Kasım-1996 İLİM VE İLİM ADAMINA VERİLEN DEĞER Diyanet ٰ بِس ِْم ه ّللاِ الرَّحْ مه ِن الر َّ۪ح ِيم اْل ْنسَانَ ِم ْن َعلَ َۚق اِ ْق َر ْأ َ َق َخل َ َۚ َك الَّ ۪ذي َخل َ ِّاِ ْق َر ْأ بِاس ِْم َرب ِْ ق اْل ْنسَانَ َما لَ ْم يَ ْعلَ ْم َ َُّو َرب ِ ْ ك ْاْلَ ْك َر ُۙم اَلَّ ۪ذي َعلَّ َم بِ ْالقَلَ ُۙ ِم َعلَّ َم Muhterem Müslümanlar! Hiçbir din ve hiçbir sistem İslam dini kadar ilme ve ilim adamına gereken değeri vermemiştir. İslam dininin ilk emri (oku) olmuştur. Kuranı Kerim'de ilim ve ilim ehli ile ilgili bir çok ayeti kerime bu hususu en veciz bir şekilde ifade etmiştir. Nitekim Cenabı Hak bazı ayeti kerimelerde şöyle buyurur: "(Ya Muhammed) deki: Hiç bilenlerle bilmeyenler bir olur mu?" "Allah içinizden iman edenlerle, ilme nail olanların derecelerini yükseltir". "Sakın cahillerden olma". "Allah'ın kulları arasında O'ndan korkan ancak alimlerdir". Peygamberimizin de ilmi teşvik eden pek çok sözü vardır. Bunlardan bazılarının mealleri şöyledir; "Ya öğreten, ya öğrenen, ya dinleyen, ya da ilmi seven ol. Fakat asla beşincisi yani ilme ve ilim adamına düşman olma. Yoksa helak olursun" "İlim, bir kimsenin geçmiş günahlarının affı için keffaret olur". "Her kim ilim tahsili için bir yola koyulurca, bu yüzden Allahu Teala ona Cennete girecek yolu kolaylaştırır". "Her müslümana ilim öğrenmek farzdır." Muhterem Müslümanlar! Bu ayeti kerime ve hadisi şeriflerden anladığımıza göre ilmin ve ilim adamının dinimizde apayrı bir yeri vardır. Bundan ilham alan sahabei kiram, tabiini izam ve İslam büyükleri ilmi sahada o kadar ilerlemiş ve yücelmişlerdir ki, islami ilimlerde olduğu gibi, müsbet ilimlerde de insanlığa öncülük yapmışlardır. Peygamberimizin izinde, sahabei kiramın yolunda İslam büyüklerinin ardında olan şanlı ecdadımız da, bu konuda büyük merhaleler katetmiş, sadece dini ilimlerde değil, fen ve sosyal bilimler dalında da kendi dönemlerinde çalışmalara büyük katkılarda bulunmuşlar ve bizlere büyük bir kültür mirası bırakmışlardır. Muhterem Müminler! İslam dini, ilme ve ilim adamına o kadar değer vermiştir ki, sevgili Peygamberimiz: "Alimler, Peygamberlerin varisleridir" buyurarak alimin yerini tayin etmiştir. Hz. Ali (KV) "Bana bir harf öğretenin kölesi olurum" derken ilim erbabının önemini açıkça ortaya koymuştur. Bedir harbinde alınan esirlerin on müslüman çocuğuna okumayazma öğretme karşılığı serbest bırakılmaları İslam'da ilme verilen değeri göstermektedir. Padişah olmasına rağmen Fatih Sultan Mehmet'in Hocası Akşemseddin Hazretlerine gösterdiği ikram ve hürmet, ecdadımızın ilim adamına verdiği değerin açık bir örneğidir. Atının ayağından padişahın kaftanına sıçrayan çamuru temizlemeye çalışan Şeyh'ûlislam İbni Kemal'e "Dokunmayın, bir alimin atının ayağından sıçrayan çamuru kaftanımda taşımak benim için şereflerin en büyüğüdür" diyen Yavuz Sultan Selim Han'ın, bu asil davranışı ilim adamına ve ilme verilen değerin bariz bir örneği değil midir? Değerli Kardeşlerim! İlme ve Allah'ın emirlerine önem veren ecdadımız. İslam'ın sesini üç kıtaya duyurmuştur. Gittikleri her yere ilmi, irfanı, medeniyeti götürmüşlerdir. Onların torunları olan bizler de İslam'ın emirlerine ve Rasülüllah'ın tavsiyelerine harfiyyen uyalım. Ashabı Kiramın gayretlerini, fedakarlıklarını görelim. Atalarımızın İslami mücadelelerini bilelim. Maddi ve manevi kalkınmada istediğimiz mesafeyi alalım ki her sahada muvaffak olalım. "İki günü birbirine müsavi olan aldanmıştır" hadisi şerifine uyarak ilim ve teknikte ilerlemeye çalışalım. İyi bilelim ki bir millet ilimle yükselir ve payidar olur. Cehle düşerse yıkılır, yok olur.