Kitosana İmmobilize Edilmiş Candida Rugosa ve Domuz Pankreası

PB9
IV. ULUSAL POLİMER BİLİM VE TEKNOLOJİ
KONGRESİ
5-8 Eylül 2012 Çanakkale
Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi
Kimya Bölümü
Polimer Bilim Ve Teknolojisi Derneği
Kitosana İmmobilize Edilmiş Candida Rugosa ve Domuz Pankreası
Kaynaklı Lipaz Enzimlerinin Aromatik Ester Üretiminde Kullanımı
Esra YAĞIZ, Gül ÖZYILMAZ
Mustafa Kemal Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Kimya Bölümü
eyagiz11@gmail.com
Lipaz, triaçilgliserolü gliserol ve yağ asitlerine parçalayan hidrolaz grubu bir enzim olarak tanımlanır
[1]
. Sulu ortamda genel olarak ester bağı için hidrolitik aktivite gösterirken susuz ortamda alkol ve
karboksilik asitten ester bağı oluşturarak sentetik aktivite gösteren oldukça kullanışlı bir enzimdir [2].
Kitin eklembacaklıların kabuğunun temel materyali olup N-asetilglukoz amin monomerlerinden
oluşmuş doğal bir polimerdir. Kitinin asetillenmesi ile N-glukozamin polimeri olan kitosan elde edilir.
Bu çalışmada kitosana kovalent olarak bağlanmış Candida rugosa (CRL) ve domuz pankreası (PPL)
lipazlarıyla karakteristik muz kokusuna sahip izo-amil asetat (IAAc) ve armut kokusuna sahip Hekzil
asetat (HAc) sentezi amaçlanmıştır.
Çalışmanın ilk aşamasında lipaz örnekleri ile çözücüsüz ortam, hekzan, heptan, kloroform, toluen,
ksilen ortamlarında ester sentezlenmiştir. Sentez etkinliğine sıcaklık ve substrat derişimi etkisi
araştırılmış; ayrıca termal ve depolama kararlılıkları belirlenmiştir.
En yüksek ester üretim etkinliğinin heptan ortamında; buna karşın en düşük ester üretiminin
çözücüsüz ortamda gerçekleştiği gözlenmiştir. Reaksiyon sıcaklığına bağlı olarak aktivitelerine
bakıldığında IAAc ve HAc esterlerinin en fazla 40 oC’de üretildiği belirlenmiştir. Ester üretim
etkinliğinin substrat derişimine bağlılığı incelendiğinde, asit derişiminin 50 mM’ın üzerine çıkmasıyla
ester üretim etkinliğinin tüm çalışmalarda azaldığı gözlenmiştir. Bu sonuç enzimin yüksek asit
ortamında inhibe olmasıyla açıklanmıştır. İmmobilize lipaz örneklerinin 40 oC ‘deki termal
kararlılıkları incelenmiş, ilk 5 saatte aktivite değerleri artarken, ilerleyen zaman aralıklarında alınan
lipaz örnekleri ile sentezlenen ester miktarında düşüşler gözlenmiştir. Son olarak immobilize
enzimlerin 60 gün boyunca depolama kararlılıkları incelenmiş ve 60 günün sonunda CRL nin % 24,4;
PPL ‘nin ise % 21,3 aktivite gösterdiği belirlenmiştir.
Bu çalışmayı desteklediği için TÜBİTAK ‘a (107T919) ve Mustafa Kemal Üniversitesi Bilimsel
Araştırma Projeleri Birimine (09 M 0501) teşekkür ederiz.
Kaynaklar
1. Kumar, R., Modak, J., Madras, G., Biochemical Engineering Journal, 199-202, 2005.
2. Ozyilmaz, G., Gezer, E., Journal of Molecular Catalysis B: Enzymatic, 140-145, 2009.
9