بِسْ مِ اّللٰه ِ الرَّٰحْمهنِ الرَّٰح۪يمِ َّناَسْنِ ْلْا َّقَّلَّخ َ

Eylül-1985
İSLAM'DA
OKUYUP
EĞİTİMİN ÖNEMİ
YAZMA
VE
Müşerref EKİNCİ
ِ ٰ‫بِسْ ِم ه‬
‫يم‬
ِ ‫اّلل ال َّٰرحْمه ِن ال َّٰر ۪ح‬
‫خلَّ َّق ْاْلِن َْسا َّن‬
َّ ‫خلَّ َّ َۚق‬
َّ ‫ِا ْق َّرأْ بِاسْ ِم َّربِٰ َّك الَّٰ ۪ذي‬
‫ِمنْ َّعلَّ َۚق ِا ْق َّرأْ َّو َّربٰ ُّ َّك ْاْلَّ ْك َّر ُّم ُۙ َالَّٰ ۪ذي َّعلَّٰ َّم بِالْ َّقلَّ ُِۙم‬
‫َّعلَّٰ َّم ْاْلِن َْسا َّن مَّا لَّمْ يَّ ْعلَّ ْم‬
Muhterem Müslümanlar,
Dinimiz ilme, eğitime, okuma ve öğrenmeye
çok büyük önem vermiştir, insanlar devamlı
olarak refah ve mutluluğa kavuşmak için büyük
çabalar gösterirler. Bu amaca ulaşabilmek için
takib edilecek yol hiç şüphesiz iyi bir eğitim ve
öğnenimdir. Bunlara gereken önem verilmedikçe
istenilen amaca ulaşmak mümkün değildir.
Dinimiz ilme, okuyup yazmaya gereken
önemi vermiş, dikkatimizi bu noktaya çekmiş ve
bizlerden daima müsbet yolda çalışmayı
istemiştir. Cenabı Allah, bu konuda Kuranı
Kerim'de, "Yaratan Rabblinin adıyla oku. O,
insanı bir kan pıhtısından yarattı. Oku, Rabbin
nihayetsiz kerem sahibidir. Ki kalemle (yazı
yazmayı) öğreten O'dur. İnsana bilmediğini O
öğretti" (1) buyurmak suretiyle insanın daima
arayış içinde olması gerektiğini, eğitim ve
öğretimle her an iç içe bulunması lüzumunu
belirtmiştir.
Peygamber Efendimiz de ilim öğrenme
hususunda bir Hadisi Şeriflerinde "İlim öğrenmek
için gayret sarfetmek kadın erkek her müslümana
farzdır" (2) buyurmaktadır.
Muhterem Müminler,
Kutsal dinimiz ilim öğrenmeyi farz kıldığı
gibi, öğretmeyi de bize bir görev olarak vermiştir.
Dinimiz ilim öğreneni de, öğreteni de
yüceltmiştir. İslamiyet, ilim ve eğitimi bir nevi
nafile ibadet kabul etmiş, Peygamber Efendimiz
de "İlim tahsil etmek, Allah katında nafile olarak
kılınan namaz, tutulan oruç ve yapılan hacdan
daha hayırlıdır" buyurmak suretiyle bunu bizlere
bildirmiştir. (3)
Müslümanlar olarak Allah ve Rasulünün
bizlere vermiş olduğu öğütleri tutmak, bilgimizi
devamlı artırmak için içtenlikle gayret etmeliyiz.
Hutbemizin başında okuduğum ayeti kerime de
"Rabbim benim ilmimi arttır" (4) diye dua
etmemizi öğütlemiş, diğer bir ayeti celilede de
"Hiç bilenlerle bilmeyenler bir olur mu?" (5) diye
buyurmak suretiyle bilginin ve bilgi sahibinin
değerinin ne kadar yüce olduğunu ortaya
koymuştur.
Peygamber Efendimiz de bir hadisi
şeriflerinde "Faydalı olan şey (hikmet), Müminin
yitik malıdır. Onu nerede bulursa alsın" (6)
ilimden daha faydalı bir şey olmayacağına göre
nerede bulunursa alınması lazımdır. Nitekim bir
başka hadisi şerifte "İlim Çin'de de olsa gidip
alınız" (7) buyurarak, Müslümanları ilmi en uzak
yerlerde bile olsa gidip almaya teşvik etmiştir.
Okumanın, öğrenip bilgi kazanmanın yaşı ve
zamanı yoktur. Bu uğurda ve bu maksatla başka
ülkelere tahsile gitmek ve oradaki ilimleri
öğrenip, memlekete getirmek de dini bir görevdir.
Atalarımızı, daha orta çağ Avrupası cehalet
içerisinde yaşarken insanlığın bu gününe ışık
tutan eserler ve araştırmalar yapmışlardı. Onlar
"Allah içinizden iman edenlerle, ilme nail
olanların derecelerini yükseltir" (8) ayeti
celilesinde verilen vaadin hak olduğuna inanmış
ve Allah katındaki bu dereceye yükselmek
inancıyla hareket etmişlerdir.
Muhterem Cemaat,
Onun için İslam'ın bu emirlerine uyalım. Bizi
maddi ve manevi alanda yüceltecek her şeyi
öğrenmekte birbirimizle yarışalım. Hutbemizi
Peygamber (s.a.v.) efendimizin bir hadisi
şerifleriyle bitirelim, "Ya alim, ya öğrenen, ya
dinleyen, ya ilmi seven ol. Fakat asla, beşincisi
(yani ilme ve ilim adamlarına düşman) olma,
helak olursun". (9)
***
1) Alak Suresi: 1-5
2) Et-Terğib ve't-TertıTb C.1, S. 96
3) Camiu's-Sağir 2/45
4) Tâhâ Suresi: 114
5) Zümer Suresi: 9
6) Keşful-Hafa, 1/435 No: 1159
7) Fethul-Kebir 1/193
8) Mücadele Suresi: 11
9) Fethul-Kebir 1/204