Bir İNCİ Dicle Kalkınma Ajansı’nın merkez ilini oluşturan ve Dicle Bölgesi’nin yukarı Mezopotamya havzasında bulunan Mardin ilinin doğusunda Şırnak ve Siirt, kuzeyinde Diyarbakır ve Batman, batısında ise Şanlıurfa yer almaktadır. Uçsuz bucaksız tarım arazileri ve büyüleyici tarihi dokusu ile göze çarpan Mardin aynı zamanda Suriye ile de sınır komşusu. 2 Tarım ve tarıma dayalı sanayi, imalat sanayi, turizm, lojistik gibi sektörlere yönelik yatırımlarda son yıllarda gözle görülür bir artışın gözlendiği Mardin, çok kültürlü yaşam tarzı, tarihi dokusu, tarım arazileri, kamu yatırımları, konum, ulaşım ve birçok alanda yatırımcılara cazip imkânlar sunmaktadır. Mezopotamya’nın incisi Mardin yolculuğuna hazır mısınız? 3 Güvenli ve Huzurlu Bir Yatırım Ortamı... 4 Dil, 3 Din. Tarihten bu yana çok kültürlü toplumsal yapısı ile birlikte yaşama kültürünün en güzel örneğini sergileyen ilimizde hoşgörü ve güven hâkim. Bu güven ortamı son yıllarda yapılan ve kentsel yaşamın kalitesini artırmak ve kentler arası rekabeti canlandırmak amacıyla değişik başlıklar altında kent araştırmaları sonuçlarında da göze çarpmaktadır. Çalışmaların sonuçlarında en güvenli şehirler başlığı altında daima en üst sıralarda yer alan Mardin ilinde yatırım yapmak bir ayrıcalık. 4 Açık Hava Müzesi… Bünyesinde çok sayıda değerli tarihi yapıları ve mekânları barındıran Mardin, adeta bir açık hava müzesini andırıyor. Bölgesinden çıkarılan taş ile yapılan ve her biri birer eşsiz mimarlık örneği olan dini ve geleneksel yapılarını dünya ile paylaşan Mardin, tümüyle Ortaçağ’da olduğunuz hissini uyandıran nadide bir kentimizdir. 5 Turizm Sektörü Tırmanışta 21 Cami ve Medrese, 16 Kilise ve Manastır, 2 Çarşı, 2 Hamam, 5 Kale, Konukevleri, Mağaralar ve 300’e yakın tescil edilmiş yaşayan tarihi ev. Kültür envanterini oluşturan bu rakamlar ile Mardin, son yılların en belirgin turizm atağını gerçekleştirmiş olup 2001 yılından bu yana turist sayısını 50.000’lerden 1.000.000’a taşımıştır. Günübirlik ziyaretten hafta sonu tatiline dönüşen Mardin çıkartması son yılların en popüler ve tercih edilen turizm faaliyetleri arasına girmiş durumda. 6 Unesco Dünya Kültür Mirası Listesi… Milattan önce 4500 yıllarında yerleşim amacıyla kullanılmaya başlanan ve bugüne kadar da sayısız kültür ve medeniyete ev sahipliği yapmış olan Mardin, çok çeşitli antik ve uluslararası öneme haiz yapıları içinde barındırmaktadır. Bu denli zengin bir kültürel mirasın Unesco Dünya Kültür Mirası Listesinde yer almaması düşünülemezdi. 2000 yılından bu yana Unesco Dünya Mirası Geçici Listesinde değerlendirilmeyi bekleyen 23 varlığımızdan biri olan Mardin, sadece bir değil, “kültür” ve “doğal” olmak üzere iki ayrı kategoride birden değerlendirilmekte olup “Mardin Kültürel Peyzaj Alanı” olarak Unesco Dünya Kültür Miras Listesi’ne önerilmektedir. 7 Kongre Turizmi… Eşsiz mekânları ve huzur veren yapıları ile inanç ve kültür turizmi kadar toplantı ve kongre turizmine de hizmet verebilecek kapasitede olan Mardin, bu konuda bugüne kadar çok sayıda ulusal ve uluslararası toplantı ve sempozyuma başarıyla ev sahipliği yaparak rüştünü ispat etmiş durumda. Toplantı ve Kongre mekânı olarak her geçen gün daha da fazla adından söz ettiren ve tercih edilen Mardin’de bu yönde yatırımlar yapılmaya devam ediyor. 8 Hedefimiz Büyük, İşimiz Çok… * 5 milyon ziyaretçi sayısına ulaşmak, * Avrupa Kültür Başkenti olmak, * Unesco Dünya Kültür Mirası listesinde kalıcı olarak yer almak ve Marka Kent olmak. Cumhuriyetimizin 100. yılı için kendisine bu hedefleri belirleyen Mardin emin adımlarla geleceğine ilerliyor. Bu yarışta yer almak istemez misiniz? 9 İşgücü ve İstihdam Mardin işgücü açısından da şanslı. Mardin nüfusunun %61’ini oluşturan 25 yaş altı genç nüfusun, yeni kurulan üniversitenin ve diğer kamu ve özel sektör eğitim kurumlarının da katkılarıyla giderek artan eğitilmiş işgücüne dönüşmesi, bunun yanı sıra işgücü maliyetlerinin de yeni teşvik sistemi ile birlikte Türkiye genelinin altında kalması, bölgeye gelecek yatırımcılar açısından uygun maliyetli ve kalifiye işgücü faktörünü oluşturmaktadır. Bu iki bileşeni aynı anda sunabilen Mardin insan kaynakları bakımından yatırımcılar için gerçek bir avantaj sağlamakta. 10 İş Gücü Maliyetleri (ABD Doları) Mardin Türkiye Litvanya Macaristan Polonya Hırva4stan Slovenya 0 200 400 600 800 1000 1200 1400 1600 İSTİHDAMDA SEKTÖR PAYLARI GAP Sanayi Envanteri, 2009 11 Bereketli Ovalar ‘Yeşil Deniz’ olarak da anılan ve halen ülkemizin en önemli tarımsal üretim merkezlerinden kabul edilen Mardin ovaları yakın bir gelecekte GAP suyunun ulaşması ile birlikte 1 milyon dekarlık sulu araziye kavuşacak böylece hem üretim miktarı hemde ürün kalitesi artacak. Bereketli ovalarından çıkarılacak ürünler işlenecek fabrika ve yatırım bekliyor. 12 Gelişmiş Ulaşım Ağı İşletmenizi Dünya’ya Bağlıyor, Mallarınız Alıcı Buluyor… İşletmeniz için hayati öneme sahip ulaşım imkânları Mardin’de fazlasıyla var. Mersin ve İskenderun Limanlarına doğrudan bağlanan demiryolu hattı, yeni açılan ve kapasite geliştirme çalışmaları devam eden havaalanı ve Suriye ve Irak bağlantı yolları başta olmak üzere yenilenen karayolları ağı ile ulaşım problemlerini çözen Mardin kamyonlarınızın yüklenmesini bekliyor. 13 Komşularla Ticaret… Komşumuz Irak’a yönelik uygulanan ambargonun 22 Mayıs 2003 tarihinde kaldırılmasıyla ve ülkemizin son yıllarda komşu ülkelerle geliştirdiği olumlu diyaloglar neticesinde gelişen ticari ilişkilerden Mardin de olumlu etkilenmiştir. Organize Sanayi Bölgesinde ürettiği ürünlerin neredeyse tamamını Irak pazarında değerlendiren işletmelerimizin ülke ekonomisine katkıları tartışılmaz. Diğer komşumuz Suriye ile ticarette özellikle 1 Ocak 2007’de yürürlüğe giren Serbest Ticaret Anlaşması (STA) sonrasında çok önemli artışlar kaydedilmiş, Suriye’ye 2010 yılı ihracatımız 2006 yılına göre 3 kattan fazla artmıştır. Suriye ile ticaretin daha da artması beklenirken, bu kapsamda Nusaybin Sınır Kapısının modernizasyonu çalışmalarının hem ticarete olumlu katkısı olacaktır hem de işletmelerimize ve nakliyecilerimize büyük kolaylıklar sağlayacaktır. Mardinli sakinlerimizin hem Suriye hem de Irak vatandaşları ile sıkı akrabalık bağına sahip olması, söz konusu pazarlara kolay erişimi de beraberinde getirmekte. Kurulan ilişkiler ve gerçekleştirilen ortaklıklar ile sadece dış ticaret artmıyor, yeni iş imkânları ve istihdam sağlanıyor, toplumsal huzura da hizmet ediliyor. 14 TÜRKİYE-­‐IRAK DIŞ TİCARET DEĞERLERİ (MİLYON DOLAR) İHRACAT İTHALAT HACİM 829 113 942 1.821 468 2.288 2.750 459 3.209 2.589 376 2.965 2.845 645 3.490 3.917 1.321 5.238 5.126 952 6.078 3.747 833 4.580 YIL 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 (ilk 9 ay) DENGE 716 1.353 2.291 2.213 2.200 2.596 4.174 2.914 Kaynak: DTM, Dış Ticaret Bilgi Sistemi, 2010 İthalat (Bin Dolar) İhracat (Bin Dolar) 2003 23.170 39.282 MARDİN -­‐ İHRACAT VE İTHALAT DEĞERLERİNİN YILLARA GÖRE DAĞILIMI 2004 2005 2006 2007 2008 36.327 30.340 54.329 71.182 69.202 73.330 171.436 191.294 317.444 434.210 2009 59.619 549.972 2010 93.013 564.799 Kaynak: Güneydoğu Anadolu İhracatçılar Birliği 2010 2009 Tarım 137.401.736 107.008.168 MARDİN -­‐ SEKTÖREL BAZDA İHRACAT DEĞERLERİ Sanayi Madencilik 231.163.466 13.696.491 230.762.580 10.194.581 Toplam 382.261.693 347.965.329 Kaynak: Güneydoğu Anadolu İhracatçılar Birliği 15 Orta Doğu’ya Açılan Kapınız… Dünya ham petrol üretiminin yaklaşık %32’sini üreterek önemli bir petrol gelirine sahip olan ve ihtiyaçlarının büyük bir bölümünü ithalat yoluyla karşılayan, başta Irak ve Suriye olmak üzere Orta Doğu ülkelerine sınır komşusu olması, coğrafi konum açısından Mardin’i ayrıcalıklı bir konuma taşımaktadır. Nusaybin Sınır Kapısına 50, Habur Sınır Kapısına ise 200 km mesafede bulunan Mardin Orta Doğu’ya Açılan Kapınız konumunda. Bu pazarlarla ilgilenen firmalar açısından eşsiz bir konuma sahip olan Mardin yeni yatırımlar ve ortaklıklar için hazır. 16 Organize Sanayi Bölgesi… Adeta Irak’ın imalathanesi konumunda çalışan Mardin Organize Sanayi Bölgesi artan talep ve gelen yatırım üzerine %100 doluluk oranına ulaşmıştır. İkinci bir OSB için düğmeye basılırken, yatırım amacıyla yer almak isteyen işletmeler için mevcut sanayi bölgesinin genişletilmesi çalışmaları devam etmektedir. İşletmelerin merakla beklediği ve halen mühendislik aşamasında olan Mardin doğalgaz bağlantısının ise 2012’de tamamlanması planlanmaktadır. Bünyesinde barındırdığı serbest bölge 2010 yılı serbest bölgeler kira tarifelerine göre en düşük kira fiyatlarına sahiptir. 17 Mardin farklı inanış ve kültürleri bir arada bulundurarak birlikte yaşama kültürünün en güzel örneğini sergilemekte hoşgörü ve güvenin sağladığı huzur ortamı ile turizmden tarıma, ekonomiden, sanata Avrupa’nın kültür başkenti olmaya aday görülmektedir. Havayolu, demiryolu ve karayolunun sağladığı çeşitlilik ile ulaşım konusunda avantajlı bir konumda bulunan Mardin yeni yatırımlar ve ortaklıklar için uygun koşullar oluşturmaktadır. Üretimde olan işletme sayısı ve istihdam oranı açısından bakıldığında; önemli bir büyüklüğe sahip olan gıda sanayi, teknoloji yoğun üretime dayalı İmalat Sanayi ile İhracat üssü ve Lojistik Merkezi olmayı hedefleyen Mardin böylelikle işsizlik sorununa da çözüm üretiyor. 18 Ravza Caddesi Akkent Sitesi 4.Blok No:7 Yenişehir/MARDİN Tel/Faks: +90 (482) 212 97 96 www.dika.org.tr • www.dicleyeyatirim.com info@dika.org.tr