SKOLYOZ

SKOLYOZ
VE
HEMŞİRELİK BAKIMI
Hem. Mine ÜNLÜ
Sağ. Memuru Mücahit DEMİR
4. Ortopedi ve Travmatoloji Kliniği
Sağlık Slayt Arşivi: http://hastaneciyiz.blogspot.com
SKOLYOZ
Omurganın sağ ya da sola doğru eğriliğine
Skolyoz denir. Omurganın boyun, sırt ve bel
bölgelerindeki açılanmalar fizyolojik, yana doğru
olan açılanmalar ise patolojiktir, ve vertebralardaki
rotasyonla birliktedir. Bu nedenle, eğilmelerin
ilerlemesiyle vertebralarda yapısal değişiklikler
oluşur. Torasik vertebraların rotasyonu, göğüs
kafesindeki deformiteyi oluşturur. Radyografiyle
saptanan yana eğilme 10 derecenin üzerinde ise
Skolyoz olarak kabul edilir.
Skolyoz çeşitli hastalıklar ( nöromüsküler
hastalıklar, vertebral hastalıklar, raşitizm vb. )
nedeniyle gelişebilirse de skolyozun en sık
görülen şekli İdiopatik Skolyozdur. İdiopatik
Skolyoz genellikle adölesan yaştaki sağlıklı
kişilerde görülür. Nedeni belli değildir. Kızlarda,
erkeklerden 10 kat daha fazla görülür. Kızlarda
görülen İdiopatik Skolyoz genellikle 10 yaştan
sonra başlar. Sıklıkla sağ torasik eğrilik tipinde
bir skolyoz olur.
TEDAVİ
Eğriliğin yeri, kapadığı vertebra sayısı ve
hastanın kemik yaşına göre belirlenir. Adölesan
İdiopatik Skolyozunda 20 derece’nin altındaki
eğrilikler, 6 ayda bir çekilen X Ray grafileriyle
izlenir. Eğrilikte artma görülürse korse
kullanılmaya başlanır. Yaygın olarak kullanılan
üç tip korse vardır. Milwaukee, Boston ve Lyon
korseleri. Genellikle Milwaukee korse kullanılır.
20 İle 40 derece arasındaki eğrilikler için korse
kullanımı ile ideal bir yöntemdir. 40 ile 60 derece
arasındaki eğriliklerde korse ya da cerrahi
girişim, 60 derece’nin üzerindeki eğrilikler ise
cerrahi girişimle tedavi edilirler.
Vertebra cerrahisi uygulanan hastalarda
sık karşılaşılan hemşirelik tanıları
 Etkisiz solunum şekli
 Ağrı
 Vücut gereksiniminden az beslenme
 Enfeksiyon riski
 Sıvı volüm eksikliği
 Deri bütünlüğünde bozulma riski
 Fiziksel harekette bozulma
 Periferal nörovasküler disfonksiyon riski
 Trombofilebit riski
 Beden imajında bozulma
1. Etkisiz Solunum Şekli
 Amaç

Solunum sayısını 12-28/ dk ve oskültasyonla
akciğer seslerinin normal olması, ateşin
olmaması ile akciğer perfüzyonunun ve
ventilasyonun sağlanması
1. Etkisiz Solunum Şekli
 Girişimler




Ameliyat sonrası ilk 72 saat boyunca
akciğerlerin durumu değerlendirilmelidir. Eğer
yüzeyel solunum, göğüste ağrı, hemoglobin
düzeyinde ve vücut ısısında düşme gözlenirse
daha uzun süre tanılamaya devam edilir.
Egzersiz öncesi önerilen ilaçlar verilir.
Göğüs ya da abdominal bölgedeki insizyonları
desteklenerek ve oluşabilecek problemler
hastaya anlatılarak pulmoner hijyen sağlanır.
Solunum-öksürme egzersizleri ve spirometre
kullanımı ilk 24-48 saat içinde 1-2 saat ara
ile, daha sonra hasta a yağa kalkana kadar
2-4saat ara ile uygulanır.
2. Ağrı
 Amaç

Ağrıyı azaltan ya da arttıran aktivitelerin
tanımlaması, ağrının azaldığını ve
rahatladığını ifade etmesi
2. Ağrı
 Girişimler



Ağrı düzeyi belirlenerek pozisyon
değiştirme,ortamı havalandırma,dikkati başka
yöne çevirme,( kitap okuma, tv seyretme
gibi…)
Çocuklarda deformitelerin düzeltilmesi için
kullanılan korse ağrıyı arttırabileceğinden
aralıklı ve yavaş yavaş korse giydirme
programı uygulanır.
Hasta kontrollü analjezi PCA uygulaması ile
ameliyat sonrası ağrı kontrolü sağlanır.has ta
ağızdan beslenmeye başladığında oral
analjeziklerle devam edilir.
3. Enfeksiyon Riski
 Amaç

Enfeksiyon belirtilerinin olmaması, ıv kateter
ya da insizyon ve hemovac giriş bölgesin de
eritem, ödem, sıcaklık artışı, pürülan akıntı
olmaması, açık sarı idrar çıkarması.
3. Enfeksiyon Riski
 Girişimler






Iv kateter insizyon ya da hemovac giriş
bölgesi eritem, ödem, sıcaklık, pürülan akıntı
yönünden kontrol edilir.
Hayati belirtiler takip edilir.
Gerekirse yara ve kan kültürü alınır.
Üriner enfeksiyon belirti ve bulguları
gözlenerek hastaya öğretilir.
Üriner enfeksiyonu önlemek için, foley kateter
varsa bakımı yapılarak hastanın günde 20003000 ml mai alması sağlanır.
Hekim direktifi ile antibiyotikler uygulanır.
4. Sıvı Volüm Eksikliği
 Amaç
Sıvı volümünün normal düzeylerde tutulması,
hemoglobinin > 10 ve htc > %30 olması,
pansumanda kanama olmaması, hemovac
drenajının 100ml/ 4saat olması.
 Girişimler
 Hayati belirtiler stabil olana kadar 15dk ,da
ha sonra 2 saatte bir kontrol edilir.
 Hemovac drenajı ve pansuman kanama açısın
dan kontrol edilir.aşırı kanama varsa hekime
haber verilir.
 Kan laboratuar sonuçları kontrol edilerek
gerekirse direktif ile kan transfüzyonu
uygulanır.

5. Deri Bütünlüğünde Bozulma Riski
 Amaç

Bası yaralarına neden olan faktörlerin
tanımlanması,oluşumunun önlenmesi.
 Girişimler
Cilt,giysiler ve yatak takımları temiz ve
kuru tutulur.
 Saatte bir pozisyon değiştirilir
 Basınç bölgelerine hafif masaj uygulanır.
 Basınç bölgeleri kızarıklık yönünden
gözlenir
 Yeterli sıvı alımı ve beslenmesi sağlanır.

6. Fiziksel Harekette Bozulma
 Amaç


Eklem açıklığının normal olarak sürdürülmesi
Fiziksel harekette artma olduğunu göstermesi.
6. Fiziksel Harekette Bozulma
 Girişimler



Kontraktür, venöz staz, pnömoni,bağırsak ve
üriner boşaltım değişiklikleri,deri
bütünlüğünde bozulma gibi hareketsizliğe
bağlı gelişebilecek komplikasyonlar günlük
olarak gözlenir.
Günde en az 4 defa pasif eklem açıklığı
egzersizleri rom uygulanır. Tolore ettikten
sonra yavaş yavaş aktif rom egzersizlerine
başlanır.
2 saatte bir pozisyon değiştirilir,pozisyon
değiştirirken vücut boşlukları küçük
yastıklarla desteklenir.
7. Periferal Nörovasküler Disfonksiyon
Riski
 Amaç

Üst, alt ekstremitelerde ve sfinkter tonüsünde
hareket ve hissin ameliyat öncesi gibi olması.
7. Periferal Nörovasküler Disfonksiyon
Riski
 Girişimler



Rektal tonüs,her vardiya değişiminde rektal
muayene yolu ile anal sfinkter kas gücüne
bakılarak ya da rektal spozituvar
uygulamaları ile kontrol edilir.
Periferal nörovasküler fonksiyon bozukluğu
belirtisi yoksa,hastayı rahatlatıcı girişimler
uygulanır ve tanılama her 30dk.da bir
tekrarlanır
Tanılamada normal bulgular elde edilmesine
rağmen hasta hala şikayet ediyorsa hekime
haber verilir.
8. Trombofilebit Riski
 Amaç
Alt ekstremitelerden yeterli venöz dönüşün
olması, trombofilebit belirtilerinin (bacaklarda
hassasiyet,kızarıklık , ateş vb) olması.
 Girişimler
 Alt ekstremiteler trombofilebit belirti ve
bulguları açısından kontrol edilir.
 Aktif ve pasif eklem açıklığı egzersizleri
yaptırılır
 Tromboemboli çorabı giydirilir ve hastaya
nasıl uygulayacağı öğretilir.
 Direktif ile antikoagülan tedaviye başlanır.

9. Beden İmajında Bozulma
 Amaç
Beden imajına uyum sağladığını ifade etmesi
 Girişimler
 Aşırı beklentileri tanımlamak,tedavi sonucu
hayal kırıklıklarını azaltmaya yardımcı olur.
 Hasta diğer hastalarla ve sağlık ekibi
üyeleriyle beden imajındaki değişimleri ifa de
etmesi için cesaretlendirilir ve beden imajıyla
ilgili olumlu tutumları desteklenir.
 Fiziksel görünümü düzeltme girişimlerinde
yardımcı olunur.

Ameliyat
Öncesi
Ameliyat
Sonrası
Sağlık Slayt Arşivi: http://hastaneciyiz.blogspot.com