Teknoloji Fakültesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği 2016-2017 Bahar Yarıyılı EEM108 – Elektrik Devreleri I Laboratuvarı Deney 5 Güç Sakınımı ve Maksimum Güç Transferi Öğrenci Adı : Deney Tarihi : Sorumlu : Numarası : Yrd. Doç. Dr. Canan ORAL Ar. Gör. Merve ŞEN KURT Deneye gelmeden önce deney öncesi hazırlıklar soruları cevaplayınız. Deneyde grup çalışması yapılmış olsa bile aynı raporu getiren öğrenciler intihal kapsamında değerlendirilecektir. Deney öncesi hazırlıklar 1)12 V’luk gerilim kaynağı üzerindeki gücü hesaplayınız, kaynağın güç ürettiğini veya tükettiğini belirtiniz. 2) 5V’luk gerilim kaynağı üzerindeki gücü hesaplayınız, kaynağın güç ürettiğini veya tükettiğini belirtiniz. 1 3) Dirençlerin tükettiği güçleri hesaplayınız. Devrede üretilen toplam gücün tüketilen toplam güce eşit olduğunu gösteriniz. 4) Şekil 3’deki devrenin a-b uçlarından görülen Thevenin eşdeğerini bulunuz. 5) Maksimum güç aktarım teoremini uygulayarak, a-b uçları arasına bağlanan RL direncine maksimum güç aktarabilmek icin RL’nin hangi değerde seçilmesi gerektiğini ve RL üzerine aktarılan maksimum gücü hesaplayınız DENEYİN YAPILIŞI 1. Şekil 3’de verilen devreyi kurunuz.İstenilen akım-gerilim-güç değerlerini Tablo-1’e kaydediniz. Tablo-1 Devre Elemanı V1 V2 R1 R2 R3 RL Voltaj Akım Güç 2. Devredeki üretilen toplam gücün tüketilen toplam güce eşit olduğunu gösteriniz(enerjinin korunumu). 3. RL direncini devreden çıkardıktan sonra a-b uçları arasından görünen thevenin eşdeğer devresini elde ediniz. 4. Devrenin a-b uçları arasındaki acık devre gerilimi vab’yi okuyunuz ve kaydediniz. 5. Devrenin vc düğüm gerilimini (c düğümü ile referans düğüm arasındaki gerilim) okuyunuz ve kaydediniz.R3 direnci üzerinden akım geçmediği icin v1 düğüm geriliminin vab acık devre gerilimine eşit olduğunu görünüz. vc=vab geriliminin devrenin a-b uçları arasından 2 görülen Thevenin eşdeğer gerilimi (VTh) olduğunu not ediniz. 6. 12 V’luk ve 5 V’luk kaynakların bağlantılarını çözüp yerlerine kısa devreler bağlayınız ve a-b uçları arasındaki Rab eşdeğer direncini aşağıdaki yöntemlerle olcunuz: a) a-b uçlarına ohmb) a-b uçlarına 10 V’luk test kaynağı (VTest) uygulayarak, kaynaktan gecen akımı (ITest) olcunuz ve uygulanan gerilimi ölçülen akıma bölerek Rab eşdeğer direncinin değerini hesaplayınız. 7. Bu direnç değerinin Thevenin eşdeğer direnci (RTh) olduğunu not ediniz. Şekil 3’ deki devrede, a-b uçları arasına değişken yük direnci (RL) olarak 10kΩ’luk potansiyometreyi bağlayınız. Potansiyometrenin değerini 1,2 kΩ’dan başlayarak 100 Ω’luk artışlarla 1,8 kΩ değerine kadar arttırınız ve her defasında Pot(RL) üzerinden gecen akımın değerini kaydediniz ve her ölçüm icin RL üzerine aktarılan gücü hesaplayınız. 8.Yük direnci RL üzerine aktarılan gücü maksimum yapan RL direncinin değerini yazınız. 3