uluslararası doğrudan yatırım verileri bülteni

T.C.
EKONOMİ BAKANLIĞI
ULUSLARARASI
DOĞRUDAN YATIRIM VERİLERİ
BÜLTENİ
Temmuz 2017
TEŞVİK UYGULAMA VE YABANCI SERMAYE GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
İÇİNDEKİLER
Sayfa no
Tablolar Listesi
ii
1) Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi
1
-2017 Yılı Mayıs Ayı Gelişmeleri
1
-2017 Yılı Ocak-Mayıs Dönemi Gelişmeleri
3
2) Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayısı
5
-2017 Yılı Mayıs Ayı Gelişmeleri
5
-2017 Yılı Ocak-Mayıs Dönemi Gelişmeleri
5
-Türkiye’deki Uluslararası Sermayeli Şirketler
7
3) Yatırım Projeleri
11
4) Ek Tablolar
12
i
TABLOLAR
Sayfa no
Tablo-1:
Tablo-2:
Tablo-3:
Tablo-4:
Tablo-5:
Tablo-6:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi Bileşenleri-2017 Aylık
Uluslararası Doğrudan Yatırım Sermaye Girişlerinin Sektörlere Göre Dağılımı 2017Aylık
Uluslararası Doğrudan Yatırım Sermaye Girişlerinin Ülkelere Göre Dağılımı 2017 Aylık
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi Bileşenleri- (2016-2017 Mayıs)
Uluslararası Doğrudan Yatırım Sermaye Girişlerinin Sektörlere Göre Dağılımı (2016-2017)
Uluslararası Doğrudan Yatırım Sermaye Girişlerinin Ülkelere Göre Dağılımı (2016-2017)
1
2
2
3
4
4
Tablo-7:
Kuruluş Türlerine Göre Uluslararası Sermayeli Şirketler – (2016-2017 Aylık)
5
Tablo-8:
Kuruluş Türlerine Göre Uluslararası Sermayeli Şirketler – (2016-2017)
5
Tablo-9:
Tablo-10:
Tablo-11:
Tablo-12:
Tablo-13:
Tablo-14:
Tablo-15:
Tablo-16:
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sermaye Büyüklüğü Açısından Sektörlere
Göre Dağılımı - (2016-2017)
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sermaye Büyüklüğü Açısından Ülkelere Göre
Dağılımı - (2016-2017)
Yıllar İtibariyle Kuruluş Türlerine Göre Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayısı
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayılarının Sektörlere Göre Dağılımı - (20162017)
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayılarının Ülkelere Göre Dağılımı - (20162017)
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayılarının İllere Göre Dağılımı
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Faaliyette Bulundukları İllerin Sektörlere Göre
Dağılımı
Uluslararası Sermayeli Firmaların Yatırımlarına Verilen Teşvik Belgeleri – (2017
Aylık)
6
7
7
8
9
10
10
11
Tablo-ek1:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişleri (Fiili Girişler)
13
Tablo-ek2:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Sermaye Girişlerinin Sektörlere Göre Dağılımı
14
Tablo-ek3:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Sermaye Girişlerinin Ülkelere Göre Dağılımı
15
Tablo-ek4:
Uluslararası Sermayeli Firmaların Kuruluş Türleri Açısından Sektörlere Göre
Dağılımı - (2016 – 2017)
16
Tablo-ek5:
Uluslararası Sermayeli Firmaların Sayılarının Sektörlere Göre Dağılımı
17
Tablo-ek6:
Uluslararası Sermayeli Firmaların Sayısının Ülkelere Göre Dağılımı
18
Tablo-ek7:
Uluslararası Sermayeli Firmaların Yatırımlarına Verilen Teşvik Belgeleri -(2012
– 2017 Mayıs)
19
ii
ULUSLARARASI DOĞRUDAN YATIRIM VERİLERİ
BÜLTENİ
1) Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi1
2017 Yılı Mayıs Ayı Gelişmeleri
2017 Yılı Mayıs ayında 1,17 milyar ABD Doları düzeyinde uluslararası doğrudan yatırım
girişi (fiili giriş/net) gerçekleşmiştir. (Tablo-1)
Tablo 1- Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi Bileşenleri – 2017 Aylık*
(Milyon $)
Şubat
Ocak
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi (Net Yükümlülük Oluşumu)
Mart
Nisan
Mayıs
658
547
1.635
767
1.170
Sermaye
284
205
1.652
467
797
Yatırım
284
233
1.733
469
915
Tasfiye
0
28
81
2
118
3
25
-390
100
93
371
317
373
200
280
Diğer Sermaye (Net)**
Gayrimenkul (Net)
* Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişleri, T.C. Merkez Bankası tarafından “Net Yükümlülük Oluşumu” adı altında ifade edilmektedir.
** Uluslararası Sermayeli Firmaların Yabancı Ortaklarından Aldıkları Kredi
Geçici Veriler, Kaynak : T.C.Merkez Bankası
Uluslararası doğrudan yatırım girişi, 4875 sayılı Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu’na göre Türkiye’de faaliyette
bulunan şirketlerin yurtdışından yaptıkları, TCMB ödemeler dengesi istatistiklerinde sermaye ve diğer sermaye olarak
sınıflandırılan kalemlere ilişkin transferlerin net tutarı ile yabancıların gayrimenkul edinimlerine istinaden transfer
edilen tutarı içermektedir.
1
Temmuz 2017
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Uluslararası yatırımcıların Türkiye’deki yeni veya mevcut şirketleri ile iştirak ettikleri yerli
sermayeli şirketlerdeki ortaklık paylarına ilişkin transferleri içeren sermaye girişi, 2017 Mayıs
ayında 915 milyon ABD Doları düzeyinde gerçekleşmiştir (Tablo-2).
Tablo 2- Uluslararası Doğrudan Yatırım Sermaye Girişlerinin Sektörlere Göre
Dağılımı (2017 Aylık)
(Milyon $)
Sektörler
Ocak
Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
ElektrikliKara
OptikTaşıtı
Aletler
İmalatıve YarıMotorlu
, Römork
Römork İmalatı
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
Sağlık İşleri ve Sosyal Hizmetler
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet
Toplam
Şubat
0
0
48
4
0
11
1
3
1
28
10
17
36
0
95
55
4
3
16
284
0
0
116
13
18
3
0
0
1
81
11
3
4
6
67
6
1
2
17
233
Mart
1
0
54
1
0
4
20
6
1
22
124
16
36
0
72
934
3
5
488
1.733
Nisan
0
3
263
1
0
34
0
0
15
213
22
22
77
0
2
55
2
4
19
469
Mayıs
5
44
95
1
0
46
4
25
1
18
643
5
61
0
6
11
7
2
36
915
Geçici Veriler, Kaynak: T.C. Merkez Bankası
915 milyon dolar olan nakit sermaye girişinin; 788 milyon dolarlık bölümü AB ülkeleri
kaynaklıdır (Tablo-3).
Tablo 3- Uluslararası Doğrudan Yatırım Sermaye Girişlerinin Ülkelere Göre Dağılımı -2017
Aylık
(Milyon $)
Ülkeler
AB Ülkeleri
Almanya
Avusturya
Fransa
Hollanda
İngiltere
İtalya
Diğer AB Ülkeleri
Diğer Avrupa Ülkeleri (AB Hariç)
Afrika Ülkeleri
A.B.D.
Kanada
Orta -Güney Amerika ve Karayipler
Asya
Yakın ve Orta Doğu Ülkeleri
Körfez Ülkeleri
Diğer Yakın ve Ortadoğu Ülkeleri
Diğer Asya Ülkeleri
Diğer Ülkeler
Toplam
Ocak
Şubat
Mart
Nisan
Mayıs
137
25
143
27
1.090
18
353
54
788
18
2
0
66
0
2
42
26
0
9
15
0
97
84
4
80
13
0
284
53
5
25
10
6
17
2
0
11
0
0
77
62
12
50
15
0
233
40
0
17
13
9
993
1
19
6
12
0
605
566
501
65
39
0
1.733
19
10
14
2
5
249
1
0
9
8
3
91
74
33
41
17
4
469
2
38
629
49
25
27
1
5
53
0
0
66
38
2
36
28
2
915
Geçici Veriler, Kaynak : T.C. Merkez Bankası
2
Temmuz 2017
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
2017 yılı Ocak-Mayıs Dönemi Gelişmeleri
2017 yılı Ocak-Mayıs döneminde net doğrudan uluslararası yatırım girişi (fiili giriş), 4,8
milyar ABD doları düzeyinde gerçekleşmiştir. (Tablo - 4).
Uluslararası doğrudan yatırım girişleri kaleminde yer alan sermaye girişi 2017 yılında
toplam 3,6 milyar ABD dolarına ulaşmıştır (Tablo-4).
Tablo 4 : Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi Bileşenleri - (2016 -2017/Mayıs)*
(Milyon $)
Ocak-Mayıs
2016
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi
(Net Yükümlülük Oluşumu)
Sermaye
Yatırım
Tasfiye
Diğer Sermaye (Net)**
Gayrimenkul (Net)
%Değişim
2017
4.295
4.777
11,2
1.840
2.200
360
915
1.540
3.405
3.634
229
-169
1.541
85,1
65,2
-36,4
-118,5
0,1
* Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişleri, T.C. Merkez Bankası tarafından “Net Yükümlülük Oluşumu” adı altında ifade edilmektedir.
** Uluslararası Sermayeli Firmaların Yabancı Ortaklarından Aldıkları Kredi
Geçici Veriler, Kaynak : T.C.Merkez Bankası
3
Temmuz 2017
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
2017 yılı Ocak-Mayıs döneminde 3,6 milyar ABD Doları olan uluslararası doğrudan yatırım
girişinin 1 milyar doları mali aracı kuruluşların faaliyetleri sektöründen, 810 milyon doları elektrik,
gaz ve su, 576’şar milyon doları ise diğer toplumsal, sosyal ve kişisel hizmet ile imalat
sektörlerinden kaynaklanmıştır (Tablo 5).
Tablo 5- Uluslararası Doğrudan Yatırım Sermaye Girişlerinin
Sektörlere Göre Dağılımı (2016-2017/Mayıs)
(Milyon $)
Sektörler
Ocak-Mayıs
2016
2017
Tarım, Avcılık , Ormancılık ve Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
23
18
555
6
47
576
Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
Elektrikli Optik Aletler İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römork ve YarıRömork İmalatı
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
Sağlık İşleri ve Sosyal Hizmetler
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet
Toplam
197
20
76
20
39
20
18
98
25
34
13
19
190
524
88
97
58
185
148
182
237
85
2.200
362
810
63
214
6
242
1.061
17
16
576
3.634
Geçici Veriler, Kaynak : T.C.Merkez Bankası
2017 yılı Ocak-Mayıs döneminde nakit sermaye girişinin % 69’u AB ülkeleri kaynaklıdır
(Tablo 6).
Tablo 6- Uluslararası Doğrudan Yatırım Sermaye
Girişlerinin Ülkelere Göre Dağılımı (2016-2017/Mayıs)
(Milyon $)
Ülkeler
AB Ülkeleri
Almanya
Avusturya
Fransa
Hollanda
İngiltere
İtalya
Diğer AB Ülkeleri
Diğer Avrupa Ülkeleri (AB Hariç)
Afrika Ülkeleri
A.B.D.
Kanada
Orta -Güney Amerika ve Karayipler
Asya
Yakın ve Orta Doğu Ülkeleri
Körfez Ülkeleri
Diğer Yakın ve Ortadoğu Ülkeleri
Diğer Asya Ülkeleri
Diğer Ülkeler
Toplam
Ocak-Mayıs
2016
2017
1.510
125
247
14
381
203
58
482
189
0
73
0
1
422
285
111
173
137
5
2.200
2.511
142
116
53
751
74
47
1.328
31
24
88
35
3
936
824
552
272
112
6
3.634
Geçici Veriler, Kaynak: T .C. Merkez Bankası
4
Temmuz 2017
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
2) Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayısı2
2017 Yılı Mayıs Ayı Gelişmeleri
2017 Yılı Mayıs ayında 345 adet uluslararası sermayeli şirket ve şube kurulmuş olup, 8 adet
yerli sermayeli şirkete de uluslararası sermaye iştiraki gerçekleşmiştir (Tablo 7).
Tablo 7- Kuruluş Türlerine Göre Uluslararası Sermayeli Şirketler - (2016-2017 Aylık)
( Şirket Sayısı)
2016
Ocak
Şubat
Mart
Nisan
Mayıs
Haziran
Temmuz
Ağustos
Eylül
Ekim
Kasım
Aralık
Toplam
Yeni
550
514
505
481
488
488
257
415
311
431
481
353
5.274
İştirak
18
12
19
13
21
18
16
19
15
11
28
22
212
Şube
6
7
7
10
19
6
9
3
6
5
8
13
99
Toplam
574
533
531
504
528
512
282
437
332
447
517
388
5.585
Yeni
411
454
462
473
342
-------2.142
2017/Mayıs
İştirak
Şube
20
6
14
5
15
5
18
5
8
3
--------------75
24
Toplam
437
473
482
496
353
-------2.241
% Değişim
-23,9
-11,3
-9,2
-1,6
-33,1
---------
Geçici Veriler, Kaynak: Ekonomi Bakanlığı
2017 yılı Ocak-Mayıs Dönemi Gelişmeleri
2017 Yılı Mayıs ayı sonu itibariyle 2.166 adet uluslararası sermayeli şirket ve şube
kurulmuş olup, 75 adet yerli sermayeli şirkete de uluslararası sermaye iştiraki gerçekleşmiştir
(Tablo 8).
Tablo 8- Kuruluş Türlerine Göre Uluslararası Sermayeli Şirketler (2016 - 2017/Mayıs)
( Şirket Sayısı)
Ocak- Mayıs
2016
Yeni
% Değişim
2017
2.538
2.142
-15,6
İştirak
83
75
-9,6
Şube
49
24
-51,0
2.670
2.241
-16,1
Toplam
Geçici Veriler, Kaynak: Ekonomi Bakanlığı
Uluslararası sermayeli şirket sayıları tasfiye, %100 yerli sermayeli şirket statüsüne geçiş gibi nedenlerle
değişmektedir. Bu rakamlar belli dönemlerde revize edilmektedir.
2
5
Temmuz 2017
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
2017 yılı Ocak-Mayıs döneminde; 2.241 adet uluslararası sermayeli şirketin, başta toptan ve
perakende ticaret sektörü olmak üzere, gayrimenkul kiralama ve iş faaliyetleri ile inşaat
sektörlerinde faaliyette bulundukları görülmektedir (Tablo 9).
2017 yılı Ocak-Mayıs döneminde kayıtlı sermayesi 500.000 doların üzerinde olan 57 adet
uluslararası sermayeli şirket, şube kuruluşu ile yabancı ortak iştiraki gerçekleşmiştir. Bu şirketlerin
23 adedi toptan ve perakende ticaret sektöründe faaliyette bulunmaktadır (Tablo 9).
Tablo 9- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sermaye Büyüklüğü Açısından Sektörlere Göre Dağılımı- (2016-2017/Mayıs)
( Şirket Sayısı)
Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römork,Yarı-Römork İm.
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faa.
Toplam
2017/Mayıs
2016
Sektörler
<50.000$
50.000$ 200.000$
200.000$ 500.000$
57
14
292
10
50
21
15
11
185
98
388
1.797
118
446
7
769
228
16
2
92
2
16
6
4
6
58
20
124
482
14
90
5
121
46
4
3
23
4
2
17
3
1
2
0
17
7
28
70
2
16
1
23
10
4.214
1.012
187
Geçici Veriler, Kaynak: Ekonomi Bakanlığı
6
Toplam
<50.000$
50.000$ 200.000$
1
1
2
1
12
14
16
56
2
16
6
25
14
81
21
424
12
70
29
23
18
272
139
556
2.405
136
568
19
938
298
16
6
77
2
3
3
5
0
64
43
148
757
51
156
6
317
120
3
0
22
1
1
4
0
0
16
7
60
207
7
31
1
52
17
3
0
9
2
0
1
1
0
5
3
11
34
1
5
0
11
3
1
0
7
0
0
0
0
0
7
6
8
23
0
2
1
6
3
23
6
115
5
4
8
6
0
92
59
227
1.021
59
194
8
386
143
172
5.585
1.697
407
80
57
2.241
>500.000$
200.000$ >500.000$
500.000$
Toplam
Temmuz 2017
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
2017 yılı Ocak-Mayıs döneminde kurulan 2.241 adet uluslararası sermayeli şirketin 1.370
adedi Yakın ve Ortadoğu ülkeleri, 345 adedi AB ülkeleri, 160 adedi ise diğer Asya ülkeleri ortaklı
şirketlerdir (Tablo-10).
Tablo 10- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sermaye Büyüklüğü Açısından Ülkelere Göre Dağılımı (2016 - 2017/Mayıs)
( Şirket Sayısı)
2017/Mayıs
2016
Ülkeler
AB Ülkeleri (27)
Almanya
Hollanda
İngiltere
İtalya
Diğer AB Ülkeleri
Diğer Avrupa Ülkeleri (AB Hariç)
Kuzey Afrika Ülkeleri
Diğer Afrika Ülkeleri
Kuzey Amerika
A.B.D.
Kanada
Orta ve Güney Amerika, Karayipler
Yakın ve Orta Doğu Ülkeleri
Diğer Asya
Diğer Ülkeler
Toplam
<50.000$
50.000$ 200.000$
882
321
88
71
44
358
218
251
58
114
82
32
9
2.343
311
28
4.214
125
47
18
9
9
42
35
62
10
21
15
6
4
716
35
4
1.012
200.000$>500.000$
500.000$
47
15
3
7
6
16
14
15
1
6
3
3
0
86
18
0
187
Toplam
71
18
18
7
5
23
7
5
1
7
7
0
3
57
16
5
172
1.125
401
127
94
64
439
274
333
70
148
107
41
16
3.202
380
37
5.585
<50.000$
50.000$ 200.000$
263
79
31
22
15
116
109
125
29
32
25
7
2
1.008
124
5
1.697
43
15
4
5
1
18
12
24
2
5
3
2
1
297
22
1
407
200.000$>500.000$
500.000$
17
5
4
1
1
6
6
5
1
0
0
0
0
43
8
0
80
22
7
4
0
1
10
4
0
0
2
2
0
0
22
6
1
57
Toplam
345
106
43
28
18
150
131
154
32
39
30
9
3
1.370
160
7
2.241
Geçici Veriler , Kaynak : Ekonomi Bakanlığı
Türkiye’deki Uluslararası Sermayeli Şirketler
2017 Yılı Mayıs ayı sonu itibariyle 48.618 adet uluslararası sermayeli şirket ve şube
kurulmuş olup, 6.752 adet yerli sermayeli şirkete de uluslararası sermaye iştiraki gerçekleşmiştir.
Toplamda 55.370 adet uluslararası sermayeli şirket ülkemizde faaliyette bulunmaktadır (Tablo 11).
Tablo 11- Yıllar İtibariyle Kuruluş Türlerine Göre Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayısı
( Şirket Sayısı)
Yıl
1954-2011 ( Birikimli )
Yeni
İştirak
Şube
Toplam
23.224
5262
735
29.221
2012
3.595
570
87
4.252
2013
3.479
205
93
3.777
2014
4.413
206
78
4.697
2015
5.290
222
85
5.597
2016
5.274
212
99
5.585
2017/Mayıs
2.142
75
24
2.241
47.417
6.752
1.201
55.370
Genel Toplam
Geçici Veriler, Kaynak : Ekonomi Bakanlığı
7
Temmuz 2017
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
55.370 adet uluslararası sermayeli şirketin, başta toptan ve perakende ticaret olmak üzere,
gayrimenkul kiralama ve iş faaliyetleri ve imalat sanayi sektörlerinde faaliyette bulundukları
görülmektedir. İmalat sanayiinde faaliyette bulunan uluslararası sermayeli şirketlerde kimyasal
madde ve ürünleri imalatı birinci sırada yer alırken, bunu tekstil ürünleri imalatı ve gıda ürünleri,
içecek ve tütün imalatı izlemektedir (Tablo 12).
Tablo 12- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayılarının Sektörlere Göre Dağılımı (2016 - 2017/Mayıs)
( Şirket Sayısı)
Ocak- Mayıs
Sektörler
2016
Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık
40
11
226
4
49
16
14
12
131
63
254
1.147
75
264
12
457
121
2.670
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römork,Yarı-Römork İm.
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faaliyetleri
Toplam
Geçici Veriler, Kaynak: Ekonomi Bakanlığı
8
1954-2017/Mayıs
2017
Toplam
23
6
115
5
4
8
6
92
59
227
1.021
59
194
8
386
143
2.241
777
738
6.739
580
681
715
546
323
3.894
1.473
4.999
20.629
2.357
5.355
426
9.004
2.873
55.370
Temmuz 2017
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
55.370 adet uluslararası sermayeli şirketin ülke gruplarına göre dağılımına bakıldığında ise
AB ülkeleri ortaklı girişim sayısının 22.088 adet ile birinci sırada yer aldığı görülmektedir. AB
ülkeleri ortaklı uluslararası sermayeli şirketlerin içinde Almanya 6.981 adet şirket ile birinci sırayı
alırken, Almanya’yı İngiltere (3.021 adet) ve Hollanda (2.745 adet) izlemektedir (Tablo 13).
Tablo 13- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayısının Ülkelere Göre Dağılımı
(2016-2017/Mayıs)
( Şirket Sayısı)
19542017/Mayıs
Ocak- Mayıs
Ülkeler
2016
AB Ülkeleri (27)
Almanya
Hollanda
İngiltere
İtalya
Diğer AB Ülkeleri
Diğer Avrupa Ülkeleri (AB Hariç)
Afrika Ülkeleri
Kuzey Amerika
A.B.D.
Kanada
Orta ve Güney Amerika, Karayipler
Yakın ve Orta Doğu Ülkeleri
Diğer Asya
Çin Halk Cum.
Güney Kore Cum.
Diğer
Diğer Ülkeler
Toplam
2017
562
208
64
53
35
202
129
158
75
52
23
12
1.539
172
32
6
134
23
2.670
Geçici Veriler, Kaynak : Ekonomi Bakanlığı
9
Toplam
345
106
43
28
18
150
131
186
39
30
9
3
1.370
160
30
11
119
7
2.241
22.088
6.981
2.745
3.021
1.396
7.945
5.098
2.249
2.140
1.766
374
260
19.047
3.972
871
303
2.798
516
55.370
Temmuz 2017
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
55.370 adet uluslararası sermayeli şirketin illere göre dağılımına bakıldığında; İstanbul ilinin
33.653 adet ile birinci sırada yer aldığı görülmektedir. İstanbul ilini Antalya (5.080 adet), Ankara
(3.015 adet) ve İzmir (2.466 adet) illeri takip etmektedir (Tablo 14).
Tablo 14- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin
Sayılarının İllere Göre Dağılımı (İlk 10 İl)
Şirket Sayısı
(1954-2017/Mayıs)
İl
İSTANBUL
33.653
ANTALYA
5.080
ANKARA
3.015
İZMİR
2.466
MERSİN
1.830
MUĞLA
1.625
GAZİANTEP
1.348
HATAY
837
BURSA
683
AYDIN
665
Diğer İller
4.168
Toplam
55.370
Geçici Veriler, Kaynak : Ekonomi Bakanlığı
İstanbul ilinde faaliyette bulunan 33.653 adet uluslararası sermayeli şirketin başta toptan ve
perakende ticaret (13.036 adet) olmak üzere, gayrimenkul kiralama ve iş faaliyetleri (5.776 adet) ve
imalat sanayi (4.090 adet) sektörlerinde faaliyette bulundukları görülmektedir (Tablo 15).
Tablo 15- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Faaliyette Bulundukları İllerin Sektörlere Göre Dağılımı
(1954-2017/Mayıs)
( Şirket Sayısı)
Sektörler
Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römork, Yarı-Römork İm.
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet
Toplam
İstanbul
Antalya
Ankara
İzmir
Mersin
234
326
4.090
283
474
481
331
136
2.385
868
2.555
13.036
994
3.432
367
5.776
1.975
33.653
138
34
292
60
29
39
45
21
257
73
780
1.062
658
667
10
1.110
256
5.080
34
130
345
28
11
25
38
11
232
247
328
925
90
157
16
496
247
3.015
88
62
451
39
8
29
13
2
201
97
183
899
81
183
11
294
117
2.466
47
21
167
25
13
19
13
10
87
16
147
1.018
35
187
0
158
34
1.830
Geçici Veriler, Kaynak : Ekonomi Bakanlığı
10
Temmuz 2017
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
3) Yatırım Projeleri3
2017 Mayıs ayında Ekonomi Bakanlığı tarafından yatırım teşvik belgesi düzenlenen 30 adet
proje kapsamında yaklaşık 186,5 milyon ABD doları tutarında yatırım yapılması öngörülmüştür.
Böylece 2017 yılında belgelendirilen yatırım projesi sayısı 133 adede, belge kapsamındaki
yatırımların tutarı ise 2,1 milyar ABD dolarına ulaşmıştır (Tablo 16).
Tablo 16- Uluslararası Sermayeli Firmaların Yatırımlarına Verilen Teşvik Belgeleri 2017 Aylık
Şubat
Ocak
Belge Adedi
Nisan
Mayıs
18
22
33
30
30
517,0
274,8
800,5
344,1
186,5
1.931,0
1.011,0
2.940,0
1.257,2
664,6
Toplam Yatırım Tutarı* (Milyon $)
Toplam Yatırım Tutarı* (Milyon TL)
Mart
* Yabancı sermayeli firmalara düzenlenen yatırım teşvik belgelerinin öngörü değerleridir.
Kaynak: Ekonomi Bakanlığı
133 adet Yatırım Teşvik Belgesinin 97 adedi imalat, 17 adedi hizmetler ve 16 adedi elektrik,
gaz ve su, 2 adedi madencilik ve 1 adedi tarım sektörlerinde düzenlenmiştir.
3
Uluslararası yatırımcıların, yatırım teşvik mevzuatı kapsamında belgelendirilen Türkiye’deki yatırım projeleri
11
Temmuz 2017
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
EK TABLOLAR
12
Temmuz 2017
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 1- Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişleri (Fiili Girişler)*
(Milyon $)
2012
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi (Net Yükümlülük Oluşumu)
2013
2014
2015
2016
Ocak- Mayıs
2016
2017
13.628
12.896
12.828
17.550
12.307
4.295
4.777
Sermaye
10.128
9.322
8.370
11.710
6.278
1.840
3.405
Yatırım
10.761
9.890
8.631
12.074
6.899
2.200
3.634
Tasfiye
633
568
261
364
621
360
229
864
525
137
1.684
2.139
915
-169
2.636
3.049
4.321
4.156
3.890
1.540
1.541
Diğer Sermaye (Net)**
Gayrimenkul (Net)
* Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişleri, T.C. Merkez Bankası tarafından “Net Yükümlülük Oluşumu” adı altında ifade edilmektedir.
** Uluslararası Sermayeli Firmaların Yabancı Ortaklarından Aldıkları Kredi
Geçici Veriler, Kaynak : T.C.Merkez Bankası
13
Temmuz 2017
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 2- Uluslararası Doğrudan Yatırım Sermaye Girişlerinin Sektörlere Göre Dağılımı
(Milyon $)
Sektörler
Ocak- Mayıs
2012
2013
2014
2015
2016
2016
Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık
43
47
61
31
188
717
382
207
4.519
2.209
2.742
4.225
2.201
400
451
Tekstil Ürünleri İmalatı
376
60
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
579
272
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
26
2017
23
6
18
47
1.712
555
576
983
586
197
20
137
433
36
20
18
491
340
288
76
98
149
32
5
4
34
23
20
25
143
607
926
142
223
39
34
121
97
78
147
62
13
19
1.067
768
655
2.146
494
190
362
773
1.831
1.134
1.340
742
524
810
1.427
178
232
106
307
88
63
221
379
1.136
598
602
97
214
16
59
24
11
235
58
6
130
364
594
1.524
614
185
242
2.084
3.415
1.470
3.516
1.713
148
1.061
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
174
128
252
171
277
182
17
Sağlık İşleri ve Sosyal Hizmetler
546
106
204
58
273
237
16
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faaliyetleri
640
457
400
287
249
85
576
10.761
9.890
8.631
12.074
6.899
2.200
3.634
ElektrikliKara
OptikTaşıtı
Aletler
İmalatıve Yarı-Römork
Motorlu
, Römork
İmalatı
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Toplam
Geçici Veriler, Kaynak: T.C. Merkez Bankası
14
Temmuz 2017
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 3- Uluslararası Doğrudan Yatırım Sermaye Girişlerinin Ülkelere Göre Dağılımı
(Milyon $)
Ülke
AB Ülkeleri
Almanya
Avusturya
Fransa
Hollanda
İngiltere
İtalya
Diğer AB Ülkeleri
Diğer Avrupa Ülkeleri (AB Hariç)
Afrika Ülkeleri
A.B.D.
Kanada
Orta -Güney Amerika ve Karayipler
Asya
Yakın ve Orta Doğu Ülkeleri
Körfez Ülkeleri
Diğer Yakın ve Ortadoğu Ülkeleri
Diğer Asya Ülkeleri
Diğer Ülkeler
Toplam
Ocak- Mayıs
2012
7.305
491
1.519
86
1.381
2.044
154
1.630
622
0
439
32
20
2.337
1.593
940
653
744
6
10.761
2013
5.296
1.970
667
217
918
300
148
1.076
1.128
221
326
16
1
2.899
2.286
880
1.406
613
3
9.890
2014
5.328
606
31
286
2.022
1.051
488
844
1.041
42
334
0
0
1.886
1.336
364
954
550
0
8.631
2015
7.014
355
80
164
1.184
585
180
4.466
966
0
1.619
0
11
2.464
1.317
460
850
1.147
0
12.074
Geçici Veriler, Kaynak: T.C. Merkez Bankası
15
2016
3.788
437
361
88
955
950
80
917
615
0
390
66
2
2.009
1.252
444
804
757
29
6.899
2016
2017
1.510
125
247
14
381
203
58
482
189
0
73
0
1
422
285
111
173
137
5
2.200
2.511
142
116
53
751
74
47
1.328
31
24
88
35
3
936
824
552
272
112
6
3.634
Temmuz 2017
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 4- Uluslararası Sermayeli Firmaların Kuruluş Türleri Açısından Sektörlere Göre Dağılımı - (2016 - 2017/Mayıs)
( Şirket Sayısı)
Sektörler
Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römork ve Yarı-Römork İm.
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul
Kiralama
veve
İş Kişisel
Faaliyetleri
Diğer Toplumsal,
Sosyal
Hizmet
Faaliyetleri
Toplam
2017/Mayıs
2016
Yeni
İştirak
Şube
76
19
409
12
69
29
22
18
259
124
541
2.253
136
538
15
887
276
4
2
10
0
1
0
0
0
9
12
8
104
0
24
4
28
16
1
0
5
0
0
0
1
0
4
3
7
48
0
6
0
23
6
5.274
212
99
Geçici Veriler, Kaynak: Ekonomi Bakanlığı
16
Yeni
İştirak
Şube
81
21
424
12
70
29
23
18
272
139
556
2.405
136
568
19
938
298
21
5
112
5
4
8
5
2
1
2
0
0
0
0
0
0
1
0
0
0
1
90
51
219
974
59
187
7
374
133
2
7
8
36
0
7
0
10
2
0
1
0
11
0
0
1
2
8
23
6
115
5
4
8
6
0
92
59
227
1.021
59
194
8
386
143
5.585
2.142
75
24
2.241
Toplam
Toplam
Temmuz 2017
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 5- Uluslararası Sermayeli Firmaların Sayılarının Sektörlere Göre Dağılımı
( Şirket Sayısı)
Sektörler
Ocak- Mayıs
1954-2011
2012
2013
2014
2015
2016
( Birikimli )
Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römork ve Yarı-Römork İmalatı
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faaliyetleri
Toplam
19542017/Mayıs
2016
2017
Toplam
23
6
115
5
4
8
6
464
625
4.708
499
466
520
396
252
2.575
661
2.727
9.120
1.773
2.666
317
4.672
1.488
53
19
324
20
19
37
28
12
208
153
335
1.884
93
437
28
692
234
39
24
323
16
18
37
28
11
213
141
304
1.635
83
394
25
639
170
70
17
381
13
40
48
37
10
233
141
358
2.167
100
505
12
714
232
47
26
464
15
64
36
28
20
301
179
492
2.397
113
591
17
963
308
81
21
424
12
70
29
23
18
272
139
556
2.405
136
568
19
938
298
40
11
226
4
49
16
14
12
131
63
254
1.147
75
264
12
457
121
92
59
227
1.021
59
194
8
386
143
777
738
6.739
580
681
715
546
323
3.894
1.473
4.999
20.629
2.357
5.355
426
9.004
2.873
29.221
4.252
3.777
4.697
5.597
5.585
2.670
2.241
55.370
Geçici Veriler, Kaynak: Ekonomi Bakanlığı
17
Temmuz 2017
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 6- Uluslararası Sermayeli Firmaların Sayısının Ülkelere Göre Dağılımı
( Şirket Sayısı)
Ülkeler
Ocak- Mayıs
1954-2011
2012
2013
2014
2015
2016
2016
( Birikimli )
AB Ülkeleri (27)
Almanya
Hollanda
İngiltere
İtalya
Diğer AB Ülkeleri
Diğer Avrupa Ülkeleri (AB Hariç)
Afrika Ülkeleri
Kuzey Amerika
A.B.D.
Kanada
Orta ve Güney Amerika, Karayipler
Yakın ve Orta Doğu Ülkeleri
Diğer Asya
Çin Halk Cum.
Güney Kore Cum.
Diğer
Diğer Ülkeler
Toplam
15.139
4.766
1.951
2.276
910
5.236
3.265
606
1.404
1.193
211
159
6.211
2.109
441
184
1.484
328
29.221
1.539
483
173
171
110
602
416
151
150
113
37
18
1.636
303
55
29
219
39
4.252
1.349
415
157
163
102
512
341
207
135
106
29
24
1.372
318
71
29
218
31
3.777
Geçici Veriler, Kaynak : Ekonomi Bakanlığı
18
1.308
376
143
137
101
551
320
306
112
92
20
17
2.264
325
95
25
205
45
4.697
1.284
434
151
152
91
456
351
390
152
125
27
23
2.991
377
95
14
268
29
5.597
1.124
401
127
94
64
438
274
403
148
107
41
16
3.203
380
84
11
285
37
5.585
562
208
64
53
35
202
129
158
75
52
23
12
1.539
172
32
6
134
23
2.670
2017
345
106
43
28
18
150
131
186
39
30
9
3
1.370
160
30
11
119
7
2.241
19542017/Mayıs
Toplam
22.088
6.981
2.745
3.021
1.396
7.945
5.098
2.249
2.140
1.766
374
260
19.047
3.972
871
303
2.798
516
55.370
Temmuz 2017
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 7- Uluslararası Sermayeli Firmaların Yatırımlarına Verilen Teşvik Belgeleri (2012-2017/Mayıs)
2012
Belge Adedi
2013
2014
2015
2017/Mayıs
2016
222
232
257
226
224
133
Toplam Yatırım Tutarı* (Milyon $)
4.555,1
9.132,4
5.555,5
12.746,0
10.178,1
2.122,9
Toplam Yatırım Tutarı* (Milyon TL)
8.201,0
17.421,9
12.038,9
34.744,4
30.799,0
7.803,8
* Yabancı sermayeli firmalara düzenlenen yatırım teşvik belgelerinin öngörü değerleridir.
Kaynak : Ekonomi Bakanlığı
19