Güne Başlarken (18/10/2002)

Haziran 2014
Dış Ticaret Rakamları
“Altın ithalatının yükselişe geçmesi dış ticaret açığındaki iyileşme eğilimini yavaşlatıyor.”





Dış ticaret açığı 2014 yılının Haziran ayında 2013 yılının aynı ayına göre %8.8
azalarak 7.9 milyar $ olurken (2013 Haziran: 8.6 milyar $) 7.1milyar $ olan piyasa
beklentisinin üzerinde açıklandı. Yılın ilk yarısında ise dış ticaret açığı %22
azalarak 39.6 milyar $ seviyesinde (2013 Ocak-Haziran: 50.7 milyar $)
gerçekleşirken 12 aylık birikimli dış ticaret açığı da 89.5 milyar $’dan 88.7 milyar
$’a geriledi.
Haziran ayında ihracat yıllık bazda %4 artarak 12.9 milyar $ (beklenti: 12.9 milyar
$) olurken ithalat %1’lik azalışla 20.8 milyar $ (beklenti: 20.0 milyar $) düzeyinde
gerçekleşti. Buna bağlı olarak ihracatın ithalatı karşılama oranı Haziran ayında
%62 (2013 Haziran %59) seviyesine yükseldi. Altın ticaretinin dış ticaret dengesi
üzerinde negatif etkisi Haziran ayında da devam ederken Haziran ayında altın
ihracatı 77 milyon $ ile 1.15 milyar $ olan altın ithalatının oldukça altında kaldı.
Enerji’nin Haziran ayı dış ticaret açığına etkisi 4.0 milyar $ düzeyinde olurken 12
aylık birikimli enerji açığı 49.7 milyar $ düzeyine yükseldi.
Dış ticaret dengesine geniş ekonomik gruplar sınıflandırmasına göre
baktığımızda, ithalattaki en sert düşüş %5.1’le yatırım mallarında olurken ara malı
ve tüketim malları sırasıyla %0.5 ve %1.3 geriledi. Tüketim malları ithalatındaki
gerileme hızının yavaşlaması TL’de son dönemde görülen değerlenme eğilimi ve
kredi büyümesinde görülen toparlanmanın tüketim mallarına olan talebi
canlandırdığına işaret ediyor. Ayrıca yatırım malları ithalatındaki sert
yavaşlamanın devam etmesi, yatırımların hız kestiğini işaret ederek büyümenin
sürdürülebilirliği açısından risk oluşturuyor. İhracat tarafında ise yatırım ve tüketim
malları sırasıyla %7.5 ve %5.0, ara malları ise %2.1 artış gösterdi. Ayrıca ileri
teknoloji ürünlerinin ihracat içindeki payı %3.4’e gerilerken (2013 Haziran:%3.5)
orta yüksek teknoloji ürünlerinin payı %33.5’e yükseldi (2013 Haziran:%31.7).
Dış Ticaret Dengesi (milyar USD)
1212Ocak - Ocakaylık
aylık
Haz.14 Haz.13 Haz.14 Haz.13 Haz.14 May.14
(Milyar USD)
Dış Ticaret Açığı
Enerji
Enerji Dışı
Toplam İhracat
Enerji
Enerji Dışı
Toplam İthalat
Enerji
Enerji Dışı
Altın
Altın İhracatı
Altın İthalatı
Altın Ticareti (net)
milyar $
7,9
4,0
3,9
12,9
0,5
12,4
20,8
4,5
16,3
8,6
3,7
4,9
12,4
0,5
11,9
21,0
4,2
16,8
39,6
24,5
15,1
80,2
2,8
77,3
119,7
27,4
92,4
50,7
24,0
26,7
75,1
3,2
72,0
125,8
27,1
98,7
88,7
49,7
39,0
156,8
6,4
150,4
245,6
56,1
189,4
89,5
49,4
40,0
156,3
6,4
150,0
245,8
55,8
190,0
0,1
1,2
-1,1
0,3
2,1
-1,8
2,7
3,0
-0,4
2,5
9,5
-7,0
3,5
8,7
-5,2
3,7
9,6
-5,8
Dış Ticaret Açığı (12 aylık)
110
12 Aylık Dış Ticaret Açığı
100
90
Altın Hariç Dış Ticaret Açığı
88,7
83,6
80
70
60
50
40
Avrupa Birliğinine yapılan ihracatın payı 2013 yılının Haziran ayında %41.8 iken
2014 yılı Haziran ayında bu oran Avrupa ekonomisindeki toparlanmayla beraber
%46.0’ya yükseldi. AB’ye yapılan ihracat, 2013 yılının aynı ayına göre %14,7
artarak 5 milyar 943 milyon $ olarak gerçekleşti.. En fazla ihracat yaptığımız ülke
1.4 milyar $ ile Almanya olurken bu ülkeyi 0.85 milyar $ ile İngiltere ve 0.75 milyar
$ Irak ile izledi. İthalat’ta ise ilk sırayı 1.9 milyar $ ile Rusya alırken bu ülkeyi 1.8
milyar $ ile Çin, 1.8 milyar $ ile Almanya ve 1.1 milyar $ ile İtalya izledi.
Sonuç olarak, Şubat ayında başlayan altın ticaretinin dış ticaret üzerindeki olumlu
etkisinin Nisan ayından sonra tekrar negatife dönmesi dış ticaret dengesindeki
iyileşmenin kısmen yavaşlamasına neden oldu. İhracat hacmimizin büyük bir
kısmını oluşturan Avrupa Birliği ülkelerinde görülen ekonomik toparlanma ihracatı
olumlu etkiliyor. Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) Euro Bölgesi ülkelerini
destekleyici yönde attığı adımlar Bölge ekonomisinde toparlanmanın hız
kazanmasını sağlayarak ihracattaki iyileşmenin hızlanmasına destek olabilir. Buna
karşılık en büyük ikinci ihracat pazarımız Irak’ta yaşanan olaylar ülkeye yapılan
ihracatın azalmasına neden oluyor. Reuters anketine göre yıl sonunda dış ticaret
açığının 86 milyar $’la 96.5 milyar $ OVP hedefinin altında gerçekleşeceği tahmin
ediliyor.
30
Milyar $
3
2,5
Aylık Altın Ticareti
Altın İhracatı
Altın İthalatı
2
1,5
1,2
1
0,5
0,1
0
1
Hazine Yönetimi Araştırma Bölümü
arastirma@halkbank.com.tr
Mustafa Can BASMACI
0216 503 5348
Muharrem BAYKARA
0216 503 5394
UYARI: Türkiye Halk Bankası A.Ş. Hazine Yönetimi, bilgilendirme amacıyla sunulan bu yayının
hazırlanmasında gerekli özen ve dikkat gösterilmesine rağmen oluşabilecek hata ve eksikliklerden ve yayının
ticari amaçlı kullanımından doğabilecek zararlardan sorumlu tutulamaz. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler
genel niteliktedir. Sunulan bilgi, görüş ve veriler herhangi bir yatırım aracını alım veya satım önerisi olarak
kabul edilemez. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize de uygun olmayabilir. Bu
nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar
doğurmayabilir. Yatırım danışmanlığı hizmeti; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul
etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde
sunulmaktadır. .
2