Kolposkopi:

advertisement
Kolposkopi:
Kime, Ne Zaman
Yapılmalıdır?
Doç. Dr. Nejat Özgül
Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi
Kadın Hastalıkları ve Doğum AD
Hazırlık  Kolposkopi asla acil bir prosedür değildir,
 Prosedür öncesi hasta bilgilendirilmelidir,
 Ne zaman yapılmalıdır:
• Mensturasyonun proliferatif fazı
 Enfeksiyonların tedavisi
 Atrofi tedavisi
Kolposkopi odası ve Kolposkop
Kolposkop  Magnifikasyon
Range 6 ‐ 40 x (6 ‐ 15 x)
 Uzaklık 200‐400mm
 Işık kaynağı: Halogen  Yeşil‐filtre
 Aksesuarlar
 Kamera, video,…
Ekipman Spekülum  Tipleri:
 Collins
 Cusco
 Duman aspiratörü
 Kaplanmış Solusyonlar
 Saline
 Acetic acid: 3‐5 %  Glacial acetic acid: 3‐5 ml + distile su 97‐95 ml
 Lugol
 Potassium iodide 10 g + distile su 100 ml
 5 gr. iodine kristalerini yavaşça ekle ve salla
 Kahverengi şişede depolayın.
Yeşil Filtre
Asetik asit
Serviks’te % 3
Vagina/vulva’da %5
Lugol
 Schiller’in iyot testi
 Kolposkopinin sonunda biopsi öncesi kullanılır,
 İyot glikofiliktir,
 CIN ve invasiv kanser glikojen içermez,
 Immature squamoz metaplastik epitel glikojen içermez.
Serviksin Premalign Lezyonlarında Tanı Yöntemleri
 Sitoloji
 HPV Testleri  Kolposkopi
 Histopatoloji
Kolposkopi Endikasyonlar
 İnvasiv kanser şüphesi
 ASC‐US (seçeneklerden biri olarak)
 ASC‐H
 LGSIL
 HGSIL
 AGC ve AIS
 Persiste eden yetersiz smearler
 İlişki sırasında kanama, intermenstürel ve irregüler kanlı akıntı,hipertrofik T/Z
Anormal transformasyon zonu
muayenesinde nelere bakılmalıdır?
 Asetik asit öncesi ve sonrası renk
 Yüzey konturu ve marginlerindeki değişiklikler
 Kan damarı patternlerindeki varyasyonlar
 Anormal damarlar, mozaik ve punktuasyon
 Atipik damarlanmalar
 Ülserasyonlar
 Epitelyal yükseklikler
 İyot ile boyanma
Yetersiz Sitoloji Yönetimi
HPV bilinmiyor veya HPV negatif (≥30 Y)
HPV pozitif (≥30 Y)
Sitoloji tekrarı (@2‐4 ay)
İkisi de kabul edilebilir
Anormal
Negatif
ASCCP Önerilerine Göre Yönet Rutin tarama (HPV ‐/bilinmiyor) veya
Cotesting @ 1 Yıl (HPV +)
Yetersiz
Kolposkopi
Sitoloji Negatif HPV Pozitif ≥30 Yaş Kadınlarda Yönetim
Cotesting Tekrarı
@ 1 Y
(Kabul edilebilir)
Sitoloji negatif
ve
HPV negatif
Cotesting tekrarı
@ 3 Yıl
≥ASC
ve
HPV pozitif
HPV DNA Tipleme
@ 1 Y
(Kabul edilebilir)
HPV 16 ve/veya 18 pozitif
HPV 16 ve/veya 18 negatif
Kolposkopi
Cotesting tekrarı
@ 1 Yıl
ASCCP Önerilerine Göre Yönet ASCCP Önerilerine Göre Yönet ASC‐US Yönetimi
HPV Testing
(Tercihan)
Cotesting Tekrarı
@ 1. Y
Negatif
≥ASC
HPV pozitif
HPV negatif
(LGSIL Yönetimi)
Rutin Tarama
(Sitoloji @ 3 Yıl)
Kolposkopi
Lezyon Yok ve
Yetersiz Kolposkopi; ECC
Cotesting Tekrarı
@ 3 Yıl
ASCCP Önerilerine Göre Yönet *21‐24 Yaş arası yönetim değişir
ğş
ASC‐US veya LGSIL (21‐24 Yaş Yönetimi)
Sitoloji Tekrarı
@ 1 Y
(Tercihan)
NILM, ASC‐US
veya
LGSIL
HPV pozitif
Reflex HPV Testing
(Sadece ASC‐US için kabul edilebilir)
ASC‐H, AGC, HGSIL
HPV negatif
Sitoloji tekrarı @ 1 Y
Sitoloji negatif x 2
Rutin tarama
≥ASC
Kolposkopi
Rutin tarama
ASC‐H Yönetimi
Kolposkopi
CIN 2,3 YOK
CIN 2,3
ASCCP Önerilerine Göre Yönet ASCCP Önerilerine Göre Yönet ASC‐H ve HGSIL 21‐24 Yaş Yönetimi
Kolposkopi
(Gör ve tedavi et kabul edilemez)
CIN 2,3 Yok
İki negatif sitoloji
ve
HGSIL kolposkopik
bulgusu yok
CIN 2,3
Sitoloji ve kolposkopi
ile gözlem*
@ 6 ay aralarla 2Y
Diğer sonuçlar
HGSIL kolposkopik lezyon
veya
HGSIL persistansı (1 Y)
HGSIL persistansı
(2 Y ve CIN 2,3 gösterilememiş)
Biopsi
CIN 2,3
Rutin
tarama
ASCCP Önerilerine Göre Yönet Diagnostik
eksizyonel
prosedür
ASCCP Önerilerine Göre Yönet *Yeterli kolposkopi ve ECC negatif ise
yapılabilir. Aksi takdirde diagnostik
eksizyonel prosedür endikedir.
LGSIL
LGSIL
HPV testi negatif
LGSIL
HPV testi yok
LGSIL
HPV testi pozitif
Kolposkopi
Cotesting tekrarı
@ 1 Y
Cotesting negatif
≥ASC
ve
veya
HPV negatif
HPV pozitif
Cotesting tekrarı
@ 3 Y
Non‐pregnant ve Lezyon Yok
Yapılır
Yetersiz Kolposkopi
Yapılır
Yeterli Kolposkopi ve Lezyon Var
Uygundur
ECC
ECC
ECC
CIN 2,3 Yok
CIN 2,3
ASCCP Önerilerine Göre Yönet ASCCP Önerilerine Göre Yönet Gebede LGSIL Yönetimi
Kolposkopi
Kolposkopi
ertelemesi
(Tercihan)
*CIN 2,3 Yok
Postpartum FU
(Postpartum 6. haftaya)
CIN 2,3
ASCCP Önerilerine Göre Yönet *Sitolojik, histolojik veya kolposkopik CIN 2,3 veya kanser şüphesi yok HGSIL Yönetimi
LEEP
(Gör ve tedavi et)
Veya
Kolposkopi
(ECC ile birlikte)
CIN 2,3 Yok
CIN 2,3
ASCCP Önerilerine Göre Yönet *Gebe ve 21‐24 Yaş kadınlarda yönetim ayrıdır.
AGC Tanısında Başlangıç Değerlendirme
Atipik Endometrial Hücreler
Tüm Alt Gruplar
(Atipik Endometrial Hücreler hariç)
Endometrial Örnekleme ve
ECC
Kolposkopi (ECC ile)
ve Endometrial Örnekleme*
(>35 Y veya endom. neoplazi şüphesi var)
Endometrial Patoloji YOK
Kolposkopi
*Açıklanamayan vaginal kanama ve kronik anovulasyon
AGC Yönetimi
İlk Tanı
AGC (favor neoplasia)
veya AIS
İlk Tanı
AGC‐NOS
CIN2+, AIS veya
Kanser YOK
CIN2+ fakat
Glanduler Neoplazi YOK
İnvaziv Hastalık YOK
Cotesting
(1. ve 2. Y)
ASCCP Önerilerine Göre Yönet *Diagnostik
Eksizyonel
Prosedür
Her ikisi de negatif
≥ASC
Cotesting
(3 Y sonra)
Kolposkopi
*Cerrahi sınır negatif ve ECC yapılmış olmalıdır
Gebelikte Kolposkopi
Aşağıdaki özellikler hariç kolposkopi
endikasyonları ve takip aynıdır
Hasta gebe kolposkopisinde deneyimli kolposkopiste refere edilmelidir
ECC yapılmaz
Tüm CIN’lerde tedavi gebelik sonuna ertelenmelidir
LGSIL ve ASC‐US için kolskopi postpartum 6. haftaya ertelenebilir
CIN3 ve invaziv kanser şüphesinde kolposkopi ve servikal biopsi sınırlı kullanılmalıdır
Diagnostik sınırlı eksizyon sadece invazyon şüphesinde önerilir
Gebelikte brush sitoloji güvenlidir
ASCCP Guidelines
Massad LS, J Low Gen Tract Dis 2013
CIN1 (ASC‐US veya LGSIL Sitolojili, HPV16/18(+) veya Persistan HPV)
Tedavisiz Takip
*<30 Y sitoloji, ≥30 Y cotesting
£Ablatif veya eksizyonel tedavi
Cotesting @ 1Y
≥ASC veya HPV (+)
HPV (‐) ve Sitoloji negatif
Kolposkopi
Yaşa uygun test tekrarı*
@ 3 Y
CIN 2,3 Yok
CIN 2,3
CIN 1
Sitoloji negatif +/‐ HPV (‐)
Rutin
tarama
ASCCP Önerilerine Göre Yönet En az 2 Y
persistans
Takip
veya
£ Tedavi
CIN1 (ASC‐H veya HGSIL Sitolojili)
€
HPV (‐) ve Sitoloji (‐)
Her iki cotesting
Yaşa uygun test tekrarı*
@ 3 Y
Cotesting
1. ve 2. Y
≥ASC <HGSIL veya HPV (+)
Diagnostik
eksizyonel
prosedür
£ Veya
HGSIl
(Herhangi bir cotesting)
Veya
Sitoloji, Bx ve
kolposkopi gözden geçirilmesi
ASCCP Önerilerine Göre Yönet Kolposkopi
€Kolposkopi
ve ECC (‐)
£Gebe ve 21‐24 Y arası hariç
*<30 Y sitoloji, ≥30 Y cotesting
CIN 1 (21‐24 Yaş Kadınlarda)
ASC‐US veya
LGSIL
Sitoloji tekrarı
@ 12. ay
ASC‐H veya
HGSIL
Yeterli kolposkopi
Yetersiz
kolposkopi
Diagnostik
eksizyonel
prosedür
£ <ASC‐H veya HGSIL
Sitoloji tekrarı
@ 12 ay
Negatif
Rutin
tarama
≥ASC‐H veya
HGSIL Kolposkopi ve sitoloji
@ 6. ve 12. ay
HGSIL
Sitoloji negatif
(Herhangi bir vizitte) (Her iki vizitte)
≥ASC
Kolposkopi
Rutin
tarama
Sitoloji, Bx ve
kolposkopi gözden geçirilmesi
Diğer sonuçlar Değişen sonuç
ASCCP Önerilerine Göre Yönet €Gebelik yok
CIN 2,3 Yönetimi (Gebe ve 21‐24 Yaş Hariç)
Yeterli kolposkopi
Yetersiz kolposkopi veya
Tekrarlayan CIN 2,3 veya
ECC CIN 2,3 Eksizyonel veya Ablatif tedavi
Diagnostik
eksizyonel
prosedür
Cotesting @ 12. ve 24. ay
2x Negatif sonuç
Herhangi bir test anormal
Cotesting tekrarı
@ 3 Y
Kolposkopi
ve ECC
Rutin
tarama
CIN 2,3 Yönetimi (21‐24 Yaş)
Yeterli kolposkopide; tedavi veya obzervasyon kabul edilebilir. CIN 2 tanısında tercihan obzervasyon, CIN 3 veya yetersiz kolposkopide tedavi önerilir.
Obzervasyon ‐ Kolposkopi ve
Sitoloji
(12 ay aralarla)
2x Sitoloji (‐) ve
normal kolposkopi
Cotest @ 1Y
Ablatif veya eksizyonel
tedavi
Kolposkopi kötüleşiyor veya
Yüksek dereceli sitoloji veya 1 Y boyunca persistan kolposkopi
Herhangibir test
anormal
Kolposkopi/B
x
CIN 3veya
24 Ay pesiste eden CIN 2,3
Her iki test negatif
Cotesting @ 3 Y
Tedavi önerilir
Gebelikte Kolposkopi
Aşağıdaki özellikler hariç kolposkopi
endikasyonları ve takip aynıdır
Hasta gebe kolposkopisinde deneyimli kolposkopiste refere
edilmelidir
ECC yapılmaz
Tüm CIN’lerde tedavi gebelik sonuna ertelenmelidir
LGSIL ve ASC‐US için kolskopi postpartum 6. haftaya ertelenebilir
CIN3 ve invaziv kanser şüphesinde kolposkopi ve servikal biopsi
sınırlı kullanılmalıdır
Diagnostik sınırlı eksizyon sadece invazyon şüphesinde önerilir
HPV Bazlı Tarama Programı
“Yeni Tarama Algoritmi – 30-64 Yaş Kadınlar”
HPV (‐)
HPV (+)
HPV (+)
Normal
5‐Yılda Bir Tarama
HPV 16‐18 (+)
Kolposkopi
Sitoloji veya p16/Ki67 Sitoloji (-)
HPV (-)
Normal
5‐Yılda Bir Tarama
Normal veya Borderline
Anormal
HPV Testi &Sitoloji
6 ‐12 ayda
Kolposkopi
HPV (+)
Sitoloji < orta
HPV (-)
Sitoloji Borderline
HPV Testi & Sitoloji
6 ‐12 ayda
Sitoloji ≥ orta
Kolposkopi
HPV Bazlı Tarama Programı
“Yeni Tarama Algoritmi – 30‐64 Yaş Kadınlar”
Download