Ekonomik Göstergeler Neyi Gösteriyor? 2013`e Bakış ve 2014
advertisement
www.pwc.com.tr Ekonomik Göstergeler Neyi Gösteriyor? 2013’e Bakış ve 2014 Beklentileri … ………………………….… 12. Çözüm Ortaklığı Platformu 9 Aralık 2013 İçerik 1. 2013 Nasıl Geçti? 2. 2014’e İlişkin Beklentiler 3. Makroekonomiyle Vergi Öngörüleri 12. Çözüm Ortaklığı Platformu PwC 9 Aralık 2013 2 2013 Nasıl Geçti? 12. Çözüm Ortaklığı Platformu PwC 9 Aralık 2013 3 2013 Makro Özet (1/2) Ekonomik Aktivitede Göreli İyileşme • Özel tüketimde göreli artış (net ithalatçı konumuna dönüş) • Kamu sektörünün önderliği • Sanayi üretiminde dalgalı seyir Yılın En Önemli Göstergesi: Enflasyon • TL’deki değer kaybı • İşlenmemiş gıda fiyatlarındaki artış • Talep artışı Cari Açıkta Farklı Bakışlar Farklı Sonuçlar 12. Çözüm Ortaklığı Platformu PwC • Altın ve enerji ithalatı hariç iyileşme • İthal mal talebindeki artış • Fed’in tahvil alımını azaltma olasılığı 9 Aralık 2013 4 2013 Makro Özet (2/2) Bütçede İşler Yolunda İşgücü Piyasası Olumlu Bir Çerçeve Çizmedi Borçluluk: Dış Kırılganlıkta Önemli Kriter 12. Çözüm Ortaklığı Platformu PwC • Gelir Gider dengesi hedeflerle uyumlu • Üretimdeki dalgalanmaya paralel • Kamu ve özel sektör dış borcu artmaya devam ediyor 9 Aralık 2013 5 2014’e İlişkin Beklentiler 12. Çözüm Ortaklığı Platformu PwC 9 Aralık 2013 6 Ekonomi Dinamiklerini Şekillendirecek Konular • Sıkı Para Politikası • Faiz Artışı ? • Kredi kartları ve kredilere ilişkin değişiklikler • Banka dışı finansal kurumlara getirilmesi muhtemel yükümlülükler • Tahvil alım programının azaltılması • Yerel seçimlere bağlı harcamaların artırılması 12. Çözüm Ortaklığı Platformu PwC Enflasyon Ekonomik Büyüme Cari Açık Özel Tüketim (Büyüme) Cari Açık Tasarruf Özel Sektörde Yeni Yapılanma İhtiyacı Kur, Faiz, Enflasyon Cari Açık Dış Borç Bütçe Ekonomik Büyüme 9 Aralık 2013 7 Bu politikalara neden ihtiyaç duyuluyor? (1/2) Krediler ve Cari Açık İlişkisi 40.00 0.45 0.4 30.00 0.35 20.00 0.3 0.25 10.00 0.2 Jul/13 Apr/13 Jan/13 Oct/12 Jul/12 Apr/12 Jan/12 Oct/11 Jul/11 Apr/11 Jan/11 Oct/10 Jul/10 Apr/10 Jan/10 Oct/09 Jul/09 Apr/09 Jan/09 Oct/08 Jul/08 Apr/08 0.15 Jan/08 - 0.1 -10.00 -20.00 Kaynak: TCMB, BDDK, PwC Türkiye Enerji Dışı Cari Açık (Yıllıklandırılmış, milyar $) 0.05 Enerji ve Altın Dışı Cari Açık (Yıllıklandırılmış, milyar $) 0 Krediler (Yıllık % Değişim) 12. Çözüm Ortaklığı Platformu PwC 9 Aralık 2013 8 Bu politikalara neden ihtiyaç duyuluyor? (2/2) Küresel Merkez Bankası Politikaları Enflasyonda son dönem gözlenen yükseliş TÜFE (Yıllık % Değişim) 13.00% Çekirdek Enflasyon (I Endeksi) 11.00% 9.00% 7.00% 5.00% 3.00% 12. Çözüm Ortaklığı Platformu PwC Ekim 13 Temmuz 13 Nisan 13 Ocak 13 Ekim 12 Temmuz 12 Nisan 12 Ocak 12 Ekim 11 Temmuz 11 Kaynak: TUİK, PwC Türkiye Nisan 11 Ocak 11 Ekim 10 Temmuz 10 Nisan 10 Ocak 10 1.00% 9 Aralık 2013 9 TCMB ve BDDK uygulamalarının makro etkileri Üretim Krediler Faiz Gelirleri Diğer faaliyet ücret ve komisyon Banka Karları 12. Çözüm Ortaklığı Platformu PwC Enflasyon Ekonomik Büyüme Özel Tüketim Tasarruf ? İthalat Cari Açık Vergi Gelirleri Bütçe Açığı Dış Ticaret Açığı Kredi Notu Yabancı Yatırım Ekonomik Büyüme 9 Aralık 2013 10 Kredi Kartları ve Kredi Vade Sınırlamalarının Olası Sektörel Etkileri ve Sonuçları • Kredi Artış Hızında Belirgin Yavaşlama • Vade düzenlemesinin etkisi düşük olacaktır • En çok etkilenmesi beklenen sektör • Kredi Kartı Komisyon Gelirlerinde Azalma • 50,000TL üzeri araç talebinde düşüş • Daha önce taksit sınırlaması yoktu • Finansman Şirketleri Önem Kazanır (BDDK bu noktaya da müdahale edebilir) • Büyük ölçüde kredi kartı ve taksitlendirme ile harcama yapılan sektörde tüketici talebinde düşüş görülebilir • Bireysel Bankacılık ve Kredi Kartı segmentlerinde yoğunlaşan bankalarda gelir düşüşü 12. Çözüm Ortaklığı Platformu PwC • Filo Kiralama Talebinde Artış Görülebilir • Senet ya da finansman imkanları ortaya9 Aralık çıkacaktır 2013 11 Kredi Kartları ve Kredi Vade Sınırlamalarının Olası Sektörel Etkileri ve Sonuçları • Benzin ve gıdada 2005’ten bu yana olan uygulama ile aynı olduğundan herhangi bir etki beklenmiyor • Beyaz eşya ve mobilyada hali hazırda olan taksit sayısı ile aynı olduğundan herhangi bir etki olmayacaktır. • Senet opsiyonu mevcut durumda da kullanıldığından, olası bir taksit sınırlandırması talepte bir sıkıntı yaratmayacaktır. 12. Çözüm Ortaklığı Platformu PwC 9 Aralık 2013 12 Şirketler Özelinde Görülmesi Muhtemel Uygulamalar Kredi kartı limitleri sonrası tüketici finansmanı işine giren şirketlere yönelik uygulamalar artabilir (Finansman şirketlerine 6.12.2013 tarihli yükümlülük cetvelinden itibaren geçerli olacak şekilde TCMB nezdinde zorunlu karşılık bulundurma zorunluluğu getirilmiştir) BDDK’ya tabi şirketlerde yasa kapsamında da belirtildiği üzere, bankacılık sektöründe olduğu gibi standart oranlar belirlenmeye başlanabilir 12. Çözüm Ortaklığı Platformu PwC 9 Aralık 2013 13 Fed Kararı: Parasal Genişlemede Sona Doğru… Tahvil Alımının Azaltılması & ABD Faizlerinde Yükseliş Gelişmekte Olan Ülkelerde Sermaye Çıkışı Kur Enflasyon Dış Ticaret Açığı Dış Borç 12. Çözüm Ortaklığı Platformu PwC Cari Açık Finansman Riski Faiz 2014’te dış borcu bulunan şirketler kur ve faiz riskini yönetmek üzere türev araçlara daha fazla talep göstermelidir 9 Aralık 2013 14 Yerel Seçimler Aralık 2013-Mart 2014: Harcamalarda artış Yılın ikinci çeyreğinde: Elektrik ve Doğalgaz Fiyat Artışları Vergi Artışları Politika Faiz Artışı Bütçe Açığı/Milli Gelir Genel Mahalli İdareler Seçimleri: 2004 2009 2014 14% Hedef Gerçekleşme 12% 10% 8% 6% 4% 2% 0% 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Kaynak: Maliye Bakanlığı, TUİK 12. Çözüm Ortaklığı Platformu PwC 9 Aralık 2013 15 Yani 2014’te… Ekonomik Büyüme 2013’e paralel (baz senaryo) Değişen kompozisyon Enflasyon TL’de beklenen değer kaybı Gıda fiyatları artışı Olası fiyat ayarlamaları ve vergi artışları Özel tüketimde azalma Cari Açık Kredi artış hızında azalma Özel tüketimde düşüş Kura bağlı dış ticarette yeniden dengelenme Tasarruf artışı Bütçe Seçim baskısı Tüketim düşüşüyle vergi gelirlerinde azalma Kur ve Faiz 12. Çözüm Ortaklığı Platformu PwC Küresel Merkez Bankası Politikaları Enflasyon ve TCMB uygulamaları 9 Aralık 2013 16 Makroekonomiyle Vergi Öngörüleri 12. Çözüm Ortaklığı Platformu PwC 9 Aralık 2013 17 2012 ve 2013 Vergi Gelirleri… 2012 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Tahmin Gerçekleşme • 2012’de genel itibarıyla vergi geliri gerçekleşmeleri ile tahminler arasında paralellik gözlenmişti. • Ancak özel tüketimin beklentilerin altında kalması sebebiyle KDV gelir gerçekleşmelerinin tahminlerin altında kalmıştı. 2013 • 2013’de de yine tahminlerle uyumlu gerçekleşmeler gözlenirken ÖTV ve harç gelirleri beklentilerin üzerinde gerçekleşecek gibi duruyor. 12. Çözüm Ortaklığı Platformu PwC 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Tahmin Kaynak: Maliye Bakanlığı Gerçekleşme 9 Aralık 2013 18 2014 Tasarısı… 3% 100 2013 90 80 12% 2014 Bütçe Tasarısı 6% 70 60 4% 50 7% 40 30 20 13% 17% 11% Motorlu Taşıtlar Vergisi BSMV Damga Vergisi 15% 9% Harçlar Diğer Vergiler 10 0 Gelir Vergisi Kurumlar Vergisi ÖTV Dahilde Alınan KDV İthalatta Alınan KDV Kaynak: Maliye Bakanlığı 12. Çözüm Ortaklığı Platformu PwC 9 Aralık 2013 19 2014’te KDV artışı olmayacak gibi duruyor ama… “Önümüzdeki yıl bütçede öngörülenin üzerinde öğretmen alınması halinde bu ancak vergi ya da borçlanmayla karşılanabilir” Yıllık Değişim (%) 50% İthalat İthalattan Alınan KDV 40% 30% 22% 20% 10% 39% 32% 34% 30% 22% 19% 13% 4% 3% 6% 4%6% Mehmet Şimşek, 27 Kasım 2013 0% 2007 2008 2009 -10% -20% 2010 2011 2012 -2% 2013 Tahmini 2014 Bütçe -13% Yıllık Değişim (%) -30% -30% -40% Kaynak: TUİK, Maliye Bakanlığı, Orta Vadeli Program, PwC Türkiye Özel Tüketim Büyüme (Sol Eksen) Dahilde Alınan KDV 10.00% 30% 8.00% 25% 6.00% 20% 4.00% 15% 2.00% 10% 0.00% 2007 -2.00% -4.00% 12. Çözüm Ortaklığı Platformu PwC 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Bütçe 5% 0% 9 Aralık 2013 Kaynak: TUİK, Maliye Bakanlığı, Orta Vadeli Program, PwC Türkiye 20 Sorularınız? İletişim bilgilerimiz: Başar Yıldırım Finansal Sektör Araştırma ve Analiz Müdürü Tel: +90 212 326 6716 e-posta: basar.yildirim@tr.pwc.com © [2013] PwC Türkiye. Tüm hakları saklıdır. Bu belgede “PwC” ibaresi, her bir üye şirketinin ayrı birer tüzel kişilik olduğu PricewaterhouseCoopers International Limited’in bir üye şirketi olan PwC Türkiye’yi ifade etmektedir. “PwC Türkiye”, Başaran Nas Bağımsız Denetim ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik A.Ş., Başaran Nas Yeminli Mali Müşavirlik A.Ş. ve PricewaterhouseCoopers Danışmanlık Hizmetleri Ltd. Şti. ticari unvanları ile Türkiye'de kurulmuş tüzel kişiliklerden oluşan PwC Türkiye organizasyonunu ifade ve temsil etmektedir.
