SİNDİRİM SİSTEMİ ORGANLARI Karaciğer

11. SINIF KONU
ANLATIMI
44
SİNDİRİM SİSTEMİ 3
SİNDİRİM SİSTEMİ ORGANLARI
SİNDİRİM SİSTEMİ ORGANLARI
Karaciğer:
✔ Vücudun en büyük organıdır.
✔ Safra salgılayarak sindirime yardım eder.
✔ Karaciğer hücreleri sürekli safra (öd) salgılar. Bu salgı ince kanallar
boyunca karaciğer kanalına aktarılır.
✔ Karaciğer kanalı, karaciğerden çıkınca iki kola ayrılır. Bu kollardan biri fazla
safrayı safra kesesine gönderir. Diğeri ise koledok kanalıdır. Safrayı vater
kabarcığına boşaltır.
KARACİĞERİN GÖREVLERİ
1) Safra Suyu salgılamak
2) Kanın pıhtılaşmasında rol alan fibrinojen ve trombojen proteinlerini
sentezlemek
8) Yaşlanmış alyuvarları parçalamak (kupfer hücreleri)
9) Kansızlık halinde alyuvar üretmek
10) Vücut ısısını düzenlemek
3) Kanın damar içinde pıhtılaşmasını engelleyen heparini sentezlemek
11) Kandaki fazla glikozu glikojene dönüştürerek depo etmek
4) Protein ve karbonhidratların yağlara dönüşümünü sağlamak
12) Aminoasit metabolizması sonucu oluşan NH3 (amonyak)’ü üre
veya ürik asite dönüştürmek.
5) Zehirli maddeleri zehirsiz hale getirmek
6) Kan şekerini düzenlemek
7) Öncül A vitaminini (provitamin A = Karoten) A vitaminine
dönüştürmek
13) İlaçların zehirli etkilerini yok etmek.
14) H2O2 (Hidrojen Peroksiti) parçalama ve alkolü zararsız hale
getirme
KARACİĞER
Safra suyunun bileşimi;
✔ Safra tuzu, kolesterol, safra pigmentleri, yağ asitleri ve su vardır.
✔ Safra pigmentleri safraya (yeşil, sarı, kırmızı) rengi verir.
✔ Bağırsakta bakteri enzimleri tarafından rengi değişerek kahverengi olur.
Dışkıya rengini de veren budur.
✔ Safra suyu sindirim enzimi içermez.
Safranın Görevleri:
✔ Bazik olduğundan kimus nötralize eder.
✔ Pankreas ve bağırsak enzimlerinin ince bağırsak ortamında optimum
çalışmasını sağlar. (pH’ı düzenler.)
✔ Yağları mekanik olarak sindirir ve lipaz enziminin etkisini artırır.
✔ ADEK vitaminlerinin emilimini hızlandırır.
✔ Bağırsak villuslarının hareketini hızlandırarak emilimin artmasını sağlar.
KARACİĞER
Safra Taşı
✔ Safra tuzu ve su herhangi bir nedenle azalırsa kolesterol çökerek safra
taşlarını oluşturur.
✔ Safra taşları ya da safra yollarındaki herhangi bir tıkanma safranın
bağırsağa dökülmesini engeller.
✔ Salgı; karaciğer ve safra kesesi tarafından geri emilir. Bu durumda
dışkı açık renkli olur.
✔ Pigmentler deri içerisinde birikeceğinden deri sarı renk alır. Buna
sarılık hastalığı denir.
SİNDİRİM SİSTEMİ ORGANLARI
Pankreas:
Karın boşluğunda mide ve onikiparmak bağırsağı arasında yer alan yaprak
şeklinde bir organdır. Hem endokrin hem de ekzokrin salgı yaptığından karma
bezdir. Pankreasın sindirim enzimleri Wirsung Kanalı ve Vater Kabarcığı ile
bağırsağa dökülür.
Pankreas öz suyunun bileşiminde;
Tripsinojen, kimotripsinojen  Protein
Amilaz  Karbonhidrat
Lipaz  Yağ
Nükleaz  Nükleik asit etki eder.
enzimleri bulunur. pH’ı 8,5 olan bir sıvıdır.
✔ Tripsinojen ve kimotripsinojen onikiparmak bağırsağına dökülünceye kadar
inaktiftir.
✔ Pankreas kan şekerini düzenleyen glukagon ve insülin hormonu da salgılar.