intrakranial (subaraknoid) kanamalar

DAMARSAL OLAYLAR
Hazırlayan
Öğr. Gör. Fadime GÖK
DAMARSAL OLAYLAR
Cerrahi girişim gerektiren damarsal olaylar
• Subaraknoid kanamalar
• İntrakranial Anevrizmalar
• Arteriovenöz Malfarmasyonlar (AVM)
• Spinal Kordun Damarsal Lezyonlarıdır
İNTRAKRANİAL (SUBARAKNOİD) KANAMALAR
• Travma
olmaksızın
subaraknoid
spontan
kanamaların
en
intrakranial anevrizmalardır ( %51).
olarak
gelişen
yaygın
nedeni;
ANEVRİZMANIN DIŞINDAKİ NEDENLER
• Arteriyosklerotik damar hastalığı
• Hipertansiyon (%15)
• Arteriovenöz Malfarmasyonun kanaması
• Beyin tümörü içine kanama
• Serabral vaskülit
• Travma ve kanamaya ilişkin hastalıklar
BEYİN ANEVRİZMALARI
Arter duvarının lokal dilatasyonu ya da dışa doğru
cepleşmesi olarak tanımlanabilir.
CIRCLE OF WILLIS
ANEVRİZMA
Normal
Beyin Dokusunun Görünümü
İntracranial Kanamalı Beyin
Dokusunun Görünümü
İNTRAKRANİAL ANEVRİZMA ÇEŞİTLERİ
Anevrizmalar daha çok sakküler (kese şeklinde),
nadiren fusiform (iğ şeklinde) görülebilir.
HER İKİSİ DE YIRTILABİLİR.
*****
45 yaşın altındaki kişilerde ölümle
sonuçlanan tüm serobrovasküler olayların
yarısından fazlasının ölüm nedeni
“ANEVRİZMA RÜPTÜRÜDÜR”
BELİRTİ VE BULGULAR
*** ANEVRİZMA RÜPTÜR OLANA KADAR GENELDE
BELİRTİ VE BULGU VERMEZ ***
• Orta derecede baş ağrısı
• Konfüzyon
• Bitkinlik
• Baş dönmesidir
ANEVRİZMA RÜPTÜRÜNDE BELİRTİ VE BULGULAR-I
*** KANAMA İLE BİRLİKTE BELİRTİ VE BULGULAR HEMEN
ORTAYA ÇIKAR ***
• Hastada ani şiddetli baş ağrısı (tipik olarak oksipital
bölgede görülür)
• Subaraknoid boşluğa olan kanama nedeni ile sıklıkla
meninks iritasyonu bulguları (ense sertliği, sırt bacak
ağrıları) görülebilir
ANEVRİZMA RÜPTÜRÜNDE BELİRTİ VE BULGULAR-II
• Kranial sinirlere ilişkin fokal nörolojik kayıplar (KS3,
KS6 ilişkin, görme ile ilgili değişiklikler, nistagmus,
diplopi vd)
• Yaygın nöbetler gelişebilir.
• Motor kuvvet azlığı (Momoparazi yada Hemiparazi)
Kusma ve hemen bilinç kaybı
• Konfüzyon olabilir
• İlerleyen saatlerde Koma gelişir
ANEVRİZMA RÜPTÜRÜNÜ ÖNLEMEYE YÖNELİK
UYGULAMALAR/ÖNLEMLER-I
• Hasta loş odada mutlaka yatak istirahatine
alınmalıdır.
• Hastanın yatak başı 15-30 derece yükseltilmelidir.
• Ikınmaması söylenir.
• Aktif egzersizler yaptırılmaz. Adalelerini kasmaması,
başını döndürmemesi, boynunu bükmemesi söylenir.
ANEVRİZMA RÜPTÜRÜNÜ ÖNLEMEYE YÖNELİK
UYGULAMALAR/ÖNLEMLER-II
• Yeterli besin ve sıvı alması sağlanır
• Analjezikler ve sedatifler gerektiğinde verilir.
• Arteriyal kan basıncı izlenmeli, hipertansif ilaçlar
düzenli bir şekilde verilmelidir.
• Hasta komplikasyonla (KIBAS ve KONVÜLSİYON)
yönünden izlenmelidir
KİBASI ÖNLEMEK İÇİN
• Sıvı kısıtlaması yapılır
• Steroidler (dekord) ve ozmotik ajanlar (mannitol)
verilir.
• Yatak başı 15-30 derece yükseltilir.
• Karbondioksit artışını önlemek için solunum yolu açık
tutulur
NÖBETLERİ ÖNLEMEK İÇİN
• ANTİKONVİLÜSİYONLAR VERİLİR.
• Baş boyun ağrısı için analjezikler verilir
• NARKOTİKLER kesinlikle verilmez. (solunum yolunu
baskılayıp, nörolojik bulguları gizleyeceği için)
• Şiddetli ağrısı olursa kodein verilebilir.
• Beden ısısı normal sınırlarda tutulmaya çalışılır
ANEVRİZMA DA TEDAVİ
CERRAHİDİR
ANEVRİZMADA KRANİOTOMİ
CRANİOTOMİNİN AŞAMALARI
DURANIN AÇILMASI
DURANIN AÇILMASI
ANEVRİZMA KLİPLENMESİ
ANEVRİZMA KOMPLİKASYONLARI
• Vazospazm: Damar duvarının geçici olarak daralması
(anevrizma rüptürü olduğu damarın yanında)
kanamadan sonra 7-10. günde görülür.
• Hidrosefali: Subaraknoid mesafedeki kanın BOS
sirkülasyonunu önlemesi sonucu gelişir.
HİDROSEFALİ
• Subaraknoid mesafedeki kanın BOS sirkülasyonunu
önlemesi sonucu gelişir.
AKUT HİDROSEFALİ: Kanama ile birlikte oluşur.
KRONİK HİDROSEFALİ: 2 ile 12 haftalık süre içinde ortaya
çıkar.
KRONİK HİDROSEFALİNİN TİPİK ÜÇ BULGUSU
• Yürüme Bozukluğu
• Hafıza bozuklukları
• İdrar inkontinansıdır
AKUT SAFHADA TEDAVİ
• Eksternal ventrikülostomi uygulanarak KİBAS
düşürülmeye çalışılır.
KRONİK HİDROSEFALİNİN TEDAVİSİ
• Ventrikülo-peritoneal, ventrikülo-arteriyal, ya da
lumbo-peritoneal şant uygulanır.