Sunum

T.C.
İZMİR VALİLİĞİ
Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü
ÇEVRE KANUNU VE İLGİLİ
YÖNETMELİKLER KAPSAMINDA
YÜKÜMLÜLÜKLER
Nevin İNANÇ KOCABAŞ – Zuhal GÜMÜŞTAKIM
Kimya Mühendisi
–
Çevre Mühendisi
ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ
YÖNETMELİĞİ (ÇED)
Yönetmeliğin Ek-I ve Ek-II Listesindeki projelerden,
• EK-I’de yer alan projeler için,
• Bakanlık tarafından yetkilendirilen kuruluşlara “ÇED Raporu” hazırlatılması,
• Bu raporun Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na sunulması,
• ÇED Olumlu Kararı alınmadan faaliyete geçilmemesi;
EK-II’de yer alan projeler için,
 Bakanlık tarafından yetkilendirilen kuruluşlara Proje Tanıtım Dosyası (PTD)
hazırlatılması,
 Dosyanın Müdürlüğümüze sunulması,
 “ÇED Gerekli Değildir” kararı alınmadan faaliyete geçilmemesi
gerekmektedir.
Aksinin tespitinde ÇED Yönetmeliği kapsamındaki yükümlülükler
yerine getirilinceye kadar faaliyet durdurulur. Ardından da proje
bedelinin %2’si kadar idari para cezası uygulanır.
Ek-I ve Ek-II Listelerinde yer alan projeler/faaliyetler için başvuru
bedeli ödenmesi zorunludur.
Ek-I ve Ek-II Listelerinde yer almayan projeler/faaliyetler için ÇED
kapsam dışı görüşü alınmasının ise herhangi bir bedeli
bulunmamaktadır.
ÇEVRE KANUNUNCA ALINMASI GEREKEN
İZİN VE LİSANSLAR HAKKINDA
YÖNETMELİK
Olumsuz çevresel etkileri olan faaliyet ve tesisler için
bütüncül yaklaşım çerçevesinde
kirliliğin önlenmesi
azaltılması
kontrolü
 amacıyla tek bir çevre izni verilmesine ilişkin usul
ve esasları düzenlemektir.
Çevre izni
:
Çevre Kanunu uyarınca alınması gereken; emisyon, deşarj, gürültü
kontrol, derin deniz deşarjı ve tehlikeli madde deşarjı konularından
en az birini içeren izidir.
EMİSYON
ÇEVRESEL GÜRÜLTÜ
ÇEVRE İZİNLERİ
ATIK SU DEŞARJ
DERİN DENİZ DEŞARJ
TEHLİKELİ MADDE DEŞARJ
Çevre lisansı : Atıkların toplanması, geri kazanılması, geri dönüşümü ve
bertaraf edilebilmesine ilişkin teknik yeterlilik,
GERİ KAZANIM
BERTARAF
ÇEVRE LİSANSLARI
ARA DEPOLAMA
İŞLEME
ARINDIRMA
Yetkili Merciiler
BAKANLIK
ÇEVRE VE
ŞEHİRCİLİK İL
MÜDÜRLÜĞÜ
EK-1
İşletme ve Faaliyetler
Ek-2
İşletme ve Faaliyetler
Çevre Kanunu
(2872-1983)
5491-2005
Tıbbi Atıkların
Kontrolü Yönetmeliği
(1993-2005)
Atık Yağların Kontrolü
Yönetmeliği (2008)
Atık Pil ve
Akümülatörlerin
Kontrolü Yönetmeliği (2004)
Ömrünü Tamamlamış Lastiklerin
Kontrolü Yönetmeliği (2006 )
PCB ve PCT Kontrolü
Hakkında Yönetmelik (2007)
Bitkisel Atık Yağların
Kontrolü Yönetmeliği (2005)
Atık Yönetimi Genel
Esaslarına İlişkin
Yönetmelik (2008)
Basel Sözleşmesi
(1994)
Katı Atıkların
Kontrolü Yönetmeliği
(1991)
Tehlikeli Atıkların
Kontrolü Yönetmeliği
(1995-2005)
Ambalaj
Atıklarının Kontrolü
Yönetmeliği
(2007)
Hafriyat Toprağı,
İnşaat Yıkıntı ve
Atıklarının Kont.Yön.(2004)
Atıkların Alternatif
veya Ek Yakıt Olarak
Kullanılması Hakkında
Tebliğ
(2001-2005)
AVRUPA BİRLİĞİ MEVZUATINA UYUM PLANI
Taslak Yönetmelik Adı
Yürürlüğe giriş için
planlanan
(yıl/çeyrek)
Düzenli Depolama Yönetmeliği
2009/3
Yakma Yönetmeliği
2009/2
Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği (revizyon)
2009/3
Atıkların Taşınımı Yönetmeliği
2009/4
Hurda Araçlara İlişkin Yönetmelik
2009/3
Atık Elektrik-Elektronik Ekipmanlara İlişkin
Yönetmelik
2009/3
Maden Atıklarına İlişkin Yönetmelik
2009/4
Yasal Çerçeve
Yıl
Yönetmelik
1991
Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği
1993-(2005)
Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği
1995-(2005)
Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği
2004
Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği
2004
Hafriyat Toprağı, İnşaat ve Yıkıntı Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği
2004-(2007)
Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği
2004-(2008)
Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği
2005
Bitkisel Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği
2006
Ömrünü Tamamlamış Lastiklerin Kontrolü Yönetmeliği
2007
Poliklorlu Bifenil ve Poliklorlu Terfenillerin Kontrolü Hakkında Yönetmelik
2008
EEE’de Tehlikeli Maddelerin Azaltımı Yönetmeliği
2008
Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin Yönetmelik
Atık Yönetimi;
Atığın
 toplanması,
 taşınması,
 geri kazanılması,
 bertaraf edilmesi,
 bertaraf sahalarının kapatılma sonrası bakımı ve
 bu tür faaliyetlerin gözetim, denetim ve izlenmesi
işlemlerini kapsayan bir faaliyetler bütünüdür.
Atık Yönetimine İlişkin İlkeler
Atığın kaynağında en aza indirilmesi esastır.
Atık yönetiminin her safhasında sorumlu kişiler, çevre ve
insan sağlığına zarar vermeyecek tedbirler alırlar.
Atıkların yarattığı çevresel kirlenme ve bozulmadan doğan
zararlardan dolayı atık üreticileri, taşıyıcıları ve bertaraf
edicileri kusur şartı aranmaksızın sorumludurlar.
Atıkların yönetiminden kaynaklanan her türlü çevresel zararın
giderilmesi için yapılan harcamalar “kirleten öder” prensibine
göre atıkların yönetiminden sorumlu olan gerçek ve tüzel kişiler
tarafından karşılanır.
Atıkların, Bakanlıktan lisans almış bertaraf tesisleri dışında
üçüncü kişiler tarafından ticari amaçlar ile toplanması, satışı ve
bertaraf edilmesi, diğer yakıtlara karıştırılarak yakılması yasaktır.
Atıklar fiziksel, biyolojik ve kimyasal ön işlemler haricinde
kesinlikle doğrudan başka bir madde veya atıkla karıştırılamaz
veya seyreltilemez.
Atıkların ithalatı yasaktır.
Tehlikeli atık nedir?
Atık listesinde “*” ile işaretli olan atıklar tehlikeli atıktır. Bu
atıklardan (A) ile işaretli olanlar analize gerek olmaksızın
tehlikeli atık olup (M) ile işaretli olanlar için Ek-III B’de yer alan
parametrelere göre analizinin yapılması gerekmektedir.
10 05 03*
10 03 19*
05 01 07*
08 01 11*
13 02 06*
15 01 10*
Baca gazı tozu
Tehlikeli maddeler içeren baca gazı tozu
Asit ziftleri
Atık boya ve vernikler
Sentetik motor ve şanzıman yağları
Tehlikeli maddelerle kontamine olmuş
ambalaj
A
M
A
M
A
M
Tehlikesiz atık nedir?
17 02 01
11 05 02
10 11 03
Ahşap
Çinko külü
Cam elyaf atıkları
07 02 13
03 03 01
Atık plastik
Ağaç kabuğu ve odun atıkları
ATIK ÜRETİCİSİ
 Atık: Herhangi bir faaliyet sonucunda oluşan, çevreye atılan veya
bırakılan EK-1’de yer alan sınıflardaki herhangi bir maddeyi,
 Üretici: Faaliyetleri sonucu atık oluşumuna neden olan kişi
ve/veya atığın bileşiminde veya yapısında bir değişikliğe neden
olacak ön işleme, karıştırma veya diğer işlemleri yapan herhangi
bir gerçek veya tüzel kişiyi,
 Atığı üretenin bilinmemesi durumunda ise bu atıkları
zilyetliğinde veya mülkiyetinde bulunduran gerçek ve tüzel
kişilerdir.
 Atıkları ile ilgili her türlü tedbiri almakla,
 Tehlikeli atıkları için üç yıllık atık yönetim planını
hazırlamakla ve Valiliğe sunmakla,
 Atıklarını tesisinde geçici depolama durumunda (aylık
1000 kg ve üzeri) atıkları için geçici depolama izni
almakla,
 Ürettiği atığın kaydını tutmakla,
 Atığını
bertaraf edeceği tesisin
ambalajlamakla ve etiketlemekle,
istediği
şekilde
atığı
 Atıklarının tehlikeli olmadığını akredite laboratuvarda veya
uluslar arası kabul görmüş kuruluşlarca yapılan analizlerle
Bakanlığa belgelemekle,
 Atığın niteliğinin belirlenmesi için gerekli harcamaları
karşılamakla,
 TABS bildirimi yapmakla,
(Atık yağlar için Atık Yağ beyan formu doldurmak ve atık
yağın analiz raporunu sunmak)
yükümlüdür..
AMBALAJ ATIKLARININ KONTROLÜ
YÖNETMELİĞİ
• Çevresel açıdan belirli özelliklere sahip ambalajların
üretimi,
• Ambalaj atıklarının çevreye vereceği zararların önlenmesi,
• Ambalaj atıklarının azaltılması,
• Ambalaj atıklarının geri kazanılması,
• Ambalaj atıklarının belirli bir sistem içinde kaynağında ayrı
toplanması,taşınması,ayrıştırılması konularında teknik ve
idari standartların oluşturulması ve bu konuda gerekli
prensip, politika ve programlar ile teknik, idari ve hukuki
esasların belirlenmesidir.
Yönetmelik ile Sorumluluk Verilen Taraflar
 Ekonomik İşletmeler
 Ambalaj Üreticisi
Ambalaj malzemesi ve ambalajın kendisini üretenler ile ambalajın
doğrudan üretildiği ürünü piyasaya sürenlere tedarik edenleri veya
bu ürünleri ithal edenleri,
 Piyasaya Süren
– Bir ürünü bu Yönetmelik kapsamındaki ambalajlar ile paketleyen
gerçek veya tüzel kişiyi,
– üretici tarafından direk olarak piyasaya sürülmemesi durumunda
ambalajın üzerinde adını ve/veya ticari markasını kullanan gerçek
veya tüzel kişiyi,
– üreticinin Türkiye dışında olması halinde, üretici tarafından
yetkilendirilen temsilciyi ve/veya ithalatçıyı
 İfade etmektedir.
PIYASAYA SÜREN
– Bir ürünü bu Yönetmelik kapsamındaki
ambalajlar ile paketleyen gerçek veya tüzel
kişiyi,
– üretici tarafından direk olarak piyasaya
sürülmemesi durumunda ambalajın üzerinde
adını ve/veya ticari markasını kullanan gerçek
veya tüzel kişiyi,
– üreticinin Türkiye dışında olması halinde,
üretici tarafından yetkilendirilen temsilciyi
ve/veya ithalatçıyı
İfade etmektedir.
AMBALAJ ÜRETICILERININ
YÜKÜMLÜLÜKLERI-I
1-Bulunduğu ilin Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğüne müracaat ederek ücretsiz
olarak Internet erişim şifresi ile kod numarası almaları gerekmektedir.
2-Yönetmeliğin ekinde yer alan bir önceki yıl üretilen ve piyasaya sürülen
ambalajların cinsi, üretim ve satış miktarları ile satış yapılan firmalara ait
bilgileri içeren Ek-4 Ambalaj Üreticisi Müracaat Formu’nu, her yıl şubat
ayının sonuna kadar internetten doldurulması ve bir örneğinin de posta
yoluyla Çevre ve Şehircilik Müdürlüğüne gönderilmesi gerekmektedir.
3-Ambalajlarını satışa sunarken ayrı bir ambalaj (koli,Shring, Çuval)
kullanmaları durumunda da Ek-5 Piyasaya Süren Müracaat Formu’nu,
Internet aracılığıyla doldurmak ve bir suretini de her yıl Şubat ayı sonuna
kadar Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğüne göndermekle yükümlüdürler.
AMBALAJ ÜRETICILERININ
YÜKÜMLÜLÜKLERI-II
Ayrıca;
 Ambalajın tasarım aşamasından başlayarak, üretim ve
kullanım sonrasında en az atık üretecek ve çevreye en az zarar
verecek şekilde ambalaj üretmekle,
 Ambalaj malzemesini tekrar kullanıma, geri dönüşüme ve/veya
geri kazanıma uygun olacak şekilde tasarlamak, üretmek ve
piyasaya sunmakla,
 Ambalaj atıkları yönetimi kapsamında tüketicileri
bilgilendirici eğitim faaliyetleri yapmakla yükümlüdürler.
PIYASAYA SÜRENLERIN
YÜKÜMLÜLÜKLERI-I
1- 1-Bulunduğu ilin Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğüne müracaat
ederek internet erişim şifresi ve kod numarası almak,
2-Bir önceki yıl piyasaya sürdüğü ürünlerin ambalajları için bu
Yönetmeliğin ekinde yer alan Ek-5 Piyasaya Süren Müracaat
Formu’nu Internet aracılığıyla doldurmak ve bir suretini de
her yıl Şubat ayı sonuna kadar bulunduğu ilin Çevre ve
Şehircilik İl Müdürlüğüne göndermek,
3-Yönetmeliğin 19 uncu maddesinde belirtilen geri kazanım
hedeflerini sağlamak,
4- Hedefleri sağlamak amacıyla lisanslı işletmeler, belediyeler ve
yetkilendirilmiş kuruluşlarla sözleşme yapmak,
PIYASAYA SÜRENLERIN
YÜKÜMLÜLÜKLERI-II
Ayrıca,
Ürünlerinin ambalajlanması ve kullanımı sonrası en az atık üretecek
ve geri dönüşümü ve geri kazanımı en kolay ve en ekonomik olacak
ambalajları kullanmak,
Ambalaj atıklarının geri kazanımı ile ilgili eğitim faaliyetlerinde
bulunmakla ve ilgili harcamaları karşılamakla,
BITKISEL ATIK YAĞLARIN KONTROLÜ
YÖNETMELIĞI
Bitkisel Atık Yağ: Rafine sanayinden çıkan soap-stock’ları, tank dibi tortuları, yağlı
toprakları, kullanılmış kızartmalık yağları, çeşitli tesislerin yağ tutucularından çıkan
yağları ve kullanım süresi geçmiş olan bitkisel yağları,
Atık Yağ: Bitkisel atık yağları,
Atık yağ üreticisinin yükümlülükleri
a) Atık yağları diğer atık madde ve çöplerden ayrı olarak biriktirmekle,
b) Faaliyetleri sonucu oluşan atık yağların biriktirilmesi için sızdırmaz, iç ve dış
yüzeyleri korozyona dayanıklı bidon, konteyner ve tank gibi toplama kaplarını
kullanmakla,
c) Atık yağları çevre lisanslı taşıyıcılarla lisanslı geri kazanım veya bertaraf
tesislerine göndermekle,
d) Atık yağ sevkıyatında ulusal atık taşıma formu kullanmak ve her taşımadan sonra
bunların bir kopyasını ilgili valiliğe göndermek, bu belgeleri beş yıl süreyle tesiste
muhafaza etmekle,
e) Geri kazanım veya bertaraf tesisleriyle olabilecek uyuşmazlıkları ilgili çevre ve
şehircilik il müdürlüğüne bildirmek, uyuşmazlık giderilinceye kadar uyuşmazlığa konu
olan atık yağları kendi depolarında muhafaza altında bulundurmakla, yükümlüdürler.
SU KIRLILIĞININ KONTROLÜ
YÖNETMELIĞI
Atıksu: Evsel, endüstriyel, tarımsal ve diğer kullanımlar sonucunda
kirlenmiş veya
özellikleri kısmen veya tamamen değişmiş sular ile
maden ocakları ve cevher hazırlama tesislerinden kaynaklanan sular
ve yapılaşmış kaplamalı ve kaplamasız şehir bölgelerinden cadde,
otopark ve benzeri alanlardan yağışların yüzey veya yüzey altı akışa
dönüşmesi sonucunda gelen suları ifade eder .
 Kanalizasyon sistemi bulunan yerlerde her
türlü atıksuların kanalizasyon şebekesine bağlanması, ilke olarak bir
hak ve mecburiyettir.
 Su kirliliği kontrolu açısından her tür kirletici kaynağın bir izin
belgesine (Çevre izin belgesi, kanal bağlantı izin belgesi) bağlanması,
 Atık su miktarını ve atık sudaki atık konsantrasyonunu en aza
indirerek kirliliği kaynağında önleyecek teknoloji ile üretim yapılması,
Atık su arıtımında teknik ve ekonomik açıdan uygun arıtma
yöntemlerinin seçilmesi,
Benzer nitelikte atıksu üreten endüstriler ve yerleşimler için
ortak atıksu arıtma tesisi kurulması,
esastır.
Alıcı ortama atıksu deşarjı yapılmasının planlanması
durumunda deşarj izni almak üzere Kurumumuza
başvurulması gerekmektedir. Atıksu Deşarjı konulu çevre
izinlerinde;
1) Ek-1 listesinde belirtilen işletmeler için Bakanlığımız,
2) Ek-2 listesinde belirtilen işletmeler için İl Müdürlüğümüz
yetkilidir.
SANAYİ KAYNAKLI HAVA KİRLİLİĞİNİN
KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ
Hava emisyonu olan ve Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar
Hakkında Yönetmelik kapsamında yer alan işletmelerin kurulması ve işletilmesi
için çevre izni alınması zorunludur. Bu işletmelerden kaynaklanan hava
emisyonlarının değerlendirilmesinde bu Yönetmelik hüküm esas ve sınır
değerlerine göre iş ve işlemler yapılır.
Hava emisyonu kapsamında değerlendirilen işletmelerin kurulması ve
işletilmesinde;
 İşletmenin çevreye zararlı etkilerinin mevcut en iyi üretim ve/veya arıtım
teknikleri uygulanarak azaltılmak suretiyle kirlilik oluşturmaması,
 Bu Yönetmelikte belirtilen şartlara uyulması,
 c) Bu Yönetmelikte belirtilen emisyon sınırlarının aşılmaması,
 ç) Tesis etki alanında Ek-2’de verilen hava kalitesi sınır değerlerinin
aşılmaması,
gerekmektedir.
ÇEVRE DENETİMİ
Çevre Denetimi niçin yapılır ?
 Çevre ile ilgili mevzuata tabi
faaliyetlerin/tesislerin uygunluğunu
kontrol ve teşvik etmek
 Faaliyetlerin/tesislerin yasal gerekliliklere
uygunluğunu temin edebilmek
 Faaliyetlerin/tesislerin çevre üzerindeki
etkilerini izlemek
DENETİM, BİLGİ VERME VE BİLDİRİM
YÜKÜMLÜLÜĞÜ
• İlgililer, Bakanlığın veya denetimle yetkili diğer mercilerin
isteyecekleri bilgi ve belgeleri vermek, yetkililerin yaptıracakları
analiz ve ölçümlerin giderlerini karşılamak, denetim esnasında her
türlü kolaylığı göstermek zorundadırlar.
• İlgililer, çevre kirliliğine neden olabilecek faaliyetleri ile ilgili olarak,
kullandıkları hammadde, yakıt, çıkardıkları ürün ve atıklar ile üretim
şemalarını, acil durum plânlarını, izleme sistemleri ve kirlilik
raporları ile diğer bilgi ve belgeleri talep edilmesi halinde Bakanlığa
veya yetkili denetim birimine vermek zorundadırlar.
TEŞEKKÜR EDERİZ..
İLETİŞİM:
(232) 341 68 00 – 1536/1538
www.cevresehircilik.gov.tr/iller/izmir
izmir@csb.gov.tr