Uhud Savaşı

15.03.2010
Rahman ve Rahim Olan
Allah’ın Adıyla
MÜŞRİKLERLE İLİŞKİLER
UHUD SAVAŞI
UHUD
5 km
UHUD
UHUD
Okçular
Tepesi
UHUD
UHUD
Okçular
Tepesi
UHUD
UHUD
UHUD
UHUD
Okçular
Okçular
Tepesi
Tepesi
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Uhud Savaşı ( H3 / 625)
Bedir Savaşı'nda yakınlarını kaybeden Mekke
müşrikleri Ebû Süfyan’a gelerek kervandan elde
edilen kârın Hz. Muhammed (s.a.s.)'den ve
Müslümanlardan intikam almak için asker
temininde harcanmasını teklif ettiler.
Ebû Süfyan da asıl öç almak isteyenin kendisi
olduğunu; oğlu Hanzala ve kabilesinin ileri
gelenlerinin Bedir’de öldürüldüğünü ifade
ederek bu teklifi kabule hazır olduğunu bildirdi.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Uhud Savaşı ( H3 / 625)
Onlar Bedir'in intikamının yanında Suriye kervan
yolunu tehdit altından kurtarmak da istiyorlardı.
Çünkü geçimlerini ticaretle sağlayan Mekkeliler
için Suriye’ye giden kervan yolunun güvenliği
çok önemli idi.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Uhud Savaşı ( H3 / 625)
Kureyş müşrikleri sadece kendi mensuplarından
oluşan
orduyla
Müslümanlara
Bedir'de
yenilmişlerdi.
O nedenle, Bedir savaşına sebep olan
kervandan elde edilen kârı Müslümanlara karşı
asker toplamak için harcamaya, bu yolla asker
sayısını artırmaya karar verdiler.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Uhud Savaşı ( H3 / 625)
Dört kişilik bir heyeti Mekke çevresindeki Sakîf,
Kinâne ve diğer Arap kabilelerinden asker
toplamak üzere görevlendirdiler.
Sonunda iki bini ücretli asker olmak üzere
toplam üç bin kişilik kuvvetle Ebû Süfyan'ın
komutasında Medine'ye doğru hareket ettiler.
Orduda iki yüz at ve atlı (veya yedi) yüz zırhlı
asker ve üç bin de deve vardı.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Uhud Savaşı ( H3 / 625)
Mekke’de oturan Hz. Abbas Kureyş'in savaş
hazırlıklarını, asker ve hayvan sayısını, silah
durumunu bir mektupla Hz. Peygamber’e
bildirdi.
Kureyş'in Benî Nevfel kolundan Cübeyr b.
Mut’im, kölesi Vahşî b. Harb’e, Bedir’de
öldürülen amcası Tuayme b. Adiy’e karşılık Hz.
Hamza’yı
öldürdüğü
takdirde
hürriyetini
bağışlayacağına dair söz verdi.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Uhud Savaşı ( H3 / 625)
On beş kadar kadınla birlikte orduya katılan Ebû
Süfyan’ın karısı Hind de, şayet Bedir’de
babasını öldüren Hamza’nın cesedini eline
geçirebilirse ciğerini ağzında çiğneyeceğine dair
yemin etti.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Uhud Savaşı ( H3 / 625)
Öte yandan Hz. Abbas’tan haber gelir gelmez
Hz. Peygamber Mekke’den hareket eden ordu
hakkında bilgi toplamak üzere Fedâle’nin
oğulları Enes ve Mu’nis'i görevlendirdi.
Hz. Peygamber elde ettiği bilgileri en ince
detaylarına kadar değerlendirdi.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Uhud Savaşı ( H3 / 625)
Durum çok kritik olduğu için;
• Sa'd b. Ubâde,
• Sa'd b. Muaz ve
• Üseyd b. Hudayr, düşmanın şehre yaklaştığı
cuma gecesini Mescid-i Nebevî'de geçirdiler;
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Uhud Savaşı ( H3 / 625)
Hz. Peygamber'in kapısında sabahladılar.
Medine'nin her tarafında sabaha kadar nöbet
tutuldu.
Hz. Peygamber Müslümanları toplayarak ne
yapılması gerektiğini tartıştı.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Uhud Savaşı ( H3 / 625)
Münafıkların da katıldığı toplantıda iki husus
üzerinde duruldu:
• Ya Medine içinde kalınarak savunma tertibatı
alınacak
• Veya şehir dışında düşmanla karşılaşılarak
meydan savaşı yapılacaktı.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Uhud Savaşı ( H3 / 625)
Hz. Peygamber gördüğü bir rüya üzerine
Medine’de kalınmasını, çocukların ve kadınların
kalelere
yerleştirilerek
savunma
savaşı
yapılmasını tercih ettiğini açıkladı.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Uhud Savaşı ( H3 / 625)
Ancak Bedir Gazvesi'ne katılamamış olan
gençlerle Hz. Hamza gibi bazı kahramanlar
meydan savaşı yapılmasını istediler.
Enes b. Katâde'nin "Ya şehit oluruz, ya da
ganimet ve zafer elde ederiz" sözüne
Peygamberimiz
"Ben
sizin
yenilgiye
uğramanızdan korkuyorum" şeklinde cevap
vererek endişesini dile getirdi.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Uhud Savaşı ( H3 / 625)
Çoğunluğun isteği meydan savaşı olunca Hz.
Peygamber de düşmanı Medine dışında
karşılamaya karar verdi.
Cuma namazından sonra halka bir konuşma
yaptı ve sabırlı oldukları takdirde zafer elde
edeceklerini bildirdi.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Uhud Savaşı ( H3 / 625)
İkindi namazı kılındıktan sonra Medine'nin kenar
semtlerinde oturan Müslümanlar hazırlıklarını
tamamlayarak Mescid-i Nebevî'de toplanmaya
başladılar.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Uhud Savaşı ( H3 / 625)
Peygamberimiz Hz. Ebû Bekir ve Hz. Ömer'le
birlikte evine geçerek zırhını giydi, kılıcını
kuşandı ve miğferini başına geçirdi.
Bu arada Müslümanlar da onun evi ile minberi
arasında saf tutmuşlar, dışarı çıkmasını
bekliyorlardı.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Uhud Savaşı ( H3 / 625)
O esnada Sa'd b. Muaz ile Üseyd b. Hudayr,
Müslümanlara, Peygamber, Medine'den çıkmak
istemediği halde kendilerinin ısrar ettiklerini
açıklayarak onları fikirlerinden caydırdılar.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Uhud Savaşı ( H3 / 625)
Daha önce Medine dışında çarpışmak için
direnenler, bu defa, hazırlığını tamamlayıp
dışarı çıkan Hz. Peygamber'e kendisine
muhâlefet etmeyeceklerini belirterek, nasıl
isterse öyle yapmasını istediler.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Uhud Savaşı ( H3 / 625)
Hz. Peygamber bunu daha önce kendilerine
söylediğini, fakat kabul etmediklerini belirterek,
“Bir Peygamber giydiği zırhını savaşmadan
çıkarmaz. Eğer sabrederseniz, her biriniz
görevinizi yaparsanız Allah zaferi bize ihsan
edecektir” buyurdu
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Uhud Savaşı ( H3 / 625)
Hz. Peygamber Medine’de Abdullah b. Ümmü
Mektûm’u vekil bırakarak bin kişilik bir kuvvetle
yola çıktı.
Medine ile Uhud arasında meşhur münafık
Abdullah b. Übey’in müttefiki olan altı yüz kişilik
bir Yahudi birliğini orduya kabul etmedi.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Uhud Savaşı ( H3 / 625)
Ensardan bazıları müttefikleri olan diğer
Yahudilerden yardım talep etmeyi teklif ettilerse
de Hz. Peygamber "Bizim onlara ihtiyacımız
yoktur" diyerek bu teklifi reddetti.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Uhud Savaşı ( H3 / 625)
Şeyheyn mevkiine gelindiğinde yaşı küçük
olanları ordudan ayırarak geri çevirdi.
Geri çevrilenler arasında Râfi' b. Hudeyc ile
Semüre b. Cündüb de vardı. Râfi' b. Hudeyc'in
iyi ok attığının söylenmesi üzerine Hz.
Peygamber ona özel izin verdi.
Bu arada Râfi' b. Hudeyc ile Semüre b. Cündüb
arasında ilginç bir olay yaşandı.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Uhud Savaşı ( H3 / 625)
Semüre, Râfi'i güreşte yendiğini, üvey babası
vasıtasıyla Hz. Peygamber'e iletti. Bunun
üzerine Hz. Peygamber ikisini güreştirdi.
Semüre'nin rakibini yenmesi üzerine Hz.
Peygamber ona da orduyla birlikte çıkması için
müsade etti.
4. Hicret ve Medinede İslam Toplumunun
Oluşumu
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Uhud Savaşı ( H3 / 625)
Burada Benî Hârise ve Benî Selime kabileleri
geri dönmeye yeltendilerse de daha sonra bu
teşebbüslerinden vazgeçip orduyla birlikte
hareket ettiler.
UHUD
UHUD
Okçular
Tepesi
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Uhud Savaşı ( H3 / 625)
İslâm ordusu 11 şevval 3/ 25 Ocak 625
Cumartesi
sabahı
erkenden
Medine’nin
kuzeyinde ve şehre bir saatlik mesafede
bulunan Uhud dağına vardı.
Uhud Dağı
Uhud Dağı
İslam Ordusu
Okçular Tepesi
Müşrik Ordusu
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Uhud Savaşı ( H3 / 625)
Sabah namazı burada kılındı. Ordu arkasını
dağa verip, Ayneyn'i soluna ve güneşi de sırtına
alarak Medine'ye karşı saf tuttu.
Abdullah b. Übey “Ben meydan savaşına
taraftar değildim. Medine’den çıkılmamasını
istedim. Muhammed çoluk çocuğun sözüne
uydu da bizim sözümüze itibar etmedi” diyerek
üç yüz adamı ile birlikte Medine'ye döndü.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Uhud Savaşı ( H3 / 625)
Bu hareketten sonra İslâm ordusunun sayısı
yedi yüze düştü.
Orduda yüz zırh vardı.
Hz. Peygamber ordusunu savaş düzenine
koydu ve sancağı Mus'ab b. Umeyr'e verdi.
Ayrıca öndekilere, sağ, sol kanatlara
geridekilere ayrı ayrı komutan tayin etti.
ve
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Uhud Savaşı ( H3 / 625)
Orduya hitabede bulundu.
Düşmanın cephe gerisinden saldırmasını ve
İslâm ordusunu arkadan vurmasını önlemek için
Abdullah b. Cübeyr komutasındaki elli okçuyu
Uhud dağının karşısındaki Ayneyn tepesine
(daha sonra buna Okçular Tepesi, yani
"Cebelü'r-Rumât" da denilmiştir) yerleştirdi.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Uhud Savaşı ( H3 / 625)
Bu okçulara, İslâm ordusu üstünlük elde etse
dahi, ikinci bir emre kadar, ne olursa olsun
kesinlikle yerlerinden ayrılmamalarını, şayet
düşman süvarileri arkadan saldırırsa atlara ok
atmalarını emretti.
Okçuların komutanı Abdullah b. Cübeyr diğer
askerler tarafından rahatça görülebilmek için o
gün beyaz elbise giydi.
Uhud Dağı
Uhud Dağı
İslam Ordusu
Okçular Tepesi
Müşrik Ordusu
Düşman atlılarının arkadan kuşatması
UHUD
UHUD
Okçular
Tepesi
Düşman atlılarının arkadan kuşatması
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Uhud Savaşı ( H3 / 625)
İki ordu karşı karıya gelmiş, son kontroller
yapılıyordu.
Her an savaş başlayabilirdi.…………….
UHUD
UHUD
Okçular
Tepesi
Düşman atlılarının arkadan kuşatması
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Uhud Savaşı ( H3 / 625)
Bedir gibi Uhud Savaşı da mübâreze şeklinde
başladı.
Kureyş ordusundan ileri atılan ordu sancaktarı
Talha b. Ebû Talha’yı ile Hz. Ali karşı karşıya.
Osman b. Ebû Talha ile de Hz. Hamza karşı
karşıya.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Uhud Savaşı ( H3 / 625)
Hz Ali ve Hz Hamza karşısındaki müşrikleri
öldürdüler.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Uhud Savaşı ( H3 / 625)
Bunun üzerine Savaş başladı.
Daha sonra savaş kızıştı.
İslâm ordusu düşmanın ordu merkezine kadar
ilerledi.
Savaşın ilk safhasında düşman yirmiden fazla
ölü verdi.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Uhud Savaşı ( H3 / 625)
Sancaktarlar birer birer öldüğünden, yere düşen
sancağı kaldıracak kimse bulunamadı.
Sancak yere düşünce müşrikler dağılmaya
başladılar.
Sağ ve sol kanat komutanları çekilmek zorunda
kaldılar.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Uhud Savaşı ( H3 / 625)
Savaş Müslümanlar tarafından kazanılmış
görünüyordu.
İslâm
askerleri
düşmanı
kovalarken savaş alanından uzaklaştılar ve
daha sonra da düşmanın bıraktığı eşyaları
toplamaya başladılar.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Uhud Savaşı ( H3 / 625)
Abdullah b. Cübeyr’in idaresindeki okçular
düşmanın bozulduğunu ve Müslümanların galip
geldiğini görünce ganimetten mahrum olmamak
amacıyla Peygamberin ikazına rağmen yerlerini
terkettiler.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Uhud Savaşı ( H3 / 625)
Bu iki hatalı
değiştirdi.
davranış,
savaşın
gidişatını
Müslümanları arkadan vurmak için fırsat
kollayan Halid b. Velid okçuların azaldığını
görünce derhal harekete geçti.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Uhud Savaşı ( H3 / 625)
Yerlerinden ayrılmayan Abdullah b. Cübeyr ve
on arkadaşı müşriklerle çarpışa çarpışa şehit
düştüler.
UHUD
UHUD
Okçular
Tepesi
Düşman atlılarının arkadan kuşatması
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Uhud Savaşı ( H3 / 625)
Sonunda Halid b. Velid Ayneyn tepesinin
doğusundan Müslüman ordusunun arkasına
sarktı ve ganimet toplamakta olan Müslüman
askerler üzerine ani bir baskın yaptı.
UHUD
UHUD
Okçular
Tepesi
Düşman atlılarının arkadan kuşatması
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Uhud Savaşı ( H3 / 625)
Bunu gören Kureyş ordusu da geri dönerek
Müslümanlara saldırdı.
Önden ve arkadan yapılan iki hücum, bir başka
deyişle iki ateş arasında kalan müslümanlar
paniğe kapıldılar ve savaş düzenleri bozuldu.
Ganimete
dalan
müslümanlarda
saflar
bozulmuş, Müslümanların bir kısmı da silahlarını
bırakmıştı.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Uhud Savaşı ( H3 / 625)
Müslümanlar, tekrar silaha sarılıp çarpışmaya
başladılar.
Hz. Hamza’yı öldürmek için fırsat kollayan Vahşî
b. Harb emeline savaşın bu safhasında ulaştı ve
Hamza’yı bir mızrak darbesiyle şehid etti.
UHUD
UHUD
Okçular
Tepesi
Düşman atlılarının arkadan kuşatması
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Uhud Savaşı ( H3 / 625)
Müşrik ordusundan dört kişi,
•
•
•
•
İbn Kamie,
Abdullah b. Şihab,
Utbe b. Ebû Vakkas ve
Übey b. Halef
Hedeflerinde Hz Peygamber var.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Uhud Savaşı ( H3 / 625)
İbn Kamie, Hz. Peygamber’in yanına kadar
sokulmayı başararak bir kılıç darbesiyle onun
yüzünü yaraladı.
Bu şiddetli darbeden Hz. Peygamber’in miğferi
ikiye bölünerek halkaları yanağına battı.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Uhud Savaşı ( H3 / 625)
• Utbe b. Ebû Vakkas tarafından atılan bir taş Hz.
Peygamber’in alt dudağını yardı ve bir dişi
kırıldı.
• Abdullah b. Şihâb’ın bir darbesi onu alnından
yaraladı.
• Übey b. Halef Hz. Peygamber'i öldürmek üzere
harekete geçti. Peygamberimiz ona bir mızrak
atarak etkisiz hale getirdi.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Uhud Savaşı ( H3 / 625)
İçlerinde;
• Hz. Ebû Bekir,
• Hz. Ömer ve
• Hz. Ali’nin de bulunduğu bir grup sahâbî adeta
Hz. Peygamber’in etrafında halka oluşturarak
onu korudular.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Uhud Savaşı ( H3 / 625)
Ebû Dücâne vücuduyla onu bir kalkan gibi
koruyor,
Sa’d b. Ebû Vakkas da düşmana ok atıyordu.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Uhud Savaşı ( H3 / 625)
Düşmanın vurduğu kılıç darbelerine karşı Hz.
Peygamber’i koruyan Talha b. Ubeydullah’ın
kolu kesildi ve çolak kaldı.
Bu arada İbn Kamie, Mus’ab b. Umeyr’i şehit
etti.
Onu Hz. Peygamber’e benzeterek, öldürdüğünü
sandı.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Uhud Savaşı ( H3 / 625)
O esnada Hz. Peygamber’i gören Ka’b b. Mâlik,
“Ey mü’minler! Müjde! Resûlullah burada!” diye
haykırdı.
Müslümanlar toplandılar. Mus'ab b. Umeyr'in
şehit düşmesi üzerine Hz. Peygamber sancağı
Hz. Ali'ye teslim etti.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Uhud Savaşı ( H3 / 625)
Hz. Peygamber az sayıda ashabıyla Uhud
Dağı'na sığındı.
Ebû Süfyan, savaş alanından ayrılmadan önce
Hz. Peygamber'in sağ olup olmadığını
öğrenmek üzere Müslüman topluluğa hitaben
"İçinizde Muhammed var mı?" diye üç defa
sordu. Hz. Peygamber cevap verilmemesini
istedi. Bu defa Ebû Süfyan "İçinizde Ebû Bekir
var mı?, İçinizde Ömer var mı?" diye sordu ve
bu sorusunu da üç defa tekrarladı.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Uhud Savaşı ( H3 / 625)
Cevap verilmeyince "Eğer sağ olsalardı cevap
verirlerdi. Bunların üçü de ölmüş ve iş bitmiş"
dedi.
Hz. Ömer buna dayanamayıp "Yalan söyledin
Allah düşmanı! Saydığın şahısların hepsi sağdır.
Allah seni zelîl ve hakîr etmek için onları sağ
bıraktı" dedi.
Ebû Süfyan "Savaş sırayladır. Bu gün Bedir
savaşına bedeldir" dedi.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Uhud Savaşı ( H3 / 625)
Hz. Ömer "Evet ama eşit değiliz. Zira bizim
ölülerimiz cennette; sizin ölüleriniz ise
cehennemdedir" şeklinde cevap verdi.
Ebû Süfyan "Yüce ol Hübel, aziz ol Hübel"
diyerek Hübel adlı putu övdü.
Bunun üzerine Hz. Ömer, Hz. Peygamber'den
izin alarak "Allah yüce ve her şeyden üstündür"
dedi.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Uhud Savaşı ( H3 / 625)
Ebû Süfyan "Bizim Uzzâ'mız var, sizin Uzzâ'nız
yok" diyerek Uzzâ adlı put ile öğündü.
Hz. Ömer "Allah bizim mevlâmızdır. Sizin
mevlânız yoktur" diye karşılık verdi.
Bundan sonra Ebû Süfyan "Gelecek yıl sizinle
Bedir'de buluşalım ve savaşalım" dedi.
Hz. Peygamber'in emriyle Hz. Ömer "Olur,
inşallah" şeklinde cevap verdi.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Uhud Savaşı ( H3 / 625)
Ebû
Süfyan
bu
konuşmadan
arkadaşlarının yanına döndü.
sonra
UHUD
UHUD
Okçular
Tepesi
Düşman atlılarının arkadan kuşatması
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Uhud Savaşı ( H3 / 625)
Bu savaşta, Müşrikler tarafından Hanzale b. Ebû
Âmir dışındaki şehitlerin hepsine işkence
yapıldı.
Hanzale'nin, müşrikleri destekleyen babası
meşhur Ebû Âmir, Hanzale'nin cesedine işkence
yapılmasına engel oldu.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Uhud Savaşı ( H3 / 625)
Vahşî, Hz. Hamza’nın ciğerini sökerek Hind bint
Utbe’ye götürdü. Hind ciğerden bir parçayı
ağzına alarak çiğnedi, sonra geri çıkardı.
Vahşi’ye mükafat olarak zinet eşyalarını verdi
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Uhud Savaşı ( H3 / 625)
Kureyş ordusu daha sonra savaş alanını
terkederek, Medine'ye saldırmadan Mekke'ye
doğru ilerlemeye başladı.
Peygamberimiz onların Medine üzerine saldırıp
saldırmayacaklarını izlemek üzere Sa'd b. Ebû
Vakkas'ı (Bazı kaynaklara göre Ali b. Ebû Tâlib'i)
görevlendirdi.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Uhud Savaşı ( H3 / 625)
Hz. Peygamber amcası Hz. Hamza'nın
cesedinin yarılıp ciğerinin çıkarıldığını, işkence
yapıldığını, burnunun ve kulaklarının kesildiğini
görünce son derece üzüldü; şayet müşriklere
karşı bir daha zafer kazanırsa onlardan otuz
kişiye aynı şekilde misilleme yapacağını söyledi.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Uhud Savaşı ( H3 / 625)
Ancak nâzil olan bir ayette böyle bir intikam
yasaklandı.
Şimdi siz, cezalandırdığınızda mutlaka sizin
maruz
kaldığınız
miktarı
aşmadan
cezalandırınız; yok eğer sabrederseniz, bu,
sabırda direnenler için daha hayırlıdır.(Nahl 126)
Hz. Peygamber affı tercih etti ve kimseye
misilleme yapmadı
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Uhud Savaşı ( H3 / 625)
Hz. Peygamber'in halası
Hamza'nın şehit edildiğini
alanına geldi.
Safiye, kardeşi
duyunca savaş
Hz. Peygamber, Safiye'nin oğlu Zübeyr b.
Avvam'dan, Hz. Hamza'ya yapılan işkenceyi
görmemesi
için
annesini
alandan
uzaklaştırmasını istedi.
Zübeyr ona "Anneciğim,
dönmeni emrediyor" dedi.
Peygamber
sana
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Uhud Savaşı ( H3 / 625)
Bunun üzerine Safiye, kardeşine işkence
yapıldığını duyduğunu, fakat bunun, Allah
yolunda az olduğunu ve sabredeceğini söyledi.
Zübeyr'in durumu kendisine bildirmesi üzerine
Hz. Peygamber Safiye'yi rahat bırakmasını
söyledi.
Safiye kardeşinin cenazesinin yanına gelerek
ona yapılanları gördü, dua ve istiğfarda bulundu.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Uhud Savaşı ( H3 / 625)
Görüldüğü üzere Uhud Savaşı'nın birinci
aşamasında Müslümanlar galip gelmişlerdir.
İkinci aşaması Müslümanlar için bir felaket
olmuştur.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Uhud Savaşı ( H3 / 625)
Uhud Savaşı'nda Müslümanların içine düştüğü
son durum yenilgi olsa da bu savaşta,
• Müslümanlar yara almışlardır, yetmiş şehit
vermişlerdir, ama düşmana teslim olmamışlar,
• Savaşmaktan
yılmamışlar
ve
toprak
kaybetmemişlerdir.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Uhud Savaşı ( H3 / 625)
• Hepsinden
önemlisi
düşman
ordusu
Müslümanlardan esir ve ganimet elde
edememiştir.
• Hatta Medine'ye saldırmaya bile cesaret
edemeyip Mekke'nin yolunu tutmuşlardır.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Uhud Savaşı ( H3 / 625)
Bu savaşta müşrikler yirmi iki (yirmi üç veya
otuz yedi olduğu da söylenir) ölü vermişlerdir.
Müslümanlar 70 şehid vermişlerdir.
Hz Hamza Muhacir, diğerleri Ensar’dandır.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Uhud Savaşı ( H3 / 625)
Bu tarihsel anlatımdan sonra bir de , Kur’an’ın
Uhud
savaşını
nasıl
anlattığına
bir
bakalım.……..
UHUD
UHUD
Okçular
Tepesi
Düşman atlılarının arkadan kuşatması
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Kur’an’da Uhud Savaşı ( H3 / 625)
• Ey Nebi. O gün sen, mü’minleri savaş
meydanında düzene sokmak için evinden
çıkmıştın.
Biz ise sizin yaptığınız her şeyi biliyor ve
görüyorduk. (Al-i İmran 121)
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Kur’an’da Uhud Savaşı ( H3 / 625)
• İçinizden iki grub vardı. Savaşa müdahil olalım
mı olmayalım mı diye tereddüt ediyorlardı.
Acaba Allah ve Rasulü doğrumu yapıyor diye
endişeliydiler.
(Benî Seleme) ve
(Benî Hârise)
Oysa onlar sadece Allah’a güvenmeleri
gerekmiyormuydu. (Al-i İmran 122)
BEDR
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Kur’an’da Uhud Savaşı ( H3 / 625)
• Nitekim sizler Bedir’de de zayıftınız ve bize
güveniniz tam olduğu için biz size yardım
etmiştik.
Orada olduğu gibi burada da sorumluluklarınızın
bilincinde olmanız gerekmez miydi. (Al-i İmran
123)
UHUD
UHUD
Okçular
Tepesi
Düşman atlılarının arkadan kuşatması
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Kur’an’da Uhud Savaşı ( H3 / 625)
• Eğer Sizler,
Zorluklara direnir ve
Sorumluluk bilinciyle hareket ederseniz,
Biz de, Bedir’de yaptığımız gibi yine size yardım
ederiz.
Bu yardım vaadinin gerçekleşmesi tamamen
size bağlı. (Al-i İmran 125)
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Kur’an’da Uhud Savaşı ( H3 / 625)
• Ey inananlar.
Uhud’da size bir zarar dokunduysa daha önce
onlara da dokunmuştu.
Şunu bilin ki Uhud’da almış olduğunuz bu
yenilgi, iman edenlerle etmeyenleri birbirinden
ayırmak içindir. (Al-i İmran 140)
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Kur’an’da Uhud Savaşı ( H3 / 625)
• Ey inananlar.
Allah içinizden cihad edenleri ve (yolunda)
direnenleri seçip ayırmadan topyekün cennete
girebileceğinizi sanmayın. (Al-i İmran 142)
Uhud, böyle bir ayrışmanın gerçekleştirildiği bir
savaştır.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Kur’an’da Uhud Savaşı ( H3 / 625)
• Ey inananlar.
Sizler, savaşın nerede yapılacağıyla ilgili
istişarede bulunurken, şehir dışında göğüs
göğüse çarpışmayı çok arzuluyordunuz.
Ölümle
yüz
yüze
gelince
niçin
geri
duruyorsunuz. Niçin ölümden korkuyorsunuz.
Niçin Allah Rasulünü yalnız bırakıyorsunuz. (Al-i
İmran 143)
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Kur’an’da Uhud Savaşı ( H3 / 625)
• Meydan’da birileri Muhammed’i
dediğinde, niçin dağıldınız.
öldürdüm
Niçin geri çekildiniz.
Yoksa, Peygamber ölür ya da öldürülürse,
topuklarınız üzerinde gerisin geriye mi
döneceksiniz .
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Kur’an’da Uhud Savaşı ( H3 / 625)
Yo. Eğer böyle yaparsanız bununla Allah’a zarar
vermiş olamassınız.
Zararlı çıkan siz olursunuz. (Al-i İmran 144)
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Kur’an’da Uhud Savaşı ( H3 / 625)
• Ey İnananlar. Şunu bilin ki, hiç kimse, Allah’ın
izniyle yasalaşmış vâdesi dışında ölmez.
Dolayısıyla bu kaçış niye.
Bu korku niye.
Bu bozuluş niye.
Sizler, Dünyayı mı, Ahireti mi İstiyorsunuz.?
Seçiminiz nedir.?
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Kur’an’da Uhud Savaşı ( H3 / 625)
Şüpheniz olmasın ki,
Eğer bu dünyanın nimetlerini istiyorsanız size
ondan veririz,
Yok Eğer âhiretin nimetlerini istiyorsanız ondan
veririz; ….(Al-i İmran 145)
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Kur’an’da Uhud Savaşı ( H3 / 625)
• Nice peygamberler var ki, yanlarında kendilerini
Rabbe adamış bir çok insanla birlikte savaşmak
durumunda kalmıştı.
Onlar Allah yolunda başlarına
dolayı;
Yılgınlığa kapılmadılar,
Acziyet göstermediler
Onursuzluk sergilemediler.
gelenlerden
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Kur’an’da Uhud Savaşı ( H3 / 625)
Onlar biliyorlardı ki, Allah sabredenleri sever.
(Al-i İmran 146)
• Bunun ardından Allah onlara,
Hem bu dünya nimetlerini
Hem de âhiret nimetlerinin en güzelini bahşetti:
Allah, kendisini görüyormuş gibi kulluk edenleri
sever (Al-i İmran 148)
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Kur’an’da Uhud Savaşı ( H3 / 625)
Eğer bunu böyle bilirseniz her şey sizin lehinize
gerçekleşecektir.
Evet.
Savaşın ilk dakikalarında Allah’ın Rasulünün
talimatlarına göre hareket ediyordunuz.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Kur’an’da Uhud Savaşı ( H3 / 625)
• Böyle yaptığınız için, Allah size verdiği sözü
tuttu;
Hatırlayın.
O’nun izni sayesinde
kazıyordunuz.
müşriklerin
köklerini
Arzuladığınız zaferi Allah size gösterdikten
sonra gevşediniz, (Peygamber’in) emrini
unuttunuz ve itaatsizlik ettiniz.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Kur’an’da Uhud Savaşı ( H3 / 625)
İçinizden dünyaya özlem duyanlar vardı.
Ama âhiret’e de özlem duyanlar vardı.
Biz bunların kimler olduğunu biliyoruz. Ama
bunları birbirinden ayırmak, kimin dünyayı, kimin
ahireti tercih ettiğini tespit etmek için, sizi
sınamak için düşmanlarınızı yenmenize mani
olduk ve sizler yenildiniz.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Kur’an’da Uhud Savaşı ( H3 / 625)
Fakat tüm bunlara rağmen, Allah sizi bağışladı;
Çünkü sizler inanıyordunuz, ve yaptıklarınıza
pişman olmuştunuz.
Allah inananlara karşı çok lütufkârdır.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Kur’an’da Uhud Savaşı ( H3 / 625)
• O gün, yenildiğinizi anladığınızda sizler, kimseye
bakmadan tepelere doğru kaçışıyordunuz.
Peygamber de arkanızdan sizi çağırıyordu.
Yapmayın,
Etmeyin dedi.
Ama sizler ölümden korktunuz.
sığınmanız gerekirken dağa sığındınız.
Allah’a
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Kur’an’da Uhud Savaşı ( H3 / 625)
İşte bu yüzden, Peygambere elem verdiniz. Onu
zor durumda bıraktınız.
Peygamber’in elemine karşılık (Allah) size öyle
bir elem verdi ki, ne kaçırdığınız fırsata ne de
başınıza gelene üzülmeye fırsatınız olmadı.
Bütün
bu
olanları,
Allah’ın
Rasulüne
yaptıklarınızı, Onu yalnız bıraktığınızı biz
görüyorduk, haberdardık. (Al-i İmran 153)
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Kur’an’da Uhud Savaşı ( H3 / 625)
• Bu sıkıntının ardından, bu elemin ardından size
bir güven hissi, bir kısmınızı çepeçevre kuşatan
bir dinginlik bahşettik.
Diğer bir kısmınız
düşmüşlerdi.
ise
canlarının
derdine
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Kur’an’da Uhud Savaşı ( H3 / 625)
Ey Nebi, böyleleri, içlerinde gizleyip sana
göstermedikleri gerçek duygularını (şöyle) dile
getiriyorlardı:
“Eğer karar yetkisi bizde olsaydı, burada bu
kadar ölü vermezdik.”
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Kur’an’da Uhud Savaşı ( H3 / 625)
Ey Nebi.
Onlara şöyle söyle.
“Evlerinizde kalmış olsaydınız dahi, ölümü
mukadder olanlarınızı, o ölüm, elbet yataklarına
kadar kovalardı.”
Allah’ın, içlerinde gizlediklerini
sanıyorlardı. (Al-i İmran 154)
bilmediğini
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Kur’an’da Uhud Savaşı ( H3 / 625)
• İki topluluğun karşılaştığı gün, savaşmak
istemeyip geri dönenlerin, az kalsın şeytan
ayaklarını yoldan kaydıracaktı.
Ama Allah onları affetti. (Al-i İmran 155)
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Kur’an’da Uhud Savaşı ( H3 / 625)
• Siz ey iman edenler!
Asla şunlar gibi olmayın.
İnkâra saplanıp da, yeryüzünde sefere çıkan ya
da gazaya katılan kardeşleri için “Bizimle kalmış
olsalardı ölmeyecekler ya da öldürülmeyeceklerdi” diyenler gibi olmayın!
Böyle bir düşünceye asla sahip olmayın.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Kur’an’da Uhud Savaşı ( H3 / 625)
Çünkü hayatı ve ölümü yaratan Allah’tır: ve Allah
yaptığınız her şeyi görmektedir. (Al-i İmran 156)
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Kur’an’da Uhud Savaşı ( H3 / 625)
• Ey İman edenler. Eğer sizler, Allah yolunda
öldürülür ya da ölürseniz, Allah’tan gelecek
rahmet
ve
mağfiret,
geride
kalanların
yığabilecekleri
tüm
dünyalıklardan
daha
hayırlıdır (Al-i İmran 157)
• Zira ölseniz de öldürülseniz de, sonunda Allah
katında toplanacaksınız (Al-i İmran 158)
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Kur’an’da Uhud Savaşı ( H3 / 625)
• Ey Nebi.
Bu yenilginin ardından, Allah’ın rahmeti
sayesinde sen onlara yumuşak davrandın.
Eğer onlara karşı katı yürekli davransaydın,
kesinlikle senden uzaklaşırlardı.
Şu hâlde onları affet, affedilmeleri için de dua et
ve onlarla istişareye devam et!
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Kur’an’da Uhud Savaşı ( H3 / 625)
Artık bir konuda kararını verdiğin zaman da,
sadece Allah’a güven!
Çünkü Allah kendisine güvenenleri sever (Al-i
İmran 159)
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Kur’an’da Uhud Savaşı ( H3 / 625)
• Ey Nebi.
Bazıları diyor ki. Bizler Bedir’de bu müşrikleri
mahvetmiş idik.
Uhud’da niye yenildik?
Allah niye bizim yenilmemize mani olmadı?
Ey Nebi, onlara söyle. Bu başınıza gelenler
kendi yaptıklarınızdandır. (Al-i İmran 165)
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Kur’an’da Uhud Savaşı ( H3 / 625)
• Biz, sizin yenildiğinizi gördüğümüz anda
müdahale edebilirdik. Ancak bu müdahale
sünnetimize uygun olmazdı. Çünkü sizler
talimatlara uymadınız, nefsinize uydunuz.
Dolayısıyla başınıza gelenler Bizim iznimiz
sonucunda gerçekleşmişti.
Bir amacımız vardı. O da gerçek mü’minleri
belirlemek idi.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Kur’an’da Uhud Savaşı ( H3 / 625)
• Savaşa
katılmayıp
evlerinde
kardeşleri hakkında şöyle diyorlardı:
“Eğer
bize
olmayacaklardı”.
uysalardı,
oturanlar,
öldürülmüş
Ey Nebi. Onlara De ki:
“Hadi eğer sözünüzün arkasında duruyorsanız,
başınızdan savın bakalım ölümü?”(Al-i İmran
166)
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Kur’an’da Uhud Savaşı ( H3 / 625)
Evet.
Uhud savaşı bir hak eleğiydi.
Bu elekte insan elendi, iman elendi.
Sözün gücüne kulak verenlerle gücün sözüne
kulak verenler seçilip ayrıldı.
Daha önce kazananlar, bir de kayıpla sınandılar.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Kur’an’da Uhud Savaşı ( H3 / 625)
Sınavın amacı belliydi:
Kaybın faturasını kime kesecekler?
• Allah’a mı,
• yoksa kendilerine mi?
Bu neden böyle oldu” diye mi soruyorsunuz,
Bu : “Sizin kendi yüzünüzden!” (Âl-i İmran: 165).
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Kur’an’da Uhud Savaşı ( H3 / 625)
Uhud Savaşı'ndan alınması gereken dersler;
• Resûlüllah her zaman olduğu gibi bu savaşta da
istişareye önem vermiştir.
• Okçuların onun emirlerine uymamaları can
kaybına sebep olmuştur. Bu da zaferin sabırla
ve komutanın emirlerine itaatle elde edileceğini
göstermektedir.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Kur’an’da Uhud Savaşı ( H3 / 625)
• Ganimet elde etme arzusu, Allah rızasını
kazanmanın ve Hz. Peygamber’e itaatın önüne
geçmemelidir. Bunun aksine uygulamalar
yenilgiye yol açmıştır.
Hz Muhammed’in İslam’a ve Müslümanlara
Yönelik Saldırılarla Mücadelesi
Kur’an’da Uhud Savaşı ( H3 / 625)
• Müslümana gevşeklik, ümitsizlik yakışmaz.
Peygamberimiz Uhud şehitlerini her yıl ziyaret
ederdi.
Hz. Ebû Bekir,
Hz. Ömer ve
Hz. Osman da onun bu uygulamasını devam
ettirmişlerdir………..