
Bilimsel Danışma Kurulu
Sunumum ile ilgili çıkar çatışmam yoktur.
Sunumumda aşağıda yer alan ruhsat dışı ilaç ve tıbbi cihazlar ile ilgili
bilgi yer almaktadır: “Yoktur ya da isimleri”
Mikroanjiyopatik Anemi
DR. FATİH DEMİRCİOĞLU
ABANT İZZET BAYSAL ÜNİVERSİTESİ
TIP FAKÜLTESİ
•
Yıl 2003, Dokuz Eylül Üniversitesi, Asistan Dr.
•
MAA, 15 yaşında erkek hasta, alkol alımı sonrası kusma, peteşiekimoz, böbrek fonksiyon bozukluğu
•
Özgeçmiş: Yenidoğan döneminden sonra aralıklı hemolitik anemi ve
trombositopeni ile takipli
•
FM: Solukluk, sarılık, peteşi-purpura,
•
Laboratuvar: Normokrom normositer anemi, retikülositoz,
hemoglobinüri, coombs negatif, hiperbilirubinemi, LDH yüksekliği,
haptoglobulin düşük ve böbrek fonksiyon testi bozuk
•
Periferik yaymada yaygın kırık eritrositler
Trombotik trombositopenik purpura ?
•
ADAMTS-13*: < %5
•
ADAMTS-13 inhibitör (-)
Trombotik trombositopenik purpura
TDP infüzyonu
HA ve trombositopeni normale dönüyor
3 hafta ara ile TDP
ADAMTS-13 geninde
Exon 3’de 29-nükleotid delesyon (MP Domain)
CUB-2 domainde tek baz (c4143_4144insA)
Compound heterozigot
Nonsense-mediated mRNA decay in the ADAMTS13 gene caused by a 29-nucleotide deletion. Haematologica. 2008 Nov;93(11):1678-85.
*A Disintegrin And Metalloproteinase with a ThromboSpondin type 1 motif, member 13
•
FM: Genel durumu kötü, Solukluk, sarılık, peteşi-purpura, nörolojik
muayenesinda, sağda babinski pozitifliği ve hemipleji saptandı.
•
Laboratuvar: Hb: 7.4 g/dL, MCV:88 fL, trombosit:15.000/mm3, PT:13sn ve aPTT:29.1
sn, retikülosit: % 11 idi.
•
BFT normal. LDH: 1508 U/L, haptoglobulin düşük
•
Tam idrar tetkikinde blood +4, mikroskobi N, hemoglobinüri (+)
Mikroanjiopatik hemolitik anemi, trombositopeni ve serebral tromboz,
hemoglobinüri, LDH yüksekliği, yaygın kırık eritrositler
Trombotik trombositopenik purpura ?
ADAMTS13 geninde
Exon 5'te (MPD)
421. pozisyonda C/T
değişimi sonucu prolinserin değişimi
Exon 23'te (6. TSPD)
2949 lokalizasyonunda
5 nükleotid delesyonu
gösteren,
2 yeni mutasyon
Mikroanjiyopatik Anemi=Trombotik mikroanjiyopati
OEH
Düşük
Normal
Demir eksiliği
Kurşun zehirlenmesi
Talasemi
Kronik hastalık
Retikülosit sayısı
Yüksek
Düşük
Bilirubin
Normal
Artmış
Hemolitik anemi
Kanama
Enfeksiyon
COOMB’s testi
Oto-immun HA
Primer
Sekonder (SLE, vs)
Rh, ABO uyuşmazlığ
Negatif
Eritrosit içi
Hemoglobinopatiler
Enzim defektleri
Membran defektleri
Eritrosit dışı
İdiopatik
Sekonder
İlaç
Enfeksiyon
Mikroanjiopatik
15.06.2015
Folat eksikliği
Vitamin B12 eksikliği
Aplastik anemi
Pre-lösemi
İmmun hemolitik anemi
Karaciğer hastalığı
Lökosit ve trombosit sayısı
Yüksek
Pozitif
Yüksek
Normal
Diamand-Blackfan
TEC
Azalmış
Kemik iliği depresyonu
Malignite
Aplastik anemi
Primer
Sekonder
Mikroanjiyopatik Anemi
Trombotik mikroanjiyopati
•
Yaygın kapiler tromboz
•
Yıkıma bağlı trombositopeni
•
Mikroanjiyopatik hemolitik anemi
** 4-6/milyon/yıl
Kırık Eritrosit
(Şistosit)
Mikroanjiyopatik Anemi
Trombotik mikroanjiyopati
• Trombotik trombositopenik purpura (TTP)
- Kazanılmış
- Doğumsal (Upshaw-Schulman Sendromu=USS)
• Hemolitik üremik sendrom
- Tipik
- Atipik
- Ailevi
- Sporadik
• Yaygın damar içi pıhtılaşması
• Vaskülit (SLE, sklerodermanın renal tutulumu)
• İlaçlar (Siklosporin, takrolimus)
• Disfonksiyonel prostetik kapak
• Endokardit
• KİT ilişkili mikroanjiyopati
Wilson DB. Acquired platelet defects. Nathan and Oski’s 2015;p: 1076-1102
Guidelines on the diagnosis and management of TTP and other microangiopathic disorders. BJH 2012
Trombotik trombositopenik Purpura
•
İlk kez 1924 yılında Moschowitz
•
16 yaşında kız hasta, ateş, hemolitik anemi, trombositopeni, birkaç hafta içinde multiorgan
yetmezliğinden exitus
•
•
Otopside terminal arteryol ve kapillerlerde trombositten zengin hyalin trombüs
1960/1978 yılında Upshaw ve Schulman TDP ile semptomların
düzelmesi
•
1982, Moake Aşırı miktarda vWF multimer, vWF üretim defekti
•
1996, Furlan ve TsaiVWF spesifik metalloproteaz eksikliği
•
2001, Levy VWF cleaving protease=ADAMTS-13 keşfi
Moschcowitz E. Proc N Y Pathol Soc 1924;24:21–4
Moake JL, Rudy CK, Troll JH, Weinstein MJ, Colannino NM, Azocar J, et al. N Engl J Med 1982;307:1432–5
Tsai HM, Nagel RL, Hatcher VB, Sussman II. Blood 1989;73:2074–6
Furlan M, Robles R, Affolter D,Meyer D, Baillod P, Lämmle B. Proc Natl Acad Sci U S A 1993;90:7503–7
Levy GG, NicholsWC, Lian EC, Foroud T, McClintick JN,McGee BM, et al. Nature 2001;413:488–94.
A2 domain
Thr1605Met1606
Moake JL. N Engl J Med 2002;347:589-600.
TTP’de mevcut semptom ve bulgular
Trombositopeni
Epistaksis, morarma, peteşi, diş eti kanaması, hematür,, menoraji, GIS kanaması,
Retinal hemoraji, Hemoptizi
Santral sinir sistemi bulgusu (%0 ile %80)
Konfüzyon, baş ağrısı, parezi, afazi, disartri, görme problemleri, ensefalopati, koma
Ateş (>37·5 C )
Mikroanjiyopatik hemolitik anemi ile birlikte sarılık
Böbrek yetmezliği, proteinüri, mikrohematüri
Kardiyak
Göğüs ağrısı, Kalp yetersizliği, hipotansiyon
Gastrointestinal sistem
Karın ağrısı
Nonspesifik semptomlar
Solukluk, sarılık, halsizlik, artralji, myalji
Wilson DB. Acquired platelet defects. Nathan and Oski’s 2015;p: 1076-1102
Guidelines on the diagnosis and management of TTP and other microangiopathic disorders. BJH 2012
TTP’de klinik bulgular
Vakalar
Yüzde
Trombositopeni
28/30
93
96
Hemolitik anemi
22/30
73
241/251
96
Ateş
16/30
53
Nörolojik anormallik
250/271
92
Böbrek tutulumu
7/30
23
Renal anormallik
191/217
88
SSS tutulumu
7/30
23
Sarılık
113/271
42
Tromboz
4/30
13
Halsizlik, yorgunluk
92/271
34
Bulantı-Kusma
69/271
25
Karın ağrısı
36/271
13
Semptom
Vakalar
%
Ateş
237/243
98
Solukluk-Anemi
246/256
Hemoraji
Göğüs ağrısı-aritmi
21/271
8
Eklem ağrısı-kas ağrısı
18/271
7
Wilson DB.Acquired platelet defects. Nathan and Oski’s 2015;p:1076-1102
Semptom
Konjenital TTP’li hastalar,
20 Alman (4’ü Türk), 1 Hırvat, 1 Danimarkalı,
4 Polonyalı, 2 İspanyol, 1İsveç, 1 Avustralya
%32
%41
%16
%16
trombositopeni+HA
Trombositopeni+HA+ Ateş
Pentad
Diğer bulgular
Hassenfplug WA, Budde U, Schneppenheim S, Inherited TTP in Children
Semin Thromb Hemost 2014:40:487-492
Hassenfplug WA, Budde U, Schneppenheim S, Inherited TTP in Children Semin Thromb Hemost 2014:40:487-492
LABORATUVAR
• Anemi,
• Anemi normokrom normositer, atak sırasında makrositer
• Retikülositoz
• Periferik yaymada
• Kırık eritrosit, çekirdekli eritrosit, mikrosiferosit ve polikromazi
• Lökositoz, akut faz yanıtı
• Trombositopeni
• LDH ve serum indirekt bilirubin artmış
• Haptoglobin azalmış
• SSS tutulumunda görüntüleme
• Böbrek fonksiyon bozukluğu
• İdrarda
• protenüri, hematüri ve çeşitli silendirler görülebilir.
TANI
Trombositopeni, Coombs negatif HA, Böbrek yetmezliği, Ateş
SSS tutulumu-Tromboz
ADAMTS-13 aktivitesi düşük (%< 5)
ADAMTS-13 otoantikoru negatif
Konjenital TTP
Upshaw-Schulman sendromu
(%5)
Genetik analiz
ADAMTS-13 aktivitesi düşük (%< 5)
ADAMTS-13 otoantikoru pozitif
Akkiz TTP
(%95)
Bloombery P, Scully M. Management of TTP:Curent Perspectives. Journal of Blood medicine 2014;5:15-23
Wilson DB. Acquired platelet defects. Nathan and Oski’s 2015;p: 1076-1102B
ADAMTS-13 geninde mutasyon, ADAMTS-13 Ag<%5, Antikor negatif
ADAMTS-13’e karşı otoantikor, ADAMTS-13 Ag<%5, Antikor pozitif
160 mutasyon tanımlı
Genotip-Fenotip İlişkisi-Almanya
4 Türk hastanın da olduğu 30 USS
29/30 hastada ADAMTS-13
N terminal Domain mutasyonu
Bu mutasyonlar
-
Daha erken hastalık başlangıcı
-
Daha ağır klinik
-
Daha düşük ADAMTS-13 aktivitesi
Hassenfplug WA, Budde U, Schneppenheim S, Inherited TTP in Children. Semin Thromb Hemost 2014:40:487-492
Gebelik
ilişkili TTP
Gebelik ileri yaş başlangıçlı TTP’de Ag seviyesi neonatal ve çocukluk çağ TTP’ye göre yüksek
Br J Haematol. 2012 Aug;158(3):323-35.
Tedavi
TTP
ADAMTS-13 aktivitesi düşük (%< 5)
ADAMTS-13 otoantikoru negatif
ADAMTS-13 aktivitesi düşük (%< 5)
ADAMTS-13 otoantikoru pozitif
Konjenital
Akkiz
TDP
Plazmaferez
15.06.2015
Steroid
Ritüksimab
Splenektomi
Diğer
25
Taze Donmuş Plazma
Konjenital TTP
Atak sırasında
• Atak anında 10-20 ml/kg dozunda 1-3 gün
• TDP sonrası
- 24 saat içinde trombositopeni
- 1-3 günde hemolitik anemi kontrol altına alınır
Proflaktik olarak
• ADAMTS-13 yarı ömrü 2-3 gün
• 2-3 hafta ara ile 10-20 ml/kg
• Merkezler arasında farklı yaklaşım (Genotip-Fenotip)
Akkiz TTP
• Plazmaferez, plazma infüzyonuna göre daha başarılı
(6. ayda remisyon oranı %78’e %31)
• Plazmaferez ile mortalite %90’dan %10-20’ye gerilemiştir.
McCrae KR, Sadler Je, Cines DB. Thrombotic thrombocytopenic purpura and the hemolytic uremic syndrome.
Ferri’s Textbook of Hematology. P: 1925-1939
Crawley JTB, Scully MA. TTP: Basic pathophysiology and therapeutic strategies. ASH Education Books 2013.
Faktör VIII kullanımı
• Volüm yüklenmesi
• Viral bulaş riski
• Alloimmünizasyon ve allerjik reaksiyon gelişme riski
Faktör VIII kullanımı
• Volüm yüklenmesi
• Viral bulaş riski
• Alloimmünizasyon ve allerjik reaksiyon gelişme riski
Faktör VIII kullanımı
• Volüm yüklenmesi
• Viral bulaş riski
• Alloimmünizasyon ve allerjik reaksiyon gelişme riski
BPL 8 Y ile
- Hızlı platelet artışı
- Hastanede kalış süresinde azalma
- Küçük hacimde ve kolay uygulanabilir olması nedeni ile ev tedavisi şansı
- Koruyucu olarak 2 haftada bir uygulama
- Spesifik doz net değil…
Faktör VIII kullanımı
Faktör VIII kullanımı
• Volüm yüklenmesi
• Viral bulaş riski
• Alloimmünizasyon ve allerjik reaksiyon gelişme riski
•
•
•
•
•
•
•
19 yaşında erkek hasta
7 aydan sonra TTP nedeni ile 3-4 haftada bir TDP
Tedavinin 15. yılında ağır hipersensitivite reaksiyonu
Yoğun immünsüpresif tedaviye rağmen reaksiyon
Koate ile (30 IU/kg) tedaviyi iyi tolere etmiş ve iyi yanıt vermiş (plt yanıtı 24 saatte 55.00095.000)
(ADAMTS-13 aktivite %2%8)
Her 3-4 haftada bir 30-35 IU/kg Koate ve enfeksiyon, trombositopeni durumunda 2 gün ilave doz
36 aydır herhangi bir TTP atağı olmadan izlenmekte
İmmün Sistemi Baskılayıcı Tedavi
Steroidler
• Kazanılmış TTP’de kullanılmaktadır.
• İlk basamak tedavide plazma değişimi ile kombine kullanılmakta
McCrae KR, Sadler Je, Cines DB. Thrombotic thrombocytopenic purpura and the hemolytic uremic syndrome.
Ferri’s Textbook of Hematology. P: 1925-1939
Crawley JTB, Scully MA. TTP: Basic pathophysiology and therapeutic strategies. ASH Education Books 2013.
Ritüksimab(antiCD20 monoklonal antikor)
• Pazma değişimine dirençli vakalarda primer kurtarma tedavisinde
önerilmektedir.
Scully M, Mcdonald V. Blood, 2011;18:1746-1753
Br J Haematol. 2012 Aug;158(3):323-35.
•
Destek tedavi (eritrosit desteği-1A, plt kontrendike)
•
Folat desteği (Akut hemolizde, 1A)
•
Siklosporin (1C)
•
Folat (1A)
•
Antiplatelet ajanlar (1B)
•
Tromboz proflaksisi: Plt>50.000 ise, 1B
•
Splenektomi (2C)
Br J Haematol. 2012 Aug;158(3):323-35.
Yeni Tedavi Yaklaşımları
TÜRKİYE VERİLERİ
Abant İzzet Baysal Üniversitesi
2 vaka
Ankara Abdurrahman Yurtaslan Onkoloji EAH
1 vaka
Dokuz Eylül Üniversitesi
1 vaka
Hacettepe Üniversitesi
1 vaka
İstanbul Üniversitesi, Çapa Tıp Fak.
1 vaka
AİBÜ-2
• FA, 7 yaşında E hasta,
• İlk kez 9 aylıkken ITP tanısı, İVİG ile tedavi
• 5.5 yaşında ılımlı anemi+trombositopeni, İTP? düşünülerek sevk
• FM: Solukluk, sarılık, peteşiyal lezyonlar.
• Lab: Hb:9 g/dL, Plt: 22.000/mm3, Tbil: 2,3 mg/dL, LDH: yüksek,
retikülosit: %2,8, Hemoglobinüri (+), diğer lab normal
• ADAMT-13 Ag:0.02 mcg/mL
ADAMTS-13 Akt:<%5
ADAMTS-13 Ab: negatif
• Genetik analiz:
• Tedavi: Proflaktik TDP (3 hafta ara ile 15 ml/kg)
Ankara Abdurrahman Yurtaslan,
Dr. Tekin Aksu
• BK, 7 yaşında E hasta,
• İlk kez 6 aylıkken sarılık, solukluk ve pateşi-purpura
• İzlemde enfeksiyon, cerrahi ile aktive olan 2 kez MAHA ve >20
trombositpeni atağı
• Tanı yaşı:??
• FM: Solukluk, sarılık, peteşiyal lezyonlar
• Lab: Hb:6,3 g/dL, Plt: 26.000/mm3, Tbil: 2,6 mg/dL, LDH: yüksek,
retikülosit: %1,8, Hipokomplementemi (+), diğer lab normal
• ADAMT-13 Ag:0,06 mcg/mL
ADAMTS-13 Akt:%8,7
ADAMTS-13 Ab: negatif
• Genetik analiz: - c.496G>A p.Asp166Asn homozigot
- c.1778C>T p.Thr593 Ile homozigot
• Tedavi: Proflaktik TDP (?)
Hacettepe Tıp akültesi, Dr. Şule Ünal
• ZA, 22 yaşında K hasta, HATAY
• Daha önce İTP tanısı almışken 13 yaşında halsizlik, ciltte kanama ve
sarılık yakınması
• İzlemde baş ağrısı, nöbet geçirme, motor güçsüzlük ve beyin apsesi
• 3 kez MAHA ve trombositopeni atağı
• Ailede kuzeninde İTP tanısı ve 2 kardeşi intrauterin exitus
• Tanı yaşı:13, anne-baba akraba akraba
• FM: Solukluk, sarılık, peteşi-ekimoz ve nörolojik tutulum
• Lab: Hb:7,4g/dL, Plt: 5.000/mm3, Tbil: 2,9 mg/dL, LDH: yüksek,
retikülosit: %24, BFT: N, diğer lab normal
• ADAMT-13 Ag: 0 mcg/mL
ADAMTS-13 Akt:<%6
ADAMTS-13 Ab: negatif
• Genetik analiz: - c.1709A>G p.Tyr570Cys homozigot
• Tedavi: Proflaktik TDP (Haftada bir kez ?)
İstanbul Üniversitesi Çapa Tıp FAk
Dr. Serap KARAMAN
• AK, 9 yaşında E hasta,
• Tanı yaşı:??
• Halsizlik, ateş, idrar miktarında azalma ve nöbet geçirme öyküsü
• İzlemde 5-6 kez MAHA ve trombositpeni atağı
• FM: Solukluk, peteşiyal lezyon ve nörolojik tutulum
• Lab: Hb:9,6 g/dL, Plt: 21.000/mm3, Tbil:0,47mg/dL, LDH: yüksek,
retikülosit: %2, BFT bozuk, diğer lab normal
• Beyin MRI: Kernikterus sekeli (YD dönemi anamnezi yok)
• ADAMT-13 Ag: Bilinmiyor
• ADAMTS-13 Akt:Bilinmiyor
ADAMTS-13 Ab: Bilinmiyor
• Genetik analiz: Mutasyon pozitif
• Tedavi: Proflaktik TDP (?)
SABRINIZ İÇİN
TEŞEKKÜR EDERİM
Download