KURU GÖZ NEDENLERI ÖZGE KESKİN GÖZYAŞIVE FILM TABAKASININ ROLÜ 1] Mekanik yıkama ve antimikrobik etkisiyle konjunktiva ve korneada mikropların üremesini önlemek 2] Kornea epitelindeki yüzeysel küçük pürtükleri doldurarak, korneaya düzgün ,kırıcılığı az bir optik yüzey sağlamak 3) Kornea, sklera ve konjunktivayı nemlendirerek, epitel hücrelerin mekanik sürtünme etkilerinden korumak GÖZYAŞI FILMI Normal gözyaşı elektrolitler, proteinler, lipidler, enzimler ve metabolitler gibi çeşitli elemanladan oluşmaktadır. GÖZYAŞI FILM TABAKASI TEMEL OLARAK 3 BÖLÜMDEN OLUŞUR; 1 Müsin tabakası : Müsin temel olarak konjonktivanın goblet hücrelerinden salgılanmaktadır ve kornea epitelinin hidrofobik yüzeyine yayılmaktadır. Bu tabaka yüzey tansiyonunu azaltarak aköz tabakanın kornea yüzeyine eşit olarak dağılmasını sağlar. 2 Aköz tabaka : Gözyaşının büyük bir bölümünü oluşturan aköz tabaka lakrimal bezlerden salgılanmaktadır. İçeriğindeki lizozim, laktoferrin, immunglobulinler mikroorganizmalara karşı koruyucu görev yaparlar. Aköz tabaka sayesinde oksijen avaskuler korneaya difuze olabilmektedir.. 3 Lipid tabaka : Meibomian bezlerinden salgılanır.Yüzey kayganlığını sağlar ve buharlaşmayı önler.Gözyaşı menisküsünün korunmasını sağlar. Gözümüzü her kırptığımızda göz yaşı gözü yıkıyarak düzgün ve berrak bir yüzey oluşmasını sağlar. Net bir görüş ve rahat bir göz için göz yaşının yeterli miktarda ve içerik açısından yeterli kalitede olması önemlidir. Kuru göz hastalığı genel ifadesiyle, normal gözyaşı salgısının azalması veya tamamen kesilmesi ya da gözyaşı filminin dayanıklılığındaki herhangi bir bozukluk sonucu ortaya çıkan bir hastalıktır Klinikte “keratokonjunktivitis sikka”(KKS) adı verilir Gözyaşı hacim bozuklukları en sık rastlanılan gözyaşı anormalliklerini oluşturur.Genel olarak iki sebebden kaynaklanır; 1- Gözyaş salnımnın az olması 2- Buharlaşma artışı LAKRIMAL BEZLERIN KONJENITAL HASTALIKLARI; aplazi, Hipoplazi familyal disotonomia ( Rilay-Day sendromu ) sensoryal nöropati ile beraber anhidrozis multipl endokrin neoplazi EDINSEL LAKRIMAL HIPOSEKRESYON senil yada idiopatik lakrimal bezlerin atrofisi yada otoimmun bir hastalıkla beraber olabilir. Lenfoma trombositopenik purpura Hipogammaglobulinemi Hashimoto tiroiditi gibi sistemik hastalıklarla beraber görülebilir. HIPOSEKRESYON YAPAN LOKALIZE LAKRIMAL BOZUKLUKLAR Mikulicz sendromu Graft Versus Host hastalığı radyasyon yada mekanik travma 55 – 60 yaş sonrası göz yaşı üretimi zamanla herkeste azalır Göz yaşı üretiminde azalma ve düzensizlik menapoz sonrası bayanlarda daha sık görülür Sjögren sendromu gibi romatizmal hastalıkları olanlar Bilgisayar ve monitor karşısında uzun süre vakit geçirenler Blefarit gibi kirpik dibi hastalığı olanlar Lazer tedavisi geçirmiş kişiler SEMPTOMLARI Gözlerde yanma, batma hissi Gözlerde kuruluk hissi ve “kum tanesi kaçmış gibi” gözde yabancı cisim hissi Gözlerde ağrı Bulanık görme Gözlerde kızarıklık Kontakt lens konforunun azalması Yoğun batma sonrası ani sulanma Ciddi vakalarda, keratit, göz kızarması ve ışığa karşı duyarlılık görülür Daha ileri aşamalarda kornea ülserleri ve enfeksiyonları ortaya çıkar TANI Anamnez Fizik muayene (Hastanın göz kırpma oranı ,gözlerinde sulanma veya göz çevresinde “ akne rozasea “ gibi lezyonların olması) GÖZYAŞI FİLMİ STABİLİTE TESTİ 1)Floreseinli gözyaşı kırılma zamanı: Bu testte gözyaşı floresein ile boyanır. Hastanın gözünü bir defa kırpması sonra kapatmaması için uyarılır. Kobalt mavisi ışığıyla biomikroskopta kornea izlenir.Son kırpma ile kornea üzerinde oluşan ilk siyah kuru nokta arasındaki zaman gözyaşı filmi kırılma zamanını verir.Bu sürenin 10 saniyenin altında olması patolojiktir. 2) Tearskop ile gözyaşı kırılma zamanı ölçümü: Bu testte göz yüzeyinde kesişen çizgilerden oluşan bir şekil yansıtılır.Refledeki çizgilerin kırıldığı zaman gözyaşı kırılma zamanını verir.12 saniyenin altında olması patolojiktir. BOYAMA TESTLERİ Bu testlerle oküler yüzey harabiyeti araştırılır. Günümüzde bu amaç için kullanılan boyalar Rose Bengal, Floresein ve Lissamin yeşilidir. GÖZYAŞI FİLMİ VOLÜM VE AKIM ÖLÇÜMÜ 1)Schirmer testi : Birim zamanda gözyaşı miktarı tayinini sağlar. 5 mm kalınlığında 35 mm uzunluğundaki Whatman kağıdı ,alt kapağın dış 1/3 üne yerleştirilir.5 dakika sonra kaldırılır ve gözyaşının ıslattığı kısım ölçülür. 2)Floresein Temizlenme Zamanının Ölçülmesi : Bu yöntemde gözyaşı tabakasının uzaklaştırılma süresi ile gözyaşı miktarı arasındaki korelasyon dikkate alınır. OSMOLARİTE TAYİNİ GÖZYAŞINDA LİZOZİM GÖZYAŞINDA LAKTOFERRİN KONJONKTİVA İMPRESYON SİTOLOJİSİ TEDAVI 1- Azalan Gözyaşının Yerine Konması Ozmotik Sistemler: Pompa şeklinde tasarlanan ozmotik sistemlerde, matriks içerisindeki yapay gözyaşı sıvısının, uzun bir süreyle taşınması amaçlanmıştır İnsertler Sürekli Salım Sağlayan İnfüzyon Sistemleri göze 2- Kontakt Lenslerle Göz Yüzeyi Neminin Korunması Amaç, kornea yüzeyindeki değişikliklerin yumuşak kontakt lenslerle önlenmesidir. Su taşıyan kontakt lensler, epitel oluştururlar üzerinde nemli bir yüzey 3- Özgün İlaç Tedavisi Antienflamatuar , Göz Dokularının Yüzey Tedavisi, Östrojenlerle Tedavi, Gözyaşı Salgılanmasının Uyarılması 4- Mukus Artıklarının Giderilmesi ve Gözyaşı Viskozitesinin Azaltılması 5- Gözyaşı Kaybının Önlenmesi 6- Cerrahi Tedavi TEŞEKKÜRLER