(Tablo : 21) Alman bordrolara göre iş günü sayıları 110 124
advertisement
— 420 (Tablo : 21) Alman bordrolara göre iş günü sayıları ve ücretler Yıllar 1951 1952 1953 1954 1955 1956 1957 1958 1959 (*) İşçi sayısı Ortalama Endeks Eylül 382 024 447 953 494 024 510 344 533 216 543 554 577 630 611 703 (*) 650 000 348 397 384 273 432 139 449 107 466 647 505 012 528 816 536 306 575 000 100 110 124 129 134 145 152 154 165 iş günü sayısı 92 101 120 126 139 150 163 169 172 028 887 524 607 928 177 556 238 224 618 753 298 129 474 087 024 311 000 Ücretler Ortalama güntoplamı günlük kazanç (000) T.L. T. L. Endeks 1 1 1 1 2 425 485 526 086 660 872 784- 200 009 620 240 129 505 027 878 164 153 000 4,62 5,16 5,48 6,19 7,22 8,26 9,20 10,86 12,50 100 112 119 134 156 179 199 235 271 Tahmin Kaynak : îşçi 8. Kurumu 1958 yıllığı Bu istatistik 3 işçiye kadar işçisi olan iş yerbriyle 4 - 9 işçi istihdam eden iş yerlerinin mühim bir kısmını ihtiva etmemekle beraber esas itibariyle işçi ve dolayısiyle iş hacminin terakkilerini gös­ terir durumdadır. 1951 - 1958 ysdi sendik devresinde, tşçi Sigortalarına tevdi olunan bordrolarda kayıtlı işçi sayısı % 65 miktarında artmıştır. Daha doğru bir fikir verebilen iş günü sayısındaki artış ise % 84 tür. Bu nispet endüstrideki istihsal artışına muvazidir. 1959 tahminlerini gösteren muvakkat rakamlar ise 1951 yılma nazaran iş günü olarak % 87 bir ilerleme gösteriyor. Ortalama gündelik kazanç rakamları, sosyal yardım şeklinde işçilerimize temin edilen munzam nakdî ve ayni ödemeleri ihtiva etmediği cibstle işçilik gelirleri yukarda gösterilen miktarların ol­ dukça üstündedir. Burada ehemmiyetle dikkate alınması gerekon bir husus şudur : îş günü sayısı işçi sayısına bölündüğü takdirde hemen görülür ki 1951 yılında bir işçi vasati olarak senede 240 gün yev­ miye almakta iken 1958 yılında bir senede aldığı yevmiye miktarı 316 ya yükselmiştir. Aradaki fark işçi başına senede 76 yevmiyedir. 1951 yılının 240 yevmiyesine nispetle 1958 yılının 76 yevmiye fazlası senede % 31,7 nispetinde bir gelir fazlasına tekabül etmektedir. Aynı şekilde, 1957 yılında bir işçiye ödenen senelik istihkak ortalama 309 gün, 1956 da 297 gün, 1955 te 300 gün, 1954 te 282 gün, 1953 to 244 gün ve 1952 de 228 gündü. Görülüyor ki İşçilerimizin senede aldıkları yevmiye miktan her yıl yevmiyeye istihkak kesbettikleri günlerle mütenasiben tedricen artarak tam işlerlik (Pleih emploi) durumuna yaklaşmıştır. Bu, bir taraftan işçi gelirini (1951 yılına nispetle) senede % 32 miktannda tezyidettiği gibi, diğer ta­ raftan sanayiin istihsal randımanını da aynı nispette yükseltmiştir. Diğer bir nokta üzerinde duralım : 1958 cari fiyatlariyle sanayi sektörünün geliri 7,247 milyar olarak hesabedilmiştir. Bu miktardan, yalnız îşçî Sigortalan mevzuatına tâbi iş yerlerindeki 536 bin işçiye bir senede temin olunan gelir (Sosyal yardımlar hariç) 1958 de 1,838 milyar lira olmuş tur. işçi Sigortalan mevzuatının henüz dışında kalan küçük sanayi imalâthanelerindeki tediyelerle sosyal yardım nakdî ve ayni tediyeleri de nazara alınırsa, sanayiimizin mecmu gelirinden işçilerimi-
