OSMANLI KÜLTÜR VE MEDENİYETİ A) B) C) D) E) İslâm Hukuku Türk gelenek ve görenekleri Mahalli uygulamalar Selçuklu devlet işleyişi Avrupa’daki gelişmeler Osmanlılarda Kanuni döneminde şeyhülislam olan Ebusuut Efendi ile birlikte şeyhülislamlık makamı önem kazanmış, şeyhülislamlar giderek siyasal alanda da önemli roller oynamaya başlamışlardır. Şeyhülislamların bu siyasal nüfuzlarının aşağıdakilerden hangisi üzerinde etkili olduğu söylenemez? A) Bazı padişahların tahttan indirilmesinde B) İlmiye sınıfından olanların devletten maaş almaya başlamasında C) İstanbul isyanlarının desteklenmesinde D) Savaş ve barışa karar verilmesinde E) Rüşvet ve kayırmanın artmasında 3. Aşağıdakilerden hangisi Osmanlılarda Akıncı Ocağı'nın giderek etkisini yitirip sonunda ortadan kalkmasının önemli nedenlerinden biridir? A) B) C) D) E) 4. Anadolu'da kervansaray yapımı XVI. yüzyıldan sonra yavaşlamıştır. Bunun en önemli nedeni aşağıdakilerden hangisidir? A) B) C) D) E) 6. 7. Osmanlı mimarisinin batıdan etkilenmesi Ticaret yollarının yön değiştirmesi Osmanlı Devleti'nin sürekli savaşlara katılması Celali İsyanlarının başlaması Kültür ve sanat hareketlerinin yavaşlaması Aşağıdakilerden hangisi Osmanlılarda “devletten”, “imparatorluğa” geçildiğinin bir kanıtıdır? A) B) C) D) E) T A R İ H 2. 5. Osmanlı Devleti’nin Kuruluş döneminde devlet yönetiminde aşağıdakilerden hangisinin etkisinden söz edilemez? Ö S S 1. TEST 01 Divanın kurulması Halifeliğin Osmanlılara geçmesi Şeyhülislam'ın divanın doğal üyesi yapılması Ortodoksların koruyuculuğunun üstlenilmesi Divana sadrazamların başkanlık etmesi Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı İmparatorluğu'nun karakterini yansıtan özelliklerden biri değildir? A) Mutlakiyetle yönetilen teokratik bir devlettir. B) Devletin bütün yetkileri padişahta toplanmıştır. C) İmparatorluk çeşitli ırk ve dine mensup kişilerden oluşmuştur. D) Şehzadeler gittikleri sancaklarda özerk beylik kurma hakkına sahiptir. E) Hristiyan alanları ele geçirmede fetih anlayışı egemendir. Savaş cesaretinin azalması Yeniçeri Ocağı'nın kurulması Keşif hizmetlerinin gereksiz görülmesi Yeterli gönüllünün bulunamayışı Savaşların niteliğinin değişmesi İslamiyet Öncesi Türk Devletlerinde yer alan kurultay boy beylerinin yılda iki kez toplanmasıyla oluşur ve devletin geleceğiyle ilgili kararlar alır. Osmanlı Devleti'nde görülen Divan-ı Hümayun ise padişah ve başvezir tarafından seçilen kimselerden oluşur ve tatil günleri dışında her gün toplanarak devlet işleri ile ilgili kararlar alırdı. Yukarıdaki bilgiler ışığında kurultaydan divana geçiş devletin yönetim şeklinde aşağıdaki gelişmelerden hangisini sağlamıştır? A) B) C) D) E) 8. Osmanlı Devleti'nde beylerbeyleri bulundukları eyaletlerin hem askeri hem mülki amirleridir. Eyaletlerdeki bütün memurlar beylerbeyine bağlıdırlar. Yalnız eyalet kadısı doğrudan merkeze bağlıdır. Kadı'nın beylerbeyine değil de merkeze bağlanması aşağıdakilerden hangisiyle açıklanabilir? A) Beylerbeylerinin isyanlarını engellemek B) Yargının etki altında kalmadan karar verebilmesini sağlamak C) Beylerbeylerini denetleyebilmek D) Kadıların rüşvet yemesini engellemek E) Kararların hızla alınmasını sağlamak Merkezi yönetim Demokratik yönetim Devlet işlerinin daha sık görüşülmesi Padişahların divana başkanlık etmesi Osmanlı Devleti'nin İslamiyetin etkisine girmesi 93 OSMANLI KÜLTÜR VE MEDENİYETİ 9. 13. Aşağıdakilerden hangisi Osmanlılarda Divan-ı Osmanlılarda başlangıçta çocuklarının devşirilmesinden çekinen Hristiyan halk, giderek çocuklarını kendi istekleri ile bazen de yalvararak vermeye başladılar. Bu durumun temel nedeni aşağıdakilerden hangisidir? Hümayun'un görevlerinden biri değildir? A) B) C) D) E) A) Hristiyanların İslam dinini benimsemeleri B) Osmanlı Devleti'nin Balkanları tamamen ele geçirmesi C) Hristiyanlardan haraç ve cizye alınması D) Devşirmeler arasından sadrazam ve üst düzey yöneticiler çıkması E) Çocukların Türk terbiyesine göre yetiştirilmesi 14. Osmanlı Devleti'nde, XVI. yüzyıla kadar divanın doğal üyeleri arasında yer almayan ancak divanda alınan kararlar hakkında görüşüne başvurulan görevli aşağıdakilerden hangisidir? A) B) C) D) E) 10. “Osmanlı Devleti bir İslam devletidir. Bu nedenle Müslüman olanlarla olmayanlar farklı konumda bulunurdu.” Osmanlı Devleti'nde Müslüman olmayanlar aşağıdaki alanlardan hangisinde bir engelle karşılaşırlardı? 15. Osmanlıların gelir kaynaklarından olan ve Tanzimat Fermanı ile kaldırılan hangi vergi ile Hristiyanlar askerlikten muaf oluyorlardı? T A R İ H Toprak dağılımı Devlet yöneticiliği Ticaret Vergilendirme İbadet Kadı Beylerbeyi Reis-ül Küttap Subaşı Müftü A) Cizye C) Aşar Ö S S A) B) C) D) E) Savaşa ve barışa karar vermek Dış politikayla ilgili görüş bildirmek Devlet memurlarını atamak Büyük davalara bakmak Devletin gelir ve giderlerini düzenlemek 16. I. Ahmet devrinde padişahlığın babadan oğula 11. Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı tımar siste- geçmesi sistemi değiştirilerek Osmanlı soyundan en büyük ve en akıllı (Ekber ve Erşed) olanın tahta geçmesi kuralı getirilmiştir. Bu kural ile aşağıdakilerden hangisi amaçlanmıştır? minin sağladığı bir yarar değildir? A) B) C) D) E) B) Haraç D) Ağnam E) Derbent Resm-î Askerin üretici duruma getirilmesi Tarımsal üretimin artması Devlet hizmetlerine gelir sağlanması Askeri harcamaların azalması Kapıkulu askerlerinin parasal yönden yük olmaması A) Taht kavgalarının ve kardeş katliamının önlenmesi B) Devletin, Avrupa ile diyalog içine girmesi C) Yönetimde karışıklıkların ortadan kaldırılması D) Hukukun üstünlüğünün kabul edilmesi E) Şehzadelerin kendilerini iyi yetiştirmesi 12. Osmanlı Devleti’nde hükümet işlerinin görüşüldüğü divan ile ilgili olarak aşağıda verilen bilgilerden hangisi XVI. yy.'dan önceki döneme aittir? 17. Osmanlı Devleti'nin Yükselme Devri'nde önemli bir gelir kaynağı iken, Gerileme Devri'nde büyük bir gider kaynağı durumuna gelen etkinlik aşağıdakilerden hangisidir? A) Kaptan-ı Derya ve Şeyhülislamın divan toplantılarına katılması B) Divan toplantılarına padişahın başkanlık etmesi C) Devlet işlerinin iç ve dış işleri olarak ikiye ayrılması D) Reis-ül Küttab'ın divan üyesi olması E) Meclis-i Hass-ı Vükela adını alması A) Tarım B) Ticaret C) Askerlik E) EI sanatları D) Hayvancılık 1E 11 E 94 2D 12 B 3E 13 A 4A 14 E 5B 15 A 6D 7D 8B 9D 16 A 17 C 10 B