HABER BÜLTENĐ 8 Mart 2006 Haber Özetleri Irak • Birleşik Irak Đttifakı üyesi Rıza Cevat Taki’nin açıklamasına göre Birleşik Irak Đttifakı, Caferi’nin başbakanlık adaylığı konusunu konuşmak için dün bir toplantı yaptı. Toplantıda Irak Uzlaşma Cephesi, Kürt Listesi ve Irak Ulusal Listesi’nin Caferi’ye karşı tutumunun konuşulduğu bildirildi. Ayrıca Birleşik Irak Đttifakı, Cumhurbaşkanından Irak Meclisi toplantısının ertelenmesini istediğini açıkladı. Devamında ise; Birleşik Irak Đttifakı Başkanı Abdülaziz El-Hekim, Caferi’nin yeniden başbakanlığa adaylığına muhalif duran Irak Uzlaşma Cephesi, Kürt Đttifakı ve Irak Ulusal Listesine yazılı cevap verdiği haberini yalanladı. (EL-SABAH GAZETESĐ) (IRAK HABER AJANSI) • Irak Cumhurbaşkanı Celal Talabani’nin açıklamasına göre Irak Meclisinin ilk oturumunun tarihini belirlemek için Perşembe günü Irak’ın siyasi liderleri bir toplantı yapacaklar. Bunun yanı sıra Irak'ta Birleşik Irak Đttifakı’nın, Devlet Başkanı Celal Talabani'den, meclisin Pazar günü yapılacak açılış oturumunun ertelenmesini isteyecekleri bildirildi. (REUTERS) (IRAK HEBER AJANSI) • ABD Dışişleri Bakanlığı, Irak'ın Kerkük kentine ilişkin meselelerin çok hassas olduğunu; ancak bu konuya çözüm bulmanın Iraklılara düştüğünü belirtti. Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Sean McCormack, bir gazetecinin Kerkük sorunu konusunda ABD'nin görüşünü sorması üzerine, ''Kerkük'ü ilgilendiren meseleler çok hassas. Biz bunu anlıyoruz, Iraklılar da anlıyor'', dedi. (AA) • Musul’da peşmergelere ait bir araba saldırıya uğradı. Saldırıda 7 peşmerge öldü. Saldırıyı direnişçilerin Şura Meclisinin üstlendiği bildirildi. (www.iraqk.com) • ABD’nin Irak Büyükelçisi Zalmay Halilzad, Birleşik Irak Đttifakı’nın Liste Başkanı Abdülaziz El-Hekim’le görüştü. Görüşmede Đbrahim El-Caferi’nin başbakanlık adaylığı konuşuldu. (www.iraq-ina.com) • ABD Savunma Bakanının açıklamasına göre Irak’ın her an bir iç savaşa sürüklenebileceği ve Irak’ta olay çıkarmak için Đran gizli teşkilatının zaman zaman Irak’a sızdığı bildirilmiştir. ABD Savunma Bakanı Donald Rumsfeld, Đranlı devrim muhafızlarının Irak'a sızdıklarını söyleyerek, Đranlı yöneticilere "bir hata” yapmamaları uyarısında bulundu. Rumsfeld düzenlediği basın toplantısında, "Şu anda Irak'ın geleceği için zararlı şeyler yapmak amacıyla Irak'a adamlar yerleştirmekteler ve biz bunu biliyoruz", dedi. Amerikan 1 Savunma Bakanı, bunun Đran makamlarınca yapılan bir hata olduğunu söyledi. Rumsfeld, "adamlar" sözüyle neyi kastettiği sorulunca, "bunların Kudüs güçleri veya devrim muhafızları" olduğu yanıtını verdi. Amerikan Savunma Bakanı, ayrıca bir soru üzerine, Alman ajanlarının Bağdat'ta 2003 başında ABD makamlarına Irak güçleriyle ilgili istihbarat sağladıklarından haberi olmadığını söyledi. Rumsfeld, "Bunu bilmiyordum ve şimdi de haberim yok", dedi. (EL-ŞARK EL-AVSAT GAZETESĐ) (www.peyamner.com) • Irak’ta siyasi krizi çözmek için arayışlar devam ediyor. Bu bağlamda Irak’ın güvenliği, ekonomik durumu ve yeniden imarı için üç ayrı komisyon oluşturuldu. Bu komisyonların kararlarının geçerli olması, başbakanın bazı yetkilerinin cumhurbaşkanına devredilmesi, Irak başbakan yardımcısının aynı zamanda ekonomi dosyasının da sorumlusu olması ve bu görevlere Đyad Allavi’nin atanmasının gerektiği bildirildi. (www.iraqidewan.net) • Đyad Allavi ve Şii lider Mukteda El-Sadr’ın aralarındaki sorunu gidermek için Kürt Listesinin arabuluculuk rolünü üstlendiği bildirildi. (www.iraqidewan.net) • Kürt Listesi’nden alınan habere göre Şii lider Mukteda El-Sadr’ın, Kürt Listesi üyesi Berham Salih’in Kürdistan ziyareti talebini kabul ettiği bildirildi. (www.iraqidewan.net) • Irak’ta 6. Tümen Komutanı Tümgeneral Bedir Halim El-Duleymi dün keskin bir nişancı tarafından öldürüldü. Savunma Bakanlığında görevli bir albayın açıklamasına göre suikast bazı milis kuvvetler tarafından yapılmıştır. (www.iraqidewan.net) • Irak Meclis Başkanı Hacim El-Hasani’nin açıklamasına göre Irak Meclis toplantısının ertelenmesinin anayasaya aykırı olduğu bildirildi. (www.iraqi-ina.com) • Birleşik Irak Đttifakı üyesi Dr. Haydar El-Đbadi’nin açıklamasına göre El-Dava Partisinin heyeti Kürdistan Bölge Başkanı Mesud Barzani’nin ziyaretinde Đbrahim El-Caferi’nin başbakanlığa aday olması için karışıklığın ortadan kaldırıldığı belirtti. Ayrıca Caferi’nin Türkiye ziyaretinin sonuçlarını Barzani’ye anlattıkları bildirildi. Barzani açıklamasında Đbrahim El-Caferi’ye başbakan adayı olması hususunda karşı çıkmadığını dile getirdi. (www.aswataliraq.info) • Kürdistan Bölge Başkanı Mesud Barzani dün Bağdat’ta Đran’ın Irak Büyükelçisiyle görüştü. Görüşmede Irak’ın siyasi durumu ve Kürdistan bölgesiyle Đran’ın ilişkileri konuşuldu. (www.ninanews.com) • Irak Đçişleri Bakanının konvoyu bugün Bağdat’ta saldırıya uğradı. Bakanın konvoyda bulunmadığı ve saldırıda 1 kişinin yaralandığı bildirildi. (IRAK HABER AJANSI) • Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Namık Tan, Türkiye'nin Irak'taki siyasi süreçte yer alan gruplarla görüşmeye devam edeceğini belirterek, ''bizim kapımız herkese açıktır'', dedi. Tan, ''biz Irak'ta bir an önce geniş tabanlı bir ulusal birlik hükümetinin kurulmasını bekliyoruz. Irak'ta huzurun ve istikrarın ancak bu şekilde sağlanabileceğine inanıyoruz. Bu amaçla da siyasi süreci desteklediğimizi çok çeşitli vesilelerle ve her düzeyde açıkladık. Amacımız, bu 2 siyasi süreç içinde yer alan bütün gruplarla herhangi bir ayrım yapmaksızın teması sürdürmektir'', dedi. Tan, Iraklı liderlerin Ankara'ya öngörülen ziyaretlerinin de bu çerçevede yapılacağını; ancak ziyaretlere ilişkin net bir tarih bulunmadığını söyledi. Irak Cumhurbaşkanı Celal Talabani'nin Türkiye'ye davetinin söz konusu olup olmadığına ilişkin açıklama yapan Tan, ''Bizim kapımız herkese açıktır'', dedi. Sözcü Tan, ''Biz Irak'taki merkezi hükümetin ve Irak’taki tüm grupların terörizmle mücadele için iş birliği yapmalarını beklemekteyiz. Bugün için bunun tam olarak yerine getirildiğini söyleyemeyiz. Ancak önümüzdeki dönemde daha etkin ve daha yakın bir iş birliğinin yapılacağını ümit etmekteyiz'', ifadesinde bulundu. (AA) • Irak Başbakanı Đbrahim Caferi, kurulacak yeni hükümette yeniden başbakanlığa adaylığını çekmesi yönünde ''şantaja boyun eğmeyeceğini'' söyledi. Caferi, makamında gazetecilere yaptığı açıklamada, ''kimsenin kendisiyle kişisel tartışmaları uzatarak uzlaşmaya varamayacağını'' belirtti. Radikal Şii lider Mukteda El-Sadr'a yakın olan Caferi, adaylığına ilişkin tartışmaların Devlet Başkanı Celal Talabani’yle olan kişisel çekişmelerinden kaynaklandığını söyledi. Talabani’yle aralarındaki çekişmelere atfen Caferi, ''Dr. Caferi şantaja boyun eğmeyecek, Dr. Caferi anayasayı ihlal etmez'', dedi. (AA)(AP) • BM Genel Sekreteri Kofi Annan, ABD öncülüğündeki koalisyon güçleri ile Iraklı yetkilileri uluslararası hukuku ihlal etmekle suçladı. Annan tarafından hazırlanan, son 3 ayda Irak'ta yaşanan gelişmelerin ele alındığı raporda, binlerce insanı keyfi olarak tutuklayan ABD öncülüğündeki koalisyon güçleriyle Iraklı yetkililerin bu uygulamalarıyla uluslararası hukuku ihlal ettikleri ifade edildi. Irak'taki hapishane sisteminin büyük bir kaygı kaynağı olmaya devam ettiğine işaret eden Annan, Irak Đçişleri Bakanlığına bağlı hapishanelerde işkence yapıldığına ilişkin iddialara ilişkin soruşturmaların sonuçlarının kamuoyuna açıklanması çağrısında da bulundu. Irak'ta 2005 yılının Aralık ayında yapılan seçimleri öven Annan, buna karşın mezhep çatışmaları ve ibadet yerlerine yönelik saldırılarda görülen artışa dikkati çekti. Annan raporunda, ''Sivillere, camilere ve son zamanlarda kiliselere yönelik ardı kesilmeyen saldırılar korku, düşmanlık ve intikam duyguları yaratıyor'', ifadelerini kullandı. (AA)(AP) • Güney Afrika, yakında Irak'ta büyükelçilik açacağını duyurdu. Devlet Başkanı Thabo Mbeki, Pretoria'da, aralarında Sünni, Şii ve Kürt temsilcilerin bulunduğu Iraklı parlamenter heyetini kabul etti. Kabulden sonra açıklama yapan Irak hükümeti güvenlik danışmanı Muvaffak El Rubai, ''Bir saat süren görüşmede, Mbeki'ye ikili düzeyde ilettiğimiz en önemli talep, bir büyükelçiliğin açılmasıydı, talebimize olumlu yanıt verdi'', dedi. Irak'a umut dolu döndüklerini söyleyen El Rubai, ''Güney Afrika'dan uzlaşma, doğruluk, adalet ve hoşgörü dersleri alabiliriz. Çok zor zamanlar geçirdiniz ve bunları aştınız. Biz de Irak'ta aynı şeyi başaracağız'', diye konuştu. (AA)(AP)(AFP) • Bağdat'ta görev yapan Đngiliz Tuğgeneral Nick Houghton, son Đngiliz askerinin 2008'in yaz aylarında Irak'ı terk etmesi esasına dayalı olarak planlama yaptıklarını bildirdi. The Daily Telegraph gazetesine konuyla ilgili açıklamalarda bulunan Houghton, Đngiltere'nin bu planlamanın bir parçası 3 olarak çok yakın zamanda Irak'tan asker çekmeye başlayacağını savundu. Irak'taki 8.000 Đngiliz askerinin yurtlarına geri dönmesiyle ilgili olarak yapılan tartışmaların sona ermesini sağlayacak çekilme planının dört aşamadan oluştuğunu da belirten Tuğgeneral Houghton, ilk aşamanın ilkbahar aylarında uygulamaya konulacağını belirtti. Đlk aşamanın en geç yaz sonuna kadar tamamlanabileceğini belirten Tuğgeneral Nick Houghton, güvenliğinden Đngiliz askerlerinin sorumlu olduğu bölgelerde hedefin, sorumluluğun ''yumuşak bir geçişle'' Irak yetkililerine devredilmesi olduğunu anlattı. General Dick Houghton, çekilmenin bir an önce başlatılmasının Irak halkının Đngiliz askerinin ilelebet Irak'ta kalmaya niyetli olmadığını göstermek açısından önem taşıdığını da belirterek, ''Burada çok erken çekilmek ile çok geç kalmak arasında son derece ince bir sınır var. Bu çizgiyi iyi tespit edip, çekilmenin zamanlamasını iyi yapmak gerek'', dedi. (AA)(AFP) • Ürdün Kralı Abdullah, derinleşen görüş ayrılıklarını gidermek amacıyla Iraklı dini liderler arasında Amman'da bir uzlaşma toplantısı yapmak istediğini söyledi. Kral Abdullah, Irak Dışişleri Bakanı Hoşyar Zebari’yle Amman'da görüşmesinden sonra yaptığı açıklamada, Iraklı taraflara, Irak'taki her kesimin temsil edileceği bir ulusal hükümetin oluşturulması için acil çaba göstermeleri çağrısında bulundu. Kral Abdullah, ulusal birliğin sağlanması amacıyla Iraklı dini liderleri bir uzlaşma toplantısında bir araya getirebilmek için Arap Birliği’yle beraber çaba sarf ettiğini belirtti. Haberde, Zebari'nin de bu girişimden memnuniyet duyduğu kaydedildi; ancak ayrıntılı bilgi verilmedi. (AA)(AP) Orta Doğu • Hamas sözcüsü Ebu Ubeyde verdiği demeçte, Đzzeddin El Kassam Tugayları'nın ne dağılacağını ne de resmi güvenlik güçlerinde yer alacağını söyledi. Sözcü, her halükarda örgütün mevcut askeri kanadının, şimdiki örgütlenme şeklini koruyacağını belirtti. Ebu Ubeyde, buna karşın Đsrail ile Filistinliler arasında bir yıldır süren ateşkesin halen geçerli olduğunu ve bunu sürdüreceklerini kaydetti. (AA)(AP) • Mısır Devlet Başkanı Hüsnü Mübarek ile Güney Kore Devlet Başkanı Roh Moo-hyun'un, Kahire'de Ortadoğu ve Kore yarımadasının durumunu görüştüğü bildirildi. Mübarek, görüşmeden sonra gazetecilere, Đsrail-Filistin barış sürecinin ilerletilmesi, Irak'ta sükunetin sağlanması ve uzlaşmanın desteklenmesi için gösterilen uluslararası çabalara destek verdiklerini söyledi. Hüsnü Mübarek ayrıca, Kore yarımadasında istikrarın, Kuzey ile Güney hükümetleri arasındaki diyalog aracılığıyla sağlanmasına yönelik girişimleri desteklediğini belirtti. Đki liderin görüşmede, Mısır'ın petrol ve doğal gaz sektörleri başta olmak üzere ikili ticaret ve yatırımın geliştirilmesini ele aldığı da kaydedildi. (AA)(AP) • Pakistan Başbakanı Şevket Aziz, müttefikleri ABD'nin Đran'a karşı girişmesi muhtemel askeri harekata karşı olduklarını söyledi. Aziz, ''Nükleer programı yüzünden Đran'a karşı askeri harekata girişilmesine karşıyız. Bizim görüşümüze göre, askeri müdahale olmamalı. Biz böyle bir harekata katılmayız'', dedi. Đki günlük ziyaret için Londra'da bulunan Aziz, Pakistan'ın Đran sorununa diplomatik çözüm arayışlarına her zaman destek verdiğini 4 belirtti. Aziz, Đran'ın nükleer enerjiyi barışçı amaçla ve UAEK'nın gözetiminde kullanma hakkına sahip olduğunu kaydetti. (AA)(AFP) Kafkasya ve Orta Asya • Ermenistan Savunma Bakanlığının basın bürosundan alınan habere göre 6-7 Mart tarihlerinde Azerbaycan askeri güçleri Ermenistan sınırında sistematik olarak çatışmaya girmişlerdir. Çatışma sırasında askerler arasında yaralan olmadığı; ancak bir Ermeni çobanın yaralandığını belirtmektedir. (www.regnum.ru) • Türkiye’nin Azerbaycan Büyükelçisi Turan Moralı ‘‘Biz Güney Karabağ sorununda askeri bir çözümün taraftarı değiliz. Ancak Azerbaycan ile Türkiye arasında askeri bir ittifak kurulursa, askeri hareketler başladığında biz yardımcı oluruz’, dedi. (www.regnum.ru) • “Russkiy Aluminiy” şirketi Azerbaycan’da 300 bin tonluk kuvvetteki alüminyum fabrikasının teknik-ekonomik temelini kapsayan projeye başladılar. Azerbaycan Başbakan Yardımcısı Abbas Abbasov’un bildirdiğine göre fabrikanın ve elektrik santralinin kurulması ve çalıştırılması için 1 milyar dolar yatırım gereklidir. Ülkede ham madde bulunmadığı için Guineya’dan getirilecektir. Bunun dışında Rus şirket, alüminyum fabrikaları, elektrik santralleri, koksa üreten yüksek teknolojik fabrikalar kurmayı planlamaktadır. (www.regnum.ru) • 13-14 Mart 2006 tarihlerinde ABD Dışişleri Bakanının Avrupa ve Asya meseleleri konusunda Yardımcısı Daniel Frid ile AGĐT Minsk Grubunun Amerikalı Eş Başkanı Stiven Mann’la Bakü’de Dağlık Karabağ sorunu üzerine görüşme yapacaklardır. (www.regnum.ru) • Ermeni Savunma Bakanı Serj Sarkisyan “Ermenistan, NATO askeri güçlerine Đran’a karşı askeri hareket başlarsa toprak temin etmeyecek”, dedi. (www.regnum.ru) • Ermenistan hükümeti ülkede Metsamor Nükleer Elektrik santralinin yükünü azaltacak yeni nükleer santral kurmak istediklerini uluslararası finansman kurumlara bildirmişti. Bu günlerde resmi bir ziyaretle Ermenistan’da bulunan ABD Dışişleri Bakanının Avrupa ve Avrasya meseleleri konusundaki Yardımcısı Matthew Brize, Ermenistan Enerji Bakanı Armen Movsisyan’la görüştü. Analistlere göre; ABD bu projeyi destekleyebilir. (www.regnum.ru) • Gürcistan eski Dışişleri Bakanı, “Gruzinskiy Puty” partisinin lideri Salome Zurabişvili, Tiflis’te düzenlenen basın toplantısında ‘Hükümetin düşüncesiz hareketleri ve kamuoyuyla diyaloğu kesmesi ülkeyi yeni bir devrime götüreceğini’ ifade etti. (www.regnum.ru) • 7-9 Mart 2006 tarihleri arasında Tiflis’te Gürcistan ile Kuveyt hükümetleri arasında “Yatırımları Teşvik Etme ve Koruma” anlaşması çerçevesinde görüşmeler yapılmaktadır. (www.regnum.ru) 5 • ABD Ticaret ve Gelişme Ajansı (USTDA) Gürcistan Enerji ve Yakıt Bakanlığına enerji güvenliği ve ekonomik gelişme süreçlerini destekleme maksadıyla 365 bin dolar tutarında kredi verdi. (www.regnum.ru) • ABD Dışişleri Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Matthew Bryza, Türk-Ermeni ilişkilerinin normalleşmesinin, Yukarı Karabağ konusunda barış anlaşmasının tabii ve gerekli bir sonucu olacağını söyledi. Yukarı Karabağ’la ilgili sorunun barışçı çözümü sürecinde Azerbaycan Cumhurbaşkanı Đlham Aliyev ve Ermenistan Cumhurbaşkanı Robert Koçaryan'ın Paris'teki görüşmesinin başarısız olmadığını savunan Bryza, tarafların burada ''ara anlaşmaya'' yakınlaştığını, şu anda sürecin çıkmaza girdiğinin de söylenemeyeceğini ileri sürdü. ''Sonuca yaklaşırken her zaman güçlüklerin arttığını ve çözüme yönelik kararlı hareketlerin olmasına ihtiyaç duyulduğunu'' dile getiren Bryza, barış için olası koşulların öncelikle liderler tarafından iyi benimsenmesi gerektiğini, kendilerinin ellerinden gelen tüm desteği vermeye hazır olduklarını kaydetti. (AA) Avrupa Birliği • Türkiye ve Avrupa Birliği troykası 3 Ekim’den bu yana ilk kez Viyana’da bir araya geliyor. Toplantıda Türkiye’nin müzakere sürecindeki seyri ve Türkiye’deki reform süreci ele alınacak. Türkiye adına toplantıya Dışişleri Bakanı Abdullah Gül katılıyor. Avrupa Birliği Troykası, Dönem Başkanı Avusturya'nın Dışişleri Bakanı Ursula Plassnik, gelecek dönem başkanı Finlandiya'nın Dışişleri Bakanı Erkki Tuomioja ile Avrupa Birliği Komisyonu'nun Genişlemeden sorumlu üyesi Olli Rehn'den oluşuyor. (ABHABER) • AB dönem başkanı Avusturya'nın ev sahipliğinde Đnnsbruck kentinde bir araya gelen AB savunma bakanlarının, toplantının bugünkü oturumunda ''AB'nin Kongo'da üstleneceği askeri operasyon konusunu tartışacağı'' bildirildi. Toplantıdan önce basına açıklama yapan Avusturya Savunma Bakanı Günther Platter, ''Fransa ve Đngiltere'nin Kongo'daki askeri operasyonda görev almaktan yana olduklarını'' belirterek, ''Almanya'nın operasyona katılıp katılmayacağının henüz kesinlik kazanmadığını'' bildirdi. Bosna Hersek'te görev AB Đstikrar Gücü'nün (EUFOR) bölge insanına barış ve umut verdiğini, bölgede istikrarı sağladığını ifade eden Platter, ''Bu nedenle AB'nin Afrika için de bir eylem planını tartışmaya açtığını'' kaydetti. AB ortak dış politika ve güvenlik yüksek temsilcisi Javier Solana da ''AB'nin Afrika'da askeri görev üstlenmesi gerektiğini'' belirterek, ''AB'nin bölgede sadece askeri değil ekonomik çıkarları da bulunduğunu'' bildirdi. (AA) Diğer Haberler • Japonya, Çin'in askeri gücünün artmasından endişe duyduğunu açıkladı ve Çin rejimini savunma harcamaları konusunda şeffaflığa davet etti. Silahsızlanma ve silahların yayılmasını önlemeye yönelik bir hükümet raporunda, ''Asya'da silahsızlanma her yerde ilerleme göstermiyor. Tersine, ordu gücünü arttıran ve askeri kapasiteleri hakkında şeffaflık göstermeyen ülkeler var. Çin'in nükleer silahlanmasının bir bölümü ve silahsızlanma siyaseti açık değil. Bununla birlikte Çin, küçük miktardaki nükleer silahların tamamen 6 kendini savunma gereksinimlerine yönelik olduğunu söylüyor'', deniliyor. Çin'in 400 nükleer başlığının bulunduğu belirtilen ve resmi olarak 17 Martta açıklanacak raporda, ''Çin'in askeri harcamaları 2005'e kadar son 17 yılda artış gösterdi ve birçok nokta hala karanlıkta. Japonya Çin'in şeffaf olması gerektiğini düşünüyor. Geniş topraklara ve nükleer silahlara sahip iki ülke, Çin ve Rusya’yla çevrili Japonya, nükleer silah geliştirdiğinden şüphelenilen Kuzey Kore'ye ve istikrarsız bir zemin oluşturan Tayvan boğazına çok yakın'', ifadesi yer alıyor. (AA)(AFP) • Kosova Sırp Ulusal Konseyi, AB, ABD ve NATO'ya Kosova'nın bağımsızlığının tanınmasının uluslararası terörün artmasına yol açabileceği uyarısında bulundu. Sırp basınına göre, Sırbistan'ın bölge barışının tek güvencesi olduğu belirtilen uyarı mesajında, Kosova'nın bağımsız olması durumunda Sırpların radikalleşebileceğine ve hak için mücadele başlatabileceklerine dikkat çekildi. Mesajda, Sırpları katlettiği gerekçesiyle Sırbistan tarafından Interpol'den tutuklama emri çıkarılan Kosova Muhafız Gücü (KMG) Komutanı General Agim Çeku'nun Başbakan olarak atanmasına kesinlikle karşı çıkıldığı belirtildi. Kosova Sırp Ulusal Konseyi'nin, Kosova'nın Sırplar için konumunu bütün dünyanın bilmesi gerektiğine dikkati çekerek, Kosova'dan hiçbir zaman el çekmeyeceklerini vurguladığı kaydedildi. (AA) • Tayvan Savunma Bakanlığından bir askeri yetkili, Çin'in 800 füzesinin Tayvan hedeflerine doğrultulmuş olduğunu söyledi. Yarbay Çen Çang-hua, gazetecilere yaptığı açıklamada, ''Çin'in elinde bugün bütün adayı isabetle vurabilecek 784 balistik füze var'', dedi. Tayvanlı subay, Çin'in füze saldırısı halinde bütün haberleşme ve ulaşımın kesileceğini, kumanda merkezlerinin felç olacağını belirterek, ''Bu füzelerle 10 saatte beş yoğun bombardıman dalgası düzenleyebilirler'', diye konuştu. Tayvan lideri Çen Şui-Bian'ın geçen hafta Çin'le birleşmeyi öngören danışma organının kaldırılmasını kararlaştırması, iki ülke arasındaki gerilimi tekrar tırmandırmış bulunuyor. (AA)(AFP) Dünya Basını Guardian gazetesinin manşetinde, Amerika Birleşik Devletleri'nin Bağdat Büyükelçisi Zalmay Halilzad'ın Irak'ın işgaliyle ilgili değerlendirmesi var: "Pandora'nın kutusunu açtık." Zalmay Halilzad, işgalle birlikte Irak'ta mezhepler arasındaki çatışmaların bölgesel bir savaşa yol açabileceğini söylüyor. Bir diğer uyarısı da, aşırı dinci kesimin etkinliğinin artmasıyla Irak'ın yanında Taliban yönetimindeki Afganistan'ın "çocuk oyuncağı" kalacak olması. Halilzad'ın bu sözleri, Irak'taki en üst düzey iki Amerikalı komutanın Washington'da temaslarda bulunacakları bir hafta sarf etmesine dikkat çekmiş. Guardian'a göre Halilzad, Irak'ta mümkün olduğunca çok Amerikan askeri tutabilmek için Washington nezdinde lobi yapıyor olabilir. Yine Guardian'ın iç sayfalarındaki bir haberin başlığı, "Hamas lideri, ekonomik tehditler yüzünden Batı'yı ikiyüzlülükle suçluyor.'' Gazetenin Gazze'deki muhabiri, Filistin hükümetini kurmakla görevlendirilen Đsmail Hanya'yla konuşmuş. Hanya; Đsrail'i tanımaları, barış anlaşmalarına saygılı olmaları ve şiddetten vazgeçmeleri için kendilerine yapılan baskıyı "ucuz şantaj" olarak 7 nitelendirmiş ve eklemiş: "Ne 1967 sınırlarını tanımaları, ne de Filistin halkının seçimine saygı göstermeleri...Đsrail'den hiçbir şey istemiyorlar." Guardian haberinde, Ariel Şaron hükümetinin bazı üyelerinin geçmişte Filistin devleti kurulmasına karşı kampanya yürüttüklerini hatırlatıyor. Hatta bu kişilerin bazılarının Araplar için etnik temizlik önerdiklerine dikkat çekiyor. Hamas'ın Meclis Grubu Başkanı Salih Bardavil bu noktada Washington'un kendilerine önyargılı yaklaştığına işaret edip ekliyor: "Amerika sadece bir gözüyle görüyor, bir kulağıyla işitiyor." Guardian başyazısında ise Hamas ve Đsrail'i ima edip "Görüşmeliler", demiş. Gazeteye göre kimse Hamas'ın Oslo Anlaşmaları'nı kabul etmemesine şaşırmamalı zira Đsrail bile bu anlaşmaların öldüğünü belirtmişti. Guardian başyazısını ise bir çağrı ve uyarıyla noktalamış: "Hamas, Orta Doğu'nun yeni bir gerçeğidir. Đki azılı düşmanın birbirleriyle iş yapmasını daha zorlaştırdığı da bir gerçek. Ancak taraflar sonuçta görüşmeliler. Yoksa ölmeye devam edecekler." Gazetenin orta sayfasındaysa umut vadeden bir tablo var. Independent, kadın hakları alanında daha kat edilmesi gereken çok mesafe olmasına karşın; bu alanla ilgili olarak eğitim, sağlık ve siyasette dünya çapında önemli adımlar atıldığını belirtiyor. Gazete bu alanda ilerleme sağlayan ülkeler arasında Türkiye'yi de saymış: "Türkiye Büyük Millet Meclisi 2001'de ülkenin Medeni Kanunu'nda değişiklikler yaptı. Böylece kadın-erkek eşitliği resmen tanınmış oldu. Artık Türkiye'de kadınların evleri dışında çalışmak için eşlerinden alacakları izne ihtiyaçları yok. Kadınlar ayrıca mülkiyet alanında da erkeklerle eşit hakka sahip. Đsterlerse evlenmeden önceki soyadlarını koruyabiliyor, boşanma davası da açabiliyorlar." Independent iç sayfalarında ayrıca Türkiye Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Yaşar Büyükanıt'a yönelik suçlamalara da yer vermiş. Haberin başlığı, "Üst düzey general Türkiye'yi Avrupa Birliği dışında tutmak için Kürt sorununu kışkırtmakla suçlanıyor." Gazete Van Cumhuriyet Başsavcısının Şemdinli olaylarıyla ilgili iddianamesinde Orgeneral Yaşar Büyükanıt'ı, Kürt ayrılıkçılar ve güvenlik güçleri arasındaki çatışmayı kışkırtmak amacıyla örgüt kurmakla suçladığını aktarıyor. Independent, Türkiye yasalarına göre silahlı kuvvetler mensuplarının sivil mahkemelerde yargılanamayacaklarını belirtiyor. Gazete, Orgeneral Yaşar Büyükanıt ve suçlanan diğer yetkililerin ancak askeri bir savcının soruşturmayı askeri mahkemelere taşıması halinde yargılanabileceklerini hatırlatıyor. Đngiltere Đçişleri Bakanı Charles Clarke dün Avrupa Birliği dışından çalışmak amacıyla ülkelerine gelmek isteyenler için puanlama esasına dayalı yeni bir sistemin ayrıntılarını açıklamıştı. Sistem, yüksek vasıflı, genç işçilerin Đngiltere'ye girmesini kolaylaştırıyor. Ancak Avrupa Birliği dışından vasıfsız işçilerin Đngiltere'ye göç etmesi zorlaştırılıyor. Times ayrıntıları açıklanan sisteme destek vermiş. Gazete başyazısında, sistemin daha iyi bir göçmen politikası oluşturma potansiyeli olduğunu söylüyor. 8 Daily Telegraph ise yeni sistemi savunanların, benzer uygulamaların Kanada ve Avustralya'da iyi sonuç verdiğini söylediklerini belirtiyor. Ancak muhafazakar eğilimli gazete başyazısında bu ülkelerle Đngiltere arasındaki büyük bir farka dikkat çekmiş: "Kanada ve Avustralya, göçmen politikaları konusunda tam kontrole sahip. Oysa Avrupa Birliği üyesi ülkelerin bu konuda hemen hemen hiçbir kontrolleri yok." 9