III. STRATEJİ GELİŞTİRME BİRİM YÖNETİCİLERİ TOPLANTISI BÜTÇE HAZIRLAMA VE UYGULAMA AFYONKARAHİSAR Sunum Planı Bütçe mevzuatı ve Bütçe Hazırlık Süreci Hazırlık Sürecinde Mevzuat ve Uygulama Sorunları Uygulama Sürecinde Mevzuat ve Uygulama Sorunları Sorunlar ve çözüm önerileri Bütçe Mevzuatı Anayasanın 161-162-163-164. maddesi 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu Yılı Bütçe Kanunları Bütçe Çağrısı ve eki Bütçe Hazırlama Rehberi Yatırım Genelgesi ve eki Yatırım Programı Hazırlama Rehberi Bütçe Uygulama Tebliğleri ve diğer İlgili Mevzuat Bütçe Süreci Bütçe Hazırlama Bütçe Uygulama Kesin Hesap ve Raporlama MEVCUT BÜTÇE HAZIRLIK TAKVİMİ DPT’nin Orta Vadeli Programı Hazırlaması ve Bakanlar Kurulu Tarafından Kabul Edilmesi Maliye Bakanlığı Tarafından Orta Vadeli Program ile Uyumlu Olarak Orta Vadeli Mali Planın Hazırlanması ve YPK Tarafından Kabul Edilmesi Bütçe Çağrısı ve eki Bütçe Hazırlama Rehberinin Maliye Bakanlığı Tarafından, Yatırım Genelgesi ve eki Yatırım Programı Hazırlama Rehberinin ise DPT tarafından Hazırlanması ve Resmi Gazetede Yayımlanması Kamu İdarelerince Bütçe Tekliflerinin Hazırlanması ve Maliye Bakanlığı ile DPT’ye Gönderilmesi 31 MAYIS 15 HAZİRAN HAZİRAN SONU TEMMUZ SONU BÜTÇE HAZIRLAMA SÜRECİ MEVCUT DURUM Maliye Bakanlığı ve DPT ile Kamu İdareleri Arasında Bütçe Görüşmelerinin Yapılması Yüksek Planlama Kurulu’nun Toplanarak Makro Ekonomik Göstergeleri ve Bütçe Büyüklüklerini Görüşmesi Maliye Bakanlığınca hazırlanan Merkezi Yönetim Bütçe Kanun Tasarısı ile Milli Bütçe Tahmin Raporunun Meclise Sunulması Bütçe Tasarısının Plan ve Bütçe Komisyonunca Görüşülmesi ve Tasarının Genel Kurula Sevk Edilmesi Butçe Tasarısının Genel Kurulda Görüşülmesi ve Kabul Edilmesi Ağustos-Eylül Ekim’in İlk Haftası 17 Ekim Kasım-Aralık 31 Aralık BÜTÇE HAZIRLIK SÜRECİNDE MEVZUAT VE UYGULAMA SORUNLARI Sistem Sorunları Maliye Bakanlığı (Bümko) e-bütçe Maliye Bak. Muhasebat Gn. Müd KBS DPT Müsteşarlığı KYBS Strateji Geliştirme Bşk. Sgb.net Yukarıda kullanılmakta olan programların ortak bir programa entegrasyonunun sağlanamamış olması. Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı tarafından kullanılan Kamu Yatırımları Bilgi Sisteminin (KYBS) yatırım bütçe hazırlık sürecinde aktif olarak kullanılması ve yatırım tekliflerinin elektronik ortamda alınması değerlendirilmesi ve Maliye Bakanlığına bu sistem üzerinden aktarılması mevcut iş kayıplarının önlenmesi açısından önemlidir. (Yatırım vize cetvellerinin DPT’de onay safhası) BÜTÇE HAZIRLIK SÜRECİNDE MEVZUAT VE UYGULAMA SORUNLARI 5018 sayılı Kanunda belirtilen takvime iki yıldır uyulmamakta ve Bütçenin hazırlanması sürecinde yararlanılan temel belgeler zamanında yayınlanmamaktadır. Örneğin 2011-2013 bütçe hazırlık sürecinde mayıs ve haziran aylarında yayınlanması öngörülen orta vadeli program ve orta vadeli mali plan ekim ayında yayınlanmıştır. Belgelerin zamanında yayınlanmaması sonucunda kurumlardaki bütçe hazırlık süreci kısalmakta bunun sonucunda gerçekçi bir bütçenin hazırlanması zorlaşmaktadır. BÜTÇE HAZIRLIK SÜRECİNDE MEVZUAT VE UYGULAMA SORUNLARI Bütçe tavanlarının oluşturulması sürecinde kurumların görüşlerinin alınması ve tavanların bu çerçevede oluşturulmasının daha uygun olacağı düşünülmektedir. Bütçe tekliflerinin hazırlanması süreci haziran sonu ile temmuz ayını kapsamakta ve bu zaman dilimi de genellikle personelin izin kullandığı döneme denk gelmektedir. Bu nedenle harcama birimlerinden bütçe hazırlığında yeterince destek alınamamaktadır. Kanunda öngörülen bütçe hazırlık sürecindeki tarihlere uyulması halinde Haziran ayı sonuna kadar kurum bütçeleri harcama birimlerinin de desteği ile hazırlanabilir. Bütçe teklifleri ile yılı performans programının iki ayrı belge şeklinde hazırlanması. BÜTÇE UYGULAMA SÜRECİ TBMM’de kabul edilen Bütçenin Resmi Gazetede Yayınlanması (Aralık sonu) Yapılan dağılım çerçevesinde ödeneklerin, ödenek gönderme belgesine bağlanması Birimlerce Serbest Ödenekler Çerçevesinde Harcama Yapılması Kurumsal Düzeydeki Ödeneklerin Belirli Oranda Serbest Bırakılması (Ocak ayı) İzleyen Yıl İçerisinde Birim/Kurum Faaliyet Raporunun ve Kesin Hesap Teklifinin Hazırlanması (Ocak-Mayıs) Ayrıntılı Harcama Programının hazırlanması (Ocak-Şubat) Hazırlanan Kurum Faaliyet Raporunun Maliye Bakanlığı ve Sayıştay Başkanlığına, Kesin Hesap Teklifinin Maliye Bakanlığına TBMM ve Sayıştay Başkanlığına Gönderilmesi (Ekim ayı) AYRINTILI HARCAMA PROGRAMI Kamu İdarelerinin hazırladığı detay düzeyde Ayrıntılı Harcama Programı iki yıl önce Maliye Bakanlığınca icmal düzeyde onaylanırken son iki yıldır detay düzeyde onaylanmaktadır. Ancak, Maliye Bakanlığınca vize edilen detay düzeydeki Ayrıntılı Harcama Programı aylar itibariyle kullanışlı olmamaktadır ve yıl içinde revize işlemi taleplerinin artmasına neden olmaktadır. Ayrıca, yıl içinde talep edilen AHP revize işlemlerinin Kurumlarca yapılması daha sağlıklı olacağı düşünülmektedir. ÖDENEK AKTARMALARI Kurum içi ödenek aktarmalarında oransal sınırlama olmaksızın İdarelerin yetkili olması, TEMEL SORUNLAR 1- Orta Vadeli Program, Mali Plan, Bütçe Çağrısı ve eki Bütçe Hazırlama Rehberi ve Yatırım Genelgesi ve Yatırım Programı Hazırlama Rehberinin zamanında yayımlanmaması. 2- Bütçe tavanlarının oluşturulması sürecinde kurumların inisiyatiflerinin olmaması, görüşlerinin alınmaması. 3- Bütçe hazırlık sürecindeki belgelerin geç yayımlanması nedeniyle çalışmaların yaz aylarına kayması ve personelin izin dönemine denk gelmesi. 4- Devlet Planlama Teşkilatı tarafından kullanılan Kamu Yatırımları Bilgi Sisteminin (KYBS) yatırım bütçe hazırlık sürecinde aktif olarak kullanılamaması. TEMEL SORUNLAR 5- AHP-AFP yürürlüğe girinceye kadar özellikle mal ve hizmet alımı giderleri için öngörülen ödeneklerin mevsimsel şartlar gözönüne alınarak serbest bırakılmaması. 6- AHP - AFP revize işlemleri yetkisinin kurumlara bırakılmaması. 7- Kurum içi aktarmaların %20 sınırlandırmaya tabi tutulması. 8- Bütçe iş ve işlemlerinde kullanılan tüm yazılımların kullanımı kolaylaştırır şekilde entegre olmaması. DİĞER SORUNLAR 1- Strateji Geliştirme Birimlerinde ihtiyacı karşılar nitelikte personelin farklı gerekçelerle istihdam edilememesi. ÇALIŞMA GRUBU ÖNERİLERİ 1- Bütçe süreci program tabanında performans esaslı yürütülmelidir.Bütçe ile performans programı tek belge olmalıdır. 2- Bütçeler, kurumlarda harcama birimleri bazında değil kurum bazında oluşturulmalı ve Maliye Bakanlığı ile bu düzeyde müzakere edilmelidir. 3- AHP-AFP, doğrudan Hazine Müsteşarlığı ile yürütülmelidir. 4- Strateji Geliştirme Birimlerinde çalışan tüm personel için özlük haklarının iyileştirilmesi ve tüm kurumlarda yeknesaklığın sağlanması. Maliye Bakanlığı uygulamasının emsal alınarak bu birimlerde çalışan personele uygulanması. III. ÇALIŞMA GRUBU OLARAK TEŞEKKÜR EDERİZ.