ANTRENÖR VE İLETİŞİM OKUTMAN ESRA ATIŞ ANTRENÖR VE İLETİŞİM Antrenör: Sporcularını veya takımını; zihinsel, fiziksel ve teknik olarak yarışmalara hazırlayan, sporu meydana getiren unsurlarla uyum içerisinde çalışan kişidir. Antrenörde Aranan Nitelikler 1 ) Sağlam bir kişiliği olmalı. 2 ) Kuvvetli ve yeterli motivasyonu olmalı. 3 ) Mesleğini sevmeli, kendine güveni olmalı. 4 ) Yaşayış ve davranışları ile örnek olmalı. 5 ) Doğru sözlü ve güvenilir olmalı. 6 ) Tereddütlerini, kendi hata ve kusurlarını belli etmemeli. ANTRENÖR VE İLETİŞİM Antrenör: Sporcularını veya takımını; zihinsel, fiziksel ve teknik olarak yarışmalara hazırlayan, sporu meydana getiren unsurlarla uyum içerisinde çalışan kişidir. Antrenörde Aranan Nitelikler 7 ) Otoriter olmalı. 8 ) Kişilik yapısı dışa dönük olmalı. 9 ) İyi bir psikolog olup insan kişiliğinden anlamalı. 10 ) Liderlik özellikleri olmalı. 11 ) Takımda ben yerine biz dinamiği kurmalı. 12 ) Ceza ve ödüllendirmede dengeli ve ölçülü olmalı. 13 ) Genel kültürü ve mesleki bilgisini artırmak için, arayış içinde olmalı. 14 ) Fiziksel yetenekleri tam olmalı. (Sağlık, atletik yetenekler, görsel ve işitsel kavrayış v.s.) ANTRENÖR VE İLETİŞİM Bu yüzden antrenörlük her spor branşı için çok önemlidir. Ancak antrenörlerde, bilgi ve becerilerinin dışında, kişilik özellikleri ve antrenör tiplerine göre farklılıklar gösterirler. Antrenör iyi bir planlamacı ve yol göstericidir. Yeni gelişmeleri takip eden bir araştırmacıdır. Özellikle spora yeni başlayan çocukların fiziksel, sosyal ve zihinsel gelişimlerinde çok önemli bir işleve sahiptirler. ANTRENÖR VE İLETİŞİM Antrenörler, sporcuların fiziksel, psikolojik ve sosyal becerilerini geliştirmelerinde onlara yardımcı olmaktadırlar. İyi antrenör, enerjisini, becerisini ve tüm bildiklerini sporcularına aktarmaya çalışır. Otoriter Antrenör: İlkeli hareket eden, sert yapıda, istediklerinin yapılmasını isteyen, belli kuralları olan ve sporcuları o kurallara uymasını isteyen, ilkelerinden pek taviz vermeyen ve sporcunun inisiyatifini kullanmasına izin vermeyen antrenör tipidir. Sporcular, bu şekilde çok çabuk sonuca (başarıya) ulaşırlar. Demokratik Antrenör: Genellikle arkadaşça ve kişisel tarzda hareket eden, grubu bir bütün olarak ele alan, işin nasıl yapılacağı konusunda önerileri kabul eden ve sporcusuyla rahat konuşarak onların inisiyatiflerini kullanmasına izin veren antrenör tipidir. Bu şekilde sonuca bilinçli olmakla birlikte geç ulaşır. ANTRENÖR VE İLETİŞİM GEVŞEK ANTRENÖR TİPİ: Boyun eğmeye meyilli, her şeyi rahatlıkla karşılayan, ciddiyetleri güven verici olmayan antrenör tipidir. Rahat, pasif ve anlaşmazlıklar karşısında yansız, düşüncelerini belirtmeyen bir kişiliğe sahiptir. Bu takıma ve sporculara karşı ilginin olmadığını gösterir. İyi hazırlanmazlar ve bu yüzden sadece danışman olarak görülürler. Avantajları; sporcuya ve kişiye bağlı kalmadığı için, bağımsızlık hissi verir. Bu rahat ortam, grubun performansı üzerinde baskıcı bir unsur oluşturmaz. Dezavantajları; antrenör ciddi olaylar karşısında sık sık yetersiz kalır. Tam bir gelişme planı yoktur. Sporcu, antrenöre bağımlı olmadığı için tam olarak ne yapılması gerektiğine emin olamaz. ANTRENÖR VE İLETİŞİM Antrenörlük yapmak iletişim kurmak demektir. Antrenörlüğün her eylemi iletişim gerektirir. Başarılı antrenörler iyi birer iletişimcidir. Bir antrenör olarak sayısız durumlarda etkili iletişim kurabilmelisiniz: -Çocuğu takımda yeterince yer almayan bir ebeveynle konuşurken, -Sporculara bir konuyu izah ederken -Takımınızı bir toplantıda temsil ederken, -Bir hakemle konuşurken.. ANTRENÖR VE İLETİŞİM Antrenör İletişimi; bilgi üretme, üretilen bilgiyi yorumlama ve onu sporculara aktarma sürecidir. Antrenörlerin bilgi, beceri ve zamanlarını etkin kullanabilmelerinin bir yolu da etkili iletişimdir. Etkili bir iletişimde antrenörün, sporcusuyla sürekli diyalog içinde olması önemlidir. Bu durum antrenörün mesajları doğru bir biçimde algılamasına yardımcı olacaktır. "Sporcular Birinci, Kazanmak İkinci" felsefesi kısaca, antrenörün verdiği her kararda ilk olarak sporcusunun ilgisine cevap vermesi ve daha sonra kazanmaya önem vermesidir. ANTRENÖR VE İLETİŞİM Antrenör sporcularla konuşmaya başladığında 5 noktayı göz önünde bulundurmalıdır: -Kolay ve anlaşılabilir bir dil kullanın. -Sporcuların anlayıp anlamadıklarını kontrol edin. -Söylediğiniz sözler ile yaptıklarınız çelişmesin. -Hem sözel hem de sözel olmayan mesajlar kullanın. -Sporcunuzu dinlemesini bilin! ANTRENÖR VE İLETİŞİM Antrenörlerin bilgi, beceri ve zamanlarını etkin kullanabilmelerinin bir yolu da etkili iletişimdir. Etkili olmayan bir iletişimin kaybettirdiği zaman ve prestij, yetersiz planlama ve antrenmanın kaybettirdiklerinden daha fazladır. ANTRENÖR VE İLETİŞİM Sporcular yüksek performans hedefleyen uzun ve yorucu yolda başta antrenörler olmak üzere kulüp idarecileri, izleyiciler, basın, takım arkadaşları ve doğal olarak ailesinden destek görmek ister. Olumlu ve etkili bir iletişim pozitif düşünme, güven duyma, doğru davranışları pekiştirme ve övme hatta ödüllendirme ile olur. ANTRENÖR VE İLETİŞİM Etkili bir iletişim ise sözlü olduğu kadar sözsüz mesajların önemini bilerek doğru ve yerinde kullanmaya dayanır. Ayrıca etkili bir iletişim için gönderilen mesajlar, doğru bir şekilde algılanabilmelidir. Genelde Antrenörler sporcularına sürekli talimatlar gönderir. Ne yapması gerektiği ve yapmaması gerektiği ne yemesi gerektiği ne zaman yatması gerektiği vs.. sporcuyu nadiren dinlerler. Oysa sporcular görev ve sorumlulukların farkındadır. Hiçbir sporcu başarısız olmak istemez. Başarısızlık durumunda hatalarını bilirler. Hataların nedenlerini açıklayacak durumdadırlar. Antrenörlerin sadece kendileri konuşmak yerine sporcuyu dinlemeye de önem vermeleri gerekir. Sporcu kendi tespitleri ve kendi düşüncelerine önem verildiğini hissetmelidir. Sporcuyla iletişim kurma, olumsuzluklarını söyleyerek yermeye değil, bilgi vermeye yardım etmeye kendine güvenini pekiştirmeye yönelik olmalıdır. ANTRENÖR VE İLETİŞİM Antrenör sporcusunun anlayabileceği nitelikte mesaj göndermelidir. Kullanılan kelimeler, sembol ve işaretler sporcular tarafından bilinmiyorsa, anlam hataları artacak bu da iletişimini etkisini azaltacaktır. Kulüp ortamı, antrenör ve sporcuların ortak kullandıkları bir mekandır. Bu mekanda antrenörler sürekli iletişim halindedir. Sağlıklı bir iletişim kurulabilmesi güzel konuşma ve doğru davranıştan geçer. Antrenörlerin davranışlarıyla sporcularına örnek olması önemlidir. Kulüp ortamı sağlıklı ise, sporcu her yönden kendini geliştirmeye yönelecektir. ANTRENÖR VE İLETİŞİM İletişim kurmakta olduğunuz sporcunun yaşını ve olgunluk düzeyini asla unutmayın. Eğer sporcunuzla bir şeyler konuşuyorsanız, bunu mutlaka onun anlayabileceği dilden yapın. Doğru davranışları öğrenmesini kolaylaştırmak için sporcularınızın çevresinde ona örnek olabilecek olumlu karakterlerin olmasına dikkat edin. (öğretmeni, arkadaşı) Sağlıklı bir kulüp içi iletişimi için açık ve doğrudan iletişim kurun. Ne istediğinizi, ne beklediğinizi direk olarak ilgili sporcuya iletin. Sadece kendi istek ve beklentilerinizi anlatmayın, karşı tarafın da ilettiği mesajları dikkatli bir şekilde dinleyin. ANTRENÖR VE İLETİŞİM Antrenör doğru davranış ve yönetim sergilemeli, Sporcusunun performansını sağlıklı bir şekilde geliştirmeli, Sporcuları dikkatli bir şekilde dinlemeli,ciddiye almalı Antrenör, sporcusu hakkındaki bilgileri sporcunun ailesine bildirmelidir. Antrenör her sporcuya aynı tarzda, aynı üslupla hitap etmemelidir. Sporcularla tek ve grup halinde konuşarak onlara performans gelişimi sağlamalıdır. ANTRENÖR VE İLETİŞİM NEDEN İLETİŞİM BAZEN ETKİSİZDİR? Antrenörle sporcu arasındaki etkisiz iletişim aşağıdakilerden bazılarını veya hepsini içerebilir. -Vermek istediği mesajın içeriği duruma uygun olmayabilir. -Mesajı vermek için gerekli sözlü veya sözsüz becerilerden yoksun olduğunuz için, mesajınız istediğiniz anlamı iletmez. -Sporcu uygun dinleme veya sözsüz mesaj algılama becerilerine sahip olmadığı için mesajın içeriğini yanlış anlar veya hiç anlayamaz. ANTRENÖR VE İLETİŞİM NEDEN İLETİŞİM BAZEN ETKİSİZDİR? Antrenörle sporcu arasındaki etkisiz iletişim aşağıdakilerden bazılarını veya hepsini içerebilir. -Sporcu mesajı anlar, fakat yanlış yorumlar. -Zaman içinde mesajlar çelişkili ve düzensiz olursa sporcunun kafasını karıştırır ve anlamasını engeller. Etkisiz iletişim her zaman antrenörün hatası değildir. Sorun sporcudan veya her ikisinden birden kaynaklanabilir. TEŞEKKÜRLER...