Dış dengede dikkat çekmeye devam eden iyileşme

30.10.2015
EKONOMİK DEĞERLENDİRME - DIŞ TİCARET
Dış dengede dikkat çekmeye devam eden iyileşme
90
80
70
Dış Ticaret Açığı (Milyar $, 12 aylık)
60
Altın Hariç
Altın ve Enerji Hariç
50
40
30
20
09.15
03.15
09.14
03.14
09.13
03.13
09.12
03.12
09.11
03.11
Kaynak: TÜİK, HLY Yatırım Danışmanlığı ve Araştırma
60,0
*9 aylık dönem
50,0
3,4%
AB-27 İhracat (Milyar euro)
AB İthalatında Türkiye'nin Payı (Sağ eks.)
3,3%
%9,9
41,8
3,2%
38,0
40,0
3,1%
30,0
3,0%
2,9%
20,0
2,8%
10,0
2,7%
2015*
2014*
2014
2013
2012
2011
2010
2009
2008
2,6%
2007
0,0
Kaynak: TÜİK, HLY Yatırım Danışmanlığı ve Araştırma
Grafik 3: İhracatın İthalatı Karşılama Oranı
İhracatın İthalatı Karşılama Oranı
İhracatın İthalatı Karşılama Oranı (12 aylık)
75%
70%
65%
60%
55%
Kaynak: TÜİK, HLY Yatırım Danışmanlığı ve Araştırma
09.15
05.15
01.15
09.14
05.14
01.14
09.13
05.13
01.13
09.12
05.12
01.12
09.11
01.11
09.10
50%
Hundreds
Grafik 2: AB-27 Ülkelerine Yapılan İhracat
80%
Altın ithalatı yavaşlamış; enerji faturasında dengelenme:
Temmuz ve Ağustos aylarında sırasıyla 676 ve 539 milyon
dolara çıkan altın ithalatının Eylül ayında 182 milyon dolara
hızlı bir gerileme gösterdiğini izliyoruz. Ayrıca, geçen yıl aylık
bazda 4,3-4,9 milyar dolar bandında seyreden ancak bu yıl 3
milyar dolar seviyesine hızlı bir düşüş gösteren aylık enerji
maliyetinin de 3 milyar doların altında stabilize olma eğilimi
gösterdiğini görüyoruz.
09.10
09.09
03.10
10
2006
Euro bazlı ihracatta daha olumlu görünüm; ancak ivme
kaybı var: AB ile olan ihracatta, zayıflıklara karşın, geçen yıla
göre iyileşme eğilimi korunuyor. 9 aylık dönemde, AB-27
ülkelerine yapılan dolar bazında ihracat %9,6’lık küçülmeye
işaret ederken, euro bazında %9,9’luk artış gösteriyor. Ancak,
8 aylık dönemde yıllık artış oranının %10,4 seviyesinde olması
ılımlı bir ivme kaybına işaret ederken; bayram etkisinin
ortadan kalması durumunda izleyeceği seyir bu eğilimin ne
kadar kalıcı olduğunu gösterecek.
100
05.11
Altın ihracatının katkısını göz ardı etmemek lazım: Yılın ilk
dört ayında toplam 5,4 milyar dolarlık katkı sağlayan ancak
Mayıs-Temmuz dönemindeki katkısı 161 milyon dolar ile sınırlı
kalan altın ihracatının, Ağustos ayında 279 milyon dolar ve
Eylül ayında da 702 milyon dolarlık katkılarıyla ihracata desteği
dikkat çekiyor.
Grafik 1: Altın ve Enerji Hariç Cari Denge
110
2005
TÜİK ve Ticaret Bakanlığı işbirliğiyle oluşturulan dış ticaret
verilerine göre, aylık dış ticaret açığı Ağustos’ta, 3,75 milyar
dolarlık beklentimize çok yakın olarak, 3,74 milyar dolara
gerilemesini sürdürdü (ortalama piyasa beklentisi: 4 milyar
dolar idi). Aylık açık, Temmuz ayında çıktığı 7,1 milyar dolar
düzeyinden Ağustos’ta 4,9 milyar dolara çarpıcı bir şekilde
gerilemişti. Geçen yılın Eylül ayında kaydedilen 7 milyar
dolarlık açık dikkate alındığında, 12 aylık dış ticaret açığı 72,15
milyar dolara hızlı gerilemesini sürdürüyor (Ağustos sonunda
75,4 milyar dolar; Eylül 2014 sonunda ise 86 milyar dolar idi).
Ancak, bayram etkisini de unutmamak gerekiyor. Yıl sonuna
ait tahminimiz 67,5 milyar dolar.
Sonuç olarak, Eylül ayında ihracat / ithalat oranı %75,7’ye
yükselişini sürdürüyor (Ağustos’ta %69,2; Eylül 2014’te %66
idi). Ancak, son aylardaki hızlı çıkışa karşın, sözkonusu oranın
%65-70 bandında dengelenmesi daha muhtemel. 9 aylık
döneme bakıldığında da, geçen yıla ait %65,8’ten bu yıl
%68,6’ya yükseldiğini izliyoruz.
Eylül ayına ait dış ticaret açığında gözlenen belirgin yavaşlama,
cari denge rakamlarına da olumlu yansıyacak. Aylık bazda cari
fazla görebiliriz. Böylece, Ağustos sonunda 43 milyar dolar
düzeyinde olan 12 aylık cari açığın Eylül sonunda 40,5 milyar
dolara, yıl sonunda da 38 milyar dolara gerileyeceğini tahmin
ediyoruz.
KÜNYE
Banu KIVCI TOKALI
Yatırım Danışmanlığı ve Araştırma Direktörü
BTokali@halkyatirim.com.tr
+90 212 314 81 88
Araştırma
İlknur HAYIR TURHAN
Yönetmen
ITurhan@halkyatirim.com.tr
+90 212 314 81 85
Mehtap İLBİ
Uzman
MIlbi@halkyatirim.com.tr
+90 212 314 87 30
Furkan OKUMUŞ
Uzman
FOkumus@halkyatirim.com.tr
+90 212 314 81 86
Cüneyt MEHMETOĞLU
Uzman
CMehmetoglu@halkyatirim.com.tr
+90 212 314 87 31
Mert OSKAN
Uzman Yardımcısı
MOskan@halkyatirim.com.tr
+90 212 314 87 32
Kadirhan ÖZTÜRK
Uzman Yardımcısı
KOzturk@halkyatirim.com.tr
+90 212 314 87 29
Onur Kamil ALKAN
Uzman Yardımcısı
Onur.alkan@halkyatirim.com.tr
+90 212 314 87 01
Yatırım Danışmanlığı
Evren ÖZTÜRK
Yönetmen
EOzturk@halkyatirim.com.tr
+90 212 314 81 83
ÇEKİNCE
Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, yetkili
kuruluşlar tarafından kişilerin risk ve getiri tercihleri dikkate alınarak kişiye özel sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler
ise genel niteliktedir. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer
alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.
Bu ileti 05 Kasım 2014 tarih ve 29166 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan ve 01 Mayıs 2015 tarihinde yürürlüğü giren “Elektronik
Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında” çıkan kanunun 2.Maddesi c bendinde belirtilen Ticari Elektronik ileti kapsamında değildir.