Nisan Ayı Bülteni - Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü

GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI
2015 YILI ŞUBAT AYI VERİ BÜLTENİ
DIŞ TİCARET, ŞİRKET VE ESNAF GEÇİCİ İDARİ VERİLERİ
Bakanlığımız idari kayıtlarından derlenen resmi olmayan geçici dış ticaret verilerine göre, Şubat ayı ihracatımız
12.241 milyon dolar, ithalatımız ise 16.858 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir.
TİM tarafından, 1 Mart 2015 tarihinde kamuoyuna açıklanan birlik onay koduna tabi ihracatımız Şubat ayında
10.495 milyon dolar olarak açıklanmış olup, geriye kalan ihracat verileri ise birlik onay koduna tabi olmayan
(İşlenmemiş kıymetli maden ihracatı, bedelsiz ihracat, deniz ve hava taşıtlarına yapılacak teslimat kapsamında
ihracat vb.) kayıtları kapsamaktadır.
2014 ve 2015 yıllarına ait Ocak ayına ilişkin dış ticaret verileri Bakanlığımız ve TÜİK ile ortaklaşa hazırlanarak
TÜİK tarafından kamuoyu ile paylaşılan resmi dış ticaret verilerinden, Şubat aylarına ait veriler ise
Bakanlığımız idari kayıtlarından derlenerek hazırlanmıştır.
Diğer taraftan, Resmi Dış Ticaret İstatistikleri, her ayın son iş günü TÜİK’in resmi internet sayfasından
kamuoyuna duyurulmaktadır.
A. DIŞ TİCARET VERİLERİ
I. Genel İhracat ve İthalat
Şubat ayında ihracat bir önceki yılın aynı ayına göre % 4,36 oranında, ithalat ise % 7,57 oranında azalmıştır.
2015 yılının Şubat ayında geçen yılın aynı ayına göre;

İhracat, % 4,36 azalarak 12.241 milyon dolar,

İthalat, % 7,57 azalarak 16.858 milyon dolar,

Dış ticaret hacmi, % 6,24 azalarak 29.100 milyon dolar,

Dış ticaret açığı, % 15,13 azalarak 4.617 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir.
Şubat ayında ihracatın ithalatı karşılama oranı % 72,6 olmuştur.
İhracatın ithalatı karşılama oranı 2014 yılının Şubat ayında % 70,2 iken, 2015 yılının Şubat ayında % 72,6 olarak
gerçekleşmiştir.
Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü
1
GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI
2015 YILI ŞUBAT AYI VERİ BÜLTENİ
Tablo 1: Dış Ticaret Verileri, 2014-2015 (Milyon Dolar)
Ocak
Dış Ticaret
İhracat
İthalat
Dış Ticaret Hacmi
Dış Ticaret Dengesi
İhr./ İth. Karşılama Oranı (%)
2014
2015
12.400
19.286
31.687
-6.886
64,3
12.331
16.636
28.967
-4.305
74,1
Şubat
Değişim
(%)
-0,56
-13,74
-8,58
-37,48
2014
2015
12.799
18.239
31.037
-5.440
70,2
12.241
16.858
29.100
-4.617
72,6
Ocak - Şubat
Değişim
(%)
-4,36
-7,57
-6,24
-15,13
2014
2015
25.199
37.525
62.724
-12.327
67,2
24.572
33.495
58.067
-8.923
73,4
Değişim
(%)
-2,49
-10,74
-7,43
-27,62
Grafik 1: Aylara Göre Dış Ticaret Verileri
2
Son 12 aylık dönemde,
•
İhracat bir önceki yılın aynı dönemine göre % 2,2 oranında artış ile 153.389 milyon dolardan 156.760
milyon dolara yükselirken, ithalat % 5,1 oranındaki azalış ile 250.990 milyon dolardan 238.151 milyon dolara
gerilemiştir.
•
Bir önceki yılın aynı döneminde ise dış ticaret hacmi % 2,3 oranında azalarak 394.912 milyon dolar,
dış ticaret açığı ise % 16,6 oranında azalarak 81.391 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. İhracatın ithalatı
karşılama oranı ise %65,8 olarak gerçekleşmiştir.
Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü
GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI
2015 YILI ŞUBAT AYI VERİ BÜLTENİ
II. Fasıllara Göre İhracat ve İthalat
En fazla ihracat yapılan fasıl “Kıymetli veya yarı kıymetli taşlar” olmuştur.
2015 yılı Şubat ayında en çok ihraç edilen “Kıymetli veya yarı kıymetli taşlar, kıymetli metaller, inciler, taklit
mücevherci eşyası, metal paralar” faslını (1.880 milyon dolar), “Motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler,
motosikletler ve diğer kara taşıtları, bunların aksam, parça, aksesuarı” (1.393 milyon dolar) ve “Kazanlar,
makinalar, mekanik cihazlar ve aletler, nükleer reaktörler, bunların aksam ve parçaları” (939 milyon dolar)
fasılları takip etmiştir.
Fasıllar düzeyinde en büyük 5 ihracat kalemi;
Tablo 2: Fasıl Verilerine Göre İhracat (Milyon Dolar)
Sıra
No
1
2
3
4
5
Ocak
Fasıl Açıklaması
Kıymetli veya yarı kıymetli taşlar
Motorlu kara taşıtları
Kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar
Demir ve çelik
Örme giyim eşyası ve aksesuarı
Diğer
Toplam
Şubat
Ocak - Şubat
2014
2015
2014
2015
2014
2015
537
1.213
1.041
795
825
7.989
12.400
1.707
1.437
935
599
727
6.925
12.331
1.112
1.428
1.059
763
753
7.683
12.799
1.880
1.393
939
757
650
6.622
12.241
1.650
2.641
2.100
1.558
1.578
15.673
25.199
3.588
2.830
1.874
1.356
1.378
13.547
24.572
En fazla ithalat yapılan fasıl “Mineral yakıtlar” olmuştur.
2015 yılı Şubat ayında en çok ithal edilen “Mineral yakıtlar, mineral yağlar ve müstahzarları” faslını (3.453
milyon dolar), “Kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler, nükleer reaktörler, bunların aksam ve
parçaları” (1.985 milyon dolar) ve “Elektrikli makina ve cihazlar, ses kaydetme-verme, televizyon görüntü-ses
kaydetme-verme cihazları, aksam-parça-aksesuarı” (1.513 milyon dolar) ithalatı takip etmiştir.
Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü
3
GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI
2015 YILI ŞUBAT AYI VERİ BÜLTENİ
Fasıllar düzeyinde en büyük 5 ithalat kalemi;
Tablo 3: Fasıl Verilerine Göre İthalat (Milyon Dolar)
Sıra
No
1
2
3
4
5
Ocak
Fasıl Açıklaması
Mineral yakıtlar, mineral yağlar
Kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar
Elektrikli makina ve cihazlar
Demir ve çelik
Motorlu kara taşıtları
Diğer
Toplam
Şubat
Ocak - Şubat
2014
2015
2014
2015
2014
2015
4.885
2.200
1.458
1.650
765
8.327
19.286
3.690
1.909
1.501
1.233
813
7.490
16.636
4.550
2.143
1.286
1.152
1.047
8.061
18.239
3.453
1.985
1.513
1.381
1.244
7.282
16.858
9.435
4.343
2.744
2.802
1.812
16.388
37.525
7.143
3.894
3.014
2.614
2.056
14.772
33.495
III. Ülkelere Göre İhracat ve İthalat
En fazla ihracat yapılan ülkeler sırasıyla İngiltere, İsviçre ve Almanya olmuştur.
2015 yılı Şubat ayında en fazla ihracat yapılan ülke İngiltere (1.097 milyon dolar) olurken, bu ülkeyi sırasıyla
İsviçre (1.051 milyon dolar) ve Almanya (1.035 milyon dolar) izlemektedir.
4
En fazla ihracat yapılan ülkeler;
Tablo 4: Ülkelere Göre İhracat (Milyon Dolar)
Sıra
No
1
2
3
4
5
Ocak
Ülke Adı
İngiltere
İsviçre
Almanya
Irak
ABD
Diğer
Toplam
2014
772
223
1.252
1.016
480
8.657
12.400
2015
944
1.046
1.107
837
496
7.901
12.331
Şubat
Değişim
(%)
22,30
369,04
-11,64
-17,69
3,53
-8,73
-0,56
2014
698
632
1.153
1.013
439
8.864
12.799
2015
1.097
1.051
1.035
756
536
7.766
12.241
Ocak - Şubat
Değişim
(%)
57,25
66,23
-10,28
-25,38
22,28
-12,39
-4,36
Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü
2014
1.470
855
2.406
2.029
918
17.521
25.199
2015
2.041
2.097
2.141
1.592
1.033
15.667
24.572
Değişim
(%)
38,90
145,15
-10,99
-21,53
12,48
-10,58
-2,49
GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI
2015 YILI ŞUBAT AYI VERİ BÜLTENİ
Grafik 2: İhracatta İlk 3 Ülkenin Genel İçindeki Payları
En fazla ithalat yapılan ülkeler sırasıyla Çin, Rusya ve Almanya olmuştur.
2015 yılı Şubat ayında en fazla ithalat yapılan ülke Çin Halk Cumhuriyeti (2.066 milyon dolar) olurken, bu
ülkeyi sırasıyla Rusya Federasyonu (1.875 milyon dolar) ve Almanya (1.570 milyon dolar) izlemektedir.
5
En fazla ithalat yapılan ülkeler;
Tablo 5: Ülkelere Göre İthalat (Milyon Dolar)
Sıra
No
1
2
3
4
5
Ocak
Ülke Adı
Çin
Rusya Federasyonu
Almanya
ABD
İtalya
Diğer
Toplam
2014
2.078
2.449
1.552
1.034
872
11.301
19.286
2015
2.118
1.906
1.315
754
779
9.764
16.636
Şubat
Değişim
(%)
1,91
-22,20
-15,24
-27,10
-10,64
-13,60
-13,74
2014
1.928
2.044
1.720
989
913
10.646
18.239
2015
2.066
1.875
1.570
918
798
9.632
16.858
Ocak - Şubat
Değişim
(%)
7,19
-8,29
-8,70
-7,14
-12,60
-9,53
-7,57
Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü
2014
4.005
4.493
3.272
2.023
1.785
21.947
37.525
2015
4.184
3.780
2.886
1.672
1.577
19.396
33.495
Değişim
(%)
4,45
-15,87
-11,80
-17,34
-11,64
-11,62
-10,74
GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI
2015 YILI ŞUBAT AYI VERİ BÜLTENİ
Grafik 3: İthalatta İlk 3 Ülkenin Genel İçindeki Payları
IV. Taşıma Şekillerine Göre İhracat ve İthalat
2015 Şubat ayında dış ticarette en çok kullanılan taşıma şekli deniz yolu taşımacılığı olmuştur.
2015 yılı Şubat ayında gerçekleştirilen ihracatın taşıma şekillerine bakıldığında en çok ihracat “Deniz Yolu”
(6.090 milyon dolar) ile yapılırken, bu taşıma şeklini sırasıyla “Kara Yolu” (3.731 milyon dolar) ve “Hava Yolu”
ulaşımı (2.270 milyon dolar) izlemektedir.
Grafik 4: Taşıma Şekillerine Göre İhracat (Milyon Dolar)
Not: Diğer taşıma şekli, kendinden hareketli araçlar ve postayla göndermeyi içermektedir.
Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü
6
GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI
2015 YILI ŞUBAT AYI VERİ BÜLTENİ
2015 yılı Şubat ayında gerçekleştirilen ithalatın taşıma şekillerine bakıldığında ise, en çok ithalat “Deniz Yolu”
(10.965 milyon dolar) ile yapılırken, bu taşıma şeklini sırasıyla “Kara Yolu” (2.706 milyon dolar) ve “Boru Hattı”
ulaşımı (1.519 milyon dolar) izlemektedir.
Grafik 5: Taşıma Şekillerine Göre İthalat (Milyon Dolar)
Not: Diğer taşıma şekli, kendinden hareketli araçlar ve postayla göndermeyi içermektedir.
V. Ödeme Şekillerine Göre İhracat ve İthalat
2015 yılı Şubat ayında ihracatta tercih edilen ödeme şekillerine bakıldığında; en çok ihracat “Mal Mukabili
Ödeme” (7.992 milyon dolar) ile yapılırken, bu ödeme şeklini “Vesaik Mukabili Ödeme” (1.832 milyon dolar)
ve “Peşin Ödeme” (1.241 milyon dolar) takip etmiştir.
2015 yılı Şubat ayında ithalatta tercih edilen ödeme şekillerine bakıldığında; en çok ithalat “Peşin Ödeme”
(10.103 milyon dolar) ile yapılırken, bu ödeme şeklini “Mal Mukabili Ödeme” (3.193 milyon dolar) ve
“Akreditif Ödeme” (1.355 milyon dolar) takip etmektedir.
Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü
7
GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI
2015 YILI ŞUBAT AYI VERİ BÜLTENİ
Tablo 6: Ödeme Şekillerine Göre İhracat ve İthalat (Milyon Dolar)
İHRACAT
Ödeme Şekli
Mal mukabili ödeme
Peşin ödeme
Vesaik mukabili ödeme
Vadeli akreditif
Bedelsiz
Özel takas
Akreditif
Diğer*
TOPLAM
Ocak
Şubat
İTHALAT
Ocak - Şubat
Ocak
Şubat
Ocak - Şubat
2014
2015
2014
2015
2014
2015
2014
2015
2014
2015
2014
2015
8.235
1.018
1.919
228
100
1
877
22
12.400
7.958
1.364
1.821
177
105
0
888
17
12.331
8.375
1.134
2.017
175
85
1
984
27
12.799
7.992
1.241
1.832
152
114
1
889
21
12.241
16.610
2.152
3.936
404
184
2
1.861
49
25.199
15.950
2.605
3.653
329
219
1
1.777
38
24.572
5.678
8.947
1.259
1.035
444
2
1.833
87
19.286
4.551
8.564
1.048
809
276
2
1.317
70
16.636
3.500
9.906
1.161
724
431
2
2.408
108
18.239
3.193
10.103
957
827
314
2
1.355
109
16.858
9.178
18.853
2.420
1.758
875
5
4.242
195
37.525
7.744
18.666
2.005
1.636
589
3
2.672
179
33.495
*"Diğer": Bağlı Muamele, Kabul Kredili Akreditif, Kabul Kredili Vesaik Mukabili, Kabul Kredili Mal Mukabili ve Özel Hesap ödeme şekillerini içermektedir.
B. GÜMRÜK VERGİLERİNE İLİŞKİN VERİLER
2015 yılı Şubat ayında 6,7 Milyar TL vergi Gümrük İdarelerince tahsil edildi.
Gümrük İdareleri tarafından 2015 yılı Ocak ayında 5.956 Milyon TL, Şubat ayında 6.727 Milyon TL vergi
tahsil edilmiştir. 2015 yılı Şubat ayında Gümrük İdarelerince tahsil edilen vergiler bir önceki aya göre % 12,9
artış göstermiştir. 2015 yılı Ocak ayında tahsil edilen vergilerin toplam vergi gelirleri içerisindeki payı % 17,08
olarak gerçekleşmiştir.
C. ŞİRKET VERİLERİ
Tablo 2: 2015 Yılı Şubat Ayında Kurulan Şirket Sayıları
Türü
Ticari İşletme
Limited Şirket
Anonim Şirket
Kollektif Şirket
Kooperatif
Şube
TOPLAM
Sayısı
3.852
4.229
1.047
1
113
1.648
10.890
2015 yılı Şubat ayında 4.229 Limited Şirket, 3.852 Ticari İşletme, 1.648 Şube, 1.047 Anonim Şirket, 113
Kooperatif ve 1 Kollektif Şirket kurulmuştur.
Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü
8
GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI
2015 YILI ŞUBAT AYI VERİ BÜLTENİ
Tablo 3: 2015 Yılı Şubat Ayında Kurulan Tek Kişilik Şirketlerin Sayısı
Alt Türü
Sayısı
Tek Kişilik A.Ş.
Tek Kişilik Ltd.Şti.
TOPLAM
548
2.514
3.062
2015 yılı Şubat ayında 2.514 tek kişilik Limited Şirket, 548 tek kişilik Anonim Şirket kurulmuştur.
Grafik 6: 2015 Yılı Şubat Ayında Terkin Olan ve Tasfiyeye Giren Firma Sayıları
9
D. ESNAF VE SANATKÂR VERİLERİ
Tablo 4: Esnaf ve Sanatkâr Sayıları
Esnaf ve Sanatkarlar
Kadın
Erkek
Toplam
Esnaf ve Sanatkâr İşyeri Sayısı
Sayı
219.264
1.368.894
1.588.158
1.710.522
Türkiye genelinde toplam 1.588.158 esnaf ve sanatkâr bulunmaktadır. Bu esnaf ve sanatkârların işletmekte
olduğu toplam işyeri sayısı 1.710.522’dir.
Tablo 5: 2015 Yılı Şubat Ayında Esnaf ve Sanatkâr İşletmeleri Tescil-Terkin Sayıları
Ocak
İşlem
Tescil (Açılış)
Terkin (Kapanış)
2014
26.518
12.021
2015
22.831
13.900
Şubat
Değişim
(%)
-13,90%
15,63%
2014
2015
18.387
8.287
18.882
8.711
Ocak-Şubat
Değişim
(%)
2,69%
5,12%
Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü
2014
2015
44.545
20.308
41.713
22.604
Değişim
(%)
-6,36%
11,31%
GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI
2015 YILI ŞUBAT AYI VERİ BÜLTENİ
2015 yılı Şubat ayında Türkiye genelinde toplam 18.882 tane esnaf ve sanatkâr işletmesi kurulmuş, 8.711
esnaf ve sanatkâr işletmesi ise kapanmıştır.
2015 yılı Şubat ayındaki tescil ve terkin durumlarına baktığımızda; Şubat 2014’e göre daha fazla tescil ve terkin
yapıldığı görülmektedir. Şubat 2015’de bir önceki yılın aynı dönemine göre daha fazla esnaf işletmesi açılmış,
daha fazla esnaf işletmesi kapanmıştır. Şubat 2014’de Türkiye genelinde toplam 18.387 esnaf ve sanatkâr
işletmesi açılmış, 8.287 esnaf ve sanatkâr işletmesi ise kapanmıştır.
Tablo 6: En Fazla Artış Gösteren 5 Meslek (Artış Sayıları)
Ocak
Meslek
Bakkallık, Bayilik, Büfecilik
Kadın ve Erkek Kuaförlüğü
Servis Aracı İşletmeciliği
Lokantacılık (Kebap, Köfte, Döner ve her
türlü yemek)
Kahvecilik, Kıraathanecilik ve İnternet Kafe
İşletmeciliği
Şubat
Ocak-Şubat
2014
1.237
479
709
2015
872
457
448
2014
647
456
597
2015
554
526
512
2014
1.884
935
1.306
2015
1.426
983
960
457
315
366
405
823
720
530
219
392
399
922
618
2015 yılı Şubat ayında sayısı en fazla artan meslekler (tescil-terkin farkına göre) ve geçmiş dönemle
kıyaslaması yukarıdaki tabloda verilmiştir. Buna göre en fazla artış gösteren meslek Bakkallık, Bayilik,
Büfecilik mesleğidir.
Tablo 7: En Fazla Azalış Gösteren 5 Meslek (Azalış Sayıları)
Ocak
Meslek
Şoförlük
At Arabacılığı ve Faytonculuk
Plak, Bant, Video, VCD, DVD Kayıt,
Kiralama ve Satıcılığı
Örgücülük ve Trikotajcılık
Kuruyemiş ve Kurukahve Satıcılığı
Şubat
Ocak-Şubat
2014
-129
-1
2015
-127
-1
2014
-90
-1
2015
-140
-8
2014
-219
-2
2015
-268
-9
-16
-16
-8
-8
-24
-24
-2
-5
-16
7
-7
3
-7
-7
-9
-2
-23
0
2015 yılı Şubat ayında sayısı en çok azalan meslekler (tescil-terkin farkına göre) ve geçmiş dönemle
kıyaslaması yukarıdaki tabloda verilmiştir. Buna göre Şubat 2015’de en fazla azalış gösteren meslek
Şoförlüktür. 2014 yılının aynı döneminde de bu meslek erbabının sayısının azaldığı görülmektedir.
Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü
10
GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI
2015 YILI ŞUBAT AYI VERİ BÜLTENİ
YASAL UYARI
Bültende yer verilen görüş ve değerlendirmeler, hiçbir kişi, kurum veya kuruluşa herhangi bir taahhüt
içermemekte olup, sadece bilgi amaçlıdır. Bültende yer alan bilgiler, kaynak gösterilmek suretiyle
yayımlanabilir; ancak bu bilgiler ticari amaçlarla kullanılamaz. Bültendeki bilgilerin telif ve diğer her türlü hakkı
Gümrük ve Ticaret Bakanlığına aittir.
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, Bültende yer alan bilgi, görüş ve değerlendirmelerin doğru, değişmez ve eksiksiz
olması konusunda hiçbir taahhüt ve sorumluluk kabul etmez. Bültendeki bilgilerin yanlış veya eksik kullanımı
veya yorumlanması sonucunda Gümrük ve Ticaret Bakanlığına hiçbir kusur veya sorumluluk yüklenemez.
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, Bültende yer alan bütün bilgileri ve tasarımı önceden bildirimde bulunmaksızın
değiştirebilir veya Bültenden kaldırabilir.
11
Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü