KÜLTÜR - YAŞAM CUMHURİYET/14 25 MART 1984 TV’NİN YENİ DİZİSİ “KUÇUK AGA” BUĞUN BAŞLIYOR 66Küçük Ağa% Kurtuluş Savaşı başında Türk insanının öyküsü • • 45 ’e r dakikalık sekiz bölümden oluşan renkli dizi “Küçük A ğ a ” için, yaklaşık 100 milyon lira harcandı, binlerce figüran kullanıldı. ye’nin çalışmalarını engellemek üzere İstanbullu Hoca’yı Akşe­ hir’e yollarlar. 1919 yılının ilk­ baharında Akşehir, yıllar süren savaşlardan arta kalan evlatları­ nı toplama çabası içindedir. Her ev bir babanın, bir kardeşin, bir evladın yolunu gözler. Akşe­ hir’in mezar sessizliğine bürünen gecelerini, bir tek Gâvur Mahallesi’ndeki Yorgo’nun, Minas’ın meyhanelerinden gelen kahka­ halar, naralar, şarkılar, gitar ve ut sesleri böler. Kültür Servisi — Mithat Ce­ mal Kuntay’ın romanından uyarlanan 11 bölümlük TV dizisi “ Üç İstanbuF’un ardından, Ta­ nk Buğra’nın romanından yola çıkılarak gerçekleştirilen “ Kü­ çük Ağa” adlı dizi pazar akşam­ ları ekrana geliyor. 45’er dakikalık sekiz bölüm­ den oluşan dizi, renkli. Tarık Buğra’nm 1963 yılında yazdığı aynı adlı romandan aktarılan “ Küçük Ağa” nın yönetmenliği­ ni, “ IV. Murat” , “ Hacı Arif Bey” , “ Bir Adam Yaratmak” , “ Denizin Kanı” gibi dizilerin yönetmeni olarak tanıdığımız Yücel Çakmaklı yaptı. Bin ka­ dar sanatçının ve 4<XK)’e yakın fi­ güranın rol aldığı “ Küçük Ağa” , TV ’nin ünlü yakılan di­ zisi “ Yorgun Savaşçı” dan son­ ra en büyük ve en pahalı dizisi sayılıyor. Dizinin çekimi için yaklaşık 100 milyon Türk Lira­ sı harcandı. 1983 yılının ilk altı ayında Bursa, İnegöl, İznik, Kü­ tahya, Eskişehir, Bilecik, İzmir ve İstanbul’da yapılan çekim sı­ rasında, ordu birliklerinden de yararlanıldı. Salih’i giydirir, kuşatır, her ge­ ce babasının meyhanesinde saat­ ler boyu içirir. Cepheden sakat dönen Salih, artık bir enkazdır ve bu haliyle anasını daha da çok üzmektedir. B i r din a d a m ı İstiklal S a v a şı’n a katılıy o r İstanbullu H o ca'n ın duru mu ____ “ Küçük Ağa” , bir din adamı­ nın, İstanbullu bir hocanın, ön­ celeri karşısında olduğu Kurtu­ luş Savaşı'nı giderek destekleme­ si, hocalığı bırakıp Kuvayı Milliye’ye katılmasının öyküsüdür. İşgalci İngilizlerle işbirliği ya­ pan politikacılar, Kuvayı Milli­ Akşehir’e yeni ayak basan İs­ tanbullu Hoca, yaşadığı kentte dönenlerden habersiz, sırf Padişah’a olan bağlılığından ötürü Kuvayı Milliye çalışmalarını en­ gellemek için vargücüyle çalış­ maktadır. Bu arada, yakışıklılı­ ğı, cesareti, sağlam mantığı ve Akşehir’e ilk dönenlerden bi­ ri, Arabistan’da sağ kolunu, sağ kulağını ve sağ yanağını bırakan Salih’tir. Onu da herkesten ön­ ce çocukluk arkadaşı Niko kar­ şılar. Ona dostluk gösterir. As­ lında amacı, gençlik yıllarında kendisinden çok üstün olan Sa­ lih’i ezmek, ondan öç almaktır. güzel konuşmasıyla herkesin hayranlığını kazamı1, kasabanın güzel kızı Emine’yle evlenir. Rumların meyhanesine devam eden Çolak Salih, bir papazla çocukluk arkadaşı Niko’nun ön­ derlik ettiği gizli konuşmalara tanık olur. Rumlar Pontus Devleti’ni kurma çabası içindedirler. Salih’in gözü açılır, acizliğini yenmek için de sol eliyle silah kullanmaya alışır. Sonunda da, sol elini, yitirdiği sağ elinden da­ ha iyi kullanır hale gelir. Kuvayı Milliye’ye katılır. Ama çolak­ lığı düzenli birlikler halinde ör­ gütlenen Kuvayı Milliyeciler ara­ sında görev almasını engeller. O da, yörede Doktor Haydar Bey’in önderlik ettiği Kuvayı Milliyecilerin tüm çabalarına karşın ara­ larına alamadıkları ve hakkında vur emri çıkardıkları İstanbullu Hoca’yı bulmak için komutan­ larından izin alır. Artık H o ca yok, K ü çü k Aga var________ Hakkında vur emrini öğrenen İstanbullu Hoca, karısını doğum öncesinde bırakıp gider ve Çakırsaraylı çetesine katılır. Saka­ lını kesmiş, sarığını, cübbesini çı­ karmıştır. Küçük Ağa diye anıl­ maya başlayan kişinin İstanbullu Hoca olduğunu bilen pek az ki­ şiden biri de Salih’tir. Çok bağ­ lı olduğu Küçük Ağa’yı bulur ve onun Kuvayı Milliyecilere katıl­ masını sağlar. Küçük Ağa da, Salih’in sayesinde kararsızlıktan kurtulur, Çakırsaraylı’dan ayrı­ larak kendi çetesini kurar. Her­ kesin kendisini İstanbul’a kaçtı­ ğını sandığı bir sıra, Çerkeş Ethem’e katılır. Ethem’in ve kar­ deşi Tevfik’in güvenini kazanır. Ama asıl Ankara’ya bağlı oldu­ ğundan, Garp Cephesi Komu­ tanlığı ile arası açık olan Ethem ve kardeşinin yeni kurulmakta olan orduyu ve devleti çökertme­ sini engeller. Artık o da Kurtu­ luş Savaşı kahramanlarından bi­ ridir. Ama İstunbullu Hoca unu­ tulmuş, öldü sanıldığı için de ka­ rısı Emine başkasıyla evlendirilmiştir. Oğlu Mehmet de onu ba­ bası olarak tanıyamayacaktır. “ Küçük Ağa” nın bu akşam başlayacak olan birinci bölü­ münde Çolak Salih’i 1919 baha­ rının ilk günlerinde üç gün süren bir savaştan tek kolla ve yüzün­ de şarapnel yarasının korkunç iziyle Akşehir’e dönerken göre­ ceğiz. Kocasını ve büyük oğlunu şehit vermiş bir anayla gencecik bir yavuklu beklemektedir onu. Kasabada İtalyan askerleriyle Çolak Salih’in çocukluk arkada­ şı Niko vardır. Bu arada, Akşe­ hir’e iki kişi daha gelir. Bunlar­ dan biri, halkın İstanbullu Ho­ ca diye anacağı Mehmet Reşit Efendi, öbürü Doktor Yüzbaşı Haydar Bey’dir. Bu akşam 21.10’da ekranlara gelecek olan “ Küçük Ağa” nın ilk bölümünden önce TV’de, Ta­ rık Buğra, yazar ve eleştirmen Fethi Naci ile Prof. Mehmet Kaplan’ın katılacakları, diziye konu olan romanın ele alınaca­ ğı bir açıkoturum var. İSTANBULLU HOCA — İşgal kuvvetleriyle işbirliği yapan son Osmanlı padişahına bağlı politikacılar, Anadolu'yu yitirmemek için kenr dilerine bağlı adamları Anadolu'ya göndermektedirler. Bunlardan biri de, Akşehir'de görevlendirilen İstanbullu H oca’dır. Hoca, kasaba­ nın giizel kızı Emine'yle de evlenir. Kişisel Arşivlerde İstanbul Belleği Taha Toros Arşivi