Kanser Tedavisi İçin Cis-Platin-Bodipy

KANSER TEDAVİSİ İÇİN CİS-PLATİN-BODIPY-FTALOSİYANİN ÇOK
FONKSİYONLU FOTOSENSİTİZER BİLEŞİĞİNİN SENTEZİ VE
ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ
Baybars KÖKSOY, Esra Nur KAYA, Serkan YEŞİLOT, Mahmut DURMUŞ
Gebze Teknik Üniversitesi Temel Bilimler Fakültesi, Kimya Bölümü, 41400 Kocaeli
baybarsky@gmail.com
Ftalosiyaninler, günümüzde boyar maddeden, doğrusal olmayan optik malzemelere, güneş
hücrelerinden katalizörlere kadar bir çok uygulama alanı olan makrohalkalı aromatik bir bileşik
sınıfıdır. Bu bileşikler, yüksek triplet hal kuantum verimleri, uzun süre triplet ömürleri ve etkili singlet
oksijen üretebilme özelliklerinden dolayı PDT için uygun fotosensitizer adaylarıdır[1]. BODIPY(4,4difloro-4-bora-3a,4a-diaza-s-indasen), bileşikleri de ışığa karşı kararlılıkları, yüksek singlet oksijen
üretebilme yetenekleri ve floresans özelliklerinden dolayı kanserin fotodinamik terapisi (PDT) için
uygun bileşik gruplarındandır[2].
Bu iki bileşik sınıfının tek bir molekülde bir araya getirilmesinin avantajları düşünülerek, teşhis
ve PDT ajanı olarak piridin-sübstitüe BODIPY grubu içeren silisyum ftalosiyanin bileşikleri
sentezlenmiş ve bu bileşiğe kanser aktivitesinin arttırılması amacıyla kemoterapi ajanı olarak
kullanılan cis-platin grubu ilave edilmiştir. Böylelikle aynı molekül üzerinde teşhis için BODIPY, PDT
için silisyum ftalosiyanin ve kemoterapi için cis-platin içeren çok fonksiyonlu kanser ajanının elde
edilmesi hedeflenmiştir.
Şekil 1. Piridin-BODIPY sübstitüe silisyum(IV) ftalosiyaninlerin açık yapıları
Bu çalışma 114Z924 numaralı TÜBİTAK projesi tarafından desteklenmiştir.
KAYNAKLAR:
[1] M. Durmuş, “Photochemical and Photophysical Characterization”, in T. Nyokong, Ahsen (Eds.),
Photosensitizers in Medicine, Environment, and Security, ISBN: 978-90-481-3872-2, Springer Dordrecht
Heidelberg London New York, 2012.
[2] H.Yanık, M. Göksel, S.Yeşilot, M. Durmuş, Tetrahedron Lett. (2016) 57, 2922-2926.