X. ULUSAL EKOLOJİ VE ÇEVRE KONGRESİ 04-07 EKİM 2011, Çanakkale DAHLİÇÖLSIÇANI(MerionesdahliShidlovsky,1962)’NINEKOLOJİSİVE BİYOLOJİSİÜZERİNEGÖZLEMLER YasinDEMİRBAŞ,NahitPAMUKOĞLUveİrfanALBAYRAK KırıkkaleÜniversitesi,FenEdebiyatFakültesi,BiyolojiBölümü,Yahşihan/KIRIKKALE DünyaüzerindekiyayılışıoldukçasınırlıolanDahliçölsıçanı(Merionesdahli) Rodentia takımının Gerbillidae familyasına ait bir türdür. Vücut büyüklüğü bakımından diğer çöl sıçanlarından oldukça küçük olan Meriones dahli IUCN'e göre nesli tehdit altında olan tür kategorisindedir. Bu araştırma 2010 yılında Aralık‐ Iğdır'daki Meriones dahli üzerine yapılan arazi çalışmalarına ve laboratuvar gözlemlerine dayanmaktadır. Meriones dahli'nin Ağrı dağı'nın kuzeyinde seyrek bitki örtülü kumluk düzlüklerde yaşadığı tespit edilmiştir. Kum öbeklerine yaptıkları yuvaların 3‐4 giriş deliğine sahip olduğu belirlenmiştir. Örnek yakalamak için canlı yakalama kapanları kullanılmıştır. Yakalanan 6 erkek ve 1 dişi örnek beslenme, davranışvebiyolojiközellikleriincelenmeküzerelaboratuvaragetirilmiştir. Örnekler laboratuvarda kendi doğal ortamlarına uygun şekilde hazırlanan terraryumlara ikişer ikişer yerleştirilmiştir. Gebe olan dişi birey ayrı bir kafeste gözlemaltınaalınmıştır.Hayvanlarabesinolaraktazeot,çeşitlibitkilereaityaprakve dal parçaları ile fıstık, ekmek ve su verilmiştir. Çöl sıçanlarının aynı yuvayı beraber kullandıkları ve yuva yapımında birlikte çalıştıkları kaydedilmiştir. Yapılan yuvanın üsttenvekenardanbirerolmaküzereikigirişdeliğibulunmaktadır.Çıkarkenyinebu delikleri kullandığı tespit edilmiştir. Bireyler arasında besin ve yuva için rekabet olmadığıbelirlenmiştir.Gözlemaltındakidişibirey5yavrudoğurmuşvebuyavrulara aitbazıgelişimözelliklerikaydedilmiştir. AnahtarSözcükler:Merionesdahli,ekoloji,biyoloji,terraryum,Aralık‐Iğdır 496