ORTADOĞU BÜLTENİ 9 Mart 2009 Haber Özetleri Irak • ABD Başkanı Barack Obama’nın, Irak’taki tüm muharip birliklerin 2010 Ağustos’una kadar ülkeden çekilmesi planı çerçevesinde, 2009 Eylül ayının sonuna dek Irak’tan 12 bin asker çekileceği açıklandı. Askeri yetkililer 12 bin askerin çekilmesinin ardından Amerika’nın Irak’taki tugaylarının sayısının da 12’ye inmiş olacağını belirtti. (VOA TÜRKÇE) • Irak hükümet sözcüsü Ali El Debbağ düzenlediği haftalık bilgilendirme toplantısında Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ün Mart ayının ortasında gerçekleştirilmesi beklenen Irak temaslarının iki gün süreceğini açıkladı. Sözcü Debbağ, Cumhurbaşkanı Gül'ün ziyaretinde Irak'ın siyasi geleceği, iki ülke arasındaki ekonomik ilişkiler, sınır güvenlik konuları ve terörle mücadelede ortak inisiyatif geliştirilmesi konularının ele alınacağını belirtti. Debbağ, ziyaretin tarihine ve detaylarına ilişkin daha ayrıntılı bilgi vermedi. (VOA TÜRKÇE - www.aljazeera.com) • Bağdat'ta polis akademisi yakınında düzenlenen bombalı intihar saldırısında en az 28 kişi öldü, çok sayıda kişi de yaralandı. Güvenlik görevlileri intihar bombacısının bir bisiklet ya da motosikletle bölgeye geldiğini ve akademinin yan giriş kapısı önünde üzerindeki bombaları patlattığını bildiriyor. Irak İçişleri Bakanlığı sözcüsü General Abdül Kerim Halef saldırının hassas bir yerde düzenlendiğini, bu nedenle de ölü sayısının artabileceğini söyledi. Görgü tanıklarına göre, yaralanan ve ölenlerin çoğu polis memuru. (AA) • Irak Savunma Bakanlığı’nın ordunun güçlendirilmesi için Amerika’dan 140 Abrams tankı alacağı açıklandı. Konuyla ilgili bir açıklama yapan Amerikan ordusu, Irak ordusunun zırhlı birliklerini modernleştirme ve güçlendirme politikası çerçevesinde önemli bir adım attığını belirterek Amerika’dan 140 adet Abrams- M1A1SA tankı alacağını ifade etti. Söz konusu tankların 18 ay içerisinde 35’er adetlik partiler halinde Irak’a teslim edileceğini belirten Amerikan ordusu, Amerikalı subayların Irak ordusunun bu tankları kullanabilmesi için Iraklı subaylara 2010 yılından itibaren eğitim vereceğini açıkladı. Amerikan ordusundan yapılan açıklamada söz konusu tankların Irak ordusuna hibe mi edileceği yoksa Irak’ın bu tankları satın mı alacağına ilişkin ayrıntıya yer verilmedi. (YDH) • Irak Başbakanı Nuri El Maliki, devlette üst düzey yönetim makamlarının etnik ve dinsel temelde bölüşülmesi uygulamasına son verilmesini istedi. Nuri El Maliki, başkent Bağdat'ta, ''Hegemonya ve bölünmeye hayır, Irak ulusal kimliğine evet'' başlığıyla düzenlenen aşiretler konferansında aşiret liderlerine yaptığı konuşmada, 1 ''Ortaklık ilkesiyle devlet görevlerinin ayrımcılık temelinde dağıtılması birbirinden farklıdır'', dedi. Maliki ayrıca, 2005'de kabul edilen Irak Anayasası'nın, anayasanın 2005'e yetiştirilmesi için acele edilmesi nedeniyle yapılan hataların düzeltilmesi için gözden geçirilmesini de istedi. (AA) • Irak Başbakanı Nuri El-Maliki, Dışişleri Bakanı Hoşyar Zebari, Ticaret Bakanı Abdülfalah El-Sudani, Sanayi Bakanı Fevzi El-Hariri ve birçok üst düzey yetkilinin katılacağı temsilciler grubuyla Avustralya’ya gidecek. Temsilciler iki ülke arasındaki ekonomik ve politik ilişkileri geliştirmek amacıyla yarın öğleden sonra yola çıkacak. Avustralya geçen Haziran ayında Irak’ın kuzeyinden 550 askerini çelmişti, şu anda 145 asker hala Irak’ta görev yapıyor. (www.alarabonline.org - www.aswataliraq.info) • Uluslararası Kızıl Haç Komitesi’nin hazırladığı rapor, Irakta her üç milyon aileden bir milyonunda savaşta ve çatışmalarda eşini ya da babasını kaybetmiş olan kadınların çalıştığını gösteriyor. Irak’ta, ataerkil bir toplumda kadınların yaşamı daha da güçleşiyor ve aileden herhangi bir erkeğin desteği olmadan kadınlar sosyal ve ekonomik destekten yoksun kalıyorlar. Ayrıca rapora göre, kadınların geçimini sağladığı aileler ortalama 125 dolar ile son derece kötü ekonomik koşullar altında yaşıyorlar. Dün Dünya Kadınlar Günü olması sebebiyle gerçekleştirilen törende ise Irak Cumhurbaşkan Yardımcısı Tarık El-Haşimi Iraklıların, hükümetin, parlamentonun ve yerel organizasyonların toplum içinde kadıların yerinin önemini anlamaları gerektiğini söyledi. Iraklı kadınlar ise politika karar alma mekanizması içinde bulunma isteklerini ilettiler. (www.aswataliraq.info) • Katar Devlet Bakanı Muhammed bin Halid El Tani, Irak Cumhurbaşkanı Celal Talabani ile görüşmelerde bulunmak ve Talabani’yi Doha Arap Zirvesine davet etmek amacıyla Pazar günü Kürtlerin çoğunlukta olduğu Süleymaniye vilayetine gitti. Arap Zirvesi 29-30 Mart’ta Katarın başkentinde gerçekleşecek. Arap Zirvesi her yıl Mart ayında alfabetik sırayla bir Arap devletinin başkentinde gerçekleştiriliyor. (www.aswataliraq.info) • Irak’ın güneyindeki Babil’in batısındaki El Hamza köyünde bir hayvan çiftliği yakınlarında bomba yüklü arabanın patlaması sonucu tümü sivil olmak üzere 13 kişi hayatını kaybetti, 40 kişi ise yaralandı. (www.alsumaria.tv) • Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurul Başkanı Miguel d’Escoto, İnsan Hakları Konseyini Irak’ta “yüksek yoğunlukta yaşanan insan hakları ihlalleri” hakkında araştırma yapmaları konusunda uyardı. Cenevre’de gerçekleştirilen BM İnsan Hakları Konseyi özel oturumunda 2003 yılından itibaren ülkelerine yapılan yasa dışı saldırıdan sonra Irakta 1 milyon kişinin öldürüldüğü ifade edildi. BM İnsan Hakları gözlemcilerinin hazırladığı raporların ise bitmeyen savaş suçları ihlallerini, toplu cezalandırma ve tutuklulara yapılan muamele ve yasadışı tutuklamaları içerdiğini belirtti. (www.alsumaria.tv) • Irak’ın güneydoğusundaki koalisyon güçlerine komuta eden İngiliz Tümgeneral Andy Salmon, 179 İngiliz askerinin Irak’ta ölmesinin savaşa değdiğini, ayrıca İngiliz askerlerinin eve dönüş için hazır olduklarını belirtti. Basra’nın Irak’ın tek derin su yatağına sahip limanına yakın, Türkiye sınırlarına kadar uzanan tren yolu olduğunu ve doğru yatırımlarla Basra’nın uluslararası bir kent haline gelebileceğini dile getirdi. (www.aswataliraq.info) 2 İran • İran'ın İngilizce yayın yapan Press TV adlı kanalı, Pazar günü geçtiği alt yazıda, "İran'ın, yeni bir uzun menzilli füze denediğini" duyurdu. Daha sonra ise İran'ın yaptığı bu füze denemesinin başarılı olduğu, füzenin, 110 kilometre menzilli ve havadan karaya olduğu bildirildi. (AA) • ABD, İran'ın Kiş adasında 2 yıl evvel kaybolan eski FBİ ajanı Robert Levinson'un bulunması için Tahran'dan yardım istedi. Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Robert Wood, eski ajanın İran'da olduğunu düşündüklerini belirterek, İranlı yetkililerin Levinson'un ailesine kavuşmasını sağlamalarını talep etti. (AA) • Fas, İran'la diplomatik ilişkilerini kesti. Tahran yönetimi, kararı şaşırtıcı bulduklarını bildirdi. Fas hükümeti İran'ın Şii dini ideolojisini Sünni çoğunluklu ülkelerde yaymaya çalıştığını ve Fas'ın içişlerine karıştığını ileri sürdü. İran Dışişleri Bakanlığı Rabat hükümetinin bu iddialarını "yersiz" olarak niteledi ve bu kararın İslam dünyasının bütünlüğüne zarar vereceğini savundu. İran ve Fas arasındaki gerginlik geçen ay başlamıştı. İran eski Meclis Başkanı Ali Ekber Natek Nuri Bahreyn'in 1971 yılına kadar İran'ın bir vilayeti olduğunu söyleyerek Bahreyn'in egemenliğini sorgulamıştı. Fas o açıklamadan sonra Tahran Büyükelçisini bir hafta süreyle çekmişti. (VOA TÜRKÇE) • Amerika Dışişleri Bakanı Hillary Clinton Tahran hükümetinin hapis tuttuğu İran asıllı Amerikalı gazeteciyi serbest bırakmasını istedi. 31 yaşındaki Roxana Saberi’nin durumu konusunda endişelendiğini söyleyen Clinton, Amerika’nın İsviçreli yetkililerle ortak hareket ederek Saberi hakkında bilgi sağlamaya çalıştığını söyledi. Basın kartı iptal edilen Saberi izinsiz gazetecilik yaptığı iddiasıyla son bir aydır Tahran’daki Evin cezaevinde tutuluyor. (VOA TÜRKÇE) • Dışişleri Bakanı Ali Babacan Amerika ve İran arasında arabuluculuk yapabileceklerini açıkladı. Amerika Dışişleri Bakanı Hillary Clinton’la görüşmesinden bir gün sonra açıklama yapan Babacan, Türkiye’nin Amerika ve İran’dan gelecek somut talepleri değerlendirebileceğini söyledi. Nisan başında Türkiye’yi ziyaret edeceği açıklanan Başkan Barack Obama, İran’la görüşme fırsatı beklediğini, ancak bu ülkeden de olumlu işaretler gelmesi gerektiğini belirtmişti. Babacan, bu açıklamayı bugünkü Ekonomik İşbirliği Örgütü ECO’nun dışişleri bakanları toplantısına katılmak üzere Tahran’a giderken hava alanında yaptı. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül de Çarşamba günü örgütün zirve toplantısına katılacak. (VOA TÜRKÇE) İsrail-Filistin • Eski İsrail Devlet Başkanı Moşe Katsav'ın, bir dönem kendisi için çalışan bir kadına tecavüzle suçlanacağı bildirildi. İsrail Adalet Bakanlığı, Başsavcı Meni Mazuz'un, adını temize çıkarmak için yargılanmak istediğini söyleyen Katsav'ı tecavüzden suçlamaya karar verdiğini açıkladı. (NTV MSNBC - AA) • Filistin Yönetimi Başbakanı Selam Fayyad, Filistin Yönetimi Başkanı Mahmud Abbas'a istifasını sundu. Fayyad'ın istifası, Abbas'ın Gazze Şeridi'nin kontrolünü 3 elinde tutan Hamas'la iktidar paylaşımına yönelik görüşmelerinin öncesine rastlıyor. Hamas, Fayyad'ın istifasını istemekteydi. Bu yüzden istifası Hamas'la ilişkileri yumuşatma yönünde bir adım olarak görülüyor. Fayyad'ın istifası ile bir ulusal birlik hükümeti kurulmasının da önü açılmış oluyor, ancak bu hükümet oluşturulana dek Fayyad görevini sürdürecek. (BBC TÜRKÇE) • İşçi Partisi lideri ve Savunma Bakanı Ehud Barak, Likud lideri Benyamin Netanyahu'nun kuracağı hükümette yer almayı reddetti. Barak'ın makamından yapılan açıklamada, Netanyahu ile telefon görüşmesi yapan Barak'ın, aşırı sağcı İsrail Evimiz Partisi lideri Avigdor Lieberman'ın bulunacağı bir hükümette yer almayacağını ifade ettiği kaydedildi. (AA) • Gazze'ye tıbbi malzeme götüren İngiliz insani yardım konvoyu, Gazze Şeridi ile Mısır arasındaki sınır yakınlarında taşlandı. Konvoyda bulunan Yvonne Ridley, ''Bu kesinlikle ayıp. Elektrik kesildi. Konvoydakilere karanlıkta taşlarla saldırdılar. Hatta konvoydaki araçlara Hamas karşıtı sloganlar bile yazdılar'' dedi ve konvoydaki birçok kişinin yaralandığını kaydetti. Ridley, terörle mücadele biriminden yüzlerce polisin orada olmasına rağmen hiçbir şey yapmadıklarını da söyledi. (AA) • Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin (UCM) Arjantinli savcısı Luis Moreno Ocampo, İsrail'in Gazze Şeridi'ne düzenlediği, bin 300 kişinin öldüğü saldırılardan sonra, savaş suçu işlediği gerekçesiyle İsrail hakkında soruşturma başlatılması konusunu değerlendirdiklerini açıkladı. (AA) • Hamas’ın Siyasi Büro Şefi Halid Meşal’in yardımcısı Musa Ebu Marzuk’un, kaçırılan İsrail askeri Gilad Şalit’in bulunduğu bir videokasetini elinde bulundurduğu ve Şalit’in videoda oldukça sağlıklı göründüğü bildirildi. Hamas yetkilileri, kasetin Ebu Marzuk’a, geçen ay Gazze Şeridi’ndeki gizli ziyareti sırasında Hamas askeri kanat lideri Ahmed Cabari’nin verdiğini ifade etti. (www.haaretz.com) • Filistin'de ve İsrail'de temaslarda bulunan Türk Kızılayı Genel Başkanı Tekin Küçükali başkanlığındaki Kızılay heyeti, İsrail'in ilk yardım kuruluşu Magen David Adom (MDA) Başkanı Dr. Noam Yifrach'ı ziyaret etti. Türk Kızılayı heyetinin, Gazze'ye geçerek, çadır kentlerde incelemeler yapacağı, bazı yardım paketlerini dağıtacağı belirtildi. (AA) • Avrupa Birliği tarafından hazırlanan ve basına sızdırılan raporda İsrail'in yerleşim birimlerini genişleterek batı Kudüs'ü yasadışı olarak ilhak ettiği savunuluyor. Raporda İsrail'in, batı Kudüs'te Yahudi yerleşim yerlerinin sayısını arttırırken Filistinlilere ait evleri yıktığı belirtiliyor. AB Raporu’nda İsrail'in 2007 yılından bu yana batı Kudüs'te 3000 yeni konut inşa ettiği; 80 evin de izinsiz yapıldığı iddiasıyla yıkılacağı vurgulanıyor. (VOA TÜRKÇE) • İsrail ordusu Gazze'ye üç hava saldırısı düzenlendiğini açıkladı. Askeri açıklamada Filistinli militanların İsrail topraklarına roket atmaları sonucu hava operasyonu yapıldığı ve saldırıların Mısır'dan silah kaçırmak için kullanılan tünelleri hedef aldığı belirtildi. Gazze'deki yetkililerse hava saldırılarında şu ana kadar yaralanan olmadığını açıkladı. Filistinli militanların Pazar günü İsrail'e 2 roket saldırısında bulunduğu ve bu saldırılarda da herhangi bir kayıp olmadığı belirtiliyor. (VOA TÜRKÇE) 4 Lübnan • İsrail, İngiliz Hükümeti’ne Hizbullah ile temaslara başlamak konusundaki itirazlarını bildirdi. İsrail ayrıca İngiltere’den örgütle herhangi bir ilişki içerisinde bulunmamasını istedi. İsrailli bir Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Pazar günü yaptığı açıklamada, İsrail’in İngiltere ve Hizbullah arasındaki uzlaşmayı oldukça tehlikeli gördüğünü, sonuçta Hizbullah’ın bir terör örgütü olduğunu, İsrail’in Hamas’a yönelik tutumundan farklı olarak, Hizbullah’ın siyasi ve askeri kanatlarını tanımayacağını ifade etti. (THE DAILY STAR) • ABD Dışişleri Bakanlığı Ortadoğu temsilcisi Jeffrey Feltman, Lübnan’a ziyarette bulundu. Feltman, ziyaret amacının, yeni Amerikan yönetiminin Lübnan’a desteğinin süreceğinin ve Lübnan’ın bağımsızlığı ve egemenliğinin güçlü destekçisi olmaya devam edeceğinin mesajını vermek olduğunu söyledi. (THE DAILY STAR) 5