NÖROMUSKULER BLOKE EDİCİ İLAÇLAR

NÖROMUSKULER BLOKE EDİCİ İLAÇLAR
Kas sinir kavşağında sinaptik iletimi bloke ederek tam kas gevşemesine neden olurlar
Etkilerini muskarinik tipteki nikotinik reseptörlerde (Nm) gösterirler.
Motor Ünite: bir motor sinir aksonunun inerve ettiği tüm kas hücreleridir. Bir kas lifi
yalnızca bir sinir dalı ile kavşak yapabilir. Ancak bir sinirden çıkan dallar birden kas lifi ile
kavşak yapabilir.
Kas Kasılması Fizyolojisi: Sinir aksiyon potansiyeli Sinir ucu depolarizasyonu AsetilKolin salıverilmesi Reseptör aktivasyonu Son plak potansiyeli Yayılma Sarkoplazmik retikulum aktivasyonu Ca++ salınımı Aktin-Miyozin etkileşmesi Kasılma.
Nöromuskuler Bloke Edici İlaçlar:
1- Depolarizasyonsuz blokaj yapanlar (kompetetif blok)
Sinir ucundan kavşak yapan kas lifinin depolarize olmasını engelleyerek etki gösterir.
Etkilerini salınan AsetilKolin’in reseptörlerini bloke ederek gösterir. Asetilkolin ile
yarışmaya girerek, onun NM reseptörleri aktive etmesini engellerler.
Etkinin ortadan kalkması için Asetilkolin konsantrasyonunun artması gerekir.
Antikolinesterazlar; Asetilkolini yıkan kolinesteraz enzimi blokajıyla asetilkolin
konsantrasyonunu artırırlar. Antikolinesterazlar, kompetatif blokörlerin etkisini
sonlandırırlar.
(!) Etki için NM‘lerin en az % 75’i bloke edilmelidir. Nm ler çok sayıda olduklarından
bunların ¼’ü dahi kasın depolarize olması için yeterlidir. Bu yüzden bu ilaçlarda kısmi
felç ile tam felç aralığı dardır.
TÜBAKÜRARİN: t½ 1 saat kadar. Grubunun prototip ilacı. Kürar benzeri etki
gösterir. Önce dil, çene, farinks, göz gibi ince kaslar; ardından boyun, gövde, ekstiremite;
sonra interkostal kaslar ve en son diyafram kası etkilenir.
Yan Tesirleri:
• Fazik kas gevşemesi Vazodilatasyon ve hipotansiyon.
• Mast Hücrelerinden histamin salıverdirir Lewis’in üçlü reaksiyonunaneden olur
• Histamin salıverdirici etkisinden ötürü astımda kontrendike
• Otonomik ganglion blokajı yapar. (Nn) recler üzerinden)
• Adrenal medulla’da iletim blokajı yapar.
Farmakokinetik Özellikleri ve Etkileşmeler:
• SSS’e geçemez (4’ amin yapısı nedeniyle iyoniktir)
• GI kanaldan absorbe olmaz. (aynı nedenle). IV kullanılır.
• Myastenia Gravis’te ve hipokalemide duyarlılık artar. ( nikotinik rec az)
• İnhalasyon anesteziklerinin etkisini artırır.
• Neomisin ve streptomisin gibi aminoglikozitler ile etkileri artar.
ATROKÜRYUM BEZİLAT:
• KC fonksiyon bozukluğunda etkinliği değişmez (non enzimatik yıkım)
• Kas felci hızlı sonlanır
•
Histamin salıverici, sempatik, KVS etkileri zayıf (güvenli)
PANKÜRONYUM BROMÜR:
• Düşük dozda etkin (gravimetrik etki gücü en yüksek)
• Kalpte de M reci blokajı yapar Taşiaritmi, hipertansiyon
• Histamin salıverdirici etkisi zayıf
• Ganglionik blokaj yapmaz
• Plazma kolinesteraz’ını bloke eder (süksinilkolin etkisini uzatır)
VEKÜRONYUM BROMÜR: Kısa etki süreli, KVS’ye vemast hücrelere etkisi yok.
Eliminasyonu dağılımla olur.
ROKÜRONYUM: En Hızlı kompetetif blokör. KVS ve Mast hücrelere etkisi yok.
MİVAKÜRYUM:
Kısa
etkili,
plazma
kolinesterazıylayıkılır.
Atipik
kolinesterazlılarda ve antikolinesteraz varlığında etki uzar.
KİNETİKLERİ: Oral yoldan etkisizdirler. Uygulama sonrasında dağılımları yavaştır
(etki göstereceği kompartmana yavaş geçer), etki 5-7 dakikadabaşlar.
2- Depolarizasyonla blokaj yapanlar:
Nöromuskuler kavşakta kas son plağının depolarize olduğu durumdur.
FAZ I BLOK: Uzun etki süreli nikotinik reseptör aktivatörleri (asetilkolin agonist)
reseptöre bağlanırlar ve buradan ayrılmazlar. Reseptör aktive haldedir. Reseptöre bağlı
iyon kanalları (depolarizasyon için açılması gereken kanallar) uzun süre açık kalırlar. Son
plak sürekli depolarize kalır ve bu durum kasa yayılır. Böylece kasın asetilkolin etkisine
duyarlılığı azalır.
Başta fibrilasyon ve fasikülasyon yapar, ilerleyen dönemde etki tam bloğa döner.
Antikolinesterazlarla blok artar.
Felç fazik kaslarda daha güçlü görülür.
FAZ II BLOK (desensitasyon): İlaç uygulanmaya devam edildikçe kas membranı
kısmen repolarize olur. (+ 70 lerde olan aksiyon potansiyeli burada tutunamayarak düşer)
Son plak depolarizasyonu gittikçe azalır. Sonuçta bu reseptörlerde duyarsızlaşma olur.
Asetilkoline yanıt azalır.
Felç; antikolinesterazlarla ortadan kaldırılabilir.
SÜKSİNİLKOLİN KLORÜR:
• En hızlı etkili, en kısa etkili NMBE’dir.
• Plazma kolinestrazıyla yıkılırken, NM kavşakta kolinesterazdan etkilenmez.
• Göğüs ve karın kaslarında fasikülasyon
• Yüksek dozda tip II plokaj gerçekleşir
• Bebeklerde ve Myastenia Gravis’te doğrudan faz II blok gerçekleşir.
Yan Tesirleri:
• KVS’de aritmiler (faz I’de bradikardi, faz II’de taşikardi), hipotansiyon.
• Dış salgılarda (tükrük, mukoza) artış
• Omuz ve sırt kaslarında ağrı (prekürarizasyonla önlenir)
• Göz içi basınç artışı.
•
•
Plazma kolinesterazı atipik olan kişilerde ya da hipoaktif olanlarda uzun süreli
apneye neden olur (süksinilkolin apnesi)
Malign Hipertermi: Sarkoplazmik retikulumdan aşırı miktarda kalsiyum
salıverilmesine bağlı bir durum. Antidotu dantrolen.
Depolarizasyonsuz ilaç + süksinil kolin kombinasyonu:
• Kürar, tedaviden önce verilirse prekürarizasyon, süksinat etkisi azalır.
• Kürar, tedaviden sonra verilirse Süksinat etkisi artar. (duyarsızlığı zaten azalmış
reseptörler, antagonist ile meşgul olursa etki artar)
Kullanılış yerleri (her iki tip ilacın)
• Anestezi derinliğini artırmaksızın kas gevşemesi sağlarlar
• Kısa ortopedik girişimlerde kullanılır
• Trake inkübasyonu, endoskopi v.s.
• Konvulzif (tetanoz, epilepsi vb.) hastalıklarda
• Elektrokonvulzif tedavide
• Miyastenia gravis teşhiinde. (Bu hastalarda kürar bileşikleri çok düşük dozlarda
bile felce neden olur)
Botilinum toksini (Clostridium botulinum)
NM kavşakta sinir son plağını stabilize ederek asetilkolin salınımını engeller. Uzun süreli
(2-6 ay) felç gelişir.