MİMARLIK ANA BİLİM DALI Dersin Kodu ----------MIM-501 MIM-503 MIM-505 MIM-511 MIM-514 MIM-516 MIM-518 MIM-522 MIM-527 MIM-528 MIM-531 MIM-541 MIM-542 MIM-551 MIM-552 MIM-553 MIM-554 MIM-561 MIM-562 MIM-563 MIM-564 MIM-590 MIM-591 MIM-599 Dersin Adı -----------------------------------------------Lisansüstü Stüdyosu (Zorunlu) Araştırma Yöntemleri (Zorunlu) Mimarlık ve Sanat Tarihi Temel Tasarım Toplu Konut Sistemleri Maket Yapım Teknikleri Maliyet Kontrolü ve Yönetim Yapı Yönetimi Bina Ekonomisi Tasarım Yöntemleri Grafik İletişim Tarihi ve Doğal Alanların Korunması Tarihi Çevre Bilinci Kentsel Peyzaj Tasarımında Yeni Yaklaşımlar Kentsel Mekân Kimliği ve Peyzaj Mimarlığı Kentsel Tasarım ve Kamusal Alan Kentsel Çevre Yapı İlişkisi Mimari Çözümlemeler Mimari Estetik Mimarlıkta Güncel Söylemler Konut Tasarımı ve Sorunsalı Seminer Yönlendirilmiş Çalışmalar (Zorunlu) Tez Çalışması Kredi Saati ------------303 303 303 303 303 303 303 303 303 303 303 303 303 303 303 303 303 303 303 303 303 000 303 000 AKTS ------------4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 DERS İÇERİKLERİ MIM-501 Lisansüstü Stüdyosu 303 Ders kapsamında, mimarlık, kentsel tasarım, peyzaj tasarımı, şehir ve bölge planlama konuları disiplinlerarası bir yaklaşımla irdelenmektedir. Her dönem farklı bir tema üzerinde özel okumalar yoluyla analiz ve öneri çalışmaları yapılmaktadır. Bu nedenle, kuramsal çerçeve içerisinde saptanan sorunlar üzerine kurgulanan argümanlar değerlendirilerek incelenen kent parçasında mimari gözlemler ve öneriler yapılarak farklı şekillerde sunumlar (edebiyat / fılm / mimarlık / broşürleri / kartpostal / fotoğraf / kent planları vb. kente ait dökümanlarla) amaçlanmaktadır. MIM-503 Araştırma Yöntemleri 303 Öğrenciyi araştırma yöntemlerine ve tez çalışmasının gerektirdiği bağımsız çalışmaya alıştırmak üzere tasarlanmış bir kurguya sahiptir. Bu amaç, birbirine paralel iki süreç ile sağlanmaktadır. Bir yandan sözel anlatımlar, tartışmalar ve okumalar vasıtasıyla araştırma kuramları tasarım ve planlama ağırlıklı olmak üzere işlenmektedir. Diğer yandan, öğrencilere, anketler ve ölçümler gibi örnekleme alan çalışmaları yaptırılmakta ve bunlardan toplanan verilerin analizi istenilmektedir. Bu çalışmaların sonuçları raporlar halinde sınıfta sunulmaktadır. Dönem sonunda öğrenciler bu çalışmaları derleyerek akademik tez formatına uygun final raporlar hazırlamaktadır. MIM-505 Mimarlık ve Sanat Tarihi 303 Mimarlık ve sanat eserlerinin toplumsal gelişmenin bir ürünü olduğu perspektifinden hareketle, toplumsal cinsiyet, iktidar, etnisite, kent ile sanat eserleri arasındaki ilişkilerin kavranması mekan tasarımı ve kavramının anlaşılması için önemlidir. Mimarlıkta modernist akım öncesi, modernizm ve post-modernizm dönemlerinde kent, gündelik yaşam, mimarlık ve sanat anlayışları ve bunları hazırlayan koşullar, disiplinlerarası bir perspektifle ele alınacaktır. İnsan deneyimlerinden ve toplumsal ilişkilerden hareketle mekan kurgularındaki dönüşümün mimari tasarımlardaki yansıması incelenecek ve mimari, sanatsal, edebi ve teknolojik bir perspektiften kentsel hayatın yeniden şekillendirilen dokusunu kavratacak ilişkisel bir mekan anlayışının hazırlığı yapılacaktır. MIM-511 Temel Tasarım 303 Tasarımın temel kavram ve prensipleri, tasarım verilerin değerlendirmesi, karar verme ve uygulama becerilerinin geliştirilmesine odaklanan ders uygulamalarında iki ve üç boyutlu mekân kompozisyonları için görsel, algısal ve zihinsel değerlerin geliştirilmesine çalışılmaktadır. Karmaşık, farklı ölçek ile içerikteki tasarım problemlerinin soyut-somut algılanması, düşünme ve yaratma becerileri için gereken değer ve bilincin geliştirilmesi ve tasarım stüdyoları nosyonlarının algılamalarını sağlamaya yöneliktir. MIM-514 Toplu Konut Sistemleri 303 Toplu konut konusunun tarihsel temellerinin ve öneminin araştırılmasına yönelik bir derstir. Sosyo-ekonomik, kültürel, psikolojik yönlerden beraber yaşamın özelliklerinin irdelenmesi; insan ve aileye ilişkin özelliklerin incelenmesi; aile tiplerinin geçmiş ve gelecek açısından değişiminin anlaşılması; komşuluk konusu ile ilkelerinin tanımının ortaya konması içerik konularından bazılarıdır. Sağlıklı toplu konut için mimari, iç mimari, peyzaj mimarisi tasarım kararlarına erişebilmek üzere, zamanımızda üretilen toplu konutların nicelik ve nitelik yönden incelenmesi eksik ve yanlışların örneklerle tartışılması ile öğrenciye aktarılacaktır. MIM-516 Maket Yapım Teknikleri 303 Mimari ve iç mimari projelerin farklı ölçeklerde maketlerinin yapım tekniklerinin anlatılması ve uygulama çalışmalarının yapılması dersin ana konularını oluşturmaktadır. MIM-518 Maliyet Kontrolü ve Yönetim 303 Maliyet çıkarılma prensipleri, maliyet kontrolü Kritik Patika Yöntemi, İnsan Faktörü, Pazarlama, Ticaret Birlikleri, firma ve anapara sağlama, şirket organizasyonları, yapı sözleşmeleri hazırlama, zorunluluklar ve diğer hukuki problemler üzerinde durularak binanın maliyetine ilişkin uygulamalara hazırlık sağlanacaktır. MIM-522 Yapı Yönetimi 303 Bu derste, proje yönetimine ilişkin kavramlar, şantiye organizasyonunun oluşturulması, yapı yönetimine ilişkin genel tanımlamalar, iş hukukuna ilişkin genel esaslar ele alınmaktadır. MIM-527 Bina Ekonomisi 303 Yapının oluşturulmasına etki eden faktörlerin incelenmesi, irdelenmesi, ihale, teklif hazırlama, sözleşme ve şartname konularında üzerinde bilgi sunulmaktadır. Öğrencide yapının, tasarım sürecinden sonra imalat süreci boyunca hangi aşamalardan geçtiğini ve gerekli bilgileri ne şekilde edinebileceği ile farkındalık oluşturmak amaçlanmaktadır. Yöntem olarak verilen projeye ilişkin ön hazırlık safhalarını literatür araştırması, mekan araştırması, anket çalışması vb. şeklinde incelenmesi verapor hazırlanması ve dönem sonu teslim projesi raporun sunumu ve değerlendirilmesi yapılmaktadır. MIM-528 Tasarım Yöntemleri 303 Dersin ana konusu tasarıma ve tasarım sürecine ilişkin var olan yöntemlerin incelenmesi, özgün yöntem yaklaşımlarının yapılabilmesi ile model geliştirilmesinin önemi ve bu konuda öğrencilerin cesaretlendirilmesinin sağlanabilmesidir. Her yöntemin olumlu olumsuz yönlerinin irdelenebilmesi ve eleştirel yaklaşımlarla öğrencilerin çağdaş mimari tasarım ve uygulamalara ilişkili araştırmalarından yararlanılarak analizlerin ve sentezlerin oluşturulması beklenir. Bu dersin amacı, lisansüstü öğrencilerinin mimarlar için araştırma çalışmaları ve profesyonel hayatta büyük önem taşıyan alternatif tasarım çözümlerinde değerlendirme yetilerini geliştirmektir. MIM-531 Grafik İletişim 303 Çizim araçlarını kullanarak mimarlıktaki algılama, iletişim ve görsel kavramların geliştirilmesi; soyutlamanın kurallarının irdelenmesi, üç boyutlu algılama, ölçekli çizim. Çizim tekniklerinin geliştirilmesi ve grafik öğelerini kullanarak düşüncelerini ifade etme. Temel çizim malzemeleri ile tekniklerinin tanıtılması ve anlatılması. Çağdaş çizim tekniklerinin gösterilmesi. Üç boyutlu çizim teknikleri, perspektif çizimi (tek ve iki noktalı perspektif). Perspektifte ışık ve gölge teknikleri bu dersin kapsamında yer almaktadır. MIM-541 Tarihi ve Doğal Alanların Korunması 303 Ders kapsamında tarihi ve doğal peyzaj alanlarının korunması, geliştirilmesi ve yönetiminin incelenmesi ele alınmakta, ve öncelikle tarihi-kültürel-doğal alan kavramları ve koruma statüleri ile ilgili temel bilgiler verilmektedir. Bunun ışığında tarihi ve doğal peyzaj alanlarının korunması, geliştirilmesi ve yönetimi ile ilgili yasal-yönetsel sorunlar ortaya konularak, çözüm önerileri sunulmaktadır. MIM-542 Tarihi Çevre Bilinci 303 Tarihi çevrenin korunması kavramının ülkemiz ve dünyadan örnekler bağlamında anlatılması, tarihi çevrenin korunmasının öneminin bölgeye ve topluma getirilerinin sunulması, tarihi çevrenin iyileştirilmesinin kuşaklar boyunca kültürün, sanatın ve mimarinin sürekliliği açısından gerekliliğinin algılatılması ve dünyada bu konudaki, tarihi çevre iyileştirmeye yönelik çalışmaların irdelenerek sonuçlarının değerlendirilmesi dersin kapsamını oluşturur. MIM-551 Kentsel Peyzaj Tasarımında Yeni Yaklaşımlar 303 Kentin sosyolojik, ekonomik, yönetsel, nüfus ölçütlerine göre tanımlanması sınıflandırılması. Günümüz kent biçimlerinin kent peyzajına etkisinin irdelenmesi yapılacak, ve kentsel peyzajın temel öğesi olan açık ve yeşil alan sistemlerinin planlanma ve tasarımında yeni yaklaşımların incelenecektir. MIM-552 Kentsel Mekân Kimliği ve Peyzaj Mimarlığı 303 Kentsel mekanlar ve kimlik oluşumu; kentsel mekan kimliği bağlamında binalar-açık alanlaryeşil alanlar arasındaki ilişki ve bağıntılar-örüntüler, yapılar ve dış mekanlar arası süreklilik, kademelenme ve ölçek değişmeleri, kentsel doku; kent peyzajı, yapı kitleleri, kent boşluğu, kent duvarları, kamusal alan kavramı ve özgün çevre, kentsel ve çevresel tasarım kavram ve kuramları; algısal, görsel ve içeriksel kavramlar, biçim ve mekanla ilgili kavramlar ve yaklaşımlar, yeni tasarım anlayışı ve kentsel niteliklerin sürdürülebilirlik ve denetlenebilirliği, örneklerle irdeleme ve sorgulamalar ders içeriğini oluşturmaktadır. MIM-553 Kentsel Tasarım ve Kamusal Alan 303 “Kentsel tasarım ve kamusal alan” dersinde, toplumsal yaşamın sekilenişinde son derece önemli bir role sahip olan kentleşme pratiklerinde, alınan planlama kararlarının etkileri tarihsel süreci içinde ele alınacaktır. Hausmann’ın Paris’inden, Howard’ın Bahçe Şehirleri’ne, Robert Moses’in New York’undan Le Corbusier’e modern hayatın akışı sokaklarda üretilmektedir. Meydanların, parkların, otoyolların, toplu konutların, alışveriş merkezlerinin, kendimizi var ettiğimiz toplumsal kimlikler, gündelik hayat pratikleri ve kültürel dinamiklerdeki yeri son derece önemlidir. Buradan hareketle kamusal alan ve piyasa karşıtlığının mekan üzerinden nasıl üretildiği, iç mekan ile sokaklar arasındaki ilişkinin nasıl kurulduğu de dersimizin konuları arasındadır. MIM-554 Kentsel Çevre Yapı İlişkisi 303 Yapının içinde yer aldığı kentle olan ilişkisini irdelemek, kentin sosyal, ekonomik, tarihi, kültürel yapısının mimari tarzlarla olan bütünlüğünü ortaya koymak dersin temel amacıdır. Kentlerdeki fiziki çevrenin sosyal, ekonomik ve kültürel bileşenlerinin anlaşılmasına yönelik görüş ve tartışmaların ele alınacaktır. Bu kapsamda kentlerin farklı disiplinler tarafından nasıl ele alındığını göstermek ve kenti anlamaya yönelik değişkenler üzerinden tartışmak hedeflenecektir. Tüm bu dinamikleri içinde master öğrencilerine, yapının kentten ayrı bir eleman olmadığının, kenti meydana getiren bileşenlerle düşünülmesi gerektiğinin üzerinde durulacaktır. MIM-561 Mimari Çözümlemeler 303 Mimarlık yapıtlarını tanıma, inceleme, anlama ve değerlendirmek üzerine dersin kapsamı oluşturulmuştur. Bu kapsamda, dünyadaki ve ülkemizdeki değişik işlevlere hizmet eden yapılar seçilerek, bu uygulamalarda tasarım unsurları, işlevleri, bulundukları yer ve kullanıcı gereksinimleri açısından plan, kesit, görünüş olarak kitleleri ve çevreleriyle birlikte incelenerek, irdelenerek öğrenciler tarafından sunumlar ve araştırmalar oluşturmaları yönünde çalışılmaktadır. MIM-562 Mimari Estetik 303 Mimari Estetiğin, mimarlık yapıtlarını tanıma, inceleme, anlama ve değerlendirme konusundaki önemini ve anlamını ortaya koymak üzerine dersin kapsamı oluşturulmuştur. Felsefenin de kapsamında yer alan Estetik, tüm sanat alanlarında olduğu gibi mimarinin de en önemli unsurudur ve yapıtın görünen yüzünün dışında özünü oluşturan, aslında tüm yapıtlarda verilmek istenen asıl amaç olarak, mimari yapıtta işlevle, biçimle ortaya çıkan ama tüm bu unsurların özünü oluşturduğunun, yapıtın hem görünen ve hem de görünmeyip algılanan yönü olduğunun anlatılıp, duyumsanması ve çeşitli mimari yapıtlarla birlikte incelenmesi, irdelenmesi, sunumlar ve araştırmalar oluşturulması dersin içeriğini oluşturmaktadır. MIM-563 Mimarlıkta Güncel Söylemler 303 Mimarlığın temellerini oluşturan ilke, özne, unsur, kavram, eylem, mekan ile ilgili uygulama ve deneyimler üzerine bilinçlenme amacını taşıyan bir ders kurgusu belirlenmiştir. Mimarlık alanlarında ortaya çıkan kuramlar ve yapılan tasarımların yer, bağlam ve tarih özellikleri dikkate alınarak değerlendirilmesi yapılmaktadır. Okunacak metinler ve uygulanmış bina ve tasarımlar aracılığıyla, düşüncenin yapılanması ve ürünün eleştirilmesi ile çağdaş kavramlar üzerinde durulmaktadır. Ekolojinin, çevrenin, kentin hangi etkenlerle ve nasıl tasarlanması ve Güncel tasarımlara dönüşmesi gerektiği öğrencilerle tartışarak açıklanmaya çalışılmaktadır. MIM-564 Konut Tasarımı ve Sorunsalı 303 Mimarlığın tek bina ölçeğindeki en temel birimi olan konut, kentsel ölçekte ‘Yaşama ve Konut Alanları’na dönüşmektedir. Konut kentten objeye kadar bütün tasarım ölçeklerinin ortak paydasıdır. Konutun bu çoklu karakteri sadece tasarım alanında kendini göstermez, hem uygulama hem de araştırma alanı olarak farklı meslek gruplarını (politikacılar, müteahhitler, hukukçular vs.) ve diğer bilgi alanlarını (ekoloji, sosyoloji, psikoloji vs) kapsamaktadır. Konut sorunsalının farklı yüzlerini oluşturan bu desen, bir yandan kültürel mirasın ana teması oluşturan geleneksel ve vernaküler konutlardan, öte yandan ise kent dokusunun en marjinal parçası olan enformel konut çevrelerindeki yaşam çeşitlemelerinin sorgulanması ve sürdürülebilirliği konularıyla beslenmektedir. Ders kapsamı konut sorunsalı üzerinde seçilmiş metinlerle ve öğrenci ilgi alanlarına göre tartışılarak çalıştırılacaktır. MIM-590 Seminer 000 Öğrenciler, tüm yüksek lisans öğrencileri ve öğretim üyelerine sunulmak üzere tez konularına ilişkin bir seminer için hazırlanacaklardır. Master adayı öğrenciler tez konularındaki yeni gelişmeleri ve yayınları inceleyerek bu sunuş aracılığıyla tartışacaktir. Ana amaç öğrencinin seçtiği konu alanında tez yazmak için yeterli araştırma seviyesi ile bilimsel birikim elde etmesine yol açan bir çalışmayı özetleyebilmesi ve jüri öncesi, diğer öğretim üyelerinden ve arkadaşlarından tez çalışmaları ile ilgili tartışma ve görüş alış verişi alabilme fırsatının yaratılmasıdır. MIM-591 Yönlendirilmiş Çalışmalar 303 Yüksek lisans çalışmalarına farklı ve esnek bir standart getirilmek üzere, birikim ve yönelimleri farklı öğrencilerin (mimarlık, iç mimarlık, tüm sanat dalları, inşaat mühendisliği, kentsel tasarım) yüksek lisans dereceleri aşamasındaki ilgi duydukları alanlardaki derinleşmelerine ve çalışmalarını mimarlık alanına yöneltebilmeleri için tasarlanmıştır. Tez yöneticisinin yardımıyla, sistematik bir yaklaşım ile eğitim ve öğretim ikilemi içinde, her öğrencinin ön araştırmaları yaparak yüksek lisans tezi konusunu ve çalışma sınırlarını bulabilmek için farklı konular ve çalışma biçimleri için organize edilen çalışmaları içermektedir. MIM-599 Tez Çalışması 000 Kredili derslerini ve seminer dersini başarı ile tamamlayan öğrencilerin, Anabilim Dalı Başkanlığının önerdiği ve Enstitü Yönetim Kurulunun onayladığı tez konusunda yaptıkları çalışmalardır. Tez öğrencisi ortaya koyduğu temel tez düşüncesini benzer araştırmalara, kendi özgün uygulama çalışmalarına (anket, gözlem, bilimsel bulgu, vb. soyut ve somut birikimler) dayanarak bilimsel bir yöntem, özgün içerik ve tez yazım kurallarına uygun bir şekilde sunulması için danışmanı denetiminde tez çalışmasını geliştirmesi için yapılan çalışmalar bu ders kapsamında gerçekleştirilir.