KANSERE KARŞI YALNIZ DEĞİLSİNİZ Kanser tüm dünyada görülme oranı hızla artan çağımızın ve geleceğin en önemli hastalığı. Aynı zamanda psikolojik zorlanma ve bozukluklara yol açma potansiyeli en yüksek olan hastalık gruplarından. Kanser tanısı konan hastaları, çoğu zaman uzun ve karmaşık bir süreç bekler. Kişiye tanı konduğu anda yaşadığı şok öylesine güçlü oluyor ki kişi kendisini ve çevresini suçlayabiliyor. Kanser tanısı konan hastalar en önemli desteği başvurduğu sağlık kurumlarından alıyorlar. Deneyimli uzman kadro, tıbbi birikim, teknoloji, modern tıp yöntemleri, uzmanların koordineli çalışmasını sağlayacak alt yapı sistemlerinin bulunması hastaların bu süreci daha rahat yaşaması için önem taşıyor. Kanserin medikal tedavisine ek olarak yapılan psikolojik desteğin önemi tartışılmaz. Psikolojik desteğin amacı öncelikle hastanın yitirdiğini düşündüğü kontrol duygusunu yeniden kazandırmak, kendisini, duygularını ve düşüncelerini rahatça ifade edebilmesini sağlamaktır. Bu her ne kadar kolay gibi görünse de hastalığı yaşayan kişilerin çoğu, yakınlarını üzmemek için gerçek duygularını ve düşüncelerini açığa vuramıyor ve kendi içinde yaşıyorlar. Aslında kanser gibi ciddi bir hastalık tanısı alındığı zaman bir takım olumsuz duyguların yaşanması oldukça doğal. Doğal olmayan pozitif düşünmeliyim diye düşünerek bu duyguları ötelemek ve bu duyguların hastalığı daha da kötüleştireceğine inanmak. Kanser sadece fiziksel sağlığı değil aile sisteminin işlevselliğinde de etkili bir hastalıktır. Bu dönemde aile sisteminin tümünün, rol dağılımlarının ve beklentilerinin yeniden gözden geçirilmesi gerekebilir. En önemli destek duygusal destektir. Aile içindeki dürüst ve iletişim, duyguların açık ifadesi, ailenin sorun çözme ve baş etme becerilerinin sağlıklı olması ve hastanın ihtiyaçlarına gidermeye yönelik çabalar hastanın yaşam kalitesini arttırmaya yardımcı olur. Yapılan araştırmalar kanser hastalarında bireysel terapiler kadar grup terapilerinin de çok etkili olduğunu göstermektedir. Grup desteği, tanı ile gelişen yabancılaşma duygusunun azaltılması, yalnız olmadığı duygusunun yaşanması, kaygı, depresyon, öfke, suçluluk gibi örtülü duyguların serbestçe ifade edilmesi, aile ve sosyal etkileşim alanındaki insanlarla iletişimini güçlendirmeye yardımcı olması ve anlaşıldığı duygusunun yaşanması açısından etkilidir. 2007 yılından bu yana Meme Kanseri teşhisi konan hastalarımızla “Meme Kanseri Destek Grupları” adı altında Kozyatağı Acıbadem Hastanesi 8. kat konferans salonunda ayda iki kez Salı günleri 12:30-15:00 arası bir araya geliyoruz. Grupla bir araya gelme amaçlarımız; • • • • • • Yabancılaşmanın azaltılması, Anlaşıldığı duygusunun gelişmesi, Yalnız olmadığı duygusunun yaşanması, Kaygı, depresyon, öfke, suçluluk gibi örtülü duyguların serbestçe ifade edilmesi, Aile ve sosyal etkileşim alanındaki insanlarla iletişimini güçlendirmeye yardımcı olması, Yaşam kalitesini artırmaya yardımcı olması. Neler Yaptık; • • • • • • • • • • • • • Doğru bilgiye ulaşmalarını sağladık, Bilişsel-davranışçı tekniklerle düşüncelerimizi yeniden şekillendirdik, Sanat terapisi ile ilgilendik, Gevşeme yaptık, İmajinasyon kullandık, İyileştirici hikayeler okuduk, yazdık Rol yaptık, Mizahı unutmadık, Vaka hemşiremiz bizimle oldu, Her hastanın özel olduğunu ve tedavi metotlarının farklı olabileceğini, yan etkileri, bilgi kirliliği ile nasıl baş etmeleri gerektiğini hep birlikte öğrendiler Multidisipliner yaklaştık (hekim, hemşire, fizyoterapist…) Onları dinlediğimizi, anladığımızı ve önemsediğimizi hissettiler, Gülmenin bağışıklığın en önemli güçlendiricisi olduğunu önemsedik. Kanser hastalığının uzun soluklu tedavi sürecinde multidisipliner yaklaşım hastanın yaşam kalitesini arttırmak için önemlidir. Dolayısıyla hekim, onkoloji hemşireleri, psikolog ve diğer sağlık çalışanlarının doğru yaklaşımları süreci olumlu etkilemektedir. Ayrıca hastanın yakınları ile doğru iletişim kurması ve kendi hastalık grubundan olan kişilerle grup paylaşımları tedavi sürecine olumlu katkıda bulunmaktadır. KANSERE KARŞI YALNIZ DEĞİLSİNİZ, YANINIZDAYIZ Yazan Nazan Ülkü Acıbadem Kozyatağı Hastanesi Klinik Psikolog